KHỞI KHỞ Đ ỘNG Đ 1 DƯỚI BÓNG HOÀNG LAN THẠCH LAM 2 CẤU TRÚC BÀI HỌC Đọc I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả 2. văn bản II. ĐỌC HIỂU CHI TIẾT
1. Thanh khi trở về không gian quen thuộc
2. Tình cảm của Thanh và Nga
3. Nghệ thuật viết truyện ngắn của Thạch Lam
4. Ý nghĩa lời đối thoại giữa bà cụ và Nga về chuyện hái hoa hoàng lan
5. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm III. TỔNG KẾT IV. LUYỆN TẬP V. VẬN DỤNG 3 ĐỌC VĂN BẢN GV lưu ý:
- Đọc với giọng nhẹ nhàng, tha thiết thể hiện những tình
cảm gắn bó thân thiết của Thanh với ngôi nhà xưa, quê
hương, với bà, Thanh, cây hoàng lan,…)
- Ngôi kể: Thứ 3 – Thanh :  đậm chất trữ tình. 4 TỰ LỰC VĂN ĐOÀN 5 I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - Tên thật Nguyễn Tường Vinh
- Sinh ra ở Hà Nội, thửa nhỏ sống ở quê ngoại Cẩm Giàng - Hải Dương - Xuất thân: gia đình
viên chức, gốc quan lại có truyền thống văn chương. - Con người: đôn hậu,
điềm đạm và rất đỗi THẠCH LAM tinh tế (1910 – 1942) 6 7 Trại Cẩm Giàng Ga Cẩm Giàng MỘ THẠCH LAM 8
ĐẶC ĐIỂM SÁNG TÁC
+ Nội dung: Hướng về cuộc sống những người
dân nghèo nơi phố huyện, ở ngoại ô Hà Nội
hay những tri thức bình dân, thể hiện niềm
thương cảm kín đáo mà sâu sắc.
+ Nghệ thuật: Cốt truyện đơn giản, lời văn
trong sáng, giản dị, giàu chất thơ. 1910 - 1942
Cây bút viết truyện ngắn tài hoa, xuất sắc 9 Một số tác phẩm tiêu biểu 1943 1942 1941 1939 Hà Nội băm sáu 1938 Sợi tóc phố 1937 phường Theo dòng Ngày mới Gió đầu Nắng mùa trong vườn “Sá
“ ng tác của T ác hạ của T ch L c a h L m m g iàu chấ
àu ch t t hơ, v , à v đ ọc ô ọc ng n , đ , ời ời sống bên t ng bê rong có ng c p
hong phú hơn, t hơn, ế nh ế n ị hơn; chúng “đ em e đến cho đến ngư ời đ ời ọc m ọc ộ m t cái gì nhẹ nhõm nhẹ , t , hơm t hơm ho và ho v m á m t 11 dịu” ( Ng N uyễn uy Tuân) ễn . 2. Dưới bóng hoàng lan -Thể T l hể oại: T ruyện T n ruyện gắn trữ t gắn t ì rữ t nh. - X - uất X x ứ: In t ứ: rong In t t ập Tr ập T u r yện ng yệ ắn Th ắn T ạ h ch L ch a L m
- Phương thức biểu đạt: Tự sự và biểu cảm
Người kể chuyện, điểm nhìn: ngôi thứ 3 Tóm T óm t ắt - B - ố cục B - C - ảm C ảm nh ận chung ận c Tóm T t óm ắ t t Chuyệ y n kể k ể về v một ch c àng tra tr i tên tê Thanh mồ cô c i cha mẹ, ,số s ng vớ v i bà. Lớn lên lê Thanh ra r tỉnh làm rồ r i đi về v ề hàng năm và v o cá c c c ngày y nghỉ. Văn bản xo x ay
