Giải Khoa học 4 Bài 8: Ánh sáng và sự truyền ánh sáng
1. Vật phát sáng và vật được chiếu sáng
Quan sát hình 1, 2 và cho biết những vật nào là vật phát sáng, những vật nào là vật được chiếu sáng.
Hãy nêu những ví dụ khác về vật phát sáng và vật được chiếu sáng. Trả lời: Quan sát hình: •
Hình 1: Mặt trời là vật phát sáng; Nhà, cây, phương tiện giao thông … là vật được chiếu sáng. •
Hình 2: Đèn điện là vật phát sáng; Mặt trăng, bàn ghế, tủ … là vật được chiếu sáng. Một số ví dụ khác: •
Vật phát sáng là: ngọn đuốc, đèn dầu, cây nến, … •
Vật được chiếu sáng là: con người, con vật …
2. Sự truyền ánh sáng Quan sát hình 5. 1 •
Chỉ ra vật phát sáng trong hình. •
Vì sao người đứng bên đường nhìn thấy ô tô? •
Thảo luận: Người đó cần điều kiện gì để có thể nhìn thấy ô tô vào ban đêm. Trả lời: •
Vật phát sáng trong hình là mặt trời. •
Người đứng bên đường nhìn thấy ô tô bởi ô tô đã phản chiếu ánh sáng từ
mặt trời và truyền đến mắt người. •
Để thấy ô tô vào ban đêm cần có ánh sáng từ bóng đèn điện, hoặc ánh trăng.
3. Vật cho ánh sáng truyền qua và vật cản ánh sáng
Câu 1: Quan sát hình 7. Chỉ ra một bộ phận của đồ vật ở mỗi hình cho ánh sáng
truyền qua. Vì sao không sử dụng các bộ phận đó bằng vật cản ánh sáng? 2
Lấy ví dụ về vật cản ánh sáng có ứng dụng trong đời sống hàng ngày mà em biết. Trả lời:
- Bộ phận của đồ vật cho ánh sáng truyền qua
a - Thông gió bằng thủy tinh b - Mặt kính đồng hồ c - Thành bể cá
d - Mặt kính của bức tranh
- Không dùng các bộ phận đó bằng vật cản sáng vì chúng ta sẽ không quan sát
được ánh sáng từ đèn, số chỉ đồng hồ, cá cảnh hay bức tranh do không có ánh
sáng chiếu đến vật làm phản xạ lại truyền đến mắt ta.
- Một số vật cản sáng mà em biết: rèm che, tấm chắn nắng ở ô tô, khăn bịt mắt khi ngủ, ... 3
Câu 2: Vì sao khi ánh sáng mặt trời chiếu sau lưng em (Hình 8) thì em thấy
bóng của mình đổ về phía trước mặt? Trả lời:
Vì khi được chiếu sáng thì phía sau của vật cản ánh sáng có bóng của vật đó, mà
ánh sáng từ mặt trời chiếu sau lưng em nên bóng sẽ có ở trước mặt em.
Câu3 : Nhà bạn Minh quay về hướng nam. Buổi sáng mùa hè, bóng của ngôi
nhà đổ về hướng nào? Vì sao? Trả lời:
Buổi sáng mùa hè, bóng của ngôi nhà đổ về hướng tây.
Vì nhà bạn Minh quay về hướng nam nên buổi sáng khi mặt trời mọc ánh sáng
sẽ chiếu thẳng vào mặt bên phía đông, phía mặt bên còn lại của ngôi nhà (tức là
phía tây) sẽ là bóng của ngôi nhà.
Câu 4: Vì sao có những ngày trời đang nắng bỗng tối sầm, sau ít phút lại thấy nắng? Trả lời: 4
Có những ngày trời đang nắng bỗng tối sầm, sau ít phút lại thấy nắng vì khi có
mây (vật cản sáng) sẽ tạo thành bóng khiến cho trời tối sầm, khi mây đi qua trời sẽ có nắng lại. 5