-
Thông tin
-
Hỏi đáp
Hướng dẫn ôn thi môn Chủ nghĩa xã hội khoa học | Trường Đại học Mở Hà Nội
Hướng dẫn ôn thi môn Chủ nghĩa xã hội khoa học | Trường Đại học Mở Hà Nội được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Chủ nghĩ xã hội khoa học 42 tài liệu
Đại học Mở Hà Nội 405 tài liệu
Hướng dẫn ôn thi môn Chủ nghĩa xã hội khoa học | Trường Đại học Mở Hà Nội
Hướng dẫn ôn thi môn Chủ nghĩa xã hội khoa học | Trường Đại học Mở Hà Nội được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Chủ nghĩ xã hội khoa học 42 tài liệu
Trường: Đại học Mở Hà Nội 405 tài liệu
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 1 HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN CHUÃ NGHÔA XAÄ H Å ÖI KHOA HOÅC http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 2
TRUNG TÊM BÖÌI DÛÚÄNG CAÁN BÖÅ GIAÃNG DAÅY LYÁ LUÊÅN M Á AC - LÏNIN V Â A TÛ TÛ Ã ÚNG HÖÌ CHÑ MINH HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN CHUÃ NGHÔA XAÄ HÖÅI KHOA HOÅC
(Taái baãn c áo sûãa chûäa, böí sung)
NHAÂ XUÊËT BAÃN ÀAÅI HOÅC QUÖËC GIA HAÂ NÖÅI NÙM 2000 http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 3 TÊÅP TH Í Ï T Á AC GIAÃ
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG (CH Ã U BIÏN) PTS. PHAÅM VÙN HUÂNG HAÂ NGOÅC KI Å ÏU PGS. TRÊÌN VÙN SINH PTS. DÛÚNG VÙN DUYÏN PTS. PHAÅM VÙN CHÑNH TRÕNH TRÑ THÛÁC NGUYÏÎN THANH H Ã AI
Taái baãn coá sûãa chûäa, böí sung
Ngûúâi thûåc hi åïn: PTS. Phaåm ngoåc thanh http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 4 MUÅC LUÅC LÚÂI NH Â
A XUÊËT BAÃN.................................................................................................................... 7 1. CHUÃ NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHÖNG TÛ Ã
ÚNG ÀAÄ RA ÀÚÂI NHÛ TH Ë Ï N Â AO VAÂ CAÁC GIAI ÀOAÅN PH Á AT TRI Í ÏN CHUÃ YÏËU CUÃA N Á
O?................................................................................. 8
2. ÀÊU LAÂ GIAÁ TRÕ LÕCH S Ã Û CUÃA CH Ã U NGHÔA XAÄ H Å
ÖI KHÖNG TÛÚÃNG - PHÏ PH Á AN ÀÊÌU TH Ë Ï K Ã
Y XIX?........................................................................................................................ 9 3. ÀÊU LAÂ S Å Û RA ÀÚÂI VAÂ C Á AC GIAI ÀOAÅN PH Á AT TRI Í
ÏN CHUÃ YÏËU CUÃA CHUÃ NGHÔA XAÄ H Å
ÖI KHOA HOÅC? .................................................................................................................. 11
4. ÀÊU LAÂ ÀÖIË TÛÚÅNG VAÂ PHÛÚNG PH Á AP NGHIÏN C Á ÛU CUÃA CHUÃ NGHÔA X Ä A H Å ÖI
KHOA HOÅC?................................................................................................................................. 15 5. ÀÊU LAÂ CÚ SÚÃ KH Á
ACH QUAN QUY ÀÕNH SÛÁ MÏÅNH LÕCH S Ã Û CUÃA GIAI C Ë ÊP CÖNG
NHÊN? LIÏN HÏÅ VÚÁI GIAI C Ë ÊP CÖNG NHÊN VI Å
ÏT NAM? ................................................ 16 6. VÒ SAO NOÁI ÀAÃNG C Å ÖNG S Ã AN L Â A NHÊN T Ë Ö BAO
à ÀAÃM CHO GIAI CÊËP CÖNG NHÊN THÛÅC HIÏÅN TH Æ ÙNG LÚÅI S Á Û MÏÅNH LÕCH S Ã
Û CUÃA MÒNH?................................................ 19
7. TAÅI SAO NOÁI CAÁCH MAÅNG X Ä A H Å
ÖI CHUÃ NGHÔA LAÂ CON ÀÛÚÂNG T Ë ÊT YÏËU CUÃA QUAÁ TRÒNH TH Å ÛC HIÏÅN S Á Û MÏÅNH LÕCH S Ã Û C Ã
UA GIAI CÊËP CÖNG NHÊN? ................ 21 8. CAÁCH MAÅNG X Ä A H Å ÖI CHUÃ NGHÔA COÁ NH Ä ÛNG À Å
ÙC ÀIÏÍM GÒ?.................................... 22 9. LYÁ LU Å
ÊN CAÁCH MAÅNG KHÖNG NGÛÂNG C Ã
UA CHUÃ NGHÔA MAÁC - LÏNIN COÁ N Å ÖI DUNG GÒ? ÀAÃNG CÖÅNG S Ã AN VIÏÅT NAM ÀAÄ V Å ÊN DUÅNG L Á Y LU Å ÊN ÀOÁ V Â AO QUAÁ TRÒNH CAÁCH M Å ANG NÛ Á ÚC TA NHÛ TH Ë Ï N Â
AO? ................................................................. 23 10. ÀÊU LAÂ TÑNH T Ë ÊT Y Ë ÏU CUÃA XAÄ HÖÅI X Ä
A HÖÅI CHUÃ NGHÔA VAÂ NHÛÄNG ÀÙÅC TRÛNG
CÚ BAÃN CUÃA NOÁ?....................................................................................................................... 26 11. ÀÊU LAÂ TÑNH T Ë ÊT YÏËU, TH Å ÛC CH Ë ÊT V Â
A ÀÙÅC ÀIÏÍM CUÃA THÚÂI KYÂ QUAÁ ÀÖÅ LÏN CHUÃ NGHÔA X Ä A H Å
ÖI? ................................................................................................................ 27
12. TAÅI SAO NOÁI QUAÁ ÀÖÅ LÏN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI ÚÃ VIÏÅT NAM L Â A MÖÅT T Ë ÊT YÏËU
LÕCH SÛÃ?...................................................................................................................................... 29 http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 5
13. HAÄY TRÒNH BAÂY NHÛÄNG MUÅC TIÏU VAÂ PHÛÚNG HÛÚÁNG CÚ B Ã AN CUÃA THÚÂI KYÂ QUAÁ À Å Ö LÏN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI ÚÃ VIÏÅT NAM L Â
A GÒ? .................................................... 30 14. HÏÅ TH N Ë Ö G CHÑNH TRÕ XAÄ H Å
ÖI CHUÃ NGHÔA LAÂ GÒ? BAÃN CHÊËT CUÃA HÏÅ TH Ë ÖNG
ÀOÁ?................................................................................................................................................ 33
15. CAÁC TÖÍ CHÛÁC CHÑNH TRÕ TRONG HÏÅ TH Ë ÖNG CHÑNH TRÕ X Ä A HÖÅI CHUÃ NGHÔA COÁ VAI TROÂ NHÛ TH Ë Ï N Â
AO? ......................................................................................................... 34 16. ÀÊU LAÂ S Å
Û KHAÁC NHAU VÏÌ CHÊËT GI Ä ÛA H Å Ï TH Ë ÖNG CHÑNH TRÕ X Ä A H Å ÖI CHUÃ NGHÔA VÚÁI H Å Ï TH Ë ÖNG CHÑNH TRÕ T Ì ÖN T Å AI TRONG C Á AC XAÄ H Å
ÖI TRÛÚÁC ÀOÁ? ......... 35 17. THÏË N Â AO L Â A DÊN CHUÃ VAÂ DÊN CH Ã U X Ä A H Å ÖI CH Ã U NGHÔA? B Ã AN CHÊËT DÊN CHUÃ XAÄ H Å
ÖI CHUÃ NGHÔA LAÂ GÒ? ..................................................................................................... 37
18. NÖÅI DUNG ÀÖÍI MÚÁI H Å Ï TH N Ë
Ö G CHÑNH TRÕ VAÂ DÊN CHUÃ XAÄ H Å ÖI ÚÃ NÛ Á ÚC TA TRONG GIAI ÀOAÅN HI Å
ÏN NAY LAÂ GÒ?................................................................................... 39 19. THÏË N Â AO L Â A CÚ CÊËU GIAI C Ë
ÊP CUÃA XA Ä HÖÅI VAÂ VÕ TRÑ CUÃA NOÁ? XU HÛÚÁNG PHAÁT TRI Í ÏN CUÃA CÚ C Ë ÊU GIAI CÊËP TRONG TH Â ÚI KYÂ QU Á A ÀÖÅ LÏN CH Ã U NGHÔA XAÄ HÖÅI ÚÃ NÛ Á ÚC TA L Â
A GÒ? ............................................................................................................ 41 20. TÑNH TÊËT YÏËU, N Å ÖI DUNG C Ã
UA LIÏN MINH GIÛÄA GIAI CÊËP CÖNG NHÊN VÚÁI GIAI CÊËP NÖNG DÊN V Â A T Ì ÊNG L Á ÚP TRÑ TH Á
ÛC ÚÃ VIÏÅT NAM TRONG GIAI ÀOAÅN HI Å ÏN
NAY LAÂ GÒ?.................................................................................................................................. 42 21. CÛÚNG LÔNH VÏÌ V Ë ÊN ÀÏÌ DÊN T Å ÖC CUÃA CHUÃ NGHÔA MAC Á - LÏNIN COÁ NÖÅI DUNG
GÒ? PHÛÚNG HÛÚÁNG CÚ B Ã
AN ÀÏÍ CUÃNG CÖË VAÂ TÙNG CÛ Â ÚNG KH Ë ÖI ÀAÅI ÀOAÂN KÏËT
DÊN TÖÅC ÚÃ NÛÚÁC TA TRONG GIAI ÀOAÅN HIÏÅN NAY LAÂ GÒ? .......................................... 45
22. ÀÊU LAÂ BAÃN CHÊËT, NGU Ì ÖN GÖËC VAÂ TÑNH CH Ë ÊT CUÃA TÖN GIAÁO? NH Ä ÛNG QUAN
ÀIÏÍM CHÓ ÀAÅO TRONG VIÏÅC GIAÃI QUYÏËT V Ë ÊN ÀÏÌ TÖN GI Á AO VAÂ NHI Å ÏM VUÅ CÖNG TAÁC TÖN GIAÁO ÚÃ NÛ Á ÚC TA TRONG GIAI ÀO Å AN HI Å
ÏN NAY LAÂ GÒ?................................ 48
23. GIA ÀÒNH COÁ VAI TROÂ NHÛ TH Ë Ï N Â AO TRONG X Ä A H Å ÖI? ÀÊU LAÂ NH Ä ÛNG CH Á ÛC
NÙNG CUÃA GIA ÀÒNH TRONG THÚÂI KYÂ QU Á A À Å Ö LÏN CHUÃ NGHÔA XAÄ H Å ÖI?............... 51
24. ÀÊU LAÂ CÚ SÚÃ CUÃA CHÏË ÀÖÅ HÖN NHÊN VAÂ GIA ÀÒNH MÚÁI TRONG CHUÃ NGHÔA XAÄ H Å
ÖI?........................................................................................................................................ 54
25. VÒ SAO PHAÃI PHAÁT HUY NHÊN T Ë
Ö CON NGÛÚÂI TRONG QUAÁ TRÒNH XÊY D Å ÛNG CHUÃ NGHÔA X Ä A H Å
ÖI? ................................................................................................................ 56 http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 6 26. ÀÊU LAÂ NH Ä ÛNG PHÛÚNG HÛÚÁNG CH Ã U YÏËU NH Ç ÙM PH Á AT HUY NHÊN T Ë Ö CON NGÛÚÂI TRONG SÛÅ NGHI Å ÏP À Í ÖI MÚÁI ÚÃ NÛ Á
ÚC TA HIÏÅN NAY?........................................ 58
27. DÛÅA TRÏN CÚ SÚÃ N Â
AO ÀÏÍ PHÊN CHIA LÕCH SÛÃ LO Â
AI NGÛÚÂI THAÂNH CAÁC THÚÂI ÀAÅI KHAÁC NHAU? TH Â
ÚI ÀAÅI NGAÂY NAY LAÂ GÒ? ................................................................. 61 28. ÀÊU LAÂ N Å ÖI DUNG CÚ B Ã AN CUÃA THÚÂI ÀAÅI V Â
A ÀÙÅC ÀIÏÍM NÖÍI BÊÅT CUÃA NOÁ TRONG GIAI ÀOAÅN HI Å
ÏN NAY?.............................................................................................. 62 http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 7 LÚÂI NHAÂ XU Ë ÊT BAÃN
Àïí phuåc vuå viïåc giaãng daåy vaâ hoåc têåp caác böå mön Lyá luêån
chñnh trõ Maác Lïnin trong hïå thöëng trûúâng Àaåi hoåc, cao àùèng vaâ
trung hoåc chuyïn nghiïåp. Nhaâ xuêët baãn Àaåi hoåc quöëc gia Haâ Nöåi
taái baãn, coá sûãa chûäa vaâ böí sung cuöën Hûúáng dêîn ön thi mön chuã
nghôa xaä höåi khoa hoåc.
Saách do Trung têm B ìöi dûúäng caán böå gi ãang daåy l áy luêån M áac - Lïnin
vaâ tû tûúãng H ìö Chñ Minh, Nh âa xu ëêt b ãan Tû tûúãng - Vùn ho áa trûúác àêy
töí chûác biïn so åan v âa Nh âa xu ëêt b ãan Chñnh trõ qu ëöc gia taái b ãan.
Saách àû åúc trònh b âay dû áúi d åang h ãoi - à áap v áúi n åöi dung à ãam b ãao tñnh
hïå th ëöng, c áo tr åong ài íïm, s áat yïu c ìêu c ãua chûúng trònh b åö mön Chuã
nghôa xaä h åöi khoa h åoc.
Chuáng töi r ëêt mong nh åên àû åúc áy ki ëïn phï bònh c ãua b åan à åoc àïí
nêng cao chêët lû åúng s áach. Thaáng 3 nùm 2000 NHAÂ XU Ë ÊT B Ã AN À Å AI H Å OC QUÖËC GIA H Â A N Å ÖI http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 8
1. Chuã nghôa x äa h åöi khöng tû ãúng à äa ra à âúi nhû th ëï n âao v âa c áac giai
àoaån ph áat tri íïn ch ãu y ëïu c ãua n áo?
a) Chuã nghôa x äa h åöi khöng tû ãúng l âa nh äûng tû tû ãúng, nh äûng h åoc
thuyïët bi íïu hi åïn dû áúi d åang chûa à ìêy à ãu, chûa chñn muöìi nh äûng
nguyïån voång c ãua qu ìên ch áung nhên dên mu ëön xo áa b ão aáp b áûc, b áoc l åöt
vaâ m åoi b ëêt cöng c ãua x äa h åöi, mong mu ëön xêy d åûng m åöt x äa h åöi cöng
bùçng, bònh à èùng, b áac áai, m åoi ngû âúi s ëöng t åû do, h åanh ph áuc.
Nhûäng tû tûúãng àêìu tiïn c ãua chuã nghôa xaä h åöi khöng tû ãúng xu ëêt
hiïån tûâ thúâi c íö àaåi phaãn aánh sûå phênî uêët cuãa quêìn chuáng àöëi v áúi
nhûäng haânh vi áap bûác, boác l åöt c ãua giai cêëp thöëng trõ vaâ mú û áúc c ãua
hoå vïì möåt xaä h åöi cöng bùçng, töët àeåp hún.
Chuã nghôa xaä h åöi khöng tûúãng v áúi tñnh c áach laâ m åöt hoåc thuy ëït ra
àúâi v âao thúâi k ây hònh thaânh chuã nghôa tû baãn, phï phaán xaä h åöi
àûúng thúâi v âa hûúáng túái möåt xaä höiå cöng bùçng khöng coá aáp bûác, boác löåt.
b) Chuã nghôa xaä h åöi khöng tûúãng àaä traãi qua caác giai àoaån chuã yïëu sau:
- Giai àoaån hònh th âanh nhûäng tû tû ãúng àêìu tiïn cuãa caác hoåc
thuyïët vïì xaä h åöi k áeo daâi tûâ thúâi kyâ chiïëm hûäu nö l åï àïën h ëït th âúi
trung cöí (khoaãng tûâ thïë kyã V trûúác cöng nguyïn à ëïn th ëï k ãy XV).
+ Thúâi kyâ chi ëïm h äûu nö l åï t âû th ëï k
yã V trûúác cöng nguyïn à ëïn thïë
kyã V sau cöng nguyïn xuêët hi åïn nh äûng truy ìïn thuy ëït, huy ìïn thoaåi
dên gian noái lïn têm traång bêët bònh cuãa quêìn ch áung nhên dên vúái
chïë àöå àûúng thúâi v âa thi võ hoaá nhûäng ãao voång vïì quaá khûá cuãa "kyã
nguyïn hoaâng kim", àaä qua - thúâi à åai c åöng saãn nguyïn thuyã.
+ Thúâi kyâ trung cöí tûâ khoaãng thïë k ãy V àïën thïë kyã XV: thúâi kyâ
naây àaä bùæt àêìu hònh thaânh nïìn kinh tïë haâng ho áa vaâ tiïìn tïå, àùåc
biïåt laâ sau th ëï kyã X àaä xuêët hi åïn nhûäng trung têm cöng nghiïåp,
thuã cöng nghiïåp vaâ thûúng nghi åïp. Xuêët hiïån nh äûng tû tû ãúng phï
phaán x äa h åöi àûúng thúâi v âa nïu lïn nhûäng bêët bònh cuãa quêìn ch áung http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 9
nhên dên vúái x äa h åöi luác à áo. Nhûng nhûäng tû tûúãng x äa h åöi chuã
nghôa luác êëy v îên mang nùång th ë ï giúái quan tön gi áao.
