Giáo án điện tử Khoa học tự nhiên 7 bài 30 Chân trời sáng tạo : Trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở động vật

BÀI 30. TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CÁC CHẤT DINH DƯỠNG Ở ĐỘNG VẬT
3- QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT Ở ĐỘNG VẬT
Tìm hiểu quá trình vận chuyển các chất trong hệ tuần hoàn ở người
SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TƯ DUY TRONG DẠY HỌC KHTN 7
- Bước 1: Vẽ chủ đề ở trung tâm trên một mảnh giấy (đặt nằm ngang)
+ Chúng ta sẽ bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh của chủ đề. Hình ảnh có thể thay thế cho cả ngàn từ và
giúp chúng ta sử dụng tốt hơn trí tưởng tượng của mình. Sau đó có thể bổ sung từ ngữ vào hình vẽ chủ đề nếu chủ đề không rõ ràng.
+ Sử dụng màu sắc vì màu sắc có tác dụng kích thích não như hình ảnh, đặc biệt là các màu sắc bản thân yêu thích.
+ Có thể dùng từ khóa, kí hiệu, câu danh ngôn, câu nói nào đó gợi ấn tượng sâu sắc về chủ đề.
+ Không nên đóng khung hoặc che chắn mất hình
vẽ chủ đề vì chủ đề cần được làm nổi bật dễ nhớ
+ Chủ đề phải đủ to, rõ, nổi bật trọng tâm cần ghi nhớ.
- Bước 2: Vẽ thêm các tiêu đề phụ vào chủ đề trung tâm
+ Tiêu đề phụ có thể viết bằng chữ in hoa nằm trên các nhánh to để làm nổi bật.
+ Tiêu đề phụ được gắn với trung tâm.
+ Tiêu đề phụ nên được vẽ chéo góc để nhiều nhánh phụ khác có thể được vẽ tỏa ra một cách dễ dàng.
- Bước 3: Trong từng tiêu đề phụ vẽ thêm các ý chính và các chi tiết hỗ trợ
+ Khi vẽ các ý chính và các chi tiết hỗ trợ nên tận dụng các từ khóa và hình ảnh.
+ Nên dùng những biểu tượng, cách viết tắt để tiết kiệm không gian vẽ và thời gian. Mọi người ai cũng có
cách viết tắt riêng cho những từ thông dụng. Bạn hãy phát huy và sáng tạo thêm nhiều cách viết tắt riêng.
+ Mỗi từ khóa, hình ảnh nên được vẽ trên một đoạn gấp khúc riêng trên nhánh. Trên mỗi khúc chỉ nên có
tối đa một cụm từ khóa.
+ Sau đó nối các nhánh chính cấp 1 đến hình ảnh trung tâm, nối các nhánh cấp 2 đến các nhánh cấp 1, nối
các nhánh cấp 3 đến các nhánh cấp 2…bằng đường kẻ. Các đường kẻ càng ở gần trung tâm thì càng được tô đậm hơn.
+ Nên dùng các đường kẻ cong thay vì các đường kẻ thẳng vì đường kẻ cong được tổ chức rõ ràng sẽ thu
hút được sự chú ý của mắt nhiều hơn.
+ Tất cả các nhánh tỏa ra cùng một điểm nên có cùng một màu. Chúng ta thay đổi màu sắc khi đi từ ý
chính ra đến các ý phụ cụ thể hơn.
- Bước 4: Người viết có thể thêm nhiều hình ảnh nhằm giúp các ý quan trọng thêm nổi bật cũng như giúp lưu
chúng vào trí nhớ tốt hơn. Kiểm tra lại BĐTD đã hoàn thành và diễn đạt, trình bày được các ý tưởng về kiến thức đã tạo lập.
