Soạn Sử 6 Bài 21: Vương quốc cổ Phù Nam
Trả lời câu hỏi phần Nội dung bài học
I. Quá trình thành lập, phát triển và suy vong của Phù Nam
❓Em hãy mô tả quá trình hình thành,phát triển và suy vong của vương quốc Phù Nam. Trả lời:
Quá trình hình thành, phát triển về suy vong của vương quốc Phù Nam:
* Hình thành: Trên cơ sở di chỉ văn hoá Óc Eo, quốc gia cổ Phù Nam hình
thành vào khoảng thế kỉ I * Phát triển:
● Từ thế kỉ III-V, là quốc gia phát triển nhất,là trung tâm kết nối giao
thương và văn hóa giữa các cư dân trong khu vực với Ấn Độ, Trung Quốc
● Từ thế kỉ III, mở rộng lãnh thổ chinh phục các xứ lân bang * Suy vong:
● Thế kỉ VI, suy yếu và bị Chân Lạp thôn tính.
● Sụp đổ vào khoảng đầu thế kỉ VII.
II. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội
❓Em hãy nêu những hoạt động kinh tế chính của cư dân Phù Nam. Trả lời:
Những hoạt động kinh tế chính của cư dân vương quốc Champa:
● Phần lớn cư dân Phù Nam sống bằng nghề trồng lúa. Mạng lưới sông
ngòi dày đặc và lượng phù sa bồi đắp thuận lợi cho phát triển nông nghiệp...
● Người dân Phù Nam chế tạo các sản phẩm thủ công nghiệp độc đáo đặc
trưng cho vùng sông nước vẫn còn tồn tại đến nay.
● Họ rất giỏi buôn bán, giao lưu thương mại, trao đổi sản vật, hàng hóa,…
với các thương nhân người nước ngoài. Hoạt động buôn bán nhộn nhịp ở
các cảng thị, đặc biệt ở Óc Eo.
❓Em hãy kể tên những tầng lớp trong xã hội Phù Nam. Trả lời:
Xã hội Champa có nhiều tầng lớp: Quý tộc, nông dân, thương nhân, thợ thủ công.
Quý tộc phần lớn là thương nhân, thợ thủ công trong các thành thị. Thợ thủ
công làm nghề kim hoàn, làm đồ trang sức, tạc tượng, còn thương nhân buôn
bán và trao đổi sản vật, hàng hóa.
❓Nêu những hoạt động chính của thành thị Óc Eo. Những tầng lớp cư dân nào
trong xã hội cư trú ở Óc Eo trước khi nó sụp đổ. Trả lời:
● Chức năng chính của thành thị Óc Eo: là thương cảng nơi diễn ra các hoạt
động giao thương trao đổi hàng hóa lớn thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước.
● Nơi đây là nơi sinh sống của các tầng lớp cư dân khác nhau như thương
nhân, thợ thủ công,... cho thấy vai trò của thủ công nghiệp và thương
nghiệp trong xã hội Phù Nam.
III. Một số thành tựu văn hóa
❓Dựa vào thông tin và những tư liệu bên dưới, em hãy trình bày một số thành
tựu văn hóa của cư dân Phù Nam. Trả lời:
Một số thành tựu văn hóa nổi bật của cư dân Phù Nam:
● Tín ngưỡng: thờ đa thần, tiêu biểu là thờ thần Mặt Trời.
● Tôn giáo: tiếp nhận tôn giáo từ Ấn Độ như Phật giáo và Ấn Độ giáo. Đặc
biệt, từ Vương quốc Phù Nam, các tôn giáo này lại tiếp tục được truyền
bá đến nhiều vùng đất khác ở Đông Nam Á.
● Kiến trúc: nghề tạc tượng các vị thần Ấn Độ giáo và tượng Phật bằng đá
và gỗ ở Phủ Nam phát triển từ đầu Công nguyên, tạo nên một phong cách
riêng - phong cách Phù Nam: tượng thần Vis-nu, tượng Phật bằng đá
thuộc văn hóa Óc Eo (TK VI - VII)
● Phương tiện đi lại: ghe, thuyền, thuận tiện trên kênh rạch, dùng ngựa, trâu, bò,... để kéo xe.