- Giai àoaån t âû th ëï k ãy XVI à ëïn th ëï k ãy XVIII: chuã nghôa tû baãn ra
àúâi v âa ph áat tri íïn m åanh, à áanh d ëêu m åöt bûúác ti ëïn quan tr åong trong
lõch sûã x äa h åöi lo âai ngû âúi nhûng à ìöng th âúi c äung à ãe ra nh äûng b ëêt cöng
xaä h åöi v âa nh äûng hònh thûác b áoc l åöt m áúi, n åùng n ì
ï vaâ t âan b åao hún so v áúi
trûúác. Xu ëêt hi åïn m åöt lo åat c áac h åoc thuy ëït x äa h åöi phaãn áanh nguy åïn
voång c ãua nhên dên, mú û áúc à ëïn m åöt x äa h åöi nhên à åao hún, con ngû âúi
àûúåc tön tr åong hún, m åöt x äa höåi lyá tû ãúng m âa úã à áo khöng c áo s åû b ëêt
cöng v.v.. Nhûäng nh âa tû tû ãúng tiïu bi íïu c ãua giai ào åan n âay l âa: Töm áat
Morú (1478-1535) ngûúâi Anh, Tömaàö Campanenla (1568-1639)
ngûúâi Italia v âa Gr æùc Bab áúp (1760- 1779) ngû âúi Ph áap...
- Chuã nghôa x äa höåi khöng tû ãúng - phï phaán th ëï k ãy XIX
Àêìu th ëï k ãy XIX úã c áac nûúác Têy Êu, ch ãu nghôa tû b ãan à äa àaåt àûúåc
nhûäng bûúác ph áat triïín múái. Thúâi k ây n âay chuã nghôa x äa höåi khöng
tûúãng àaåt túái àónh cao vïì m åùt lyá luêån, mang tñnh phï ph áan sêu sùæc
vaâ chûáa àûång nhiïìu d åû kiïën thiïn taâi v ìï m åöt xaä h åöi tûúng lai.
Nhûäng àaåi bi íïu xuêët sùæc cuãa chuã nghôa x äa h åöi khöng tûúãng c ãua
thúâi k ây n âay laâ C.H. Xanh Ximöng (1760 - 1825) ngûúâi Ph áap, S.
Phuriï (1772-1837) ngûúâi Ph áap va âR.Öoen (1771-1858) ngûúâi Anh.
- Tûâ giûäa thïë k ãy XIX khi h åoc thuyïët cuãa C.Maác v âa Ph.Ùngghen
xuêët hiïån, nhû M áac v âa Ùngghen àaä nh åên xeát r çùng, yá nghôa lõch sûã
cuãa chuã nghôa xaä h åöi khöng tûúãng laâ tyã l åï nghõch vúái s åû ph áat triïín
cuãa lõch sûã nhên loaåi.
2. Àêu laâ gi áa trõ lõch s ãû c ãua ch ãu nghôa x äa h åöi khöng tû ãúng - phï phaán àêìu th ë ï kyã XIX?
Àêìu th ëï k ãy XIX xuêët hiïån ba nh âa xaä h åöi khöng tû ãúng - phï phaán
vô àaåi úã chêu Êu: C.H. Xanh Ximöng (1760-1825). S. Phuriï (1772-
1837) úã Phaáp vaâ R.Öoen (1771-1858) úã Anh.
- Giaá trõ lõch s ãû vaâ c ëöng hiïën l áún lao c ãua caác nhaâ khöng tûúãng - http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 10
phï phaán laâ úã ch îö:
+ Hoå àaä nghiïm khùæc lïn aán s åû bêët cöng vaâ vaåch ra nhûäng töåi áac
do chuã nghôa tû baãn gêy ra.
+ Caác nhaâ x äa h åöi khöng tû ãúng - phï phaán àaä àïì xu ëêt vi åïc xêy
dûång m åöt x äa h åöi m áúi thûåc s åû cöng b çùng v âa tiïn ào áan m åöt c áach thiïn
taâi nhi ìïu chên l áy m âa tñnh à áung à æùn c ãua n áo à äa àû åúc M áac v âa Ùngghen
chûáng minh b çùng khoa h åoc. À áo l âa: xo áa b ão n åan ngû âúi b áoc löåt ngû âúi,
lïn aán ch ëï à åö tû h äûu (Öoen), biïën nh âa nû áúc th âanh cú quan thu ìên tuyá
quaãn l áy s ãan xu ëêt v âa ph áat tri íïn s ãan xu ëêt theo m åöt k ëï ho åach h åúp l áy,
laâm h âai ho âa c áac quan h åï x äa höåi, t åao ài ìïu ki åïn cho con ngû âúi ph áat
triïín toanâ diïån, xo áa b ão s åû à ëöi l åêp gi äûa thaânh thõ v âa nöng thön, gi ãai phoáng ph åu n äû.
+ Nhòn chung, tû tûúãng cuãa c áac nhaâ x äa h åöi chuã nghôa khöng
tûúãng vaâ nh ëêt laâ khöng tû ãúng - phï ph áan à ìêu th ëï kyã XIX à äa mang
nhûäng y ëïu t ëö cuãa ch ãu nghôa nhên à åao c áo t áac d åung thûác tónh yá th áûc
àêëu tranh c ãua qu ìên chuáng lao à åöng trong m åöt thúâi k ây lõch s ãû nh ëêt àõnh.
- Bïn caånh nh äûng c ëöng hiïën l áún lao, caác nh âa x äa höåi ch ãu nghôa
khöng tûúãng - phï phaán coân c áo nhûäng h åan ch ëï lõch sû ãnhêët àõnh:
+ Tuy coá phï phaán gay gùæt chuã nghôa tû baãn nhûng hoå àaä khöng
vaåch ra àû åúc baãn chêët vaâ c áac quy luêåt vêån à åöng c ãua noá.
+ Khöng thêëy àûúåc lûåc lûúång x äa höåi coá khaã nùng xo áa bo ã chuã
nghôa tû baãn v âa xêy dûång chuã nghôa c åöng saãn l âa giai c ëêp cöng nhên hiïån àaåi.
+ Con àûúâng c ãai t åao xaä h åöi tû banã chuã nghôa, xêy d åûng chïë àö åxaä
höåi m áúi c ãua hoå mang tñnh chêët caãi lûúng, ãao tûúãng, bùçng tuyïn
truyïìn, thuyïët phuåc ho åùc bùçng th åûc nghiïåm xaä h åöi.
- Nguyïn nhên cuãa nhûäng haån ch ëï lõch sûã àoá l âa do:
+ Thúâi k ây êëy phûúng thûác s ãan xu ëêt tû baãn ch ãu nghôa chûa phaát
triïín à ëïn àöå chñn mu ìöi, do àoá, chûa böåc l åö h ëït nhûäng mùåt baãn ch ëêt http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 11
sêu xa vaâ nhûäng mêu thuêîn v ëön coá c ãua noá.
+ Giai cêëp cöng nhên hiïån àaiå chûa phaát triïín v iá ú tû caách l âa möåt
giai cêëp àaä trû ãúng thaânh, cuöåc àêëu tranh cuãa hoå coân ãú trònh àöå tûå phaát.
+ Caác nhaâ khöng tû ãúng n âay àïìu xu ëêt thên tûâ têìng l áúp trïn, chûa
thoaát khoãi h åï tû tûúãng tû s ãan.
Tuy coân c áo nhûäng haån ch ëï, nhûng chuã nghôa xaä h åöi khöng tûúãng
- phï phaán th ëï kyã XIX vêîn àû åúc th âûa nhêån l âa nguöìn g ëöc lyá luêån
cuãa chuã nghôa xaä h åöi khoa h åoc do Maác v âa Ùngghen saáng l åêp.
Chuã nghôa xaä h åöi khoa hoåc ra à âúi v âa tr ãú thaânh vuä khñ lyá luêån
cuãa giai cêëp cöng nhên trong cu åöc àêëu tranh ch ëöng giai cêëp tû saãn.
Tûâ àoá v ìï sau m åoi sûå tuyïn truyïìn ch ãu nghôa xaä h åöi mang tñnh chêët
khöng tûúãng àïìu tr ãú thaânh laåc h åêu, th åêm chñ laâ ph ãan à åöng àöëi vúái
phong traâo àêëu tranh c ãua giai cêëp cöng nhên chöëng l åai sûå thöëng trõ
vaâ boác l åöt cuãa giai cêëp tû saãn.
3. Àêu laâ s åû ra à âúi v âa c áac giai ào åan ph áat tri íïn ch ãu y ëïu c ãua chuã
nghôa xaä h åöi khoa h åoc?
a) Nhûäng àiïìu ki åïn v âa tiïìn à ìï ra àúâi cuãa chuã nghôa xaä h åöi khoa hoåc.
Chuã nghôa M áac n áoi chung v âa ch ãu nghôa x äa h åöi khoa h åoc noái riïng ra
àúâi trïn nhûäng ti ìïn à ìï v âa ài ìïu kiïån sau:
- Nhûäng ti ìïn à ìï kinh t ëï - xaä h åöi quy ëït àõnh cho sû åra àúâi c ãua chuã
nghôa xaä höåi khoa hoåc l âa sûå ph áat triïín c ãua phûúng thûác saãn xu ëêt
tû baãn ch ãu nghôa v âa sûå trûúãng th âanh cuãa giai cêëp cöng nhên.
+ Vaâo nh äûng nùm 40 c ãua th ëï k ãy XIX, n ìïn à åai cöng nghi åïp ãú nhi ìïu
nûúác tû b ãan ch ãu nghôa à äa ph áat tri íïn m åanh, ch ãu nghôa tû b ãan à äa b åöc
löå r äo b ãan ch ëêt v âa nh äûng mêu thu îên v ëön coá cuãa n áo. À áo laâ mêu thu îên
giûäa l åûc lû åúng s ãan xu ëêt à äa àû åúc x äa h åöi ho áa cao v áúi ch ëï àöå chiïëm h äûu
tû nhên tû baãn ch ãu nghôa v ìï tû li åïu s ãan xu ëêt. Mêu thu îên à áo ng âay
caâng tr ãú nïn khöng ài ìïu ho âa v âa àû åúc bi íïu hi åïn ra ngo âai x äa h åöi laâ http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 12
mêu thuêîn gi äûa giai c ëêp cöng nhên v âa giai cêëp tû s ãan ng âay c âang gay gùæt.
+ Trong thúâi kyâ naây, giai cêëp vö saãn àaä trûúãng thaânh vaâ bûúác
lïn vuä àaâi vúái tû caách laâ möåt lûåc lûúång chñnh trõ àöåc lêåp trong
cuöåc àêëu tranh chöëng giai cêëp tû saãn. Tiïu biïíu laâ nhûäng cuöåc
khúãi nghôa cuãa cöng nhên Liöng úã Phaáp nùm 1831-1834, cöng
nhên dïåt Xilïdi úã Àûác nùm 1844 vaâ àùåc biïåt laâ phong traâo Hiïën
chûúng úã Anh (1838-1848) laâ phong traâo caách maång to lúán àêìu
tiïn, thêåt sûå coá tñnh chêët quêìn chuáng v âa coá hònh thûác chñnh trõ.
Nhûäng phong traâo àoá àaä cung cêëp nhûäng baâi h åoc cho sûå khaái quaát
lyá luêån, àöìng th âúi cuäng àùåt ra yïu cêìu bûác thiïët phaãi xêy d åûng m åöt
hïå thöëng lyá luêån khoa hoåc, c áach maång àïí soi àû âúng cho s åû ph áat triïín c ãua phong traâo.
- Tiïìn à ìï tû tûúãng - l áy lu åên: Ba traâo lûu tû tû ãúng xuêët hi åïn vaâo
thïë k ãy XIX nhû tri ëït hoåc c íö ài íïn À áûc, kinh t ëï chñnh trõ hoåc Anh vaâ
chuã nghôa xaä h åöi khöng tû ãúng - phï ph áan Ph áap l âa nh äûng ti ìïn à ìï lyá
luêån cho s åû ra à âúi c ãua chuã nghôa M áac. M áac v âa Ùngghen à äa ti ëïp thu
möåt c áach c áo phï ph áan c áac l áy lu åên n âay, kh æùc ph åuc nhûäng haån ch ëï c ãua
chuáng vaâ chûáng minh b çùng khoa h åoc c áac tiïn ào áan thiïn t iâ a cuãa c áac võ tiïìn b ëöi.
- Tiïìn à ìï khoa hoåc: nhûäng phaát kiïën v ìï khoa hoåc t åû nhiïn, àùåc
biïåt laâ hoåc thuyïët vïì tïë baâo, àõnh lu åêt baão toaân v âa chuyïín hoaá
nùng lûúång, thuyïët tiïën hoaá cuãa Àaácuyn à äa cung cêëp nhûäng cú súã
khoa hoåc àïí kh èùng àõnh thïm nhûäng nguyïn l áy c ãua chuã nghôa duy
vêåt biïån ch áûng vaâ chuã nghôa duy vêåt lõch sûã.
- Ngoaâi nhûäng ti ìïn à ìï khaách quan, chuã nghôa xaä höåi khoa h åoc ra
àúâi c âon do cöng lao c ëöng hiïën c ãua Maác v âa Ùngghen. Vúái quan ni åïm
duy vêåt vïì lõch s ãû v âa h åoc thuyïët giaá trõ thùång dû c ãua Maác, chuã
nghôa xaä h åöi à äa tûâ khöng tû ãúng tr ãú thaânh khoa h åoc.
Nhûäng tû tûúãng cú baãn cuãa chuã nghôa x äa h åöi khoa hoåc à äa àû åúc
Maác v âa Ùngghen trònh baây trong "Tuyïn ngön c ãua Àaãng cöång saãn" http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 13
- vùn kiïån c áo tñnh chêët cûúng lônh àêìu tiïn c ãua phong traâo cöång
saãn v âa cöng nhên quöëc t ëï.
b) Nhûäng giai àoaån ph áat tri íïn chuã y ëïu cuãa chuã nghôa x äa höåi khoa hoåc.
Chuã nghôa xaä h åöi khoa h åoc phaát tri íïn qua ba giai àoaån ch ãu y ëïu sau àêy:
- Giai àoaån M áac - Ùngghen (tûâ gi äûa nhûäng nùm 40 àïën 1894):
+ Hai öng àaä àùåt nïìn m áong v âa phaát triïín nh äûng nguyïn lyá cú
baãn c ãua chuã nghôa xaä h åöi khoa h åoc: lyá lu åên vïì sûá mïånh lõch s ãû cuãa
giai cêëp vö saãn, v ìï v ìï c áach maång x äa h åöi ch ãu nghôa, vïì chuyïn
chñnh vö saãn, v ìï caác giai ào åan c ãua hònh thaái kinh tïë - xaä h åöi cöång
saãn chuã nghôa, vïì v ëên àïì dên töåc, tön gi áao...Nhúâ cöng lao c ãua hai
öng, chuã nghôa xaä h åöi khoa hoåc àaä xêm nhêåp vaâo phong traâo cöng
nhên, àûa àïën sûå ra àúâi cuãa Quöëc tïë I (1864 - 1876), Quöëc tïë II
(1889 - 1914), caác àaãng cöång s ãan v âa cöng nhên úã caác nû áúc tû baãn
chuã nghôa - haåt nhên laänh àaåo phong traâo caách m åang úã caác nû áúc vaâ
phong traâo caách m åang quöëc t ëï.
- Giai àoaån Lïnin (1894 - 1924): Thúâi k ây n âay, ch ãu nghôa tû baãn àaä
phaát triïín sang giai àoaån à ëï quöëc ch ãu nghôa.
+ Lïnin, möåt mùåt, àêëu tranh khöng khoan nhûúång chöëng laåi
moåi chuã nghôa cú höåi vaâ xeát laåi, mùåt khaác, phaát triïín nhiïìu luêån
àiïím cuãa Maác trong àiïìu kiïån lõch sûã múái. Àoá laâ lyá luêån vïì caách
maång xaä höåi chuã nghôa trong thúâi àaåi àïë quöëc chuã nghôa, vïì caách
maång khöng ngûâng, nhûäng vêën àïì vïì chiïën lûúåc, saách lûúåc caách
maång cuãa phong traâo cöång saãn vaâ cöng nhên quöëc tïë.
+ Sau Caách m åang Th áang Mû âúi, Lïnin ph áat tri íïn l áy lu åên v ìï th âúi kyâ
quaá à åö, nh äûng nguyïn l áy v ìï c ãai t åao v âa xêy d åûng ch ãu nghôa x äa h åöi,
hoåc thuy ëït v ìï xêy d åûng à ãang ki íïu m áúi, l áy luêån v ì ï nha ânûúác x ä a höåi
chuã nghôa v âa dên ch ãu x äa h åöi ch ãu nghôa.
Cöëng hi ëïn c ãua Lïnin trong vi åïc ph áat tri íïn l áy lu åên c äung nhû bi ëïn http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 14
noá th âanh hiïån th åûc àû åúc th âûa nh åên nhû m åöt bû áúc ph áat tri íïn m áúi c ãua
chuã nghôa x äa h åöi khoa h åoc.
- Giai àoaån tûâ sau khi Lïnin mêët cho àïën nay:
+ Trong giai àoaån naây, c áac àaãng cöång s ãan v âa cöng nhên, phong
traâo caách maång c ãua giai cêëp cöng nhên úã c áac nû áúc tû baãn chuã
nghôa vaâ phong traâo giaãi ph áong dên töåc à äa ph áat triïín röång raäi, chuã
nghôa xaä höåi à äa vû tå
ú ra khoãi phaåm vi m åöt nû áúc v âa tr ãú thaânh hiïån
thûåc ãú chêu Êu, AÁ, Phi v âa Myä Latinh. L áy lu åên chuã nghôa xaä h åöi
khoa hoåc tiïëp tuåc àû åúc böí sung, phaát triïín vaâ v åên d åung vaâo àiïìu
kiïån cuå thïí tûâng nû áúc trong qu áa trònh àêëu tranh c áach maång v âa xêy
dûång chuã nghôa xaä h åöi.
+ Nhûng, do bïånh chuã quan duy yá chñ, khöng biïët kïë thûâa
nhûäng thaânh tûåu tiïën böå maâ nhên loaåi àaä taåo ra trong thúâi àaåi
tû baãn khöng tön troång quy luêåt khaách quan, muöën àöët chaáy giai
àoaån phaát triïín, nïn viïåc cuå thïí hoaá vaâ àûa lyá luêån cuãa chuã
nghôa xaä höåi khoa hoåc vaâo cuöåc söëng khöng phaãn aánh àuáng
nhûäng tû tûúãng cuãa Maác, Ùngghen vaâ Lïnin. Vò vêåy àaä taåo nïn
nhûäng mö hònh chuã nghôa xaä höåi hiïån thûåc mang nùång tñnh
quan liïu, bao cêëp, têåp trung cûáng nhùæc keáo daâi nhiïìu nùm.
