Giải Lịch sử Địa lí lớp 4 Bài 3: Lịch sử và văn hóa truyền thống địa phương | Chân trời sáng tạo

Giải Lịch sử - Địa lí lớp 4 Bài 3: Lịch sử và văn hóa truyền thống địa phương giúp các em học sinh lớp 4 tham khảo, nắm chắc kiến thức, dễ dàng trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo trang 14.

Giải Lịch sử 4 Bài 3: Lịch sử và văn hóa truyền thống địa phương
Trả lời câu hỏi Khám phá Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo
Bài 3
1. Một số nét văn hóa của địa phương em
Dựa vào tài liệu giáo dục địa phương để tìm hiểu một số nét văn hóa của địa
phương:
tả khái quát một số đặc điểm văn hóa: ẩm thực, trang phục, nhà ở,
phong tục tập quán, lễ hội.
Tìm hiểu một món ăn (tên, nguyên liệu, quy trình chế biến, cảm nhận); lễ
hội (tên, thời gian, địa điểm, các hoạt động chính, ý nghĩ chia sẻ cảm
nhận),...
Trả lời:
Ẩm thựcNội không chỉ có nét đặc trưng của ẩm thực Việt mà còn là nơi hội
tụ ẩm thực Việt. Trải qua tiến trình lịch sử, cách ăn mặc của người Hà Nội cũng
sự thay đổi theo mỗi thời đại, nhưng vẫn giữ được nét thanh lịch, đậm nét
văn hóa của vùng Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến. Hà Nộimột nơi
nổi tiếng về những tục lmang đậm chất truyền thống, do đó không đáng
ngạc nhiên khi những phong tục tập quán là một nét đặc sắc và độc đáo cho văn
hóa Hà Nội. Một trong những phong tục nổi bật nhất của Hà Nội đó chính là dịp
Tết Nguyên Đán. Đâythời điểm vẻ đẹp của văn hóa truyền thống được người
Nội hết mực đề cao trân trọng. Những tục lệ như bày mâm quả, xông
đất, xì, cúng ông Táo về trời đều những phong tục mang lại những điều
may mắn cho năm mới. Bên cạnh đó, Hà Nội còn nổi tiếng về những phong tục
như nhai trầu, thờ kính tổ tiên.
Hà Nội nổi tiếng với lễ hội Gióng, được tổ chức vào Ngày 6 - 8 tháng Giêng âm
lịch, được tổ chức Phù Linh, huyện Sóc Sơn, thành phố Nội. Gắn liền
với truyền thuyết về anh hùng dân tộc - Thánh Gióng, lễ hội dịp tưởng nhớ
công ơn đánh đuổi giặc Ân của người Việt. Cũng giống như rất nhiều lễ hội
Hà Nội, hội Gióng cũng được tổ chức vào tháng Giêng, cụ thể vào ngày mùng 6
đến mùng 8 âm lịch hằng năm với nhiều nghi thức trang nghiêm mang đậm văn
hóa dân gian: Rước voi, khai quang, dâng hoa đền Thượng... Đặc biệt, trong
khuôn khổ lễ hội, người dân địa phương sẽ được hóa thân thành Ông Hiệu,
Tướng, phường áo đen, phường áo đỏ để thực hiện nghi lễ Thánh linh thiêng
diễn kịch trường dân gian. Cùng với đó, hoạt động chuẩn bị vật tế tại lễ hội
truyền thống Nội này cũng rất công phu: Đan voi, rước voi, rước cỏ voi,
rước giò hoa tre...
2. Danh nhân ở địa phương em
Dựa vào tài liệu giáo dục địa phương để kể lại câu chuyện về một trong những
danh nhân của địa phương:
Nêu tên danh nhân, quá trình hoạt động của danh nhân gắn với những câu
chuyện nào (nội dung, ý nghĩa của câu chuyện).
Nêu cảm nhận về danh nhân.
Trả lời:
Tiến sĩ Vũ Tông Phan là một nhân vật điển hình cho người Hà Nội ở thế kỉ XIX
bởi sự nghiệp sáng tạo thi ca, hoạt động văn hoá, nhất làm giáo dục, tất cả
đều vì Hà Nội, cho Hà Nội.