Sử dụng BĐTD trong việc kiểm tra kiến thức cũ
Câu hỏi: Em hãy trình bày con đường thu nhận và tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa ở
người bằng cách hoàn thành sơ đồ tư duy sau (Phiếu học tập cá nhân số 1):
Chủ yếu hấp thụ nước và 1 số chất
còn lại. Tạo phân và các chất khí ? ? Ruột Hậu non ? môn Con đường thu nhận và tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa ở người ? Thực quản ? Trực ? ? tràng Thu nhận và nghiền nhỏ
thức ăn, sau đó đẩy thức ăn Tiêu hóa 1 phần xuống thực quản
thức ăn nhờ sự co bóp dạ dày và enzyme tiêu hóa
Sử dụng BĐTD trong việc dạy kiến thức mới
CÁC NHÓM HS ĐÃ CHUẨN BỊ TRƯỚC Ở NHÀ
Sơ đồ tư duy chức năng của Hệ tuần hoàn ở người
NHÓM 1; 3 TRÌNH BÀY-NHÓM 2;4 NHẬN XÉT BỔ SUNG
GV sử dụng phần mềm vẽ sơ đồ tư duy miễn phí: MindMaple hoặc các loại khác phù hợp
https://taimienphi.vn/download-mindmaple-lite-20195/taive
https://lib24.vn/huong-dan-cach-chen-so-do-tu-duy-mindmap-vao-powerpoint.bvx
Tiêu chí đánh giá hoạt động nhóm
Mỗi tiêu chí tối đa là 2 điểm. Tổng điểm tối đa đạt được: 10 điểm. 2 điểm 1,5 điểm 1 điểm 0,5 điểm Tiêu chí Tốt Khá Tạm được Cần điều chỉnh Tham gia đầy đủ, Tham gia nhưng Tham gia nhưng thực 1. Sự
Tham gia đầy đủ và chăm chỉ, làm việc trên lớp thường lãng phí thời gian và hiện những công việc không tham gia
chăm chỉ làm việc trên lớp. hầu hết thời gian. ít khi làm việc. liên quan. Lắng nghe cẩn thận Thường lắng nghe Đôi khi không lắng 2. Sự lắng Không lắng nghe ý
các ý kiến của những người cẩn thận các ý kiến của nghe các ý kiến của những nghe
kiến của những người khác. khác. những người khác. người khác. Đưa ra sự phản hồi
Đưa ra sự phản hồi có 3. Sự
Đưa ra sự phản hồi có Đưa ra sự phản hồi
chi tiết có tính xây dựng khi
tính xây dựng nhưng lời chú phản hồi
tính xây dựng khi cần thiết. không có ích. cần thiết. thích chưa thích hợp. Tôn trọng những Thường tôn trọng Thường tôn trọng Không tôn trọng
4. Sự hợp thành viên khác và chia sẻ những thành viên khác và những thành viên khác và những thành viên khác và tác
công việc một cách công chia sẻ công việc một cách không chia sẻ công việc một không chia sẻ công việc một bằng. công bằng. cách công bằng. cách công bằng. Thường hoàn thành Không hoàn thành Không hoàn thành
công việc được giao đúng
nhiệm vụ được giao đúng 5. Sự sắp Hoàn thành công việc
nhiệm vụ được giao đúng
thời gian, không làm đình
thời gian và thường xuyên xếp thời gian
được giao đúng thời gian.
thời gian và làm đình trệ
trệ tiến triển công việc của
buộc nhóm phải điều chỉnh công việc của nhóm. nhóm. hoặc thay đổi.
Tiêu chí đánh giá sản phẩm trình bày
Mỗi tiêu chí tối đa là 5 điểm. Tổng điểm tối đa đạt được: 10 điểm. Tiêu chí 5 điểm 4 điểm 2.5 điểm 1điểm Trình bày rõ Trình bày rõ 1. Chất
ràng,bố cục hợp lí sáng ràng,bố cục hợp lí, thu Trình bày rõ ràng, Bố cục chưa hợp lượng sản tạo, thu hút. hút bố cục hợp lí lí phẩm Sản phẩm có tính Sản phẩm có tính thẩm mỹ cao. thẩm mỹ. Được nhiều HS 2. Công Được nhiều HS Được HS quan Chưa thu hút quan tâm tìm hiểu, áp dụng thực tế quan tâm, áp dụng. tâm được chú ý của HS dụng.