Àöìng thúâi lyá luêån chuã nghôa xaä höåi khoa hoåc cuäng khöng àûúåc
phaát triïín kõp vúái sûå thay àöíi nhanh choáng vaâ ngaây caâng ph áûc
taåp c ãua tònh hònh th ëï gi áúi vaâ s åû phaát triïën cuãa thúâi àaåi.
Àoá chñnh l âa nguyïn nhên sêu xa d îên à ëïn s åû khuãng ho ãang, k áeo d âai
àïí cu ëöi c âung d îên à ëïn s åû s åup à íö úã m åöt s ëö nû áúc x äa h åöi ch ãu nghôa nhû
Liïn Xö nhûäng nû áúc x äa h åöi ch ãu nghôa ãú Àöng ÊU trong nh äûng nùm 80 thïë k ãy XX.
Ngaây nay trong giai àoaån cacáh maång thïë giúái taåm thúâi ãú thúâi kyâ
thoaái tr âao, chuã nghôa xaä h åöi àang àûáng trûúác nhûäng khoá khùn, thûã
thaách gay g æùt, tònh hònh àoá àoâi h ãoi caác àaãng c åöng saãn v âa giai c ëêp
cöng nhên möîi nûúác ph ãai tûå àöíi m áúi, khöng ng âûng nêng cao trònh
àöå l áy luêån, n æùm v äûng phûúng phaáp luêån v âa v åên d åung saáng taåo http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 15
nhûäng luêån ài íïm cú baãn cuãa chuã nghôa Maác-lïnin vaâo thûåc ti îïn àïí
giaãi quyïët nh äûng nhi åïm vuå àang àùåt ra cuãa caách m åang nûúác mònh.
4. Àêu laâ à ëöi tû åúng v âa phûúng phaáp nghiïn c áûu c ãua ch ãu nghôa xaä höåi khoa h åoc?
a) Chuã nghôa Maác-lïnin bao göìm ba böå phêån húåp thaânh: triïët hoåc
Maác - Lïnin, kinh tïë chñnh trõ Maác-Lïnin vaâ chuã nghôa x äa h åöi khoa
hoåc. Triïët hoåc v âa kinh tïë chñnh trõ h åoc l âa cú súã lyá luêån c ãua chuã
nghôa xaä höåi khoa hoåc, c âon chuã nghôa xaä höåi khoa h åoc laâ sûå phaát
triïín têët yïëu, h åúp lögñc cuãa hai böå phêån trïn.
+ Àiïím ch ãu y ëïu nh ëêt c ãua ch ãu nghôa x äa h åöi khoa h åoc l âa l âam s ná a g roä
vai troâ lõch s ãû c ãua giai c ëêp cöng nhên.
+ Vïì tñnh th ëöng nh ëêt c ãua ba b åö ph åên c ëêu th âanh cuãa ch ãu nghôa
Maác-Lïnin: tñnh th ëöng nh ëêt th íï hi åïn ãú h åat nhên cuãa chuã nghôa M áac-
Lïnin laâ ph áep bi åïn chûáng duy v åêt, ãú tñnh th ëöng nh ëêt v ìï muåc àñch à ìïu
nhùçm luêån ch áûng to âan di åïn cho vai tr âo lõch s ãû c ãua giai c ëêp cöng nhên.
+ Caác böå ph åên c áo tñnh à åöc lêåp tûúng à ëöi, möîi böå ph åên c áo àöëi
tûúång nghiïn cûáu, phûúng phaáp nghiïn cûáu caác ph åam tr âu, quy luêåt riïng cuaã mònh.
b) Àöëi tû åúng nghiïn c áûu cuãa ch ãu nghôa x äa höåi khoa h åoc.
- Phên biïåt àöëi tû åúng nghiïn cûáu cuãa mön chuã nghôa x äa h åöi khoa
hoåc v áúi nhûäng mön khoa hoåc khaác.
+ Chuã nghôa duy vêåt lõch sûã nghiïn cûáu nhûäng quy lu åêt chung
cuãa xaä höåi lo âai ngû âúi v âa nhûäng bi íïu hiïån cuãa chuáng ãú nh äûng hònh
thaái kinh tïë - xaä h åöi kh áac nhau. C âon chuã nghôa xaä h åöi khoa h åoc chó
têåp trung nghiïn cûáu nh äûng quy lu åêt chñnh trõ - xaä h åöi cuãa riïng
hònh thaái - kinh tïë cöång saãn chuã nghôa.
+ Kinh tïë chñnh trõ h åoc M áac - Lïnin v âa ch ãu nghôa x äa h åöi khoa h åoc
àïìu nghiïn c áûu qu áa trònh ph áat sinh, hònh th âanh v âa ph áat tri íïn c ãua
hònh thaái kinh t ëï - xaä höåi c åöng s ãan ch ãu nghôa, nhûng kinh t ëï chñnh
trõ hoåc nghiïn c áûu nh äûng quy lu åêt kinh t ëï, c âon chuã nghôa x äa h åöi http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 16
khoa hoåc nghiïn c áûu nh äûng quy lu åêt chñnh trõ - x äa h åöi.
+ Caác khoa h åoc chuyïn ng âanh kh áac nghiïn c áûu nhûäng m åùt riïng
leã c ãua hònh th áai kinh t ëï - x äa höåi c åöng s ãan ch ãu nghôa, c âon ch ãu nghôa
xaä h åöi khoa h åoc nghiïn c áûu nh äûng quy lu åêt chñnh trõ - x äa h åöi mang
tñnh töíng qu áat, do v åêy n áo l âa cú s ãú phûúng ph áap lu åên cho c áac khoa h åoc chuyïn ngaânh.
- Àöëi tûúång nghiïn c áûu cuãa chuã nghôa xaä höåi khoa h åoc l âa nhûäng
quy luêåt vaâ tñnh quy lu åêt cuãa cuöåc à ëêu tranh giai cêëp c ãua giai cêëp
cöng nhên nhùçm giaânh chñnh quyïìn vaâ xêy dûång ch ãu nghôa xaä h åöi,
laâ nhûäng quy lu åêt chñnh trõ - xaä höåi cuãa quaá trònh ph áat sinh, hònh
thaânh v âa ph áat triïín cuãa hònh thaái kinh t ëï - xaä h åöi cöång s ãan chuã nghôa.
c) Phûúng phaáp nghiïn cûáu cuãa chuã nghôa x äa h åöi khoa h åoc.
+ Triïët hoåc Maác - Lïnin laâ cú súã phûúng ph áap luêån cuãa chuã
nghôa xaä h åöi khoa h åoc.
+ Phûúng phaáp töíng h åúp: sû åluêån chûáng toaân diïån v ìï triïët hoåc,
kinh tïë hoåc v âa chñnh trõ hoåc nh çùm laâm saáng toã vai troâ lõch sûã cuãa
cêëp cöng nhên; tûâ nhûäng hiïån tû åúng, quaá trònh... àûúåc töíng h åúp l åai
vaâ kh áai qu áat thaânh l áy luêån.
+ Kïët húåp lögñc vaâ lõch s ãû, sûã duång r åöng raäi caác phûúng ph áap xaä höåi hoåc.
5. Àêu laâ cú s ãú khaách quan quy àõnh s áû m åïnh lõch s ãû c ãua giai c ëêp
cöng nhên? Liïn hïå v áúi giai c ëêp cöng nhên Vi åït Nam?
a) Giai cêëp cöng nhên trong chuã nghôa tû b ãan l âa giai c ëêp cú b ãan
àöëi l åêp v áúi giai c ëêp tû s ãan; h åo khöng c áo tû li åïu s ãan xu ëêt, phaãi b áan s áûc
lao àöång cho nh âa tû b nã
a àïí ki ëïm s ëöng; h åo à åai di åïn cho l åûc lû åúng saãn
xuêët tiïn ti ëïn c ãua xaä h åöi.
- Khi nghiïn cûáu xaä h åöi tû baãn C.M áac vaâ Ph.Ùngghen àaä v åach roä
mêu thuêîn cú b ãan c ãua x äa h åöi tû b ãan g æùn li ìïn v áúi phûúng th áûc s ãan
xuêët tû b ãan ch ãu nghôa. Mêu thu îên t ëêt y ëïu d îên à ëïn c áach m åang x äa h åöi http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 17
chuã nghôa, thi ëït l åêp phûúng th áûc s ãan xu ëêt c åöng s ãan ch ãu nghôa. Ã Ú àêy
giai cêëp cöng nhên l âa ngû âúi th åûc hi åïn s áû m åïnh lõch s ãû êëy. S áû mïånh
àoá l âa l åêt à íö giai c ëêp tû s ãan, th ãu tiïu ch ëï àöå tû b ãan chuã nghôa, xo áa boã
chïë à åö ngû âúi b áoc löåt ngû âúi, xêy d åûng x äa h iå
ö cöång saãn ch ãu nghôa trïn
phaåm vi m åöt nû áúc c äung nhû trïn ph åam vi to âan thïë gi áúi.
- Àï í hoaân th âanh sûá m åïnh lõch sûã êëy, giai c ëêp cöng nhên phaãi
tiïën h âanh c áach maång thöng qua caác giai àoaån sau:
+ Giai cêëp cöng nhên phaãi tûå töí chûác ra chñnh àaãng cuãa mònh,
lêåt àöí sûå thöëng trõ c ãua giai cêëp tû saãn, giaânh lêëy chñnh quy ìïn, thiïët
lêåp chuyïn chñnh vö saãn.
+ Tiïën haânh cöng cu åöc c ãai taåo xaä h åöi c äu v âa xêy dûång x äa höåi m áúi
theo nhûäng nguyïn tùæc c ãua chuã nghôa x äa höåi v âa ch ãu nghôa cöång saãn.
b) Vò sao giai cêëp cöng nhên hi åïn à åai c áo thïí thûåc hi åïn s áû mïånh lõch sûã êëy?
- Giai cêëp cöng nhên hiïån à åai c áo thïí thûåc hi åïn th æùng l åúi s áû m åïnh
lõch sûã êëy c ãua mònh l âa do àõa võ kinh tïë - xaä h åöi cuãa noá quy àõnh.
+ Sûå ph áat tri íïn c ãua phûúng th áûc s ãan xu ëêt tû b ãan ch ãu nghôa l âam
xuêët hi åïn à åöi ng äu giai c ëêp cöng nhên, h åo à åai di åïn cho lûåc lû åúng s ãan
xuêët tiïn ti ëïn c ãua x äa h åöi vaâ laâ nhên t ëö quy ëït àõnh trong vi åïc th ãu tiïu
quan hïå s ãan xu ëêt tû b ãan ch ãu nghôa.
+ Trong xaä h åöi tû b ãan ch ãu nghôa, giai c ëêp cöng nhên khöng c áo tû
liïåu s ãan xu ëêt, h åo ph ãai b áan s áûc lao à åöng, bõ b áoc l åöt n åùng n ìï, nhûng hoå laâ lûåc lû åúng x ä a höåi ngaây c âang l ná ú maånh v ìï s ë
ö lûúång v âa ch ëêt lû åúng.
Hoå l âa ài ìïu ki åïn t ìön t åai c ãua giai c ëêp tû saãn v âa x äa h åöi tû b ãan.
+ Giai cêëp cöng nhên c áo l åúi ñch cú b ãan nh ëêt trñ v áúi l åúi ñch c ãua to âan
thïí nhên dên lao à åöng nïn co áthïí thu h áut àû åúc àöng à ãao qu ìên chuáng
nhên dên trong quaá trònh th åûc hi åïn s áû m åïnh lõch s ãû c ãua mònh.
- Àõa võ kinh tïë - x äa h åöi c ãua giai c ëêp cöng nhên quy àõnh m åöt c áach
khaách quan nh äûng à åùc ài íïm n íöi b åêt c ãua giai c ëêp cöng nhên hi åïn à åai. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 18
Nhûäng à åùc ài íïm à áo l âa:
+ Giai cêëp cöng nhên hi åïn à åai l âa giai c ëêp tiïn tiïën nh ëêt
+ Laâ giai c ëêp c áo tinh th ìên tri åït à íï c áach m åang
+ Laâ giai c ëêp c áo tñnh t íö ch cá û vaâ k ãy lu åêt cao
+ Laâ giai c ëêp c áo b ãan ch ëêt quöëc t ëï.
c) Liïn hïå v áúi giai c ëêp cöng nhên Vi åït Nam
- Giai cêëp cöng nhên Vi åït Nam tuy múái ra à âúi, c âon non tr ãe, nhûng
àaä s áúm tr ãú th âanh l åûc lû åúng chñnh trõ - x äa h åöi à åöc l åêp, thöëng nh ëêt vïì
tû tûúãng v âa t íö ch áûc, do à áo, s áúm gi âanh àû åúc võ trñ l äanh à åao trong
phong traâo à ëêu tranh c áach m åang c ãua to âan dên t åöc.
Giai cêëp cöng nhên Vi åït Nam c áo àû åúc vai tr âo nhû v yå ê laâ do h åo àaä
coá nh äûng à åùc ài íïm c ãua giai c ëêp cöng nhên qu ëöc t ëï, ngo âai ra, h åo coân
mang nhûäng à åùc ài íïm riïng nhû giai c ëêp cöng nhên Vi åït Nam kïë
thûâa àû åúc truy ìïn th ëöng yïu nû áúc; s áúm t íö ch áûc ra chñnh à ãang c ãua
mònh; gùæn b áo m åêt thi ëït v áúi giai c ëêp nöng dên v âa t ìêng l áúp trñ th áûc, hònh thaânh kh ië
ö liïn minh vûäng ch æùc gi äûa giai c pë ê cöng nhên vúái
giai cêëp nöng dên v âa t ìêng l áúp trñ th áûc: giai c ëêp cöng nhên Vi åït Nam
gùæn b áo m åêt thi ëït v áúi cuöåc à ëêu tranh c ãua giai c ëêp cöng nhên qu ëöc tïë
vaâ à äa nh åên àû åúc s åû gi áup à äú m åoi m åùt c ãua giai c ëêp cöng nhên qu ëöc t ëï. Qua khaão nghi åïm t të
ê caã c áac phong tr âao yïu nû áúc à ä a diïîn ra v âao cu ëöi
thïë k ãy 19 v âa à ìêu th ëï k ãy 20 ãú Vi åït Nam, chuáng ta coá thïí r áut ra k ëït
luêån; chó c áo àû âúng l ëöi c áûu nû áúc theo l åêp trû âúng cuãa giai c ëêp cöng
nhên dûúái s åû l äanh à åao c ãua À ãang c åöng s ãan Vi åït Nam m áúi àûa cu åöc
àêëu tranh gi ãai ph áong dên t åöc kh ãoi áach áap b áûc b áoc l åöt thu åöc àõa c ãua
thûåc dên Ph áap à ëïn th âanh cöng.
- Giai cêëp cöng nhên Vi åït Nam t âû khi ra à âúi, nh ëêt laâ t âû khi coá
chñnh àaãng c ãua mònh à äa tr ãú th âanh l åûc lû åúng chñnh trõ tiïn phong ài
àêìu trong cu åöc à ëêu tranh gi âanh à åöc l åêp dên t åöc v âa xêy d åûng chuã
nghôa xaä h åöi. Trong giai ào åan c áach m åang hi åïn nay, giai c ëêp cöng
nhên àaä v âa àang vûún lïn à íï à áap áûng nh äûng yïu c ìêu c ãua s åû nghi åïp http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 19
àöíi m áúi theo con àû âúng x äa h åöi ch ãu nghôa, trû áúc h ëït, ph ãai t âûng bû áúc
phaát tri íïn c ãa s ëö lû åúng v âa ch ëêt lû åúng, kh æùc ph åuc nh äûng h åan ch ëï do
àiïìu ki åïn v âa ho âan c ãanh lõch s ãû à íï l åai nhû k áem ph áat tri íïn v ìï kinh t ëï,
trònh àöå chûa cao v ìï vùn ho áa, khoa hoåc, kyä thu åêt; t áac phong, t åêp
quaán, th áoi quen, têm lyá c âon chõu aãnh hû ãúng khaá n åùng
cuãa ngû âúi s ãan xu ëêt nhoã.
6. Vò sao noái À ãang c åöng s ãan l âa nhên t ëö b ãao àaãm cho giai c ëêp cöng
nhên thûåc hi åïn th æùng l åúi s áû m åïnh lõch s ãû c ãua mònh?
a) Quy luêtå ra àúâi c ãua Àaãng c åöng saãn?
- Àaãng cöång s ãan laâ saãn phêím c ãua sûå k ëït húåp chuã nghôa M áac v áúi phong traâo cöng nhên.
+ Tûâ khi hònh thaânh, giai cêëp cöng nhên àaä tiïën h âanh cuöåc à ëêu
tranh quyïët liïåt chöëng l åai giai c ëêp tû saãn, nhûng luác àêìu cuöåc à ëêu
tranh êëy cuäng traãi qua nhûäng töín thêët ho åùc chûa àaåt àûúåc muåc
àñch àïì ra cuãa giai cêëp cöng nhên. Möåt trong nhûäng nguyïn nhên
cuãa nhûäng th ëêt baåi à áo l âa khöng coá m åöt hoåc thuyïët caách m åang dêîn àûúâng.
+ Chuã nghôa Maác ra àúâi à äa àaáp ûáng àû åúc yïu c ìêu v â a nguyïån
voång cuãa cuöåc à ëêu tranh ëêy, vò v åêy noá àû åúc giai c ëêp cöng nhên tiïëp
thu vaâ nhanh choáng trúã thaânh h åï tû tûúãng vaâ v äu khñ l áy luêån cuãa
giai cêëp cöng nhên, àaãm b ãao cho cuöåc à ëêu tranh cuãa giai c ëêp cöng
nhên phaát triïín nhaãy v åot vï ìchêët.