Ngược dòng thời gian vào thế kỉ 19, năm 1831 khi Tông Phan từ Huế ra
nhận chức Giáo thụ phủ Thuận An, lúc bấy giờ thuộc về Bắc Ninh, khi ra đến
Nội, cụ thấy quang cảnh Nội như thế này: “Nay đương phát sinh nơi đô
thành, nhiều hạng dân du thực du thủ đi học thì cốt giật tiếng nho, đi buôn chửa
giàu đã khoe của, dân thường túm tụm ba hoa, bộ hành áo quần cực diêm
dúa, sòng bạc tràn lan khắp gần xa…”.
Trước tình cảnh này, Tông Phan bàn bạc với những người bạn thân thiết
là: Ngô Thế Vinh, Tiến sĩ Lê Duy Trung, Phó bảng Nguyễn Văn Siêu… tập hợp
được 1 nhóm phu đề xuất phải chấn hưng văn hóa, giáo dục Thăng Long-
Nội. Họ đã đưa văn hóa, giáo dục Thăng Long từ chỗ hoang tàn buổi đầu
năm 1831 (như cụ Phan đã miêu tả) chỉ 30 năm sau thôi một giả nước
ngoài khi đến đây đã phải viết lên tờ Thông tin Bắc Kỳ: Thành phố này không
còn kinh đô nữa nhưng vẫn đứng đầu cả nước về kinh tế, văn hóa, giáo dục
và phồn vinh đông đúc.
Trả lời câu hỏi Luyện tập Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14
Viết một đoạn văn tả về một phong tục, tập quán hoặc lễ hội địa phương
em.
Trả lời:
Hội Gióng lễ hội truyền thống tưởng nhớ ca ngợi chiến công của người
anh hùng Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
Lễ hội phỏng một cách sinh động diễn biến các trận đấu của Thánh Gióng
nhân dân Văn Lang trong cuộc chiến chống giặc Ân, thông qua đó nâng cao
nhận thức cộng đồng về các hình thức chiến tranh bộ lạc thời cổ xưa, đồng thời
giáo dục lòng yêu nước, truyền thống thượng võ, ý chí quật cường và khát vọng
độc lập, tự do của dân tộc. Hội Gióng được tổ chức nhiều nơi thuộc vùng
đồng bằng Bắc Bộ nhưng tiêu biểu nhất Hội Gióng đền Phù Đổng đền
Sóc (Hà Nội). Hội Gióng đền Sóc (xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Nội)
được tổ chức từ ngày 6 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Theo truyền thuyết,
sau khi đánh thắng giặc Ân, Phù Linh nơi dừng chân cuối cùng của Thánh
Gióng trước khi bay về trời. Để tưởng nhớ công lao của Đức Thánh, tại đây,
nhân dân đã xây dựng Khu di tích đền Sóc bao gồm 6 công trình: đền Hạ (hay
còn gọi đền Trình), chùa Đại Bi, đền Mẫu, đền Thượng (hay còn gọi đền Sóc),
tượng đài Thánh Gióng nhà bia. Trong đó, đền Thượng nơi thờ Thánh
Gióng và tổ chức lễ hội với đầy đủ các nghi lễ truyền thống như: lễ Mộc Dục; lễ
rước; lễ dâng hương; lễ hóa voi và ngựa…
Trả lời câu hỏi Vận dụng Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14
Hãy sưu tầm một số hình ảnh về một lễ hội địa phương em để giới thiệu cho
thầy, cô giáo và các bạn cùng xem.
Trả lời:
Gợi ý:
Lễ hội Chọi trâu không phải vùng nào cũng có, Hải Phòng, lễ hội Chọi trâu
được diễn ra vào mùa xuân. đây thời điểm mọi người thời gian vui
chơi, nghỉ ngơi tham gia các lễ hội dành cho mùa xuân. Ở đây người dân chuẩn
bị một cái sân thật to thật rộng, hai làng sẽ chuẩn bị hai con trâu khỏe nhất
mang ra chọi nhau. Khi con trâu nào ngã quỵ trước là thua cuộc và ngược lại.
| 1/5

Preview text:

Giải Lịch sử 4 Bài 3: Lịch sử và văn hóa truyền thống địa phương
Trả lời câu hỏi Khám phá Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo Bài 3
1. Một số nét văn hóa của địa phương em
Dựa vào tài liệu giáo dục địa phương để tìm hiểu một số nét văn hóa của địa phương: 
Mô tả khái quát một số đặc điểm văn hóa: ẩm thực, trang phục, nhà ở,
phong tục tập quán, lễ hội. 
