Giáo án điện tử Tiếng Việt 5 Tập làm văn Cánh diều: Luyện tập tả người (tả ngoại hình)

MÔN : TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP TẢ NGƯỜI
(TẢ NGOẠI HÌNH) TRANG 130
Y Ê U C Ầ U T H A M G I A T I Ế T H Ọ C Chuẩn bị đầy đủ Thực hành sách Tiếng Tập trung yêu cầu Việt, vở và lắng nghe. của giáo đồ dùng viên. học tập. KHỞI ĐỘNG
Nêu cấu tạo của bài văn tả người.
Bài văn tả người thường có 3 phần:
1. Mở bài: Giới thiệu người định tả. 2. Thân bài:
Đặc điểm nổi bật về tầm vóc a) Tả ngoại hình Cách ăn mặc
Khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm rang,... Lời nói
b) Tả tính tình, hoạt động Cử chỉ Thói quen
Cách cư xử với người khác
3. Kết bài: Nêu cảm nghĩ về người được tả. MÔN : TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP TẢ NGƯỜI
(TẢ NGOẠI HÌNH) TRANG 130 Mục tiêu
Nêu được những chi tiết tả ngoại hình
nhân vật và quan hệ giữa ngoại hình với
tính cách nhân vật trong bài văn.
Lập dàn ý cho bài văn tả người mà em thường gặp. 01 KHÁM PHÁ
Bài 1: Chọn làm một trong hai bài tập sau:
a) Đọc lại bài Bà tôi của Mác-xim Go-rơ-ki vừa học tuần trước và trả lời câu hỏi:
- Đoạn 1 tả đặc điểm gì về ngoại hình của bà?
+ Tóm tắt các chi tiết được miêu tả ở từng câu.
+ Các chi tiết đó quan hệ với nhau như thế nào?
- Đoạn 2 còn tả những đặc điểm gì về ngoại hình của bà? Các
đặc điểm đó quan hệ với nhau như thế nào? Chúng cho biết
điều gì về tính tình của bà?
b) Đoạn văn Chú bé vùng biển tả những đặc điểm nào về
ngoại hình của bạn Thắng? Những đặc điểm ấy cho biết điều
gì về tính tình của Thắng? Bà tôi
Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ
kín cả hai vai, xõa xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay khẽ nâng
mớ tóc lên và ướm trên tay, bà đưa một cách khó khăn chiếc
lược thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày.
Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông. Nó khắc
sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng, và như những đóa hoa, cũng dịu
dàng, rực rỡ, đầy nhựa sống. Khi bà mỉm cười, hai con ngươi
đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó tả, đôi mắt ánh lên những
tia sáng ấm áp, tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm ngăm đã có
nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.
Theo MÁC-XIM GO-RƠ-KI
- Mác-xim Go-rơ-ki được xem là nhà văn kiệt xuất
của nền văn học nước Nga vào thế kỉ XX.
- Đoạn trích Bà tôi được
trích trong CHƯƠNG I
tác phẩm “Thời thơ ấu”.
Bài 1: Đoạn 1 tả đặc điểm gì về ngoại hình của bà?
Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà
đen và dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, xõa
xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay
khẽ nâng mớ tóc lên và ướm trên tay,
bà đưa một cách khó khăn chiếc lược Tả mái
thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày. tóc của bà
Bài 2: Nối câu văn ở cột A tương ứng với ý nghĩa của nó ở cột B: A B
Câu 1: Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu.
Tả khái quát mái tóc của bà: đen, dày kì lạ.
Câu 2: Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ
kín cả hai vai, xõa xuống ngực, xuống đầu gối.
Giới thiệu bà ngồi cạnh cháu chải tóc.
Câu 3: Một tay khẽ nâng mớ tóc lên
và ướm trên tay, bà đưa một cách
Tả độ dày của mái tóc qua cách
khó khăn chiếc lược thưa bằng gỗ
bà chải, từng động tác một. vào mớ tóc dày.