Sûå k ëït húåp chuã nghôa Maác vúái phong traâo cöng nhên d îên à ëïn sûå
ra àúâi cuãa àaãng cöång s ãan - chñnh àaãng caách m nå a g cuãa giai c ëêp cöng nhên.
- ÚÃ nû áúc ta, sûå ra àúâi c ãua Àaãng c åöng s ãan l âa saãn ph íêm c ãua sûå k ëït
húåp giûäa chuã nghôa M áac - Lïnin vúái phong tr âao cöng nhên vaâ
phong traâo yïu nû áúc Vi åït Nam.
b) Àaãng C åöng saãn - nhên töë àaãm baão cho giai cêëp cöng nhên
thûåc hiïån thùæng lúåi sûá mïånh lõch sûã c ãua mònh. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 20
- Chñnh àaãng cuãa giai cêëp cöng nhên l âa töí chûác v âa l âa töí chûác cao
nhêët cuãa giai c ëêp cöng nhên, laâ àöåi ti ìïn phong cuãa giai c ëêp cöng
nhên. Àaãng l ëêy ch ãu nghôa Maác - Lïnin laâm n ìïn taãng tû tûúãng, kim
chó nam cho haânh àöång c ãua mònh.
Khùèng àõnh b ãan ch ëêt giai c ëêp cöng nhên c ãua à ãang khöng c áo nghôa
laâ t áach r âúi à ãang, giai c ëêp v áúi c áac t ìêng l áúp nhên dên lao à åöng, v áúi to âan
thïí dên t åöc. À ãang c åöng s ãan l âa b åö tham mûu chi ëïn à ëêu c ãua giai c ëêp
cöng nhên, àaãng à åai bi íïu trung th âanh cho l åúi ñch c ãua giai c ëêp cöng
nhên, cuãa nhên dên lao à åöng v âa c ãua c ãa dên t åöc.
- Àaãng gi äû vai tr âo tiïn phong trong chñnh trõ c äung nhû trong lyá
luêån v âa trong h âanh à åöng, c áo nhiïåm v åu à ìï ra m åuc tiïu, phûúng
hûúáng, àûúâng l ëöi à áung à næ
ù phuâ h åúp v áúi yïu c uì ê phaát tri íïn kh áach
quan cuãa à ëêt nû áúc vaâ ph ëên à ëêu, hy sinh cho m åuc tiïu à áo. À ìöng th âúi,
Àaãng c áo vai tr âo gi áao d åuc, t íö ch áûc, l äanh à åao giai c ëêp, toaân dên t åöc à ëêu
tranh cho sûå nghi åïp gi ãai ph áong giai c ëêp, giaãi ph áong dên t åöc, xêy
dûång x äa h åöi m áúi.
Àaãng C åöng s ãan Vi åït Nam l âa à åöi tiïn phong chñnh trõ c ãua giai cêëp
cöng nhên Viïåt Nam, à åai bi íïu trung th âanh l åúi ñch c ãua giai c ëêp cöng
nhên, nhên dên lao àöång v âa c ãa dên t åöc. À ãang l ëêy ch ãu nghôa M áac -
Lïnin vaâ tû tû ãúng H ìö Chñ Minh l âam n ìïn t ãang tû tûúãng, kim chó nam
cho haânh à åöng, l ëêy t åêp trung dên ch ãu l âam nguyïn t æùc t íö ch áûc cú b ãan
cuãa À ãang, l ëêy phï bònh vaâ tûå phï bònh l âam quy lu åêt ph áat tri íïn c ãua Àaãng.
Ngay tûâ khi ra àúâi, À ãang Cöång s ãan Viïåt Nam àaä thûåc hi åïn vai
troâ l äanh àaåo vúái tinh th ìên traách nhi åïm cao trûúác giai cêëp vaâ dên
töåc. Àaãng àaä l äanh à åao nhên dên ta hoaân th âanh cuöåc c áach maång
dên töåc dên ch ãu nhên dên, àûa caã nû áúc qu áa àöå lïn ch ãu nghôa xaä höåi.
Ngaây nay, À ãang àang laänh àaåo nhên dên ta tûâng bû áúc thûåc hiïån
thùæng l åúi cöng cuöåc à íöi múái, ài theo cûúng lônh do Àaãng v åach ra,
xêy dûång àêët nûúác ta tr ãú thaânh möåt nû áúc xaä h åöi chuã nghôa ph ìön http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 21 vinh.
7. Taåi sao n áoi c áach m åang x äa h åöi ch ãu nghôa l âa con àû âúng t ëêt yïëu
cuãa qu áa trònh th åûc hi åïn s áû mïånh lõch s ãû c ãua giai c ëêp cöng nhên?
- Caách m åang x äa höåi ch ãu nghôa laâ sûå c ãai bi ëïn x äa h åöi möåt caách cùn
baãn, àaánh dêëu bûúác chuyïín tûâ chuã nghôa tû baãn lïn ch ãu nghôa xaä
höåi, l âa con àûúâng phaát triïín têët yïëu c ãua quaá trònh thûåc hi åïn sûá
mïånh lõch sûã c ãua giai c ëêp cöng nhên.
- Caách maång xaä h åöi chuã nghôa laâ m åöt têtë yïëu kh áach quan bùæt
nguöìn tûâ sûå v åên àöång cuãa nhûäng mêu thuêîn cú baãn trong phûúng
thûác s ãan xu ëêt tû baãn ch ãu nghôa, trong xaä h åöi tû baãn ch ãu nghôa.
Mêu thuêîn cú baãn cuãa phûúng thûác s ãan xu ëêt tû baãn chuã nghôa
laâ mêu thuêîn giûäa lûåc lû åúng s ãan xuêët mang tñnh chêët xa ähöåi hoaá
cao vúái quan h åï saãn xuêët mang tñnh chêët tû nhên tû b ãan ch ãu nghôa
vïì tû li åïu s ãan xu ëêt kòm h äam s åû ph áat tri íïn c ãua n áo. Àêy l âa mêu thuêîn
khöng thïí ài ìïu ho âa. L åûc lû åúng s ãan xu ëêt caâng ph áat tri íïn thò tñnh ch ëêt
xaä h åöi ho áa c ãua n áo ng âay c âang cao v âa do à áo c âang mêu thu îên gay g æùt
vúái quan h åï s ãan xu ëêt tû b ãan ch ãu nghôa. Chñnh tñnh ch ëêt x äa h åöi hoaá
ngaây c âang cao c ãua l åûc lû åúng s ãan xu ëêt à âoi h ãoi ph ãai xo áa boã s ãú hûäu tû
nhên tû baãn chuã nghôa, thi ëït lêåp s ãú h äûu cöng c åöng v ìï tû li åïu s ãan
xuêët dû áúi nhi ìïu hònh th áûc v âa bû áúc ài à íï t åao àõa b âan cho l åûc lû åúng
saãn xu ëêt ti ëïp t åuc ph áat tri íïn t âûng bû áúc tûâ th ëêp à ëïn cao.
- Mêu thuêîn cú baãn trong phûúng thûác s ãan xu ëêt tû baãn chuã
nghôa biïíu hi åïn ra v ìï m åùt xaä h åöi l âa mêu thuêîn giûäa giai cêëp tû
saãn v âa giai c ëêp vö saãn. Àêy laâ mêu thu îên àöëi kh áang khöng thïí
àiïìu ho âa, vò giai cêëp vö saãn l âa lûåc lû åúng saãn xuêët chuã y ëïu cuãa xaä
höåi tû baãn, saãn xuêët ra phênì lúán cuãa caãi v åêt chêët cho xaä h åöi, nhûng
laåi bõ giai cêëp tû saãn boác löåt vaâ tûúác mêët quyïìn sûã duång v âa kiïím
soaát viïåc s ãû duång ngu ìön cuãa caãi do chñnh h åo laâm ra.
Sûå v åên à åöng c ãua nhûäng mêu thu îên cú baãn trong phûúng thûác
saãn xu ëêt tû baãn chuã nghôa v âa x äa h åöi tû baãn chuã nghôa àïën möåt luác http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 22
naâo àoá têët yïëu s äe nöí ra c áach maång xa ähöåi ch ãu nghôa, maâ giai c ëêp
cöng nhên, do àõa võ kinh tïë - xaä h åöi cuãa mònh, seä l âa àöång lûåc chñnh
vaâ l âa ngûúâi l äanh àaåo cuöåc caách m åang àoá.
- Hiïån nay, ch ãu nghôa tû b ãan c âon c áo ti ìïm nùng ph áat tri íïn kinh tïë
nhúâ ûáng d åung nh äûng th âanh t åûu m áúi c ãua khoa h åoc v âa cöng ngh åï, caãi
tiïën phûúng ph áap qu ãan l áy, thay à íöi cú c ëêu s ãan xu ëêt, ài ìïu chónh c áac
hònh thûác súã h äûu vaâ chñnh s áach x äa h åöi. Song, nh äûng mêu thu îên cú
baãn c ãua n áo v îên t ìön t åai v âa ng âay c âang tr ãú nïn gay g æùt. S åû ph áat tri íïn
cuãa nh äûng mêu thu îên à áo t ëêt s äe àïën l áuc chñn mu ìöi v âa chó c áo th íï gi ãai
quyïët àû åúc n áo b çùng m åöt cu åöc c áach m åang x äa h åöi àû åúc chñnh ch ãu nghôa
tû baãn chu íên bõ m åöt c áach h åúp quy lu åêt.
- Tuy nhiïn, caách m åang x äa h åöi ch ãu nghôa khöng th í ï diïîn ra m åöt
caách t åû ph áat, n áo l âa k ëït qu ãa c ãua quaá trònh à ëêu tranh lêu d âai, gian khöí
cuãa giai c ëêp vö s ãan v âa nhên dên lao à åöng ch ëöng l åai s åû th ëöng trõ c ãua
giai cêëp tû s ãan. N áo chó c áo th íï n íö ra v âa gi âanh th æùng l åúi khi c áo à ãu tònh
thïë, th âúi cú v âa ài ìïu ki åïn chñn mu ìöi c ãua caách m åang. Giai c ëêp cöng
nhên khöng thïí th åûc hi åïn àû åúc s áû m åïnh lõch s ãû c ãua mònh b çùng con àûúâng c ãai lûúng.
- ÚÃ nhûäng nûúác chûa qua chïë àöå tû baãn chuã nghôa thò quaá
trònh thûåc hiïån sûá mïånh lõch sûã cuãa giai cêëp cöng nhên àûúåc
diïîn ra qua hai giai àoaån: giai àoaån caách maång dên töåc dên chuã
vaâ giai àoaån caách maång xaä höåi chuã nghôa theo lyá luêån caách maång
khöng ngûâng cuãa chuã nghôa Maác - Lïnin, trong àoá cuöåc caách
maång trûúác laâ tiïìn àïì vaâ ài ìïu kiïån cho cuöåc caách maång sau vaâ
giûäa hai cu åöc caách maång êëy khöng hïì c áo bûác tû âúng naâo ngùn caách caã.
8. Caách m åang x äa h åöi ch ãu nghôa c áo nh äûng à åùc ài íïm gò?
Caách maång xaä h åöi ch ãu nghôa c áo nhûäng à åùc ài íïm n íöi bêåt khaác h èùn
caác cu åöc caách maång x äa höåi àaä tûâng di îïn ra trong lõch s ãû.
Thûá nh ëêt, caác cu åöc caách maång x äa h åöi trûúác àêy chó dêîn àïën vi åïc http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 23
thay thïë ch ëï àöå tû hûäu n âay bùçng ch ëï àöå tû hûäu kh áac, hònh thûác áap
bûác, boác löåt naây bùçng hònh thûác áap bûác, boác löåt khaác. Tr áai laåi, caách
maång x äa h åöi ch ãu nghôa do chöî c áo muåc tiïu cuöëi cuâng laâ xoaá boã chïë
àöå tû hûäu, x áac lêåp ch ëï àöå cöng hûäu vïì tû liïåu s ãan xuêët chuã yïëu
chêëm dûát moåi hònh th áûc boác löåt, moåi chïë àöå bocá löåt ngû âúi, gi ãai
phoáng con ngû âúi kh ãoi tònh traång phên chia giai cêëp vaâ aáp bûác, boác
löåt giai cêëp. Vò v åêy, n áo cuäng l âa cuöåc c áach maång sêu sùæc nh ëêt trong
lõch sûã xaä h åöi lo âai ngûúâi.
+ Thûá hai, c áach maång x äa höåi ch ãu nghôa laâ cuöåc c áach m åang nhên
dên sêu sùæc nh ëêt trong lõch sûã. Caác cu åöc caách m åang x äa h åöi trûúác
àêy mûu lúåi ch ãu yïëu cho möåt thiïíu s ëö, vaâ sau khi giaânh àûúåc chñnh
quyïìn, giai c ëêp boác l åöt thöëng trõ lêåp tûác ph ãan böåi laåi nhên dên.
Caách m åang xaä h åöi ch ãu nghôa mûu l åúi cho àaåi àa söë nhên dên lao
àöång, löi cu ëön àa söë nhên dên tham gia vaâ ài cuâng nhên dên cho
àïën khi gi ãai phoáng lao àöång v âa gi ãai phoáng nhên loaåi m åöt c áach triïåt
àïí. Ài ìïu à áo c áo thïí thûåc hi åïn àû åúc do l åúi ñch cuãa giai cêëp cöng nhên
- giai cêëp l äanh àaåo caách maång - vïì cú baãn th ëöng nhêët vúái l åúi ñch cuãa
àa söë nhên dên lao àöång.
+ Thûá ba, caách m åang xaä h åöi chuã nghôa laâ cuöåc c áach maång gay go,
phûác taåp vaâ lêu d âai, phaãi traãi qua nhi ìïu giai àoaån m iá ú àaåt àûúåc
muåc àñch cuöëi cuâng cuãa noá l âa ch ãu nghôa c åöng saãn. C âon c áac cuöåc
caách maång x äa höåi trûúác àêy, v ìï cú baãn, hoaân thaânh sau khi giaânh
àûúåc chñnh quy ìïn vò phûúng thûác saãn xu ëêt múái (cuäng dûåa trïn chïë
àöå tû hûäu) àaä hònh th âanh khaá vûäng ch æùc trong loâng x äa h åöi c äu.
9. Lyá lu åên c áach m åang khöng ng âûng c ãua ch ãu nghôa M áac - Lïnin coá
nöåi dung gò? À ãang C åöng s ãan Vi åït Nam à äa v åên d åung l áy luêån à áo v âao
quaá trònh c áach m åang nû áúc ta nhû th ëï n âao?
a) Nöåi dung l áy luêån c áach maång khöng ngûâng c aã u chuã nghôa Maác - Lïnin.
- Tû tûúãng c áach maång khöng ng âûng cuãa C. Maác v âa Ph. Ùngghen: http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 24
+ Xuêët phaát tûâ muåc tiïu caách maång c ãua giai cêëp cöng nhên laâ
xoaá boã giai cêëp, C. Maác vaâ Ph. Ùngghen chó ra rùçng, àoá l âa quaá
trònh àêëu tranh giai c ëêp quyïët liïåt traãi qua nhi ìïu giai àoaån, möîi
giai àoaån coá yïu cêìu v âa nöåi dung cuå thïí, sau m îöi giai àoaån, tuyâ
theo àiïuì kiïån v âa kh ãa nùng cuãa mònh thûåc hi åïn nhûäng nhi åïm vuå
cuãa giai àoaån k ëï tiïëp.
+ Tû tûúãng c áach m åang khöng ng âûng c ãua C. M áac v âa Ph. Ùngghen,
möåt m åùt, th íï hi åïn tñnh giai ào åan v âa tñnh liïn t åuc c ãua qu áa trònh c áach
maång cuãa giai c ëêp cöng nhên. Trû áúc h ëït, à áo l âa vi åïc giai c ëêp cöng
nhên vúái tñnh c áach l âa l åûc lû åúng chñnh trõ à åöc l åêp tham gia v âao cuöåc
caách m åang dên ch ãu tû s ãan, sau à áo, ti ëïn h âanh à ëêu tranh ch ëöng l åai
giai cêëp tû s ãan, th åûc hi åïn nhi åïm v åu c ãua cu åöc c áach m åang x äa h åöi chuã
nghôa; mùåt kh áac, tû tû ãúng c áach m åang khöng ng âûng c âon th íï hi åïn úã
chöî, cu åöc c áach maång c ãua giai c ëêp cöng nhên ph ãai phaát tri íïn cho t áúi
khi "sûå liïn hi åïp c ãua nh äûng ngû âúi vö s ãan khöng nh äûng ãú trong möåt
nûúác m âa c ãa úã trong t ëêt c ãa c áac nû áúc chi ëïm àõa võ th ëöng trõ trïn thïë giúái" (C. M áac).
+ C. Maác c âon nïu àiïìu ki åïn à íï thûåc hiïån caách maång khöng
ngûâng l âa phaãi kïët húåp ch åùt cheä phong traâo vö saãn v âa phong traâo nöng dên.
- V.I. Lïnin phaát triïín l áy luêån c áach maång khöng ngûâng.
+ Cuöëi thïë k ãy XIX àêìu th ëï k ãy XX, chuã nghôa tû b ãan chuyïín sang
giai àoaån àï ëquöëc ch ãu nghôa, giai cêëp tû saãn à äa tr ãú thaânh lûåc lû åúng
kòm haäm sûå ph áat triïín cuãa xaä h åöi, giai cêëp cöng nhên trúã thaânh
lûåc lûúång chñnh trõ maånh meä.
+ Lïnin àaä ph áat tri íïn tû tûúãng c áach m åang khöng ngûâng c ãua M áac,
Ùngghen vaâ s áang t åao ra l áy lu åên c áach m åang dên ch ãu tû s ãan ki íïu m áúi.
Trong cuöåc c áach m åang n âay, do tñnh ch ëêt c ãua n áo, giai c ëêp cöng nhên
khöng chó tham gia vaâo qu áa trònh c áach maång ëêy m âa c âon l âa l åûc lû åúng
laänh à åao c áach m åang tû s ãan ki íïu m áúi. Sau khi c áach m åang tû s ãan ki íïu
múái th âanh cöng, giai c ëêp cöng nhên ph ãai chuy íïn ngay sang thûåc http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 25
hiïån nhûäng nhiïåm v åu c ãua c áach m åang x ä
a höåi ch ãu nghôa m âa d áût kho áat
khöng "dûâng l åai ãú n ãûa àû âúng", Lïnin chó r ä
o möëi quan h åï gi äûa caách
maång dên chuã tû s ãan ki íïu m áúi v âa c áach m åang x äa h åöi ch ãu nghôa. Theo
Lïnin, giûäa hai cu åöc c áach m åang à áo c áo m ëöi quan h åï chùåt ch äe v âa khöng
coá b áûc tû âúng n âao ngùn c áach c ãa, à áo l âa hai giai ào åan, tuy n åöi dung vaâ
muåc àñch kh áac nhau, c ãua vi åïc th åûc hi åïn sû ámïånh lõch s ãû c ãua giai c ëêp cöng nhên.
