Giải SGK Lịch sử 7 Bài 19: Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427) | Cánh diều

1. Những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa (1418 - 1423)
Câu hỏi mục 1 trang 74 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình 19.1, 19.2 hãy trình bày những sự kiện
tiêu biểu trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến. Hướng dẫn trả lời
Những sự kiện tiêu biểu trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến:
- Năm 1416, Lê Lợi cùng 18 người trong bộ chỉ huy cuộc khởi nghĩa đã tổ chức hội
thề ở Lũng Nhai (Thanh Hóa)
- Năm 1418, Lê Lợi tập hợp hào kiệt bốn phương dựng cờ khởi nghĩa tại căn cứ
Lam Sơn và tự xưng là Bình Định Vương.
- Gặp nhiều khó khăn, thử thách, phải rút lên núi Chí Linh (Thanh Hóa) vào các năm
1418, 1419, 1423 và chịu nhiều tổn thất.
- Giữa năm 1423, Lê Lợi đề nghị tạm hòa và quân Minh chấp thuận, nghĩa quân trở
về căn cứ Lam Sơn khôi phục và củng cố lực lượng.
2. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa (1424 - 1425)
Câu hỏi mục 2 trang 74 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin, hãy trình bày hoạt động của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong những năm 1424, 1425. Hướng dẫn trả lời
Hoạt động của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong những năm 1424, 1425:
- Cuối năm 1424, Nguyễn Chích đề nghị tạm rời vùng núi rừng Thanh Hóa, chuyển quân vào Nghệ An.
- Sau đó Lê Lợi dẫn quân vào miền Tây Nghệ Anh và giành được những thắng lợi ở
Trà Lân, Khả Lưu, Bồ Ải,...Trong một thời gian ngắn, nghĩa quân nhanh chóng làm chủ phần lớn Nghệ An.
- Tháng 8-1423, nghĩa quân từ Nghệ An tiến vào giải phóng Tân Bình (Quảng Bình,
Quảng Trị) và Thuận Hóa (Thừa Thiên Huế).
- Trong vòng 10 tháng, nghĩa quân Lam Sơn đã giải phóng một vùng rộng lớn từ
Thanh Hóa đến đèo Hải Vân.
3. Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426 - 1427)
Câu hỏi mục 3 trang 74 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin và quan sát lược đồ 19, hãy trình bày một số sự kiện tiêu biểu của
khởi nghĩa Lam Sơn năm 1426 đến năm 1427. Hướng dẫn trả lời
- Tháng 9-1426, nghĩa quân Lam Sơn tấn công ra Bắc với 3 đạo quân chính. Nghĩa
quân giành thắng lợi trong nhiều trận lớn, quân Minh phải rút vào thành Đông Quan cố thủ.
- Cuối năm 1426, trong trận Tốt Động-Chúc Động, nghĩa quân đã phục kích, đánh
tan quân trên 5 vạn quân Minh, tướng Vương Thông phải tháo chạy.
- Tháng 10-1427, khoảng 15 vạn viện binh do Liễu Thăng và Mộc Thanh chỉ huy
chia làm hai đường tiến vào Đại Việt. Nghĩa quân tổ chức, phục kích và tiêu diệt
Liễu Thăng cùng toán quân tiên phong, Mộc Thạch sợ hãi rút quân về nước, Vương
Thông chấp nhận nghị hòa.
- Ngày 10-12-1427, diễn ra hội thề giữa bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn và đại diện quân Minh.
- Ngày 3-1-1428, toán quân Minh cuối cùng rút về nước, đất nước sạch bóng quân
thù. Khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc thắng lợi
4. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử
Câu hỏi mục 4 trang 76 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin, tư liệu hãy:
- Giải thích nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
- Nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn Hướng dẫn trả lời
Nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:
- Bắt nguồn từ truyền thống yêu nước, đoàn kết của dân tộc
- Sự lãnh đạo và nghệ thuật quân sự tài tình, sáng tạo của bộ chỉ huy nghĩa quân
mà đại diện là Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,..
Ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:
- Chấm dứt 20 năm đô hộ của nhà Minh
- Khôi phục độc lập dân tộc
- Đưa đến sự thành lập vương triều Lê sơ, mở ra thời kì phát triển mới của Đại Việt.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập 1 trang 76 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Hãy lập bảng hệ thống những sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (thời
gian, sự kiện tiêu biểu, kết quả, ý nghĩa). Hướng dẫn trả lời
a/ Bảng niên biểu những sự kiện tiêu biểu trong khởi nghĩa Lam Sơn: Thời gian Sự kiện tiêu biểu ADVERTISING Năm 1416
Lê Lợi cùng 18 hào kiệt đã tổ chức Hội thề ở Lũng Nhai (Thanh
Hóa), quyết tâm đánh đuổi giặc Minh. Năm 1418
Lê Lợi tự xưng là Bình Định Vương, truyền hịch kêu gọi nhân
dân đứng lên đánh giặc cứu nước 1418 - 1421
- Nghĩa quân Lam Sơn nhiều lần bị tấn công, bao vây phải 3 lần
rút lên núi Chí Linh (Thanh Hóa) cố thủ, sau đó quân Lam Sơn
buộc phải tạm giảng hòa với quân Minh. 1424
Nghĩa quân Lam Sơn giải phóng Nghệ An, sau đó giải phong
được một vùng rộng lớn từ Thanh Hóa đến đèo Hải Vân. Tháng 9/1426
Lê Lợi và bộ chỉ huy quyết định tiến quân ra Bắc. Tháng 11/1426
Quân Lam Sơn giành thắng lợi trong trận Chúc Động – Tốt
Động (Chương Mĩ – Hà Nội), khiến quân Minh thất bại nặng nề.
Tháng 10/1427 Quân Lam Sơn giành thắng lợi quyết định trong trận Chi Lăng – Xương Giang
Tháng 12/1427 Đại diện nghĩa quân Lam Sơn và quân Minh tổ chức Hội thề
Đông Quan, chấm dứt chiến tranh. Tháng 1/1428
Toán quân Minh cuối cùng rút khỏi nước ta b/ Kết quả - ý nghĩa:
- Kết quả: kháng chiến thắng lợi - Ý nghĩa:
+ Kết thúc 20 năm đô hộ tàn bạo của phong kiến nhà Minh, khôi phục nền độc lập,
chủ quyền của dân tộc.
+ Mở ra thời kì phát triển mới của xã hội, đất nước, dân tộc Việt Nam.
Vận dụng 2 trang 76 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Hãy đánh giá vai trò của một số nhân vật trong khởi nghĩa Lam Sơn như Lê Lợi,
Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,... Hướng dẫn trả lời
- Nguyễn Trãi là nhà cố vấn, là người phò tá đắc lực của Lê Lợi, góp phần không
nhỏ vào chiến thắng của nghĩa quân
- Lê Lợi là người chỉ huy tối cao của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Nguyễn Chích có đóng góp quan trọng trong việc đưa ra chủ trương tạm rời Thanh
Hóa chuyển vào Nghề An sau đó quay ra đánh Đông Đô.
Vận dụng 3 trang 76 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một trong số những nhân vật lịch sử có công lao
trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Hướng dẫn trả lời
Thái bảo Cảnh Quốc công Lê Sát
Ông người làng Bỉ Ngũ, hương Lam Sơn, huyện Lương Giang. Ông là một trong
những người đầu tiên hăng hái tham gia khởi nghĩa Lam Sơn. Ông là người rất có
tài cầm quân nên được Lê Lợi trao quyền chỉ huy một trong những cơ ngũ của
nghĩa quân Lam Sơn, liên tiếp lập được nhiều công lớn. Năm 1427 ông được phong
hàm Thiếu úy – Tư Mã. Năm 1429, nhà Lê triều lập biển khắc tên 93 khai quốc công
thần, Lê Sát vinh dự được xếp hàng thứ hai.
Năm 1433 Lê Sát được phong Đại Tư Đồ. Năm 1434 ông được trao quyền Tể
tướng. Ông là cố mệnh đại thần,một lòng trung với vua, nhưng tính tình nóng nảy,
giết oan Nhân Chú nên vua cho là lộng quyền. Năm 1437 vua Lê Thái Tông cho ông
được tự vẫn tại nhà. Năm 1484, đời vua Lê Thánh Tông cho rằng ông là người có
công, chết không đáng tội nên truy tặng Thái Bảo Cảnh Quốc Công. Đền thờ ông ở
xã Định Hải, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa ......................