Hướng dẫn bài tập chương II: lý thuyết cung cầu | Môn Kinh tế vi mô - Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế

lOMoAR cPSD| 58797173
CHƯƠNG II: LÝ THUYẾT CUNG - CẦU
Câu 1: Hàm số cầu và cung của lương thực trên thị trường có dạng: QD = 120 - 20P QS = -30 + 40P
1. Xác định giá và sản lượng cân bằng trên thị trường. Vẽ đồ thị minh họa điểm cân bằngcủa thị trường.
2. Giả sử nhà nước quy định mức giá là X (X = 4) đơn vị tiền thì lượng thừa hay thiếu
lương thực trên thị trường là bao nhiêu?
3. Giả sử do dân số tăng nhanh làm cho cầu tăng (+) thêm X % (X = 20%). Tìm giá và
sản lượng cân bằng mới.
4. Giả sử do dân số GIẢM làm cho cầu GIẢM (-) Y % (Y = 10%). Tìm giá và sản lượng cân bằng mới. P S GIẢI 6
1. Thị trường đạt trạng thái cân bằng E <=> QD = QS P= 4 120 - 20P = -30 + 40P E= 2,5 P D 150 = 60P => Pe = 2,5 0,75 Qe = 70 Pd = Ps = Pe = 2,5 0 QE = Q Qd = Qs = Qe = 70 70
2. Giả sử nhà nước quy định mức giá là 4 đơn vị tiền thì + Với P = 4 (giá sàn)=> Qd = 40 Qs = 130
+ Ta có : Qd =40 < Qs = 130 : Thị trường xảy ra hiện tượng DƯ THỪA
+ Lượng dư thừa : 130 - 40 = 90 (đơn vị sản phẩm)
3. Giả sử do dân số tăng nhanh làm cho cầu tăng thêm 20%.
Phương trình đường cầu MỚI: Qd’ = 100%Qd + 20%.Qd= 120%Qd = 1,2Qd
Qd’ = 1,2.(120 - 20P) = 144 - 24P
Thị trường đạt trạng thái cân bằng mới <=> Qd’ = Qs
<=> 144 - 24P = -30 + 40P lOMoAR cPSD| 58797173 <=> Pe’ = 2,72 Qe’ = 78,75
Ví dụ : Covid, dân số giảm 10%, cầu mới : Qd’ = 100%Qd - 10% Qd = 90%Qd = 0,9Qd
Câu 2: Hàm số cầu và cung của một hàng hóa như sau: QD= 80 - 10Pd QS= -70 + 20Ps 1.
Xác định giá và sản lượng cân bằng trên thị trường. 2.
Với P = 6, khi đó thị trường xảy ra hiện tượng gì? 3.
Giả sử chính phủ đánh thuế 3 đơn vị tiền trên 1 đơn vị hàng hóa bán ra.
Tính giá và sản lượng cân bằng mới. Tính số thuế mà người mua và người bán phải chịu. Giải
1. Thị trường đạt trạng thái cân bằng khi và chỉ khi: Qd = Qs 80 - 10P = -70 + 20P Pe = 5 (Pd = Ps = Pe) Qe = 30 (Qd = Qs = Qe) 2. Với P = 6 (giá sàn) =>Qd = 20 Qs = 50 + Qd < Qs → Gây
ra hiện tượng dư
thừa sản phẩm.
+ Lượng dư thừa : 50 - 20 = 30 (đơn vị sản phẩm).
3. Chính phủ đánh thuế t = 3 đồng/đvsp (đánh thuế vào người sản xuất) + Cung dịch
chuyển giảm từ phải sang trái. + Cầu không thay đổi. QD=QS=Q
+ Trạng thái cân bằng mới : { PD=PS+tEt 80 - 10Pd = -70 + 20Ps Pd = Ps + 3
<=> 80 – 10 Pd = -70 +20Ps
<=> 80 – 10 (Ps + 3) = -70 + 20Ps
<=> 80 - 10Ps - 30 = -70 + 20Ps <=> 120 = 30Ps
=> Ps = 4 (giá sx nhận được sau thuế) lOMoAR cPSD| 58797173
=> Pd = Ps + 3 = 4 + 3 = 7 (giá người tiêu dùng bỏ ra sau thuế)
=> Qet = 10 (Qd = Qs = Qet)
+ Xác định gánh nặng thuế : SO SÁNH:
Pe = 5 : giá cân bằng ban đầu khi chưa có thuế (Pd = Ps = Pe = 5) Qe = Qd = Qs =30
+ Người sản xuất nhận được ít tiền hơn: 1 = 5 - 4 = Pe - Ps
+ Người tiêu dùng phải bỏ ra nhiều tiền hơn: 2 = 7 - 5 = Pd - Pe
+ Tổng thuế/đvsp : t = tsx + ttd = 1 + 2 = 3 đồng/đvsp => Tổng thuể CP: 3 * 10 = 30 P S 2 S 1
P D = P Et = 7 E t
P E = 5 E P S = 4 D 0 Q Q E = 30
Q Et = 10
Cách trình bày khác, bản chất là như nhau: Pd = Ps + t
Đánh thuế người sx => cung giảm => đường cung dịch chuyển giảm :
Phương trình đường cung MỚI : Ps’ = Ps + t
TTCB mới : Pd = Ps’ = Ps + t
=> Pd = Ps + t
Câu bổ sung : Giả sử CP trợ cấp S = 1,5 đồng/đvsp. Xác định giá và sản lượng cân
bằng mới, tính khoản trợ cấp người sản xuất và người tiêu dùng được hưởng ? Giải : Pd = Ps - s
=> Q = 40, Pd = 4, Ps = 5,5
Câu 3: Hàm số cầu và hàm số cung của một sản phẩm được cho dưới đây: Pd = (-1/2) QD + 100
=> Qd = -2Pd + 200 (Không khuyến khích)