+ Lïnin coân nïu ra c áac ài ìïu ki åïn à íï th åûc hi åïn qu áa trònh chuy íïn tûâ
caách m åang dên ch ãu tû s ãan ki íïu m áúi sang c áach m åang x äa h åöi chuã
nghôa laâ: phaãi th åûc hi åïn quyïìn l äanh à åao c ãua giai c ëêp cöng nhên: th åûc
hiïån s åû liïn minh ch åùt ch äe v áúi giai c ëêp nöng dên: chñnh quy ìïn cöng -
nöng phaãi chu íên bõ m åoi ài ìïu ki åïn à íï th åûc hi åïn nhi åïm v åu c ãua chuyïn
chñnh vö saãn. Trong à áo, Lïnin à åùc bi åït nh ëên m åanh ài ìïu ki åïn tiïn
quyïët à íï th åûc hi åïn qu áa trònh c áach m åang khöng ng âûng l âa giai c ëêp
cöng nhên, thöng qua chñnh àaãng c ãua mònh, ph ãai gi äû vûäng vai troâ
laänh à åao c áach m åang.
+ Lïnin àaä kiïn quy ëït chöëng l åai mûu toan thuã tiïu l áy lu åên c áach
maång khöng ng âûng (nhû tû tû ãúng caách m åang thûúâng tr åûc c ãua
Tröëtxky). V âa chñnh tû tû ãúng c áach m åang khöng ngûâng à äa àûa caách
maång Nga àïën th æùng lúåi.
b) Sûå v åên d åung l áy lu åên c áach m åang khöng ngûâng c ãua À ãang ta.
- Tûâ khi ra à âúi, trong "Luêån cûúng" nùm 1930. À ãang ta à äa x áac
àõnh caách m åang Vi åït Nam ph ãai tr ãai qua hai giai ào åan: c áach m åang tû
saãn dên quy ìïn v âa ti ëïn lïn c áach m åang x äa h åöi ch ãu nghôa.
- Khi nûãa nûúác àû åúc gi ãai phoáng (1954), À ãang ta à äa tiïën h âanh caách
maång xaä h åöi chuã nghôa ãú mi ìïn B æùc vaâ th åûc hi åïn c áach m åang dên t åöc
dên chuã nhên dên ãú miïìn Nam.
- Sau khi caã nûúác th ëöng nhêët (1975), th åûc hi åïn c áach maång x äa h åöi
chuã nghôa trïn ph åam vi c ãa nûúác.
- Baâi hoåc xuyïn su ëöt qu áa trònh laänh à åao caách m åang c a uã Àaãng ta http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 40
- Phaãi töí chûác, xêy dûång haåt nhên laänh à åao cuãa hïå thöëng chñnh
trõ úã nûúác ta ngang têìm vúiá nhiïåm vuå m áúi. Àaãng ph ãai tûå àöíi múái,
nêng cao trònh àöå trñ tuïå, trònh àöå l äanh àaåo vaâ nùng lûåc töí chûác cuãa mònh.
- Xêy dûång vaâ ki åïn toaân böå maáy nh âa nû áúc laâm cho nhaâ nû áúc thûåc
sûå l âa cöng cuå quyïìn lûåc cuãa nhên dên, baão àaãm Nhaâ nû áúc l âa c ãua dên, do dên, vò dên.
- Mùåt trêån T íö quöëc v âa c áac ào âan th íï nhên dên cêìn àûúåc à íöi m áúi töí
chûác v âa phûúng thûác ho åat àöång àïí thûåc s åû g áop phêìn th åûc hi åïn dên
chuã v âa àöíi m áúi à âúi s ëöng x äa h åöi, chùm lo vaâ baão vïå lúåi ñch chñnh
àaáng cuãa nhên dên, tham gia caác cöng vi åïc qu ãan l áy nhaâ nûúác, qu ãan
lyá x äa höåi, gi äû vûäng vaâ tùng cûúâng m ëöi liïn hïå giûäa Àaãng v âa caác töí
chûác, c áac àoaân thïí nhên dên.
- Laâm cho toaân Àaãng, toaân dên nh të
ê laâ nhûäng caán b åö l äanh àaåo,
caán böå quaãn lyá caác cêëp hiïíu v âa thûåc hi åïn àuáng n ëïp sinh hoaåt dên chuã.
Xêy dûång nïì n ëïp, quy tùæc sinh hoaåt dên ch ãu nhùçm m ãú röång
quyïìn laâm chuã cuãa m åoi cöng dên, giaãi quy ëït àuáng àùæn m ëöi quan hïå
giûäa dên chuã vaâ t åêp trung, dên chuã v áúi ph áap ch ëï, kyã cûúng, ch ëöng
khuynh hûúáng tûå do tu ây ti åïn, vö chñnh phuã, cuåc böå, b ãan võ.
Toám l åai, à íöi m áúi h åï th ëöng chñnh trõ ãú nû áúc ta l âa nh çùm xêy d åûng vaâ
phaát huy n ìïn dên ch ãu x äa h åöi ch ãu nghôa, nêng cao vai troâ l äanh à åao
cuãa À ãang, tùng cû âúng hi åïu l åûc qu ãan l áy cuãa Nhaâ nû áúc, ph áat huy
quyïìn l âam ch ãu v âa nùng l åûc s áang t åao c ãua nhên dên. M åuc tiïu cú b ãan
nhêët c ãua à íöi m áúi hïå th ëöng chñnh trõ v âa tùng cû âúng dên ch ãu laâ úã chöî
taåo ra à åöng l åûc t íöng h åúp cho sûå nghi åïp xêy d åûng à ëêt nû áúc trong th âúi
kyâ qu áa à åö lïn ch ãu nghôa x äa h åöi. http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 41
19. Thïë n âao l âa cú c ëêu giai c ëêp c ãua x äa h åöi v âa võ trñ c ãua n áo? Xu
hûúáng ph áat tri íïn c ãua cú c ëêu giai c ëêp trong th âúi k ây qu áa à åö lïn chuã
nghôa xaä h åöi ãú nû áúc ta l âa gò?
a) Cú cêëu giai c ëêp c ãua x äa h åöi l âa cú c ëêu xaä h iå
ö bao göìm c áac giai c ëêp,
têìng l áúp àû åúc hònh th âanh trong qu áa trònh lõch s ãû v âa m ëöi quan hïå
giûäa c áac giai c ëêp, t ìêng l áúp à áo trong m åoi lônh vûåc c ãua à âúi s ëöng xaä h åöi.
+ Cú cêëu kinh t ëï c ãua m åöt x äa h åöi nh ëêt àõnh quy ëït àõnh cú c ëêu giai
cêëp c ãua x äa h åöi à áo.
+ Cú cêëu giai c ëêp c áo tñnh à åöc l åêp tûúng à ëöi, do à áo s åû bi ëïn à íöi c ãua
noá khöng ph ãai bao gi âú cuäng à ìöng nh ëêt v áúi nhûäng bi ëïn à íöi trong cú cêëu kinh t ëï.
+ Cêìn c áo quan ài íïm lõch sûã - c åu th íï khi xem x áet v ëên à ìï cú c ëêu giai cêëp.
b) Trong cú cêëu x äa h åöi thò cú c ëêu giai cêëp, t áûc l âa h åï th ëöng c áac giai
cêëp, c áac t ìêng l áúp v âa caác m ëöi quan h åï gi äûa chuáng, c áo võ trñ quan tr åong nhêët vò:
- Theo Lïnin, caái ch ãu y uë
ï trong sûå phên chia x äa h åöi l âa "s åû phên chia giai cêëp".
- Cú cêëu giai c ëêp liïn quan tr åûc ti ëïp à ëïn quan h åï s ãú h äûu v ìï tû li åïu
saãn xu ëêt, à ëïn àõa võ x äa h åöi c ãua m îöi ngû âúi, quy àõnh tr åûc ti ëïp c áac
quan hïå x äa h åöi, chñnh trõ, kinh t ëï ph áap lyá, à åao à áûc v.v.. l âa y ëïu t ëö àùåc
trûng cho sûå kh áac nhau v ìï chêët gi äûa x äa h åöi n âay v áúi x äa h åöi kh áac, laâ
cöët l äoi c ãua to âan b åö t íö chûác x äa h åöi.
- Quan hïå giai c ëêp bao gi âú c äung mang tñnh ch ëêt chñnh trõ, tûác l âa noá
phaãn áanh m ëöi quan hïå l åúi ñch kh áac nhau c ãua c áac giai c ëêp, c áac l åûc lûúång x äa h åöi.
c) ÚÃ nû áúc ta trong th âúi k ây qu áa à åö lïn chuã nghôa x äa h åöi, n ìïn kinh tïë
haâng ho áa nhiïìu th âanh ph ìên àang v åên à åöng theo àõnh hû áúng ài lïn
chuã nghôa x äa h åöi nïn c áac giai c ëêp, c áac t ìêng l áúp ph áat tri íïn àa d åang vaâ
phûác taåp. S åû öín àõnh d ìên c ãua kinh t ëï - x äa h åöi s äe t åao ài ìïu ki åïn cho http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 42
viïåc t âûng bû áúc hònh th âanh cú c ëêu giai cêëp trong th âúi k ây qu áa à åö. À ëïn
giai àoaån cu ëöi c ãua th âúi k ây qu áa à åö, c áac giai c ëêp, c áac t ìêng l áúp s äe xñch
laåi g ìên nhau hún, liïn minh v áúi nhau ch åùt ch äe v âa öín àõnh hún, trong
àoá, liïn minh c ãua giai cêëp cöng nhên v áúi giai c ëêp nöng dên vaâ t ìêng
lúáp trñ th áûc s äe l âa n ìïn t ãang x äa h åöi c ãua nh âa nû áúc x äa h åöi ch ãu nghôa.
- Giai cêëp cöng nhên ng âay c âang ph áat tri íïn àa d åang c ãa v ìï s ëö lû åúng
vaâ ch ëêt lû åúng. S åû ph áat tri íïn àa d åang c ãua n áo l âa do tñnh ch ëêt c ãua n ìïn
kinh tïë s ãan xu ëêt h âang ho áa nhi ìïu th âanh ph nì ê àang tham gia vaâo quaá trònh quöëc t ëï ho .á
a Tuy hiïån nay, v ìï s ëö lû åúng chûa nhiïìu v âa ch ëêt
lûúång cuäng coân h åan ch ëï, nhûng àõa võ x ä
a höåi c ãua giai c ëêp cöng nhên
ngaây c âang quan tr åong, l âa l åûc lû åúng tiïn phong laänh à åao à ëöi v áúi to âan
xaä h åöi trong s åû nghi åïp xêy d åûng ch ãu nghôa x äa h åöi.
- Giai cêëp nöng dên ng âay c âang gi ãam ài möåt c áach tûúng à ëöi trong cú
cêëu x äa h åöi ngh ìï nghi åïp, nhûng võ trñ c ãua h åo trong à âúi s ëöng x äa h åöi r ëêt
quan troång, h åo l âa ngû âúi b åan à ìöng minh chi ëïn lû åúc c ãua giai c ëêp cöng
nhên trong caách m åang x äa h åöi ch ãu nghôa.
- Têìng l áúp trñ th áûc ngaây c âang c áo võ trñ quan troång trong cú c ëêu giai
cêëp v âa caác t ìêng lúáp x äa höåi. S åû phaát triïín ngaây caâng m åanh meä c ãua cu åöc
caách m åang khoa hoåc v âa cöng ngh åï à âoi hoãi t ìêng lúáp trñ th áûc tham gia
ngaây caâng nhiïìu v âao qu áa trònh saãn xu ëêt c ãua x äa höåi, vò v åêy, h åo phaãi liïn
minh chùåt cheä v áúi caác giai c ëêp cú b ãan cuãa x äa h åöi.
- Caác giai c ëêp v âa c áac t ìêng l áúp kh áac tu ây theo àõa võ kinh t ëï - x äa h åöi
cuãa h åo m âa bi ëïn à íöi trong qu áa trònh xêy d åûng ch ãu nghôa x äa h åöi theo xu
hûúáng haån ch ëï d ìên nhûäng m åùt tiïu cûåc c ãua h åo v âa ph áat huy m åùt tñch
cûåc phuåc v åu cho qu áa trònh xêy d åûng à ëêt nû áúc trong th âúi k ây qu áa à åö.
20. Tñnh têët y ëïu, n åöi dung c ãua liïn minh giûäa giai cêëp cöng nhên
vúái giai c ëêp nöng dên v âa t ìêng l áúp trñ th áûc ãú Vi åït Nam trong giai ào åan hiïån nay l âa gò?
a) Tñnh têët y ëïu c ãua liïn minh cöng nhên - nöng dên - trñ thûác.
Àïí th åûc hi åïn th âanh cöng s áû m åïnh lõch s ãû cuãa mònh, giai c ëêp cöng http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 43
nhên phaãi th åûc hi åïn àû âúng l ëöi liïn minh giai c ëêp. Vò v åêy, liïn minh
giai cêëp l âa v ëên à ìï c áo yá nghôa chi ëïn lû åúc à ëöi v áúi to âan b åö ti ëïn trònh
caách m åang c ãua giai c ëêp cöng nhên. Trong à ëêu tranh c áach m åang,
cuâng v áúi vi åïc x áac àõnh m åuc tiïu à áung à æùn thò vi åïc t åêp h åúp v âa múã
röång l åûc lû åúng c áach m åang coá yá nghôa c åûc k ây quan tr åong. Do v åêy,
trong liïn minh caách m åang thò khöng chó c áo liïn minh giai c ëêp maâ
coân liïn minh x äa h åöi, nh çùm ào âan k ëït c áac giai c ëêp, c áac t ìêng l áúp, c áac caá
nhên ài theo giai cêëp cöng nhên.
Trong giai àoaån hi åïn nay, À ãang ta nïu lïn khöng chó liïn minh
cöng - nöng maâ c âon liïn minh gi äûa giai c pë
ê cöng nhên vúái giai c ëêp
nöng dên vaâ t ìêng l áúp trñ th áûc. S ãú dô nhû v åêy l âa vò:
- Trong quaá trònh c áach m åang úã nûúác ta, vi åïc m ãú r åöng kh ëöi liïn
minh, àùåc bi åït khi c áach m åang c âang l áún m åanh, à äa àû åúc À ãang ta t íöng
kïët th âanh b âai hoåc c áo yá nghôa lõch sûã. Liïn minh cöng - nöng - trñ th áûc
àaãm b ãao gi äû v äûng vai tr âo l äanh à åao cuãa À ãang, à ìöng th âúi vi åïc m ãú r åöng
liïn minh caách m åang s äe g áop ph ìên l âam cho l åûc lû åúng ch ãu y ëïu c ãua
caách m åang àû åúc tùng cû âúng v âa c ãung c ëö.
- Võ trñ, vai troâ cuãa t ìêng l pá
ú trñ thûác à ëöi v áúi s åû ph áat tri íïn c ãua xaä
höåi ng âay c âang to lúán. C âung v áúi s åû trû ãúng th âanh c ãua giai c ëêp cöng
nhên vaâ nöng dên trong cú cêëu giai c pë
ê , têìng l áúp trñ th áûc ng âay c âang
phaát tri íïn v ìï söë lû åúng v âa ch ëêt lû åúng v âa g æùn b áo m åêt thi ëït v áúi giai c ëêp
cöng nhên va ânöng dên. Àöåi ng äu trñ th áûc c áo cú c ëêu ng âanh ngh ìï rêët àa
daång, c áo tri th áûc khoa h åoc trïn t ëêt c ãa c áac lônh v åûc v âa v áúi hònh th áûc
lao àöång à åùc th âu: lao à nå
ö g trñ oác, lao à åöng s áang t åao. Vò v åêy h åo l âa m åöt
thaânh t ëö quan tr åong trong cú c ëêu x äa h åöi ãú nû áúc ta.
- Ngaây nay, trong cuöåc c áach maång khoa h cå o vaâ cöng ngh åï, giai
cêëp cöng nhên, nöng dên khöng thïí thûåc hiïån àûúåc muåc tiïu caách
maång cuãa mònh nïëu khöng c áo àöåi ng äu trñ thûác v âa baãn thên giai cêëp
cöng nhên vaâ nöng dên khöng dêìn d ìên àû åúc trñ thûác hoaá; mùåt
khaác, t ìêng l áúp trñ thûác chó coá thïí coá ài ìïu ki åïn ph áat huy kh ãa nùng
cuãa mònh khi hoå phuåc vuå àùæc lûåc cho sûå nghiïåp c áach m åang cuãa giai http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 44
cêëp cöng nhên v âa nöng dên àùåc bi åït laâ sûå nghi åïp cöng nghiïåp hoaá,
hiïån à åai ho áa, àöìng thúâi c áo àuã ài ìïu ki åïn vêåt ch ëêt àïí thûåc hi åïn ûúác mú cuãa mònh.
b) Nöåi dung liïn minh cöng nhên - nöng dên - trñ thûác
Liïn minh cöng - nöng - trñ thûác l âa kh ëöi liïn minh to âan di åïn trïn
têët caã c áac lônh v åûc c ãua àúâi s ëöng x äa h åöi. C åu thïí l âa:
- Trïn lônh vûåc chñnh trõ
Khöëi liïn minh cöng nhên - nöng dên - trñ th áûc l âa cú s ãú v äûng ch æùc
cho khöëi à åai ào âan k ëït dên t åöc, t åao nïn sûác m åanh m áúi trong s åû nghi åïp
xêy dûång v âa b ãao v åï T íö qu ëöc x äa h åöi ch ãu nghôa. Liïn minh trïn lônh
vûåc chñnh trõ thïí hi åïn t åêp trung nh ëêt ãú nh âa nû áúc c ãua giai c ëêp cöng
nhên, liïn minh naây nh çùm gi äû v äûng vai tr âo l äanh àaåo cuãa giai c ëêp
cöng nhên phaát huy cao à åö s áûc m åanh l âam ch ãu c ãua nhên dên lao
àöång m âa n âong c ëöt l âa cöng nhên, nöng dên v âa t ìêng lúáp trñ th áûc.