Tìm hiểu một món ăn (tên, nguyên liệu, quy trình chế biến, cảm nhận); lễ
hội (tên, thời gian, địa điểm, các hoạt động chính, ý nghĩ và chia sẻ cảm nhận),... Trả lời:
Ẩm thực Hà Nội không chỉ có nét đặc trưng của ẩm thực Việt mà còn là nơi hội
tụ ẩm thực Việt. Trải qua tiến trình lịch sử, cách ăn mặc của người Hà Nội cũng
có sự thay đổi theo mỗi thời đại, nhưng vẫn giữ được nét thanh lịch, đậm nét
văn hóa của vùng Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến. Hà Nội là một nơi
nổi tiếng về những tục lệ mang đậm chất truyền thống, do đó không có gì đáng
ngạc nhiên khi những phong tục tập quán là một nét đặc sắc và độc đáo cho văn
hóa Hà Nội. Một trong những phong tục nổi bật nhất của Hà Nội đó chính là dịp
Tết Nguyên Đán. Đây là thời điểm vẻ đẹp của văn hóa truyền thống được người
Hà Nội hết mực đề cao và trân trọng. Những tục lệ như bày mâm mũ quả, xông
đất, lì xì, cúng ông Táo về trời đều là những phong tục mang lại những điều
may mắn cho năm mới. Bên cạnh đó, Hà Nội còn nổi tiếng về những phong tục
như nhai trầu, thờ kính tổ tiên.
Hà Nội nổi tiếng với lễ hội Gióng, được tổ chức vào Ngày 6 - 8 tháng Giêng âm
lịch, được tổ chức ở Xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội. Gắn liền
với truyền thuyết về anh hùng dân tộc - Thánh Gióng, lễ hội là dịp tưởng nhớ
công ơn đánh đuổi giặc Ân của người Việt. Cũng giống như rất nhiều lễ hội ở
Hà Nội, hội Gióng cũng được tổ chức vào tháng Giêng, cụ thể vào ngày mùng 6
đến mùng 8 âm lịch hằng năm với nhiều nghi thức trang nghiêm mang đậm văn
hóa dân gian: Rước voi, khai quang, dâng hoa đền Thượng... Đặc biệt, trong
khuôn khổ lễ hội, người dân địa phương sẽ được hóa thân thành Ông Hiệu, Cô
Tướng, phường áo đen, phường áo đỏ để thực hiện nghi lễ Thánh linh thiêng và
diễn kịch trường dân gian. Cùng với đó, hoạt động chuẩn bị vật tế tại lễ hội
truyền thống ở Hà Nội này cũng rất công phu: Đan voi, rước voi, rước cỏ voi, rước giò hoa tre...
2. Danh nhân ở địa phương em
Dựa vào tài liệu giáo dục địa phương để kể lại câu chuyện về một trong những
danh nhân của địa phương: 
Nêu tên danh nhân, quá trình hoạt động của danh nhân gắn với những câu
chuyện nào (nội dung, ý nghĩa của câu chuyện). 
Nêu cảm nhận về danh nhân. Trả lời:
Tiến sĩ Vũ Tông Phan là một nhân vật điển hình cho người Hà Nội ở thế kỉ XIX
bởi sự nghiệp sáng tạo thi ca, hoạt động văn hoá, nhất là làm giáo dục, tất cả
đều vì Hà Nội, cho Hà Nội.
Ngược dòng thời gian vào thế kỉ 19, năm 1831 khi Vũ Tông Phan từ Huế ra
nhận chức Giáo thụ phủ Thuận An, lúc bấy giờ thuộc về Bắc Ninh, khi ra đến
Hà Nội, cụ thấy quang cảnh Hà Nội như thế này: “Nay đương phát sinh nơi đô
thành, nhiều hạng dân du thực du thủ đi học thì cốt giật tiếng nho, đi buôn chửa
giàu đã khoe của, cư dân thường túm tụm ba hoa, bộ hành áo quần cực diêm
dúa, sòng bạc tràn lan khắp gần xa…”.