● Chỗ ở: người Phù Nam dựng những ngôi nhà sàn rộng bằng gỗ trên mặt
nước và lợp mái lá để chung sống hài hoà trong với môi trường sông
nước và khí hậu nóng ẩm ở đây.
Trả lời câu hỏi phần Luyện tập và vận dụng Luyện tập
Câu 1: Em hãy xác định các mốc thời gian (theo thế kỉ) trong sơ đồ bên dưới về
quá trình hình thành, phát triển và sụp đổ của vương quốc Phù Nam. Trả lời:
Câu 2: Em hãy điền những bằng chứng lịch sử cho thấy Phù Nam là một nền
thương mại phát triển. Tham khảo thêm phần I, bài 13 cho câu trả lời của em.
Những bằng chứng lịch sử cho thấy Phù Nam có một nền thương mại phát triển:
● Sự giàu có của thương cảng Óc Eo (hình vẽ dựa trên di tích và hiện vật khai quật được)
● Những mảnh vàng thuộc văn hóa Óc Eo (di chỉ Gò Tháp, Đồng Tháp)
● Gương đồng thời Hán, Trung Quốc (di chỉ Óc Eo, An Giang - tư liệu trang 68)
Một số hình ảnh về hiện vật khai quật được tại Óc Eo: Vận dụng
Câu 3: Theo em, nét văn hóa nào của cư dân cổ Phù nam còn được lưu giữ
trong đời sống của người Nam Bộ hiện nay? Trả lời:
Nét văn hóa nào của cư dân cổ Phù Nam còn được lưu giữ trong đời sống của
người Nam Bộ hiện nay như ở nhà sàn, nhiều nơi vẫn còn di chuyển bằng ghe
thuyền, bia Đồng Tháp Mười khắc bằng chữ Phạn vẫn còn khá nguyên vẹn,
nhiều pho tượng Phật bằng đủ chất liệu, đá, đồng và đặc biệt là gỗ, một số sản
phẩm kim hoàn và nhiều bức phù điêu vẫn còn tồn tại đến nay.
Lý thuyết Vương quốc cổ Phù Nam
I. Quá trình thành lập, phát triển và suy vong của Phù Nam
• Vương quốc cổ Phù Nam ra đời vào khoảng thế kỉ I. Địa bàn chủ yếu
thuộc Nam Bộ Việt Nam ngày nay.
• Từ thế kỉ III - V, Phù Nam là quốc gia phát triển nhất khu vực Đông Nam Á
• Thế kỉ VI, Phù Nam bắt đầu suy yếu.
• Đầu thế kỉ VII, vương quốc Phù Nam sụp đổ.
II. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội
1. Hoạt động kinh tế.
• Phần lớn cư dân Phù Nam sống bằng nghề trồng lúa.
• Người dân Phù Nam chế tạo các sản phẩm thủ công nghiệp độc đáo đặc
trưng cho vùng sông nước vẫn còn tồn tại đến nay.
• Hoạt động buôn bán nhộn nhịp ở các cảng thị, đặc biệt ở Óc Eo.
2. Tổ chức xã hội.
• Xã hội Phù Nam có nhiều tầng lớp: Quý tộc, nông dân, thương nhân, thợ thủ công.
• Quý tộc, thương nhân, thợ thủ công sống trong các thành thị.
III. Một số thành tựu văn hóa
• Phương tiện đi lại chủ yếu: ghe, thuyền, thuận tiện trên kênh rạch.
• Dựng nhà sàn rộng bằng gỗ trên mặt nước, xây thành thị ở những vùng đất nổi.
• Chữ viết: Chữ Phạn được du nhập vào Phù Nam.
• Tôn giáo: tiếp nhận tôn giáo từ Ấn Độ như Phật giáo và Hin-đu giáo.
• Kiến trúc: nghề tạc tượng Phật bằng đá và gỗ, làm phù điêu trên đá, đất nung.