- Trïn lônh vûåc kinh tïë
+ Liïn minh trïn lônh vûåc kinh t ëï nh çùm ph áat huy cao à åö nh ëêt khaã
nùng cuãa c áac giai c ëêp, c áac t ìêng l áúp trong lônh v åûc s ãan xu ëêt c ãua c ãai
vêåt ch ëêt cho x äa h åöi. Giai c ëêp cöng nhên v âa nöng dên l âa nh äûng giai
cêëp tr åûc ti ëïp s ãan xu ëêt ra c ãua c ãai v åêt ch ëêt cho x äa h åöi, baão à ãam ài ìïu
kiïån v åêt ch ëêt cho c áac t ìêng l áúp x äa h åöi kh áac ho åat à åöng ngh ìï nghi åïp cuãa mònh.
Têìng l áúp trñ th áûc l âa ngû âúi àem l åai nh äûng tri th áûc, th âanh t åûu c ãua
khoa hoåc cho c áac lônh vûåc saãn xu ëêt v åêt ch ëêt cuäng nhû tinh th ìên c ãua xaä h åöi.
+ Àïí c ãung c ëö kh ëöi liïn minh cöng - nöng - trñ th áûc trïn lônh vûåc
kinh tïë c ìên c áo chñnh s áach gi ãai quy ëït tho ãa à áang l åúi ñch c ãua c áac giai
cêëp v âa t ìêng l áúp trong xaä h åöi.
+ Liïn minh vïì kinh t ëï c âon l âa cú s ãú à íï th åûc hi åïn liïn minh trïn c áac
lônh vûåc khaác. N áo c áo yá nghôa quy ëït àõnh cho s åû th æùng l åúi cuãa chuã nghôa xaä h åöi. http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 45
- Trïn lônh vûåc vùn ho áa - x äa h åöi.
Liïn minh trïn lônh vûåc n âay nh çùm xêy d åûng m åöt n ìïn vùn ho áa vaâ
caác chu íên m åûc x äa h åöi trïn l åêp trû âúng c ãua giai c ëêp cöng nhên, k ëït
húåp h âai ho âa b ãan s æùc dên t åöc v áúi tñnh tiïn ti ëïn v âa hiïån à åai. Trïn lônh
vûåc vùn hoaá - x äa h åöi, trñ th áûc c áo vai tr âo tr åûc ti ëïp trong vi åïc nêng cao
dên trñ cho nhên dên lao àöång, trûúác h ëït laâ giai c ëêp cöng nhên vaâ
nöng dên; àem laåi cho ngû âúi lao à åöng nh äûng gi áa trõ c ãua vùn hoaá
truyïìn th ëöng v âa tinh hoa vùn ho áa thïë gi áúi.
Toám l åai, liïn minh gi äûa giai c ëêp cöng nhên v áúi giai c ëêp nöng dên
vaâ t ìêng l áúp trñ th áûc vûâa l âa nguyïn t æùc, v âûa laâ v ëên à ìï c áo áy nghôa chi ëïn
lûúåc trong àû âúng l ëöi xêy d åûng à ëêt nû áúc v âa b ãao vïå T íö qu ëöc x äa h åöi chuã nghôa úã nû áúc ta.
21. Cûúng lônh vïì v ëên à ìï dên t åöc c ãua ch ãu nghôa M cá a - Lïnin coá n åöi
dung gò? Phûúng hûúáng cú b ãan à íï c ãung c ëö v âa tùng cû nâ ú g khöëi à åai
àoaân k ëït dên t åöc ãú nû áúc ta trong giai ào åan hi åïn nay l âa gò?
a) Nöåi dung cûúng lônh c ãua ch ãu nghôa M áac — Lïnin v ìï v ëên à ìï dên töåc.
Dûåa trïn nh äûng quan ài íïm M áac-xñt v ìï v ëên à ìï dên t åöc, d åûa trïn sûå
phên tñch hai xu hûúáng lõch s ãû c ãua phong tr âao dên t cå ö gùæn li ìïn v áúi
quaá trònh ph áat tri íïn c ãua ch ãu nghôa tû b ãan v âa d åûa vaâo s åû t íöng k ëït
kinh nghiïåm c ãua phong tr âao c áach m åang th ëï gi áúi v âa c áach m åang Nga
trong viïåc gi ãai quy ëït v ëên à ìï dên t åöc. Lïnin àaä àûa ra cûúng lônh dên
töåc v áúi nh äûng n åöi dung sau:
- Caác dên t åöc ho âan to âan bònh à èùng + Caác dên t åöc ho nâ
a toaân bònh à èùng c áo nghôa laâ c áac dên t åöc d âu l áún
hay nhoã (k íï c ãa b åö t åöc v âa ch ãung t åöc), khöng phên biïåt trònh à åö ph áat
triïín cao hay th ëêp, à ìïu c áo nghôa v åu v âa quy ìïn l åúi ngang nhau, khöng
möåt dên t åöc n âao àû åúc gi äû à åùc quy ìïn, à åùc l åúi v ìï àõa võ kinh t ëï, chñnh
trõ, vùn hoaá v.v., trong quan h åï x äa h åöi c äung nhû trong quan h åï qu ëöc
tïë, khöng m åöt dên t åöc n âao c áo quyïìn ài áap b áûc, b áoc l åöt dên t åöc kh áac. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 46
+ Àêy laâ quy ìïn thiïng liïng c ãua c áac dên t åöc, l âa m åuc tiïu ph ëên d ëêu
cuãa c áac dên t åöc, l âa cú s ãú à íï th åûc hi åïn quy ìïn dên t åöc tûå quy ëït v âa xêy
dûång m ëöi quan h åï h äûu nghõ, h åúp t áac gi äûa c áac dên t åöc.
+ Trong quöëc gia c áo nhi ìïu th âanh ph ìên dên t åöc, quy ìïn bònh à èùng
giûäa c áac dên töåc khöng nhûäng l âa v ëên à ìï áy th áûc tû tû ãúng, m âa c âon ph ãai
àûúåc ph áap lu åêt b ãao v åï v âa àûúåc th íï hi åïn sinh à åöng trong m åoi lônh v åûc
cuãa à âúi s ëöng x äa h åöi, trong à áo vi åïc ph ëên à ëêu à íï kh æùc ph åuc s åû chïnh
lïåch v ìï trònh à åö ph áat tri íïn kinh t ëï, vùn ho áa c áo áy nghôa cú b ãan.
- Caác dên t åöc àû åúc quy ìïn t åû quy ëït
+ Quyïìn dên t åöc t åû quy ëït trû áúc h ëït l âa quy ìïn t åû quy ëït vïì chñnh trõ,
laâ quy ìïn t åû quy ëït àõnh th âanh lêåp m åöt quöëc gia dên t åöc à åöc l åêp,
khöng phuå thu åöc v âao quöëc gia dên t åöc kh áac.
+ Quyïìn dên t åöc t åû quy ëït c âon l âa quy ìïn t åû nguy åïn liïn hi åïp v áúi dên
töåc kh áac th âanh m åöt liïn bang c áac dên t åöc th ëöng nh ëêt trïn cú s ãú ho âan
toaân bònh à èùng c ãa v ìï nghôa v åu v âa quyïìn l åúi.
+ Àêy cuäng laâ quy ìïn cú b ãan, thiïng liïng c ãua c áac dên t åöc. Th åûc
chêët c ãua quy ìïn dên t åöc t åû quyïët l âa th åûc hi åïn quy ìïn l âam chuã c ãua m îöi
dên töåc à ëöi v áúi v åên m åïnh cuãa mònh; l âa giaãi phoáng cho c áac nû áúc thu åöc
àõa vaâ phuå thu åöc kh ãoi áach th ëöng trõ c ãua ch ãu nghôa th åûc dên.
+ Cênì phaãi à áûng v äûng trïn l åêp trû âúng c ãua giai c ëêp cöng nhên àïí
xem xeát v âa gi ãai quy ëït v ëên à ìï quy ìïn dên t åöc t åû quy ëït; tri åït à íï uãng höå
caác phong tr âao dên t åöc ti ëïn b åö; kiïn quy ëït à ëêu tranh ch ëöng m åoi êm
mûu, thuã àoaån l åúi d åung chiïu baâi "dên t åöc t åû quy ëït" à íï can thi åïp v âao
cöng viïåc n åöi b åö c ãua c cá
a nûúác, gi áup à äú c áac th ëï l åûc ph ãan à åöng v âa dên
töåc ch ãu nghôa (sövanh, h åep h âoi).
- Liïn hiïpå cöng nhên têët c ãa c áac dên t åöc
+ Àêy laâ n åöi dung quan tr nå
o g trong cûúng lônh vï ìvêën à ìï dên t åöc
cuãa ch ãu nghôa M áac - Lïnin, phaãn áanh s åû th ëöng nh ëêt v ìï b ãan ch ëêt c ãua
phong traâo à ëêu tranh gi ãai ph áong dên t åöc v âa gi ãai ph áong giai c ëêp.
+ Àoaân k ëït, liïn hi åïp cöng nhên c áac dên t åöc l åai l âa cú s ãú b ãao à ãam http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 47
cho sûå ào âan k ëït nhên dên lao à åöng c áac nû áúc, c áac dên t åöc trong cu åöc
àêëu tranh gi ãai ph áong giai c ëêp gi ãai ph áong dên t åöc.
+ Liïn hiïåp cöng nhên c áac dên t åöc l åai khöng chó l âa kh íêu hi åïu chi ëïn
lûúåc, m âa c âon laâ m åuc tiïu ph ëên à ëêu à íï giai c ëêp, cöng nhên thïë gi áúi coá
àuã s áûc m åanh ho âan th âanh s áû mïånh lõch s ãû c ãua mònh.
b) Phûúng hûúáng cú b ãan à íï c ãung c ëö v âa tùng cû âúng kh ëöi à åai ào âan
kïët dên t åöc ãú nû áúc ta trong giai ào åan hi åïn nay.
- Dûåa trïn quan àiïím c ãua ch ãu nghôa M áac - Lïnin v ìï v ëên à ìï dên
töåc v âa tû tû ãúng H ìö Chñ Minh v ìï c áach m åang gi ãai ph áong dên t åöc, tûâ
thûåc ti îïn lõch s ãû à ëêu tranh xêy d åûng v âa b ãao vïå T íö qu ëöc c ãua c áac dên
töåc Vi åït Nam, À ãang v âa Nh âa nû áúc ta ngay t âû à ìêu th âanh l åêp à äa coi
vêën à ìï dên t åöc v âa xêy d åûng kh ëöi ào âan k ëït dên t åöc c áo t ìêm quan tr åong
haâng à ìêu, à äa coi vi åïc giaãi quy ëït à áung à æùn v ëên à ìï dên t åöc l âa m åöt
nhiïåm v åu c áo tñnh ch ëêt chi ëïn lûúåc c ãua c áach m åang Vi åït Nam.
- Dûåa vaâo quan àiïím cuãa chuã nghôa Maác - Lïnin vaâ tû tûúãng
Höì Chñ Minh coi vêën àïì quan troång nhêët trong chñnh saách dên
töåc laâ àoaân kïët dên töåc vaâ nêng cao àúâi söëng nhên dên, nhêët laâ
àöëi vúái nhên dên vuâng dên töåc thiïíu söë, xuêët phaát tûâ nhiïåm vuå
cêëp baách cuãa sûå nghiïåp àöíi múái hiïån nay, Àaãng vaâ Nhaâ nûúác ta
chuã trûúng taåo ra möåt quan hïå múái giûäa caác dên töåc trong àiïìu
kiïån phaát triïín kinh tïë haâng hoaá song song vúái viïåc phaát huy
tiïìm lûåc kinh tïë vuâng dên töåc v âa baão töìn vöën quyá vùn hoaá, àùåc thuâ
dên töåc v âa truy ìïn th ëöng àoaân kïët cuãa caác dên töåc Viïåt Nam. Cuå thïí laâ:
+ Tiïëp tuåc ph áat huy truyïìn thöëng àoaân kïët vaâ àêëu tranh caách
maång kiïn cû âúng, duäng caãm c ãua caác dên töåc nhùçm cuãng c ëö kh ëöi
àoaân k ëït caác dên töåc phuåc v åu muåc tiïu xêy dûång à ëêt nû áúc gi âau maånh.
+ ÚÃ c áac vuâng dên töåc thiïíu s ëö, phaát triïín m ëöi quan h åï töët àeåp,
gùæn boá giûäa caác dên t åöc vaâ ngûúâi tûâ núi kh áac à ëïn trïn tinh thêìn http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 48
àoaân k ëït, bònh àùèng, giuáp àúä l îên nhau cuâng phaát triïín kinh tïë, vùn hoaá, xaä h åöi.
+ Tùng cûúâng àêìu tû cuãa nh âa nû áúc kïët h åúp v áúi tinh th ìên t åû l åûc tûå
cûúâng c ãua nhên dên caác dên t åöc nhùçm phaát huy th ëï maånh c ãua kinh
tïë vuâng dên töåc thi íïu s ëö, ûu tiïn íön àõnh àúâi s ëöng àöìng b âao caác dên
töåc vuâng cao, biïn gi áúi.
+ Tön troång tònh c ãam, têm l áy, l åúi ñch, truy ìïn th ëöng t ëöt, vùn ho áa,
ngön ngûä, t åêp qu áan tñn ngû äúng c ãua à ìöng b âao c áac dên t åöc, ph áat tri íïn
baãn s æùc dên t åöc, tñnh àa d åang vùn h áoa c ãua caác dên töåc thi íïu s ëö.
+ Tùng cûúâng b ìöi dû äúng v âa à âao t åao àöåi ng äu c áan b åö dên t åöc thi íïu s ëö.
Àoá l âa nh äûng phûúng hû áúng cú b ãan nh çùm tùng cû âúng, c ãung c ëö kh ëöi
àaåi ào âan k ëït dên t åöc ãú nû áúc ta trong giai ào åan hi åïn nay. À áo c äung laâ
nhûäng phûúng hû áúng nh çùm gi áup c áac dên t åöc thi íïu s ëö nhanh ch áong
khùæc phuåc nh äûng khoá khùn trong cu åöc s ëöng, ti ëïn kõp trònh à åö vùn
minh chung cuãa c åöng à ìöng dên t åöc Vi åït Nam.
22. Àêu laâ b ãan ch ëêt, ngu ìön g ëöc v âa tñnh ch ëêt c aã u tön giaáo? Nh äûng
quan àiïím chó à åao trong vi åïc gi ãai quy ëït v ëên à ìï tön gi áao v âa nhi åïm vuå
cöng taác tön gi áao ãú nû áúc ta trong giai ào åan hi nå ï nay laâ gò? a) Baãn ch të
ê , nguöìn göëc vaâ tñnh ch ëêt c ãua tön giaáo
- Baãn ch ëêt c ãua tön gi áao: tön gi áao l âa m åöt hònh th áai áy th áûc x äa h åöi ra
àúâi r ëêt s áúm trong lõch s ãû, n áo l âa s åû phaãn áanh hû ãao vaâo trong à ìêu áoc
con ngûúâi nh äûng s áûc m åanh ãú bïn ngo âai chi ph ëöi cu åöc söëng h âang ng âay
cuãa h åo. S åû ph ãan áanh m âa caác l åûc lû åúng ãú th ëï gian mang m âau s æùc siïu thïë gian.
- Nguöìn g ëöc tön gi áao. Tön giaáo ra àúâi do caác nguöìn g ëöc sau: + Nguöìn g ëöc nh nå
ê thûác: do kh ãa nùng nh åên th áûc c ãua con ngû âúi à ëöi
vúái m åoi hi åïn tû åúng (t åû nhiïn v âa xaä h åöi) r ëêt h åan ch ëï nïn h åo ph ãan áanh
sai laåc b ãan ch ëêt caác hi åïn tû åúng ëêy, ài àïën th ìên th áanh ho áa n áo.
+ Nguöìn g ëöc x äa h åöi: à áo l âa do tñnh t åû ph áat c ãua c áac m ëöi quan h åï xaä http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 49
höåi c ãua con ngû âúi v âa ch ëï à åö aáp b áûc b áoc l åöt ngû âúi. Tön giaáo ra à âúi c âon
coá ngu ìön g ëöc têm l áy: têm l áy s åú s åït, y ëïu àu ëöi, thi ëïu s áûc m åanh cuãa lyá
trñ taåo ra nh äûng x áuc c ãam tiïu c åûc, t åao ài ìïu ki åïn n ãay sinh á y thûác tön giaáo.
- Tñnh chêët c ãua tön gi áao
+ Tñnh lõch sû:ã Tön giaáo l âa m åöt ph åam tr âu c áo tñnh lõch s ãû, nghôa laâ
noá ra à âúi v âa t ìön t åai trong m åöt giai ào åan lõch s ãû nhêët àõnh. Do à áo noá
töìn t åai v âa s äe m ëêt ài trïn cú súã ài ìïu ki åïn sinh ho åat vêåt ch ëêt à äa ph áat
triïín ãú trònh à åö nh ëêt àõnh c ãua x äa h åöi.
+ Tñnh chñnh trõ: Trong xaä h åöi c áo giai c ëêp à ëöi kh áang, möåt m åùt, laâ
sûå ph ãan kh áang tiïu c åûc c ãua qu ìên ch áung bõ áap b áûc b áoc l åöt: mùåt kh áac,
tön giaáo bõ c áac giai c ëêp th ëöng trõ l åúi d åung, ch áung bi ëïn tön gi áao th âanh
cöng cuå th ëöng trõ aáp b áûc, b áoc l åöt vaâ mï ho åùc qu ìên ch áung.
