KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM MÔN: KHTN 7
GV: Nguyễn Thị Hải Yến HỘP QU HỘP À BÍ ẨN Í
Trong mỗi hộp quà ẩn
chứng một số điểm bí ấn.
Các em hãy trả lời đúng
các câu hỏi để nhận về
phần quà cho mình nhé. BÀI B MỚI M 9 điểm 10 điểm 9 điểm 9 điểm 10 điểm START
Câu 1: Có mấy loại chùm sáng? 12 3 9 6 Hết Giờ A: 3 CHÚC B: :1 MỪNG C: 2 D: :4 START 12
Câu 2: Chùm sáng song song là 3 9 6
chùm sáng có các tia sáng Hết Giờ A: Loe rộng ra r CHÚC B: Song song với nhau MỪNG
C: :Cắt nhau tại i1 điểm START
Câu 3: Tia sáng được biểu diễn là 12 3 9 một đường thẳng có 6 Hết Giờ A: chiều dày lớn CHÚC B: chiều mũi tên MỪNG C: mũi tê t n chỉ chiều tru t yền của ánh sáng. D: chung 1 điểm START 12 3 9 6 Hết Giờ CHÚC MỪNG EM NHẬN ĐƯỢC MỘT TRÀNG PHÁO TAY START 12
Câu 4: Vùng tối là vùng ở phía sau vật 3 9 6 cản Hết Giờ A: nhận đư ậ ợc n đư á ợc nh á s áng B: nhận ậ đ ượ ư c ợ á c nh sán á g từ ngu ừ ồn s áng t ruyền ề t ới CHÚC C: :không nh ận đư ậ ợc n đư ợc ánh s á á nh s ng MỪNG D: không nh ận ậ được đư ợc ánh sá nh s ng á t ừ ng ừ uồn s áng tru r yền ề t n ới ớ START 12 3 9 6 Hết Giờ CHÚC MỪNG EM NHẬN ĐƯỢC MỘT TRÀNG PHÁO TAY Bài 16: SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ ÁNH SÁNG Hã H y ã y tìm tìm thê h m ê ví v dụ í dụ về v h iệ h n iệ tượn ư g ợn phản p hản xạ x ánh án s h áng án
Khi chiếu một chùm ánh sáng vào gương thì chùm
ánh sáng bị hắt trở lại theo hướng khác . Hiện tượng
đó gọi là phản xạ ánh sáng
Ảnh của cây trên mặt nước
Ảnh của chú mèo trong gương
-Hiện tượng phản xạ ánh sáng là hiện tượng ánh sáng
bị hắt lại theo hướng khác khi gặp mặt phản xạ.
-Mặt phản xạ được gọi là gương phẳng nếu có bề mặt phẳng, nhẵn bóng.
Tìm thêm ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng
mà em quan sát được trong thực tế. Soi gương
Ảnh của vật trong gương Quy ước:
- Gương phẳng (G): biểu diễn N
bằng một đoạn thẳng, phần gạch chéo S R là mặt sau của gương.
+Tia sáng tới SI: Tia sáng chiếu tới mặt i i’ gương
+Tia. phản xạ IR: Tia phản xạ từ mặt gương.
+ Điểm tới I: Giao điểm tia sáng tới I (G) gư + ơng.
Pháp tuyến IN: đường thẳng vuông góc
+Mặt phẳng tới: Mặt phẳng chưa tia sáng tới và pháp tuyến
với mặt gương tại điểm I. tại điểm tới.
+ Góc tới  ˆ SIN i  :
 Mặt phẳng chứa tia sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.
+ Góc phản xạ  N ˆI R i 
': Góc giữa tia sáng phản xạ và
pháp tuyến tại điểm tới.
II . Định luật phản xạ ánh sáng: 1. Thí nghiệm
1) Một gương phẳng
2)Một bảng chia độ được Chia làm hai nửa
3) Một đèn tạo chùm sáng hẹp tia sáng) Thí nghiệm
- Bước 1: đặt 1 gương phẳng vuông góc với 1 thước
chia độ tại tâm I của thước, đường thẳng IN vuông góc
với mặt gương tạ vị trí 00 . Đường IN được gọi là pháp tuyến của gương.
- Bước 2: Dùng đèn chiếu một tia sáng tới SI đi là là
trên mặt chia độ đến gương, tia này có tia phản xạ từ
gương là IR. Điểm I được gọi là điểm tới I S R
Tia sáng phản xạ có xuất hiện trên mặt phẳng tới không?
Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng tới Góc Góc phản tới i xạ i’ I 60o 60 R i i’ 0 S N Góc Góc phản tới i xạ i’ I 45o 450 i’ i R S N Góc Góc phản I tới i xạ i’ 30o 30 i i’ 0 R S N
SIN = i gọi là góc tới
NIR = i’ gọi là góc phản xạ Góc tới i
Góc phản xạ i’ 600 600 I 450 450 300 300 i’ i S So sánh độ lớn R của góc phản xạ N và góc tới
Kết luận:Góc phản xạ luôn luôn...............góc bằng tới
2. Định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng tới
-Góc phản xạ bằng góc tới: i’ = i
1.Có thể viết công thức của định
luật phản xạ ánh sáng i = i’ i’được không? T ạ T i sao? Về V mặt toán học, có th
t ể viết công thức của định luật
phản xạ ánh sáng i i= i’ n i’ hưng về mặt V ặt ật lí thì không th
t ể viết được vì góc phản xạ phụ thuộc vào góc tới nên phải viết i’ =
iết i’ i thể hiện đún
ú g mối quan hệ nhân - quả.