y quanh một lần trở tr về v ề quê thăm bà củ c a nhân vậ v t Thanh - mồ cô c i ch c a mẹ, ẹ số s ng cù c ng bà. Tro r ng cả c nh bình yê y n ê và
v thong thả của chốn xưa
x , ,những hình ảnh quen e thuộc hiện iệ lên, và
v bên cạnh mái tóc c củ c a bà, mùi hươ
ư ng hoàng lan nơi vư v ờ ư n và v bên tóc c mai củ c a Nga kh k iến iế ch c àng tra tr i trẻ tr ẻ xốn xa x ng. Nhưng câ c u ch c uyện ệ v ẫn kh k ép é lại tr i o tr ng c ảnh Thanh trở tr về v tỉn ề h. 13 - Bố cục + + Đo Đ ạ o n 1: Từ ừ đầu đế đ n “Nghe N quen que qu q á á mà Th T anh n Đoạ Đ n 2: oạ Ti T ếp + Đoạn Đ oạn 3: kh k ông ôn nhớ đượ đư c” c : theo đến “ngồi ở Cò C n ò lại: Tha T nh trở về nhà nh bên đè bê n”: Biểu Th T an h h h tạm thăm bà bà thăm hă nhà h hiện ệ t ình cảm ả bi b ệt mọi trong tâm trạng n của Tha T nh và người n trở lại hạ h nh phúc h , ngh n ẹn ẹ Nga N tỉnh l h àm việc ệ . ng n ào. à
 Toàn bộ câu chuyện được kể qua điểm nhìn của Thanh,
người kể chuyện thứ 3 → chất trữ tình 14 Cảm C nh n ận h c ận hu h n u g 15
II. Đọc hiểu chi tiết văn bản Hoạt động nhóm 1. Than 1. Th h an k h h k i trở về 2. Tình n c h ảm của ủ kh k ôn h g g gi g an q an u q e u n t n hu h ộc u Than Th h an và N h ga và N 0 0 (TH T Ẻ NH Ẻ N IỆM I VỤ V Ụ 1) 1 (THẺ NH Ẻ N IỆM I VỤ V 2 Ụ 1 2 0 3.Ngh 3.N ệ gh thuật u viết truyệ u n n 3 ngắn n gắn củ c a Thạc Th h h Lam L ; Ý Ý ngh n ĩ gh a lời đối đ thoại h giữa bà b cụ ụ và Ng N a a về ch c uyệ u n n hái h hoa hoàn oa h g l oàn an (TH T Ẻ NH Ẻ N IỆM I VỤ V Ụ 3) 3 1. T . hanh k hi tr i t ở v r ề k ề hông gian q uen e thuộc * Hoà * H n cả n c nh n : - - Thanh vốn mồ cô c i icha mẹ ẹ từ ừ nhỏ, ,ngườ ư i ờ thân â yêu duy nhất ấ là à bà. - - Tuổi thơ ơ là một m cuộc sống vất ấ vả nhưng ư luôn tàn à đầy hơi ấm, ấm , tình y êu ê , sự , c sự h c ở che, ở nu che, ôi dưỡng dư của b của à. => = > bà vừa ừ a là ngườ ư i ờ ch c a, a người gư mẹ m , ẹ cũng là à người gư thân â duy nhất ấ củ c a T a h T anh. * Tâm * T t âm rạng t khi trở t v rở ề sa ề u t u háng ng ày xa cá ch: c - - Vui V sướn ớ g, hạnh phúc, húc, có cảm c ảm giác á quen e thuộc như ư chưa chư bao giờ xa n ờ xa hà. hà   Tâm Tâ trạng r của a Than Tha h cũng là tâm âm trạng ạ của c bao người ờ con xa quê mỗ m i khi về ề thăm hăm nhà, à tâm âm trạng r khó nói thành lời ờ “Sự Sự yên l y ặng trầm t rầm ịch c đ ến ế n
ỗi Thanh trở nên ngh rở ẹn ẹ h ọng”.