Trước tình cảnh này, Vũ Tông Phan có bàn bạc với những người bạn thân thiết
là: Ngô Thế Vinh, Tiến sĩ Lê Duy Trung, Phó bảng Nguyễn Văn Siêu… tập hợp
được 1 nhóm sĩ phu và đề xuất phải chấn hưng văn hóa, giáo dục Thăng Long-
Hà Nội. Họ đã đưa văn hóa, giáo dục Thăng Long từ chỗ hoang tàn ở buổi đầu
năm 1831 (như cụ Phan đã miêu tả) mà chỉ 30 năm sau thôi một ký giả nước
ngoài khi đến đây đã phải viết lên tờ Thông tin Bắc Kỳ: Thành phố này không
còn là kinh đô nữa nhưng vẫn đứng đầu cả nước về kinh tế, văn hóa, giáo dục và phồn vinh đông đúc.
Trả lời câu hỏi Luyện tập Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14
Viết một đoạn văn mô tả về một phong tục, tập quán hoặc lễ hội ở địa phương em. Trả lời:
Hội Gióng là lễ hội truyền thống tưởng nhớ và ca ngợi chiến công của người
anh hùng Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
Lễ hội mô phỏng một cách sinh động diễn biến các trận đấu của Thánh Gióng
và nhân dân Văn Lang trong cuộc chiến chống giặc Ân, thông qua đó nâng cao
nhận thức cộng đồng về các hình thức chiến tranh bộ lạc thời cổ xưa, đồng thời
giáo dục lòng yêu nước, truyền thống thượng võ, ý chí quật cường và khát vọng
độc lập, tự do của dân tộc. Hội Gióng được tổ chức ở nhiều nơi thuộc vùng
đồng bằng Bắc Bộ nhưng tiêu biểu nhất là Hội Gióng ở đền Phù Đổng và đền
Sóc (Hà Nội). Hội Gióng ở đền Sóc (xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội)
được tổ chức từ ngày 6 – 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Theo truyền thuyết,
sau khi đánh thắng giặc Ân, Phù Linh là nơi dừng chân cuối cùng của Thánh
Gióng trước khi bay về trời. Để tưởng nhớ công lao của Đức Thánh, tại đây,
nhân dân đã xây dựng Khu di tích đền Sóc bao gồm 6 công trình: đền Hạ (hay
còn gọi đền Trình), chùa Đại Bi, đền Mẫu, đền Thượng (hay còn gọi đền Sóc),
tượng đài Thánh Gióng và nhà bia. Trong đó, đền Thượng là nơi thờ Thánh
Gióng và tổ chức lễ hội với đầy đủ các nghi lễ truyền thống như: lễ Mộc Dục; lễ
rước; lễ dâng hương; lễ hóa voi và ngựa…
Trả lời câu hỏi Vận dụng Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14
Hãy sưu tầm một số hình ảnh về một lễ hội ở địa phương em để giới thiệu cho
thầy, cô giáo và các bạn cùng xem. Trả lời: Gợi ý:
Lễ hội Chọi trâu không phải vùng nào cũng có, ở Hải Phòng, lễ hội Chọi trâu
được diễn ra vào mùa xuân. Vì đây là thời điểm mọi người có thời gian vui
chơi, nghỉ ngơi tham gia các lễ hội dành cho mùa xuân. Ở đây người dân chuẩn
bị một cái sân thật to và thật rộng, hai làng sẽ chuẩn bị hai con trâu khỏe nhất
mang ra chọi nhau. Khi con trâu nào ngã quỵ trước là thua cuộc và ngược lại.
Document Outline

  • Giải Lịch sử 4 Bài 3: Lịch sử và văn hóa truyền thống địa phương
  • Trả lời câu hỏi Khám phá Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo Bài 3
    • 1. Một số nét văn hóa của địa phương em
    • 2. Danh nhân ở địa phương em
  • Trả lời câu hỏi Luyện tập Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14
  • Trả lời câu hỏi Vận dụng Lịch sử - Địa lí 4 Bài 3 trang 14