XEM VIDEO VÀ TRẢ LỜI CÂU HỎI:
Qúa trình vận chuyển các chất trong hệ tuần hoàn ở người thông qua những vòng tuần hoàn nào? Vòng tuần hoàn phổi và vòng tuần hoàn các cơ quan
HOẠT ĐỘNG NHÓM BẰNG KĨ THUẬT MẢNH GHÉP
+ Vòng 1 : nhóm chuyên gia
-Lớp học sẽ được chia thành các nhóm (khoảng từ 3- 6 người). Mỗi nhóm
được giao một nhiệm vụ với những nội dung học tập khác nhau.
Mỗi nhóm chuyên gia hoàn thành các nhiệm vụ sau:
-Thảo luận trong 3 phút , tham khảo kiến thức SGK, hoàn thành các câu hỏi:
Nhóm 1: Câu 8, trang 140 SGK.
Nhóm 2: Câu 9, trang 140 SGK.
Nhóm 3: Câu 10, trang 140 SGK.
Nhóm 4: Tại sao nói Hệ tuần hoàn là trung tâm trao đổi chất của cơ thể động vật?
-Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, chủ đề và ghi lại
những ý kiến của mình rồi thống nhất câu trả lời cùng nhóm.
-Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều trả lời được tất cả các
câu hỏi trong nhiệm vụ được giao và trở thành chuyên gia của lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả
năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 2.
+ Vòng 2: Nhóm mảnh ghép
-Hình thành nhóm mới khoảng từ 3-6 người (bao gồm 1-2 người từ nhóm 1; 1-2 từ nhóm
2; 1-2 người từ nhóm 3…), gọi là nhóm mảnh ghép.
-Các câu hỏi và câu trả lời của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau.
-Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu, được tất cả nội dung ở vòng 1 thì nhiệm
vụ mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết (lưu ý nhiệm vụ mới này phải gắn liền
với kiến thức thu được ở vòng 1).
Các nhóm mới thực hiện nhiệm vụ trình bày và chia sẻ kết quả.
Mỗi nhóm mảnh ghép hoàn thành các nội dung sau:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
ĐẠI DIỆN 1 NHÓM TRÌNH BÀY, CÁC NHÓM KHÁC NHẬN XÉT
1. Hệ tuần hoàn nhận những chất nào từ hệ hô hấp và hệ tiêu hóa?
- Hệ tuần hoàn nhận oxygen từ hệ hô hấp.
- Hệ tuần hoàn nhận các chất dinh dưỡng từ hệ tiêu hóa.
2.Các chất dinh dưỡng và chất thải được vận chuyển đến đâu trong cơ thể?
- Hệ tuần hoàn nhận các chất dinh dưỡng từ hệ tiêu hóa đến cung cấp
cho hoạt động của các cơ quan.
- Hệ tuần hoàn nhận các sản phẩm thải của quá trình trao đổi chất ở
tế bào được vận chuyển đến phổi và các cơ quan bài tiết để đào thải ra ngoài.
3.Quan sát Hình 30.3, hãy mô tả chi
tiết quá trình vận chuyển các chất
trong hai vòng tuần hoàn ở người.
- Vòng tuần hoàn phổi (vòng tuần
hoàn nhỏ): Máu đỏ thẫm (giàu
carbon dioxide) từ tâm thất phải →
động mạch phổi → mao mạch phổi
(tại đây diễn ra quá trình trao đổi
khí: nhận oxygen từ phế nang,
chuyển carbon dioxide từ máu sang
phế nang thành máu đỏ tươi) → tĩnh
mạch phổi → tâm nhĩ trái.
- Vòng tuần hoàn các cơ quan (vòng
tuần hoàn lớn): Máu đỏ tươi (giàu
oxygen và các chất dinh dưỡng) từ
tâm thất trái → động mạch chủ →
mao mạch cơ quan (tại đây diễn ra
quá trình trao đổi chất: chuyển
oxygen và các chất dinh dưỡng cho
các cơ quan, nhận carbon dioxide và
các chất thải để trở thành máu đỏ
thẫm) → tĩnh mạch chủ → tâm nhĩ trái.