Ps = QS + 10 => Qs = Ps - 10 lOMoAR cPSD| 58797173
1. Hãy tìm điểm cân bằng của thị trường.
2. Giả sử Chính Phủ đánh thuế 5 đồng/sp. Xác định giá và sản lượng cân bằng mới. Xác
định gánh nặng thuế mà người sản xuất và người tiêu dùng phải chịu?
3. Nhà nước áp đặt mức giá trần cho sản phẩm là 50 đồng, xác định lượng dư thừa hay
thiếuhụt của thị trường?
4. Giả sử Chính phủ trợ cấp s = 10 đồng/đvsp. Xác định giá và sản lượng cân bằng mới?
Xác định khoản trợ cấp mà người sản xuất và người tiêu dùng được nhận? Giải.
1. Thị trường đạt TTCB: Qd = Qs = Qe Pd = Ps = Pe
<=> (-1/2) Q + 100 = Q + 10 => Qe = 60 (Qe = Qd = Qs) => Pe = 70 (Pd = Ps = Pe)
Vậy, giá cân bằng Pe = 70 và sản lượng cân bằng Qe = 60.
2. Khi CP đánh thuế t = 5 đồng/đvsp. QD=QS=Q
Thị trường đạt trạng thái cân bằng mời: { PD=PS+tEt Qd = Qs = Qet (-1/2) Qd + 100 = Qs + 10 + 5
=> (-1/2) Qet + 100 = Qet + 15 <=> 1,5Qet = 85
<=> Qet = 170/3 = 56,67 (Qd = Qs = Qet)
→ Pd = (-1/2) Qd + 100 = 215/3 = 71,67
→ Ps = Qs + 10 = 200/3 = 66,67
So sánh với trạng thái cân bằng ban đầu: Pe = 70
+ Gánh nặng thuế mà người tiêu dùng phải chịu : 71,67 - 70 = 1,67 = Pd - Pe
+ Gánh nặng thuế mà người sx chịu : 70 - 66,67 = 3,33 = Pe - Ps
+ Thuế/đvsp mà Chính phủ thu được: t = tsx + ttd = 3,33 + 1,67 = 5 lOMoAR cPSD| 58797173 D Et 100 S 2 S S 1 E t
P = P = 71,67 Thuế
P E = 70 E P = 66,67 D 10 Q Q 0 E = 60
Q Et = 56,67 Thặng dư ban đầu
Thặng dư trường hợp đánh thuế Thặng dư sản xuất PS = 1/2*60*(70 - 10) = 1800
PSt = 1/2*56,67*(66,67 - 10) = 1605,74 Thặng dư tiêu dùng
CS = 1/2*60*(100 - 70) = 900 CSt = 1/2*56,67(100 - 71,67) = 802,73 Thặng dư Chính phủ G = 0 Gt = t*Qet = 3*56,67 = 283,35 Thặng dư xã hội TS = PS + CS + G = 2700 TSt = 2691,82
Tổng thất phúc lợi XH DWL = ∆TS = TSt -TS (hoặc TS2 - TS1)
DWL = -8,325 (có thể sai số do quá trình làm tròn kết quả)
3. P = 50 thay vào hàm cung, hàm cầu:
Pd = 50 = (-1/2) QD + 100 => Qd
Ps =5 0 = QS + 10 => Qs Ta có: → Qs = 40 → Qd = 100
+ Ta có: Qd = 100 > Qs = 40 : Xảy ra hiện thượng thiết hụt sản phẩm.