2. Chiếu tia sáng tới dưới góc tới 30o 0 ovào gương phẳng
đặt thẳng đứng, vẽ hình biểu diễn tia t sáng tới và tia sá s ng phản xạ. Cách vẽ:
Vẽ gương phẳng G đặt thẳng đứng S
Vẽ pháp tuyến IN vuông góc với
mặt phẳng gương tại điểm I N 300 I
Vẽ tia sáng tới SI dưới góc tới 30o 300
vào gương phẳng với I là điểm tới R
Ta có SIN = 30o G
Vẽ tia phản xạ IR sao cho RIN = SIN = 30o
3. Chiếu một tia sáng vào gương phẳng đặt tnằm ngang ta t được tia
t sáng phản xạ vuông góc với tia sáng tới. Em
E hãy tính góc tới và góc phản xạ. V . ẽ hình. Ta có hình vẽ:
Tia sáng phản xạ vuông góc với tia sáng tới nên i + i' = 90o
Mà theo định luật phản xạ ánh sáng thì i = i' Do đó:
4. Cho tia tới SI tia và gương phẳng M như hình vẽ a) Vẽ tia phản xạ. S N
b) Giữ nguyên tia tới SI, muốn I
thu được tia phản xạ có hướng
thẳng đứng từ dưới lên thì phải M R
đặt gương như thế nào? Vẽ hình? R S N M I
III. Phản xạ và phản xạ khuếch tán 1. Em E m hãy ã vẽ cá c c á tia a phản ả xạ ạ của a các á tia sáng tới tron r g hình 16.3a và 16.3a v 16 à .3 . b. 2. Nh N ận ậ xét é về hướ ư n ớ g củ c a a các c tia a sáng phản ả xạ ạ đã ã vẽ ẽ trong Hì H nh 16.3a và h 16.3a v à 1 6.3b. Gi 6.3b. G ải ả t hích c .
Hình 16.3a: Các tia sáng Hình 16.3b: Các tia sáng
tới song song bị phản xạ
tới song song bị phản xạ
qua gương phẳng cho các qua gương không phẳng tia phản xạ cũng cùng
cho các tia phản xạ theo hướng và song song với các hướng khác nhau. nhau. Hiện tượng phản xạ Hiện tượng phản xạ khuếch tán
- Khi mặt phản xạ nhẵn thì xảy ra hiện tượng phản xạ,
- Khi mặt phản xạ không nhẵn thì xảy ra hiện tượng phản xạ khuếch tán
Phản xạ là hiện tượng các tia sáng song song
truyền đến bề mặt nhẵn, bị phản xạ theo một hướng.
Phản xạ khuếch tán là hiện tượng các tia
sáng song song truyền đến bề mặt nhẵn,
bị phản xạ theo mọi hướng.
+ Khi có phản xạ, ta có thể thấy ảnh của vật.
+ Khi có phản xạ khuếch tán, ta không nhìn thấy ảnh của vật.
Tìm thêm ví dụ về phản xạ và phản xạ khuếch tán. Mặt gương nhẵn
Mặt gương bám đầy nước bóng Khi có phản xạ, ta Khi có phản xạ khuếch
có thể nhìn thấy ảnh tán, ta không thể nhìn thấy ảnh trong gương. trong gương.
- Khi mặt hồ gợn sóng xảy
- Khi mặt hồ phẳng lặng
ra hiện tượng phản xạ
xảy ra hiện tượng phản xạ khuếch tán nên ta không
nên ta nhìn thấy bóng tháp thấy bóng tháp rùa trên rùa in rõ nét trên mặt mặt nước nữa. nước. LUYỆN TẬP
Câu 1: Chỉ ra phát biểu sai:
A. Ánh sáng bị hắt trở lại khi gặp mặt phân
cách là hiện tượng phản xạ ánh sáng.
B. Phản xạ ánh sáng chỉ xảy ra trên mặt gương.
C. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia
sáng tới và pháp tuyến tại điểm tới.
D. Góc phản xạ là góc tạo bởi tia sáng phản
xạ và đường pháp tuyến tại điểm tới.
Câu 2: Nội dung nào sau đây không thuộc
về Định luật phản xạ ánh sáng:
A. Góc phản xạ bằng góc tới.
B. Tia phản xạ nằm trong gương phẳng
chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
C. Phương của tia tới xác định bằng góc SIN = i gọi là góc tới.
D. Góc phản xạ nhỏ hơn góc tới. Câu 3
u : Chiếu một tia sáng vuông góc với mặt tmột
gương phẳng. Góc phản xạ r có giá trị nào sau đây? A r = 90° r = 45° B C r = 180°. r = 0° D
Câu 4: Chọn góc đo thích hợp để điền vào chỗ
trống: Khi tia tới có góc tới ............... thì tia
phản xạ gần như thẳng hàng với tia tới. A i = 600 B i = 900 C i = 300 D i = 450
Câu 5: Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự phản xạ ánh sáng?