+ Tñnh quêìn ch áung: Tön gi áao thêm nh åêp v âao qu ìên ch áung nhên
dên vaâ löi k áeo m åöt b åö ph åên khöng nh ão nhên dên v âao c áac tön gi áao,
biïën tön gi áao th âanh à áûc tin, l ëöi s ëöng v âa l äe s ëöng c ãua m åöt b åö ph åên dên
cû, trúã th âanh nhu c ìêu gi ãai ph áong, nhu c ìêu h åanh ph áuc c ãua m åöt söë ngûúâi.
b) Nhûäng quan àiïím chó à åao trong viïåc giaãi quy ëït vêën à ìï tön giaáo
- Trong chuã nghôa x äa h iå
ö , möåt xaä h åöi m áúi tho áat thai t âû chuã nghôa
tû banã, nhûäng nguyïn nhên n ãay sinh v âa t ìön t åai c ãua tön gi áao chûa coá
thïí kh æùc ph åuc àû åúc nïn v îên c âon l áy do à íï tön gi áao t ìön taåi. Cuå th íï l âa:
+ Trònh àöå vùn ho áa, khoa h åoc, k äy thu åêt c ãua con ngû âúi chûa cho
pheáp con ngû âúi c áo th íï n æùm àû åúc v âa ch ëï ng åû c áac l åûc lûúång c ãua tûå
nhiïn vaâ x äa h åöi t áac à åöng thû âúng xuyïn t áúi cu åöc s ëöng c ãua con ngû âúi.
+ Cuöåc à ëêu tranh giai c ëêp, à ëêu tranh dên t åöc c âon ti ëïp t åuc v âa gay
gùæt: nh äûng t âan dû c ãua ch ëï à åö c äu vêîn c âon t ìön t åai: c áac th ëï l åûc ph ãan
àöång luön êm mûu khuy ëïn khñch nh äûng t âan dû l åac hêåu, lúåi d åung tön
giaáo à íï ch ëöng l åai ch ãu nghôa x äa h åöi, ài ngû åúc l åai l åúi ñch c ãua nhên dên http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 50 vaâ c ãua dên t åöc.
+ Tön giaáo l âa hònh th áai áy th áûc x äa h åöi c áo tñnh ch ëêt b ãao th ãu, do à áo,
töìn t åai kh áa lêu ngay c ãa khi ài ìïu ki åïn kinh t ëï - x äa h åöi à äa c áo nhi ìïu biïën à íöi.
- Viïåc gi ãai quy ëït v ëên à ìï tön gi áao dû áúi ch ãu nghôa x äa h åöi c ìên qu áan
triïåt nh äûng quan ài íïm cú b ãan sau:
+ Tön giaáo v âa tñn ngû äúng c âon l âa nhu c ìêu tinh th ìên c ãua m åöt böå
phêån qu ìên chuáng nhên dên, do à áo, ph ãai th åûc s åû tön tr åong t åû do tñn
ngûúäng c ãua nhên dên, m åoi cöng dên à ìïu bònh à èùng trû áúc ph áap lu åêt,
tuyïåt à ëöi khöng xêm ph åam à ëïn tònh c ãam tön gi áao c ãua cöng dên,
trûâng trõ nh äûng k ãe à åöi l ëöt tön gi áao à íï ch ëöng ch ãu nghôa x äa höåi. Th åûc
hiïån chñnh s áach ào âan k ëït dên t åöc, ào âan k ëït nh äûng ngû âúi theo ho åùc
khöng theo tön giaáo nh çùm th åûc hi åïn nhi åïm vuå xêy d åûng v âa b ãao vïå Töí qu ëöc.
+ Tön troång t åû do tñn ngû äúng nhûng kiïn quy ëït b âai tr âû, ch ëöng mï
tñn dõ àoan vaâ ch ëöng c áac l åûc lû åúng l åúi d åung tön gi áao, l åúi d åung mï tñn
dõ àoan àïí tuyïn truy ìïn quan ài íïm traái v áúi ch ãu nghôa M áac - Lïnin.
c) Nhiïåm v åu cöng t áac tön gi áao ãú nû áúc ta trong giai ào åan hi åïn nay
- Khöng ngûâng nêng cao à âúi s ëöng v åêt ch ëêt, tinh th ìên v âa trònh àöå
vùn hoaá c ãua à ìöng b âao theo caác tön gi áao.
- Hûúáng d îên c áac tön gi áao hoaåt à åöng theo à áung Hi ëïn ph áap v âa ph áap
luêåt, khuy ëïn khñch l ëöi s ëöng "t ëöt à âúi, à åep àaåo", uãng h åö v âa phaát huy
nhûäng y ëïu t ëö tñch c åûc c ãua tön gi áao trong à åao à áûc v âa haânh vi hû áúng
thiïån, b âai tr âû c áai áac; xêy d åûng kh ëöi à åai ào âan k ëït dên t åöc, ào âan k ëït tön giaáo.
- Tùng cûúâng c ãanh gi áac, kõp th âúi ch ëöng l åai nhûäng êm mûu v âa haânh
àöång l åúi d åung tön gi áao, chia r äe tön gi áao, chia r äe kh ëöi à åai ào âan k ëït dên töåc. - Quan hïå qu cë ö tïë v âa à ië
ö ngoaåi c ãua tön gi áao ph ãai theo àuáng àû âúng
löëi v âa chñnh s áach à ëöi ngo åai c ãua À ãang v âa Nh âa nûúác ta nh çùm tranh http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 51
thuã cao nh ëêt s åû gi áup à äú c ãua t ëêt caã c áac nû áúc, trïn cú s ãú bònh à èùng, tön
troång chuã quy ìïn v âa to âan v åen l äanh th íö à ëöi v áúi qu áa trònh xêy d åûng chuã
nghôa xaä h åöi ãú nû cá ú ta.
23. Gia àònh coá vai tr âo nhû th ëï n âao trong x äa h åöi? Àêu l âa nh äûng
chûác nùng c ãua gia àònh trong th âúi k ây qu áa àöå lïn ch ãu nghôa x äa h åöi?
Gia àònh laâ t ëï b âao c ãua x äa h åöi, l âa hònh th áûc cöång à ìöng x äa h åöi à ìêu
tiïn cuãa con ngû âúi, trong à áo con ngû âúi g æùn b á
o vúái nhau b ãúi c áac möëi
quan hïå hön nhên (v åú ch ìöng) v âa huy ëït thöëng (cha m åe v âa con c áai).
a) Gia àònh coá võ trñ v âa vai tr âo r ëêt quan tr åong àöëi v áúi s åû t ìön t åai vaâ
phaát tri íïn c ãua x äa h åöi.
- Bêët c áû x äa h åöi n âao mu ëön t ìön t åai v âa ph áat tri íïn à ìïu ph ãai c ìên à ëïn
hai loaåi s ãan xu ëêt: m åöt l âa, s ãan xu ëêt ra th cá
û ùn, vêåt d åung...v âa nh äûng
cöng cuå c ìên thi ëït à íï s ãan xu ëêt ra nh äûng thûá àoá; hai l âa, s ãan xu ëêt ra
con ngûúâi à íï duy trò n âoi gi ëöng v âa t áai s ãan xu ëêt l åûc lû åúng lao à åöng cho
xaä h åöi. Gia àònh v áúi ch áûc nùng t áai t åao ra con ngû âúi, t áai t åao ra s áûc lao
àöång à äa tham gia ngay t âû àêìu v âao c ãa hai qu áa trònh s ãan xu ëêt à áo.
- Sûå v åên à åöng v âa ph áat triïín c aã
u moåi x äa h åöi, suy cho à ëïn c âung, laâ
do sûå phaát triïín cuãa l åûc lû åúng s ãan xu ëêt quyïët àõnh, trong à áo con
ngûúâi lao à åöng laâ l åûc lû åúng s ãan xuêët à áong vai tr âo quy ëït àõnh. Gia
àònh vúái ch áûc nùng t áai s ãan xu ëêt ra l åûc lû åúng lao à åöng cho x äa h åöi, laâ
caái nöi nuöi dû äúng c ãa à âúi ngû âúi, l âa möi trû âúng quan tr åong gi áao d åuc
nïëp s ëöng v âa hònh th âanh nhên c áach. Vò v åêy, gia àònh c áo võ trñ v âa vai
troâ quan tr åong à ëöi vúái s åû t ìön t åai v âa ph áat tri íïn c ãua x äa h åöi.
- Mùåt khaác, hònh thûác k ëït c ëêu v âa tñnh ch ëêt cuãa gia àònh cuäng laâ
nhûäng nhên töë taác à åöng à ëïn sûå phaát triïín cuãa möîi thaânh viïn
trong gia àònh, àïën l åûc lû åúng saãn xuêët cuãa xaä höåi. Do àoá, gia àònh
laâ m åöt nhên töë taác à åöng quan troång àïën sûå v åên à åöng v âa ph áat triïín cuãa xaä höåi.
- Trong caác ch ëï à åö x äa h åöi kh áac nhau, võ trñ v âa vai tr âo c ãua gia àònh
àöëi v áúi x äa h åöi c äung c áo s åû kh áac nhau. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 52
+ Dûúái ch ëï à åö chi m
ëï hûäu tû nhên v ìï tû li åïu s ãan xu ëêt, ch áûc nùng
quan troång c ãua gia àònh l âa tñch lu äy t âai saãn v âa sinh ra ngû âúi th âûa kïë
taâi s ãan c ãua ngû âúi ch ãu s ãú h äûu (ngû âúi ch ìöng, ngû âúi cha). Do v åêy, n áet
nöíi b åêt trong quan hïå gia àònh trong c áac ch ëï à åö x äa h åöi ëêy l âa s åû b ëêt
bònh àùèng gi äûa v åú v âa ch ìöng, gi äûa cha m åe v âa c áac con, gi äûa anh em v áúi
nhau. Àiïìu à áo à äa d îên à ëïn s åû r åan n áût nh äûng m ië ö quan hïå trong gia àònh. Cuäng vò v yå
ê maâ n ãay sinh mêu thu îên gi äûa gia àònh v â a xaä h åöi,
laâm h åan ch ëï vai tr âo c ãua gia àònh à ëöi v áúi sûå ph áat tri íïn c ãua x äa h åöi.
+ Dûúái ch ëï x äa höåi chuã nghôa bao g ìöm c ãa th âúi k ây qu áa à åö lïn chuã
nghôa xaä h åöi, gia àònh v âa c áac m ëöi quan h åï trong gia àònh à äa c áo sûå
thay àöií cùn baãn: gia àònh th åûc s åû l âa t ëï b âao c ãua x äa h åöi v âa g æùn b áo m åêt
thiïët v áúi x äa h åöi: m åoi ngû âúi trong gia àònh à ìïu bònh à èùng, tön tr åong
vaâ thûúng yïu nhau. X äa h åöi th âûa nh åên v âa b ãao v åï nhûäng quy ìïn bònh
àùèng à áo nh çùm b ãao à ãam cho m îöi ngû âúi t åû do v âa ph áat tri íïn to âan diïån.
Dûúái chuã nghôa x äa h åöi, l åúi ñch c ãua m îöi ngûúâi, m îöi gia àònh v âa x äa h åöi
laâ th ëöng nh ëêt v ìï cú b ãan. Ch ãu nghôa x äa höåi c âon t åao ra nh äûng àiïìu
kiïån thu åên l åúi àïí m îöi gia àònh ho âan th âanh nh äûng nhi åïm v åu à ëöi v áúi
xaä h åöi, do v åêy à äa ph áat huy àû åúc vai tr âo tñch c åûc c ãua gia àònh à ëöi v áúi
sûå ph áat tri íïn c ãua xaä h åöi.
- Vai troâ quan tr åong c ãua gia àònh dû áúi ch ãu nghôa x äa h åöi c âon àû åúc
thïí hi åïn ãú nh äûng ch áûc nùng c ãua n áo.
b) Nhûäng ch áûc nùng cú b ãan c ãua gia àònh trong th âúi k ây qu áa à åö lïn chuã nghôa x äa h åöi:
- Chûác nùng t áai s ãan xu ëêt ra con ngû âúi, t áai t åao v âa baão dû äúng s áûc lao àöång cho x äa h åöi.
+ Àêy laâ ch áûc nùng x äa h åöi quan tr åong c ãua gia àònh.
Trong thúâi kyâ qu áa à åö lïn ch ãu nghôa x äa h åöi, vi c
ïå thûåc hi åïn ch áûc nùng
naây cuãa gia àònh di îïn ra theo hû áúng ngaây c âang tùng cûúâng s åû k ëït húåp gia àònh - xaä h i
öå theo sûå àõnh hûúáng c ãua x äa höåi nh çùm b ãao à ãam cho möîi
gia àònh coá cuöåc s ëöng ëêm no, haånh ph áuc, tr ãe em trong moåi gia àònh àïìu http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 53
àûúåc h åoc h âanh, vaâ do à áo x äa h åöi c äung phaát triïín.
+ Sinh àeã c áo k ëï ho åach àang l â
a möåt yïu c ìêu c ãua x äa h åöi ta hi åïn nay,
àöìng th âúi c âon l âa yïu c ìêu v âa ti ìïn à ìï àïí gia àònh nuöi dû äúng con c áai
ngaây c âang t ëöt hún. Th åûc hi åïn t ëöt v ëên à ìï n âay chñnh l âa gia àònh àaä
àoáng g áop m åöt ph ìên quan troång l âam cho x äa h åöi ph áat triïín.
+ Gia àònh coân l âa möi trû âúng thu åên l åúi nh ëêt à íï t íö chûác nghó ngúi,
giaãi trñ b ãao à ãam t áai t åao, b ãao dûúäng s áûc lao à åöng x äa h åöi c ãua c áac th âanh viïn trong gia àònh.
+ Cuöåc v åên à åöng sinh à ãe c áo k ëï ho åach v âa k ëï ho åach ho áa gia àònh úã
nûúác ta hi åïn nay chñnh l âa nh çùm gi áup cho gia àònh th åûc hi åïn t ëöt ch áûc
nùng xaä h åöi quan tr åong n âay, à nì
ö g thúâi c áo yá nghôa quan tr åong à ëöi v áúi
sûå ph áat tri íïn kinh t ëï - x äa h åöi.
- Chûác nùng kinh t ëï. Àêy c äung l âa m åöt ch áûc nùng quan tr åong c ãua
gia àònh trong thúâi k ây qu áa à åö lïn ch ãu nghôa x äa h åöi. B ãúi vò th åûc hi åïn
töët ch áûc nùng n âay, gia àònh ch èùng nh äûng c áo àû åúc nh äûng ài ìïu ki åïn
vêåt ch ëêt à íï t íö chûác t ëöt à âúi s ëöng, nuöi d åay vaâ gi áao duåc con c áai t ëöt hún,
maâ gia àònh g áop ph ìên to l áún v âao s åû nghi åïp xêy dûång ch ãu nghôa xaä
höåi b çùng nh äûng vi åïc l âam c åu th íï.
Dûúái chïë à åö x äa h iå
ö chuã nghôa, À ãang, Nh âa nû áúc r ëêt quan têm à ëïn
viïåc "xêy d åûng gia àònh ëêm no, ho âa thu åên, ti ëïn b åö". À áap l åai s åû quan
têm àoá, nhi ìïu gia àònh à äa ti ëïn h âanh c áac ho åat à åöng s ãan xu ëêt, kinh
doanh, dõch vuå à íï tùng thïm ngu ìön thu nh åêp chñnh à áang c ãua gia
àònh vaâ g áop ph ìên th áuc à íêy n ìïn kinh t ëï c ãua x äa h åöi ph áat tri íïn.
- Chûác nùng t íö ch áûc à âúi s ëöng gia àònh
+ Àêy laâ m åöt ch áûc nùng r ëêt c ìên thi ëït c ãua gia àònh trong th âúi kyâ
quaá à åö lïn chuã nghôa x äa h åöi. À ãang v âa Nh âa nû áúc ta r ëêt quan têm t åao
àiïìu ki åïn àïí m îöi gia àònh c áo th íï t íö ch cá
û töët à âúi s ëöng gia àònh trong
nhûäng ài ìïu ki åïn hiïån c áo. B ãúi vò cuöåc s ëöng gia àònh àû åúc t íö ch áûc t ëöt laâ
àiïìu ki åïn quan tr åong à íï ngû âúi lao à åöng yïn têm l âam t ëöt nhi åïm v åu xaä höåi. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 54
+ Töí chûác t ëöt à âúi s ëöng gia àònh chñnh l âa vi åïc sûã d åung m åöt c áach h åúp
lyá c áac kho ãan thu nh åêp c ãua c áac th âanh viïn trong gia àònh v âa quyä th âúi
gian nhaân r îöi nh çùm t åao ra m åöt möi trû âúng vùn ho áa l âanh m åanh trong
gia àònh, trong àoá tònh caãm ru åöt thõt, quy ìïn l åúi v åêt ch ëêt cuãa m îöi
thaânh viïn àû åúc baão à ãam.
- Chûác nùng b ìöi dû äúng gi áao d åuc th ëï h åï con c áai th âanh nh äûng cöng
dên töët cho x äa h åöi.
Àêy cuäng l âa ch áûc nùng x äa h åöi v ëön c áo c ãua gia àònh. Dû áúi chuã nghôa
xaä h åöi, l åúi ñch gia àònh, v ìï cùn b ãan, g æùn b áo vúái l åúi ñch x äa h åöi, tr ãe em
thûåc s åû tr ãú th âanh tûúng lai cuãa x äa h åöi. Do vêåy, chùm lo b ìöi dûúäng,
giaáo d åuc con c áai tr ãú th âanh nh äûng cöng dên t ëöt cho x äa h åöi khöng chó
laâ tònh c ãam ru åöt thõt, m âa c âon laâ tr áach nhi åïm, nghôa v åu c ãua gia àònh
àöëi v áúi x äa h åöi. L âam t ëöt ch áûc nùng n âay c äung chñnh laâ vò haånh ph áuc
cuãa m åoi gia àònh, b ãúi vò, nhû Ch ãu tõch Höì Chñ Minh n áoi: x äa h åöi t ëöt
thò gia àònh caâng t ëöt, gia àònh t ëöt thò x äa h åöi m áúi t ëöt.
24. Àêu laâ cú s ãú c ãua ch ëï à åö hön nhên v âa gia àònh m áúi trong chuã nghôa xaä h åöi?
Hön nhên laâ ti ìïn à ìï c ãua gia àònh. Dû áúi ch ãu nghôa x äa h åöi, ch ëï àöå
hön nhên tûå nguy åïn, ti ëïn b åö, hön nhên m åöt v åú m åöt ch ìöng, vúå ch ìöng
bònh àùnèg laâ nh äûng cú s ãú à íï xêy d åûng gia àònh m iá ú - gia àònh xaä höåi chuã nghôa.