+ Lượng thiếu hụt: 100 - 40 = 60 (đơn vị sản phẩm) lOMoAR cPSD| 58797173
Nếu tính thặng dư, có thể đối chiếu kết quả sau: + PS = 800 + CS = 1600 + G = 0 + TS = 2400
+ DWL = -300 (tổn thất phúc lợi xã hội có giá trị âm, TỔN THẤT = MẤT ĐI, THIỆT HẠI)
4. Trợ cấp s = 10 (trợ cấp cho người tiêu dùng) QD=QS=Q
Thị trường đạt trạng thái cân bằng mới: { PD=PS−sEs Qd = Qs
(-1/2) Qd + 100 = Qs + 10 - 10
=> (-1/2) Q + 100 = Q + 10 - 10 => -0,5Q + 100 = Q => 1,5Q = 100
=> Qd = Qs = Qes = 66,67
→ Pd = (-1/2) Qd + 100 = -0,5*66,67 +100 = 66,67
→ Ps = Qs + 10 = 66,67 + 10 = 76,67 So sánh với Pe = 70
- Xác định khoản trợ cấp người sx, người td nhận được :
+ Người sx : 76,67 - 70 = 6,67 = Ps - Pe
+ Người td : 70 - 66,67 = 3,33 = Pe - Pd
+ 6,67 + 3,33 = 10 = s (TRỢ CẤP TRÊN 1 ĐVSP) 76,67 = PS = PEs PE =70 66,67 = PD QE = 60 QEs= 66,67 lOMoAR cPSD| 58797173 P S Câu 5 :Giả s
ử có biểu cung và biểu cầu của hàng hóa X như sau Giá Lượng cầu (Qd) Lượng cung (Qs) (nghìn đồng) (cái) E s ( ) cái 15 50 35 16 48 38 E 17 46 41 18 44 44 D 2 19 42 47 20 40 D 50 1
a. Viết phương trình đường cung và đường cầ u. Vẽ đồ thị minh họa? Q 0
b. Xác định mức giá và sản lượng cân bằng trên thị trường?
c. Giả sử chính phủ đánh thuế 5 nghìn đồng/đơn vị sản phẩm. Xác định giá và sản lượng
cân bằng mới? Biểu diễn trên đồ thị? Giải:
a) + Giả sử phương trình đường cầu tuyền tính có dạng:
Qd = aP + b (a<0) (Khuyến khích)
Pd = aQ + b (a<0) (Hàm cầu nghịch) + Với P = 15 →Qd = 50 + Với P = 15 →Qd = 50 + Với P = 16 →Qd = 48 + Với P = 16 →Qd = 48 50 = 15a +b a= -2 (a <0)
15 = 50a + b a = -0,5 (a<0) 48 = 16a + b b = 80 16 = 48a + b b = 40
Vậy, phương trình đường cầu tuyến tính có Vậy, phương trình đường cầu tuyến tính có
dạng: Qd = -2Pd + 80 => Pd = -0,5Q + 40 dạng: Pd = -0,5Q + 40
+ Giả sử phương trình đường cung tuyền tính có dạng: Qs = cP + d (c>0)
+ Với P = 15 →Qs = 35
+ Với P = 16 →Qs = 38 35 = 15c +d c = 3 (c > 0) 38 = 16c + d d = -10
Vậy, phương trình đường cung tuyến tính có dạng: Qs = 3Ps -10
b) Thị trường đạt trạng thái cân bằng <=> Qd =Qs <=> -2P + 80 = 3P - 10
<=> Pe = 18 => Qe = 44 lOMoAR cPSD| 58797173
c. Khi Cp đánh thuế t = 5 đồng/đvsp vào người sản xuất
+ Cung dịch chuyển giảm từ phải sang trái.
+ Cầu không thay đổi. Ta có : Qd = -2Pd + 80 Qs = 3Ps -10 Q =Q =Q
Thị trường đạt trạng thái cân bằng mời : { PD D=PS S+tEt -2Pd + 80 = 3Ps -10 Pd = Ps +5 Pd = 21 (= Pet ) Ps = 16
=> Qet (= Qd = Qs) = 38
- Xác định gánh nặng thuế :
So sánh với trạng thái cân bằng ban đầu: Pe = 18 => Qe = 44
+ Gánh nặng thuế của người sx : 18 - 16 = 2 = Pe - Ps = tsx
+ Gánh nặng thuế của người tiều dùng : 21 - 18 = 3 = Pd - Pe = ttd
+ Thuế = tsx + ttd = 2 + 3 = 5
+ Tổng số thuế mà CP thu được = t * Qet = 5 * 38 = 190 S 2 S 1 E t
Pd = P Et = 21 Thuế P E = 18 E P S = 16 D 0 Q Q Q E Et = 38 = 44
GIẢ SỬ CHÍNH PHỦ ĐÁNH THUẾ VÀO NGƯỜI TIÊU DÙNG
+ Cung không thay đổi.
+ Cầu dịch chuyển giảm từ phải sang trái P lOMoAR cPSD| 58797173 S 21= P D P E =18 E
Ps = P Et = 16 Et D 1 D 0 2 Q
Q E t = 38 QE = 44
Thị trường đạt trạng thái cân bằng mời :
QD=QS=QEt PD=PS+t -2Pd + 80 = 3Ps -10 Pd = Ps +5 Pd = 21
Ps = 16 = Pet => Qet
(= Qd = Qs) = 38 - Xác định gánh nặng thuế :
+ Gánh nặng thuế của người sx : 18 - 16 = 2 = Pe - Ps
+ Gánh nặng thuế của người tiều dùng : 21 - 18 = 3 = Pd - Pe
+ Thuế = tsx + ttd = 2 + 3 = 5
+ Tổng số thuế mà CP thu được = t * Qet = 5 * 38 = 190