Các chi tiết đó quan hệ chặt chẽ với nhau, chi
Các chi tiết miêu tả có quan hệ với nhau như
tiết sau làm rõ chi tiết trước. thế nào?
Bài 3: Đoạn 2 còn tả những đặc điểm gì về ngoại hình của bà?
Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng
chuông. Nó khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng,
và như những đóa hoa, cũng dịu dàng, rực Tả giọng nói,
rỡ, đầy nhựa sống. Khi bà mỉm cười, hai con nụ cười, đôi
ngươi đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó
tả, đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, mắt, khuôn
tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm ngăm đã mặt của bà.
có nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.
Em học được điều gì từ cách miêu tả
ngoại hình của tác giả?
Các đặc điểm đó quan hệ chặt chẽ và bổ sung cho nhau:
- Làm hiện rõ ngoại hình của bà.
- Thể hiện tính cách của bà: dịu hiền, tâm hồn tươi trẻ,...
Đoạn văn sau tả những đặc điểm nào về
ngoại hình của bạn Thắng? Chú bé vùng biển
Thằng Thắng, con cá vược của thôn Bần và là địch
thủ bơi lội đáng gờm nhất của bọn trẻ, lúc này đang
ngồi trên chiếc thuyền đậu ở ngoài cùng. Nó trạc
tuổi thằng Chân “phệ” nhưng cao hơn hẳn cái đầu.
Nó cởi trần, phơi nước da rám đỏ khỏe mạnh của
những đứa trẻ lớn lên với nắng, nước mặn và gió
biển. Thân hình nó rắn chắc, nở nang: cổ mập, vai
rộng, ngực nở căng, bụng thon hằn rõ những múi,
hai cánh tay gân guốc như hai cái bơi chèo, cặp đùi
dế to, chắc nình nịch. Thắng có cặp mắt to và sáng.
Miệng tươi, hay cười. Cái trán hơi dô ra, trông có vẻ
là một tay bướng bỉnh, gan dạ. Theo Trần Vân
*Câu 1: Giới thiệu chung về Thắng (con cá vược, có tài
bơi lội), trong thời điểm được miêu tả đang làm gì.
* Câu 2: Tả chiều cao của Thắng - hơn hẳn bạn một cái đầu.
* Câu 3: Tả nước da của Thắng - rám đỏ …
* Câu 4: Tả thân hình của Thắng (rắn chắc, nở nang,…)
* Câu 5: Tả cặp mắt to và sáng. Đặc điểm
* Câu 6: Tả cái miệng tươi, hay cười. về ngoại
* Câu 7: Tả cái trán dô bướng bỉnh. hình của Thắng.
Những đặc điểm miêu tả ngoại hình cho em
biết điều gì về tính tình của bạn Thắng?
Thắng là một đứa trẻ lớn lên ở vùng
biển, bơi lội rất giỏi, có sức khỏe dẻo
dai. Tính tình của Thắng: thông minh, bướng bỉnh .
Khi tả ngoại hình nhân vật
cần lưu ý điều gì ?
 Chọn lọc các đặc điểm ngoại hình đặc trưng.
 Các chi tiết miêu tả ngoại hình liên kết
chặt chẽ, bổ sung cho nhau và góp phần
thể hiện tính cách của người đó. 02 LUYỆN TẬP
Lập dàn ý cho bài văn tả
một người mà em thường
gặp (người hàng xóm, thầy cô,….)
Bài văn tả người thường có 3 phần :
1. Mở bài: Giới thiệu người định tả. 2. Thân bài:
Đặc điểm nổi bật về tầm vóc a) Tả ngoại hình Cách ăn mặc
Khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm răng,… Lời nói
b) Tả tính tình, hoạt động Cử chỉ Thói quen
Cách cư xử với người khác
3. Kết bài: Nêu cảm nghĩ về người được tả. GỢI Ý Tả hình dáng
Tả tính tình, hoạt động
- Người đó khoảng bao - Người đó không thích nhiêu tuổi? những việc gì?