4.Tại sao nói hệ tuần hoàn là trung tâm trao đổi chất của cơ thể động vật?
Hệ tuần hoàn là trung tâm trao đổi chất của cơ thể động vật vì hệ
tuần hoàn có vai trò vận chuyển các chất từ nơi này đến nơi khác
trong cơ thể: Các chất dinh dưỡng và oxygen sau khi được hấp thụ
sẽ được hệ tuần hoàn đưa đến các tế bào và nhận lại từ tế bào
carbon dioxide và các chất thải chuyển đến hệ hô hấp, hệ bài tiết thải ra ngoài.
BÀI 30. TRAO ĐỔI NƯỚC VÀ CÁC CHẤT DINH DƯỠNG Ở ĐỘNG VẬT
3- QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT Ở ĐỘNG VẬT
Tìm hiểu quá trình vận chuyển các chất trong hệ tuần hoàn ở người
+Nước, các chất dinh dưỡng, sản phẩm ?
thải của quá trình trao đổi chất, …
được vận chuyển trong cơ thể động vật nhờ hoạt động của hệ tuần hoàn.
+ Ở người, sự vận chuyển các chất được thực hiện thông qua …
vòng tuần hoàn phổi và vòng t ? uần hoàn các cơ quan HOẠT ĐỘNG NHÓM
Em hãy đề xuất một số biện pháp bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa và hệ tuần hoàn.
• Một số biện pháp bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa:
- Ăn uống đúng giờ, đúng bữa.
- Ăn uống đủ các thành phần dinh dưỡng.
- Nhai kĩ, không ăn vội vàng để quá trình tiêu hóa thức ăn được triệt để.
- Tránh ăn uống các chất có hại cho hệ tiêu hóa và tuần hoàn (các chất
chứa nhiều cholesterol, rượu bia,…).
- Đánh răng sau khi ăn và buổi tối trước khi đi ngủ.
• Một số biện pháp bảo vệ sức khỏe hệ tuần hoàn:
- Không sử dụng các loại rượu, bia, các chất kích thích.
- Cần luyện tập thể dục thể thao thường xuyên.
- Không ăn quá nhiều thức ăn chứa hàm lượng mỡ động vật cao.
- Giữ trọng lượng cơ thể cân đối, ổn định.
- Cần tiêm phòng các bệnh có hại cho tim mạch như thương hàn, bạch hầu, cúm, thấp khớp,…
Sử dụng BĐTD trong việc củng cố kiến thức 1.Hoàn thành sơ đồ sau:
- Vòng tuần hoàn phổi (vòng tuần hoàn nhỏ): Máu đỏ thẫm (giàu carbon dioxide) từ tâm 1 thất phải → độ
2 ng mạch phổi → mao mạch phổi (tại đây diễn
ra quá trình trao đổi khí: nhận oxygen từ phế nang, chuyển carbon dioxide từ máu sang ph 3
ế nang thành máu đỏ tươi) → tĩnh mạch phổi → tâm nhĩ trái.
- Vòng tuần hoàn các cơ quan (vòng tuần hoàn lớn): Máu đỏ tươi (giàu
oxygen và các chất dinh dư 4 ỡng) từ tâm thất
5 trái → động mạch chủ → mao
mạch cơ quan (tại đây diễn ra quá trình trao đổi chất: chuyển oxygen và các
chất dinh dưỡng cho các cơ quan, nh 6 ận carbon dio
7 xide và các chất thải để
trở thành máu đỏ thẫm) → tĩnh mạch chủ → tâm nhĩ trái. LUYỆN TẬP 2.Hoàn thành sơ đồ sau: ? Bệ B nh về hệ Đối Đ vớ v i tiêu u hó h a và a hệ tiêu ? hệ tuần hóa ho h àn khi à tiêu u thụ ? nhiều c ề hất béo Đối Đ với hệ ? tuần hoàn ?
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
https://hoc247.net/chuong-trinh/lop-7/khoa-hoc-tu-nhien/?sgk=3
Document Outline

• Slide 1
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20