lOMoARcPSD|36991220
QUẢN TRỊ HỌC
4.1.3. Văn hóa doanh nghiệp và chức năng điều khiển
Chức năng điều khiển chịu sự tác động của văn hóa doanh nghiệp là lớn nhất so
với các chức năng khác vì nó liên quan mật thiết đến yếu tố về con người, mà văn hóa
doanh nghiệp là tập trung vào giải quyết vấn đề con người, vấn đề đội ngũ của doanh
nghiệp. Văn hóa giúp cho chức năng điều khiển duy trì đội ngũ, chứ không phải duy trì
một đám đông.
- Văn hóa doanh nghiệp trong vấn đề tuyển dụng: tuyển dụng đối với văn hóadoanh
nghiệp phương đông không phải đơn thuần để lắp vào một chỗ trống đang thiếu người
mà còn mang tính nhân văn trong công đồng xã hội là giải quyết công ăn việc làm ổn
định cho người lao động. Văn hóa doanh nghiệp phương đông, theo nhận định của nhiều
người, thường tuyển dụng với thời gian dài hạn, có thể là làm việc suốt đời. Việc tuyển
người, không thiên về chuyên môn sâu mà là tuyển người ở một lứa tuổi và trình độ học
vấn phù hợp với công việc hiện tại và cả định hướng tương lai sau này của doanh nghiệp.
Tầm cỡ của doanh nghiệp, thường tương quan với chất lượng lao động, công ty lớn đòi
hỏi chất lượng lao động cao hơn. Còn đối với các doanh nghiệp thuộc các quốc gia Tây
Âu-Bắc Mỹ, cơ chế tuyển dụng người mang tính ngắn hạn và không có gì đảm bảo sự
cam kết lâu dài. Việc tuyển người là để phục vụ nhu cầu công việc, chuyên môn cụ thể.
Chất lượng lao động không phụ thuộc nhiều vào qui mô cũa tổ chức.
- Văn hóa doanh nghiệp trong vấn đề động viên: phần lớn tiền lương, tiền
thưởngtrong các doanh nghiệp phương đông dựa vào thâm niên công tác là chính, phần
bổ sung cho năng suất lao động hay sáng kiến chỉ mang tính tượng trưng và chủ yếu là
khích lệ tinh thần nhân viên. Việc đánh giá thành tích, biện pháp tự kiểm điểm của người
lao động là chính, kết hợp với áp lực của nhóm để đấu tranh cho những giá trị đạo đức
hơn là sử dụng một hệ thống tiêu chuẩn đánh giá rõ ràng theo lối tư duy chính xác của
người phương tây. Khi đề bạt, thâm niên công tác được thừa nhận là một trong những
tiêu chuẩn quan trọng trừ những ngoại lệ về tài năng. Quyền lợi của những người trong
“nhà” được giải quyết trong mối quan hệ hài hòa, quan tâm đến quyền lợi toàn cục và
lâu dài, chăm lo đến cuộc sống ngoài công việc như những phúc lợi tập thể, nhà ở, nơi
giải trí và nghỉ ngơi, trường học cho con em người lao động,…. Còn văn hóa trong
doanh nghiệp phương tây về động viên, tiền lương, tiền thưởng dựa vào năng suất và
tích cá nhân là chính, ít khi quan tâm đến tuổi tác, giới tính,… Việc đánh giá thành tích
được dựa trên hệ thống công cụ đánh giá định lượng chính xác theo lối tư duy phân tích.
Đề bạt theo thành tích của cá nhân là chính, kinh nghiệm và thâm niên chỉ là các yếu tố
tham khảo. Doanh nghiệp phương Tây ít khi quan tâm chăm lo đến cuộc sống ngoài
công việc, các phúc lợi xã hội cho thành viên ít được tổ chức quan tâm.
- Văn hóa doanh nghiệp trong vấn đề đào tạo và phát triển: ngày nay, nhữngdoanh
nghiệp mà văn hóa coi trọng người lao động, xem họ như là tài sản của mình thường
doanh nghiệp đó sẽ chủ động đầu tư và định hướng đào tạo như một nhiệm vụ thường
xuyên liên tục để phát triển các kỹ năng cho người lao động nhằm giúp cho người lao
động có đủ năng lực đảm đương công việc ngày càng cao hơn và gắn bó lâu dài với
công ty. Trái lại, những doanh nghiệp mà văn hóa xem người lao động như là chi phí
mà họ phải bỏ ra để thuê về làm một công việc cụ thể, việc sử dụng lao động chỉ mang
tính ngắn hạn, đòi hỏi người lao động phải có chuyên môn và kinh nghiệm nhất định để
làm việc – khi xuất hiện một nhu cầu lao động chuyên môn khác thì không ngại sa thải
người cũ để nhận người mới. Các doanh nghiệp này, việc đào tạo, phát triển ít được
quan tâm. Cá nhân người lao động phải tự đào tạo lấy theo ý thích của mình và tự chịu
chi phí cũng như là dành thời gian ngoài giờ làm việc theo đuổi mục đích tự nâng cao