- Hình dáng của người đó - Người đó cư xử, nói năng
có gì nổi bật (khuôn mặt, với mọi người, với em thế
cặp mắt, nước da, tay, nào? chân)...?
- Em nghĩ gì về tính tình
- Vóc dáng của người đó thế người đó?
nào? (cao, thấp, to con, nhỏ • Chú ý chọn những chi nhắn, mảnh mai,…)
tiết, đặc điểm tiêu biểu, ấn
- Gương mặt, mái tóc, mũi, tượng về hình dáng và tính
trán có điểm gì ấn tượng với tình của người định tả để em? đưa vào dàn ý. - Cách ăn mặc thế nào? Tả cô giáo
1/ Mở bài: Giới thiệu về cô giáo. 2/ Thân bài: a. Tả ngoại hình:
- Năm nay, cô đã ngoài 30 tuổi.
- Cô có dáng người thon thả, không mập cũng không gầy.
- Mái tóc cô được uốn gọn gàng ôm lấy gương mặt đầy đặn.
- Đôi mắt cô đen láy, long lanh, dịu hiền khó tả.
- Làn môi hồng, mỏng manh. Cô cười rất tươi, giòn giã. Mỗi khi
cười, cô luôn để lộ hàm răng trắng đều như hạt bắp.
- Bàn tay cô mịn màng, trắng hồng luôn xoa đầu em mỗi khi em ngoan.
- Mỗi khi đến lớp, cô thường mặc chiếc áo dài với màu sắc tươi
sáng, rất phù hợp với thân hình và làn da trắng hồng của cô.
b. Tả tính tình, hoạt động :
- Cô rất quan tâm và luôn yêu thương học sinh.
- Cô luôn hòa nhã, hiền từ dễ mến đối với mọi người. Dù bận
rộn trong công việc nhưng cô vẫn luôn quan tâm, hỏi han, giúp
đỡ những người xung quanh.
- Khi giảng bài, cô rất nghiêm khắc, bạn nào không chú ý theo
dõi, cô nhắc nhở ngay và luôn tuyên dương những bạn cố gắng trong học tập.
- Những khi rảnh rỗi, cô thường kể chuyện cho chúng em nghe.
- Ngoài việc dạy dỗ chúng em, cô còn quan tâm tìm hiểu gia
đình các bạn nghèo, tạo điều kiện giúp đỡ các bạn.
- Cô thật là người giáo viên tận tâm với nghề.
3/ Kết bài: Cảm nghĩ, tình cảm của mình với cô. 03 Suy ngẫm
Lưu ý để viết bài văn tả người hay:
- Kết hợp yếu tố “ kể ” –
kể về kỉ niệm với nhân - v C ật.
họn lọc chi tiết khi miêu tả.
- Mở rộng vốn từ miêu tả.
Sau bài học này, em đã: Nêu được những chi
tiết tả ngoại hình nhân
Lập dàn ý một bài
vật và quan hệ giữa văn tả người
ngoại hình với tính thường gặp.
cách nhân vật trong Tiêu chí dàn ý: bài văn. - Đúng bố cục.
- Đặc điểm nổi bật. - Nội dung chi tiết, sinh động.
- Liên kết câu chặt chẽ. - Câu văn mạch
- Thể hiện tính cách
lạc, sắp xếp ý hợp
người được tả. lí. DẶN DÒ :
- Các em xem lại bài.
- Hoàn thành dàn ý Tả người mà em thường gặp.
- Chuẩn bị bài: Luyện tập tả người
(tả ngoại hình) trang 132. CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN!
Document Outline

• Slide 1
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20
• Slide 21
• Slide 22
• Slide 23
• Slide 24
• Slide 25
• Slide 26
• Slide 27
• Slide 28
• Slide 29
• Slide 30