* Cảm nhận tình cảm của bà: - T - ình c
ảm với bà, với gia đ ình: + Hình ả nh n gười b ườ à: . N . goại hìn ạ h: mái tó i c b ạc ạ p hơ, c , hống gậy trúc, ở , ngoài v i ườn v ào à . . N . gôn ngữ, cử ữ, c ch c ỉ: Bà cụ à c thôi nhai trầ
i tr u, đôi mắt hiền iề từ d từ ưới là i n tóc tr c ắ tr ng đưa lên lê n hìn ch c áu, âu yế u y m và m v mến mế thươ ư ng, lời n i ói giản d ị, gần ầ gũi,trò i,tr ch c uyện ệ th
ông thường nhưng đầy trìu m ến ế , yêu thương, quan a tâ m và lo à lắ
ng; hành động đầy c y h c ăm sóc m s : óc sửa s ch c iếu iế , x , ế x p lại gối, s i, ă s n s ó s c, bu c ông màn, nhìn c háu, x , ua đuổi muỗi  n gườ ư i b i à hiền iề h ậu, yê , y u ê thương, , + Cả C m xúc c c ủ c a Thanh: . T . hấy ấ mình bé b é ỏng trở tr lại, lạ đ i, ược c c h c ăm ă só s c, c đ , ược yê c u thương . X . úc đ c ộng trư tr ớc tình c cả c m ả , tấm , tấ lòng bao a la c la ủ c a ng a ười bà, lu i bà ôn quan a tâ m đến ế ch c áu
á từ những thứ nhỏ nhặt n t hất. ấ - T - rạ r ng th t ái tìn i t h cả c m củ
c a Thanh khi nhận ra r câ c y hoàng lan: + Hình ả nh cây c h oàng lan: : . L . á c á â c y â rung động tro tr ng gió, thân câ n c y ca y c o a vút lên t lê tr ời. . M . ùi hương thơm củ c a h a oa tho a an a g thoảng bay a vào . Kỷ niệm hồi bé, ,Than a h thườn ờ g nhặt ặ hoa a dưới gốc c câ c y mà nay a câ c y đã lớ ã n  T hân â thuộc v c ới th i ế g iới tuổi thơ Thanh. + Cả C m xúc c c ủ c a Thanh: . N . hớ lại nh lạ ững kỷ n iệm gắn ắ bó với câ i c y â hoàn à g lan la hồi ba m a ẹ a ẹ n a h cò c n số s ng. . X . úc đ c ộng khi nhận ậ r a c a â c y â đã lớ ã n. . th . oải m ả ái, n á hẹ n hẹ hõm k hi quay a về v ề ới k i hu vườn thân q â uen e thấy tâm hồn nhẹ n
ẹ hõm tươi mát như v ư ừa tắ v m ở s u s ối  b  ình yên ê , thân thuộc c ủa g ia đ ia ình, c , h c ốn q uê th ê an a h tịnh .- Ng .- hệ th ệ uật: g t: iọng điệu nhẹ n ẹ hàng, âu , â y ếm ế ; lời văn ă g iàu ià cả c m ả xúc, c đậm ậ ch c ất tr ấ ữ tìn t tr h 2. T . ình cảm c c ủa Thanh và Nga
Các biểu Nhân vật Thanh Nhân vật Nga hiện Lời nói Biểu hiện
“Chàng chợt nhớ, “... rồi lên tiếng nhẹ nhàng: “–
chạy vùng xuống nhà Anh Thanh! Anh đã về đấy à?
ngang, gọi vui vẻ: – [...] – Anh Thanh độ này khác Cô Nga…”;
hẳn trước. Anh chóng nhớn
quá. [...] – Những ngày em đến
đây hái hoa, em nhớ anh quá.”... Ý nghĩa
Vui vẻ, hạnh phúc Tâm tình, nhẹ nhàng, quan khi được gặp lại
tâm đầy dịu dàng, thể hiện nỗi
nhớ đến Thanh môi khi đến hái hoa.