A. Ánh sáng mặt trời tạo ra hiện tượng quang hợp.
B. Ánh sáng mặt trời phản chiếu trên mặt nước.
C. Ánh sáng mặt trời làm pin quang điện hoạt động.
D. Ánh sáng mặt trời làm nóng bếp mặt trời.
Câu 6: Hình vẽ nào sau đây mô tả đúng định luật phản xạ ánh sáng?
Câu 7: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về
định luật phản xạ ánh sáng?
A. Góc phản xạ bằng góc tới.
B. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới
và đường pháp tuyến với gương ở điểm tới.
C. Tia phản xạ luôn song song với tia tới.
D. Góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến bằng góc
hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến.
Câu 8: Trường hợp nào sau đây có phản xạ khuếch tán?
A. Ánh sáng chiếu đến mặt gương.
B. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ phẳng lặng.
C. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ gợn sóng.
D. Ánh sáng chiếu đến tấm bạc sáng, phẳng.
Câu 9: Hãy cho biết hiện tượng phản xạ gương hay
phản xạ khuếch tán sẽ xảy ra khi có một chùm ánh
sáng chiếu tới một bề mặt trong từng trường hợp sau. Giải thích.
a) Đáy chậu bằng nhôm, bóng.  Phản xạ gương
b) Mặt hồ nước phẳng lặng.  Phản xạ gương
c) Bề mặt ví da đã cũ.  Phản xạ khuếch tán
d) Tấm vải.  Phản xạ khuếch tán e) Gương soi.  Phản xạ gương g) Tấm bìa cứng.  Phản xạ khuếch tán VẬN DỤNG
Bài tập 1.Chiếu một tia sáng tới chếch 1 góc 200 vào
một gương phẳng ta được tia sáng phản xạ tạo với tia sáng tới một góc. A. 400 C. 800 S R B. 700 D. 1400 i 200 I
Giải: Theo đề bài, tia tới hợp với gương 1 góc 200 suy ra i = 700
Mặt khác, theo định luật phản xạ ánh sáng i = i’= 700
ÞTia phản xạ tạo với tia sáng 1 góc bằng: i +i’ = 700+ 700= 1400
Vậy tia phản xạ tạo với tia sáng 1 góc 1400
Bài tập 2. Một tia sáng mặt trời buổi sáng lọt qua khe
cửa chếch 450 so với mặt đất (coi mặt đất nằm ngang).
Cần đặt gương phẳng như thế nào để thu được tia sáng
phản xạ rọi thẳng đứng vào một bể cá dưới nền nhà. Vẽ hình.
Giải: Vì tia phản xạ rọi thẳng đứng nên tia phản xạ
Hợp với mặt đất 1 góc 900
ÞTia phản xạ hợp với tia tơi 1 góc 900+450 =1350 Þi +i’ = 1350
Mà theo định luật PXAS thì i=I = > i=i’=1350/2= 67,50
=> Gương sẽ đặt so với mặt đất 1 góc 67,50
Bài tập 3. Hai gương phẳng G1 và G2 đặt vuông
góc với nhau (Hình 16.2). Tia sáng SI chiếu
chếch 450 vào gương phẳng G1.
Vẽ Hình 16.2 vào vở và vẽ đường truyền của tia
sáng lần lượt phản xạ qua G , G . 1 2 Câu 8: Lời giải: Cách vẽ:
- Dựng pháp tuyến IN của gương phẳng G . 1 -
Dựng tia phản xạ IJ saocho:
= với J là điểm tới của gương G và IJ là tia sáng tới của 2 gương G . 2
- Dựng pháp tuyến JN của gương phẳng G . 2
- Dựng tia phản xạ JR sao cho: =.
Từ đó, ta được đường truyền của tia sáng lần lượt
phản xạ qua G , G như hình vẽ bên. 1 2
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc nội dung ghi nhớ.
- Làm bài 16.2 16.5, 16.6 SBT
- Chuẩn bị bài 17: Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng
Chúc các em luôn học giỏi
Document Outline

• Slide 1
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20
• Slide 21
• Slide 22
• Slide 23
• Slide 24
• Slide 25
• Slide 26
• Slide 27
• Slide 28
• Slide 29
• Slide 30
• Slide 31
• Slide 32
• Slide 33
• Slide 34
• Slide 35
• Slide 36
• Slide 37
• Slide 38
• Slide 39
• Slide 40
• Slide 41
• Slide 42
• Slide 43
• Slide 44
• Slide 45
• Slide 46
• Slide 47
• Slide 48
• Slide 49
• Slide 50
• Slide 51
• Slide 52
• Slide 53
• Slide 54