- Hön nhên tûå nguy åïn, ti ëïn b åö l âa hön nhên dûåa trïn tònh yïu chên chñnh.
+ Tònh yïu chên chñnh laâ quan h åï tònh c ãam naãy sinh trong quaá
trònh gùåp g äú hi íïu bi ëït v âa thöng c ãam v áúi nhau gi äûa ngû âúi nam vaâ
ngûúâi n äû. Trong qu áa trònh g åùp g äú v âa hi íïu bi ëït à áo, h åo tòm th ëêy ãú nhau
nhûäng ài íïm tûúng à ìöng coá th íï à ãam b ãao cho vi åïc xêy d åûng cu åöc s ëöng
lûáa àöi b ìïn v äûng, h åanh ph áuc. T âû à áo, h åo g æùn b áo, quy ëïn luy ëïn yïu
thûúng nhau vaâ ài à ëïn k ëït hön v áúi nhau. Tònh yïu chên chñnh l âa cú
súã c ãua hön nhên t åû nguy åïn v âa ti ëïn b åö. http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 55
+ Tònh yïu chên chñnh coân l â
a khaát v åong c ãua con ngûúâi, n áo t åao cho
con ngûúâi s áûc m åanh à í
ï giuáp nhau vû åút qua nh nä û g kho á khùn, thûã
thaách trong cu åöc s ëöng àïí c âung nhau xêy à åûng gia àònh h åanh ph áuc, bïìn v äûng.
+ Hön nhên tûå nguy åïn laâ bû áúc ph áat tri íïn tûå nhiïn c ãua tònh yïu
chên chñnh, àöìng th âúi xu ëêt ph áat t âû tinh th ìên tr áach nhi åïm cao à ëöi v áúi
ngûúâi kïët hön, àöi vúái viïåc xêy dûång gia àònh h åanh ph áuc trong tûúng
lai. Trong cuöåc söëng gia àònh, tònh yïu àû åúc c ãung c ëö trïn cú súã vúå
chöìng bònh à èùng, tön tr åong v âa gi áup à äú l îên nhau ho âan th âanh nh äûng
nhiïåm vuå à ëöi v áúi gia àònh vaâ à ëöi v áúi x äa h åöi.
+ Hön nhên tûå nguy åïn khöng ch ëêp nh åên sûå eáp duyïn gêy ra tûâ
phña böë m åe, hay t âû b ëêt k ây m åöt phña n âao kh áac. Theo Ùngghen, ph ãai
àïí cho nam n äû c áo quy ìïn t åû do àõnh ào åat tûúng lai h åanh ph áuc c ãua h åo,
coá nhû v åêy h åo m áúi c áo tr áach nhi åïm à ìêy à ãu v áúi nhau, tr áanh àû åúc
nhûäng àau kh íö cho c ãa hai ngû âúi, nh ëêt l âa à ëöi v áúi ph åu n äû.
+ Hön nhên tûå nguy åïn, ti ëïn b åö à âoi h ãoi ph ãai àû åúc b ãao à m ãa vïì m åùt
phaáp lyá. Ài ìïu à áo khöng chó l âa bi íïu hi åïn tr áach nhi åïm c ãua c ãa hai ngû âúi
àöëi v áúi vi åïc k ëït hön, v áúi vi åïc xêy d åûng gia àònh tûúng lai c ãua mònh,
vaâ tr áach nhi åïm trû áúc x äa h åöi, m âa c âon l âa yïu c ìêu cêìn thi ëït b ãao à ãam
cho viïåc xêy dûång gia àònh h åanh ph áuc, ngùn ch åùn nhûäng k ãe x ëêu l åúi
duång l âam h åai nhûäng ngû âúi nh åe daå, ph áa v äú cu åöc s ëöng h åanh ph áuc c ãua ngûúâi khaác.
+ Hön nhên tûå nguy åïn, ti ëïn b åö c âon bao h âam c ãa quy ìïn ly hön v áúi
nhûäng lyá do chñnh à áang. Khi tònh yïu gi äûa v åú v âa ch ìöng khöng c âon
nûäa, c ãa hai à ìïu nh åên th ëêy khöng th íï chung s ëöng h åanh ph áuc v âa à ìïu
thuêån tònh ly hön, thò ly hön l âa ài ìïu hay cho c ãa hai ngûúâi v âa x ä a höåi.
- Thûåc hi åïn ch ëï à åö hön nhên m åöt v åú m åöt ch ìöng, v åú ch ìöng bònh àaãng.
+ Hön nhên tûå nguy åïn, d åûa trïn tònh yïu chên chñnh theo baãn
chêët c ãua n áo l âa hön nhên m åöt v åú m åöt chöìng, v åú ch ìöng bònh à èùng. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 56
+ Hön nhên möåt v åú m åöt ch ìöng, v åú ch ìöng bònh à èùng l âa ph âu h åúp v áúi
quy luêåt ph áat tri íïn t åû nhiïn, v áúi têm l ,á
y tònh caãm v âa à åao à áûc con
ngûúâi, do v åêy l âa cú s ãú à ãam b ãao xêy d åûng gia àònh h åanh ph áuc, b ìïn vûäng.
+ Dûúái ch ëï à åö ngû âúi b áoc l åöt ngû âúi, hön nhên m åöt v åú m åöt ch ìöng chó
laâ hònh th áûc, th åûc ch ëêt l âa ch ëï à åö nhi ìïu v åú cöng khai hoùåc che gi ëêu,
do àoá, khöng c áo s åû bònh à èùng v âa h åanh ph áuc th åûc s åû.
25. Vò sao phaãi ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi trong qu áa trònh xêy
dûång ch ãu nghôa x äa h åöi?
Àêu laâ nh äûng à åùc trûng cú b ãan c aã
u con ngûúâi x äa h åöi ch ãu nghôa?
a) Con ngûúâi v âa nhên töë con ngû âúi
- Chuã nghôa M áac - Lïnin cho r çùng, con ngûúâi, m åöt m åùt, laâ s ãan
phêím cuãa c áac m ëöi quan h åï x äa h åöi: v âa m åùt kh áac, con ngû âúi c âon l âa chuã
thïí c ãua t ëêt c ãa c áac m ëöi quan h åï x äa h åöi, thöng qua c áac m ëöi quan h åï êëy
maâ th íï hi åïn b ãan ch ëêt x äa h åöi c ãua mònh.
- Nhên töë con ngû âúi l âa to âan b åö nh äûng d ëêu hi åïu à åùc th âu n áoi lïn vai
troâ c ãua con ngû âúi trong h åï th ëöng c áac m ëöi quan h åï x äa h åöi nhû l âa chuã
thïí ho åat à åöng trong c áac lônh v åûc kh áac nhau c ãua àúâi s ëöng x äa h åöi.
Theo quan àiïím m áacxñt, nhên t ëö con ngû âúi c áo c áac n åöi dung sau:
+ Laâ chuã th íï t íöng h åúp c ãua à âúi s ëöng x äa höåi m âa ho åat à åöng c ãua noá
nhùçm th áuc à íêy ti ëïn b åö x äa h åöi.
+ Noiá àïën nhên t ëö con ngû âúi l âa n iá
o àïën ti ìïm nùng cuãa con ngû âúi coá
thïí khai th áac, c áo th íï s ãû d åung àïí phaát tri íïn x äa h åöi lo âai ngû âúi - à áo laâ
nhûäng chó tiïu v ìï s ëö lûúång, ch ëêt lû åúng, v ìï nùng l åûc c ãua con ngû âúi vaâ cöång à ìöng ngû âúi.
+ Laâ nhûäng tiïu chñ v ìï nhên c áach, v ìï ch áûc nùng x äa h åöi c ãua con ngûúâi.
b) Vò sao phaãi ph áat huy nhên töë con ngû âúi trong ch ãu nghôa x äa h åöi?
- Xuêët ph áat t âû quan ài íïm c ãua tri ëït h åoc M áac — Lïnin v ìï vai troâ http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 57
saáng t åao ra lõch s ãû c ãua quêìn ch áung nhên dên trong m åoi hònh th áai
kinh tïë - x äa h åöi, ch ãu nghôa x äa h åöi khoa h åoc kh èùng àõnh vi åïc ph áat huy
nhên töë con ngû âúi l âa y ëïu t ëö quy ëït àõnh s åû th æùng l åúi c ãua qu áa trònh
xêy dûång ch ãu nghôa x äa h åöi v âa ch ãu nghôa c åöng s ãan.
Trong chuã nghôa x äa h åöi, con ngû âúi, möåt m åùt, l âa s ãan ph íêm t íöng h åúp
cuãa c áac m ëöi quan h åï x äa h åöi, m åùt kh áac, con ngû âúi c âon l âa ch ãu th íï cuãa
caác m ëöi quan h åï êëy. Do à áo, vi åïc ph áat huy s áûc m åanh cuãa nhên t ëö con
ngûúâi trong vi åïc xêy d åûng m åöt x äa h åöi m áúi l âa y ëïu t ëö r ëêt quan troång.
- Trong chuã nghôa x äa höåi, con ngû âúi àûúåc giaãi phoáng, kh ãa nùng
nhêån th áûc, v åên d åung c áac quy luêåt kh áach quan ngaây caâng cao, con
ngûúâi tham gia v âao quaá trònh xêy dûång xaä h åöi m áúi m åöt caách t åû gi áac,
coá yá thûác v âa traách nhi åïm à ëöi vúái T íö quöëc, c áo k ãy lu åêt, coá k äy thu åêt
cao, nïn vai troâ cuãa con ngû âúi c áo yá nghôa ng âay c âang to l áún à ëöi vúái sûå
phaát triïín c ãua x äa höåi.
- Phaát huy nhên t ëö con ngûúâi trong ch ãu nghôa x äa höåi coân l âa quaá
trònh con ngûúâi t åû àaâo t åao, t åû ho âan thiïån à íï ng âay caâng trúã th âanh
chuã th íï c ãua caác qu áa trònh xêy dûång x äa höåi múái - x äa höåi x äa höåi chuã nghôa.
c) Nhûäng àùåc trûng cú baãn c aã
u con ngûúâi x äa h åöi ch ãu nghôa
- Con ngûúâi xaä höåi chuã nghôa l âa con ngû âúi coá yá thûác v âa nùng lûåc,
trònh àöå laâm ch ãu, c áo à ãu ài ìïu kiïån à íï thûåc hiïån nùng l åûc l âam chuã cuãa mònh. Vò rùçng:
- Dûúái chïë à åö x äa h iå
ö chuã nghôa, con ngû âúi àaä àû åúc gi ãai ph áong khoãi
aáp bûác, b áoc l åöt, bêët cöng, cöng b çùng x äa höåi ng âay caâng àû åúc b ãao à ãam.
- Chïë à åö x äa h åöi ch ãu nghôa àûúåc thiïët l åêp trïn cú s ãú b ãao à ãam sûå
thöëng nhêët haâi hoaâ gi äûa l åúi ñch caá nhên - t åêp th íï - x äa h åöi. - Con ngûúâi x ä a höåi ch ãu nghôa l â
a con ngûúâi lao à åöng múái. Nghôa laâ:
+ Coá s áûc kho ãe v âa lao à åöng gi ãoi. http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 58
+ Coá tri th áûc sêu s æùc v ìï cöng vi åïc c ãua mònh.
+ Biïët c ëöng hi ëïn kh ãa nùng cao nh ëêt c ãua mònh cho x äa h åöi: bi ëït tûå
àaánh gi áa ch ëêt lû åúng lao àöång c ãua mònh v âa bi ëït hû ãúng th åu th âanh quaã
lao àöång c ãua mònh tu ây theo k ëït quaã lao à åöng.
- Con ngûúâi x äa h åöi ch ãu nghôa l âa con ngû âúi s ëöng c áo vùn ho áa v âa tònh
nghôa: Con ngûúâi x äa h åöi ch ãu nghôa c áo à âúi s ëöng phong ph áu; c áo khaã
nùng vaâ ài ìïu ki åïn ph áat tri íïn t åû do, to âan di åïn c ãa v ìï th íï ch ëêt v âa tinh
thêìn; c áo tri th áûc v ìï c áac lônh v åûc kh áac nhau trong x äa h åöi, v ìï t åû do, kyã
luêåt v âa traách nhi åïm c ãua cöng dên.
- Con ngûúâi x äa h åöi ch ãu nghôa, m åöt m åùt, l âa con ngû âúi c áo l âong yïu
nûúác n ìöng n âan, bi ëït k ëï thûâa v âa ph áat huy à ìêy à ãu truy ìïn th ëöng dên
töåc, m åùt kh áac, c áo kh ãa nùng ti ëïp thu nh äûng th âanh t åûu c ãua vùn minh
nhên loaåi, c áo tinh th ìên qu ëöc t ëï cao c ãa.
Nhûäng à åùc trûng trïn àêy l âa m åöt chónh th íï th ëöng nh ëêt h åúp th âanh
baãn ch ëêt x äa h åöi c ãua con ngû âúi x äa h åöi ch ãu nghôa. Nh äûng à åùc trûng
naây àû åúc hònh th âanh, ho âan thi åïn t âûng bû áúc, thöng qua qu áa trònh c ãai
taåo x äa h åöi ch ãu nghôa vaâ xêy d åûng ch ãu nghôa x äa h åöi.
26. Àêu laâ nh äûng phûúng hû áúng chuã y ëïu nh m ùç phaát huy nhên töë
con ngûúiâ trong sûå nghi åïp à ií
ö múái ãú nû áúc ta hi åïn nay?
a) Trong giai àoaån caách maång hiïån nay, vi åïc à ìï ra v âa th åûc hi åïn c áac
phûúng hûúáng chuã y ëïu nh çùm ph áat huy nhên t ëö con ngûúâi c áo yá nghôa
cêëp b áach. Nh äûng phûúng hû áúng à áo ph ãai d åûa trïn cú s ãú à áanh giaá
àuáng th åûc tr åang, khúi d åêy nh äûng ti ìïm nùng to l áún c ãua nhên t ëö con
ngûúâi, t åao ài ìïu kiïån b ãao à ãam cho nh äûng ti ìïm nùng à áo th âanh hi åïn thûåc.
Nhûäng phûúng hûúáng ch ãu y ëïu sau:
- Hònh thaânh v âa t âûng bû áúc ho âan chónh m åöt h åï th ëöng chñnh s áach xaä höåi ph âu h åúp
Chñnh saách xaä h åöi àuáng à æùn nh ëêt, x áet cho cuâng l âa chñnh saách l ëêy
viïåc phaát huy nhên töë con ngû âúi, xêy dûång tûâng bû áúc con ngû âúi xaä höåi http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 59
chuã nghôa laâm tr åong têm.
Trong viïåc ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi, chñnh s áach x äa h åöi c áo vai troâ r ëêt quan troång.
+ Chñnh saách x äa h åöi t åao ài ìïu ki åïn àiïìu chónh m ëöi quan h åï gi äûa c áac
giai cêëp, t ìêng l áúp trong ch ãu nghôa x äa h åöi, b ãao à ãam s åû t áac à åöng qua
laåi, v åên à åöng cuãa c áac quan h åï à áo theo àõnh hû áúng vò m åuc tiïu c áach
maång cuãa giai c ëêp cöng nhên, trïn n ìïn t ãang liïn minh cöng - nöng - trñ thûác.
+ Chñnh saách x äa h åöi t åao kh ãa nùng v âa à ìï ra nhûäng bi nå ï phaáp cuå
thïí à íï ài ìïu chónh m áûc à åö ph áat tri íïn dên s ëö nêng cao s áûc kho ãe, trònh
àöå h åoc v ëên - trñ tu åï c ãua c áac c åöng à ìöng ngû âúi trong x äa höåi, t åao ra ti ìïm
nùng to lúán cho m åoi ngû âúi tham gia cöng cu åöc xêy d åûng ch ãu nghôa xaä höåi.
+ Chñnh saách x äa h åöi t åao ra kh ãa nùng b ãao à ãam trïn thûåc t ëï nh äûng
àiïìu ki åïn àïí hònh th âanh ãú m îöi cöng dên nhên c áach c ãua con ngû âúi xaä
höåi ch ãu nghôa v âa t âûng bû áúc ho âan thi åïn nhên c áach à áo. Ngû åúc l åai,
nhên töë con ngû âúi ho åùc ph áat huy s äe th áuc à íêy ti ëïn trònh c áach m åang.
Nhû vêåy, vi åïc xêy d åûng t âûng bû áúc con ngû âúi x äa h åöi ch ãu nghôa laâ
àöång l åûc c ãua vi åïc ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi.
- Tûâng bû áúc xêy d åûng v âa ho âan thi åïn cú ch ëï qu ãan l áy c ãua ch ëï à åö xaä höåi m áúi
Viïåc xêy d åûng v âa ho âan thi åïn cú ch ëï qu ãan l áy caác quaá trònh x äa h åöi xaä
höåi ch ãu nghôa l âa gi ãai ph áap c áo yá nghôa then ch ëöt b ãao à ãam cho nh äûng
muåc tiïu c ãua chñnh s áach x äa h åöi àû åúc th åûc hi åïn.
Quaãn l áy c áac qu áa trònh x äa h åöi trong cöng cu åöc xêy d åûng chuã nghôa
xaä h åöi l âa s åû t áac à åöng c áo yá th áûc, c áo àõnh hûúáng à ëïn to âan b åö h åï th ëöng
caác quan h åï x äa h åöi, à ëïn to âan b åö c áac lônh v åûc cuãa àúâi s ëöng x äa h åöi.
Vai troâ c ãua cú ch ëï qu ãan l áy à ëöi v áúi vi åïc ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi
thïí hi åïn ãú nh äûng m åùt sau:
+ Caác t íö ch áûc, thi ëït ch ëï c ãua cú ch ëï qu ãan l áy, do b ãan ch ëêt c ãua n áo, laâ http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 60
möåt cú ch ëï dên ch ãu - nh âa nû áúc ph ãai th åûc s åû l âa c ãua dên - do dên - vò dên.
+ Bùçng c áac cöng c åu qu ãan l áy, c áac thi ëït ch ,ë
ï töí ch áûc qu ãan l áy c áo t áac
duång to l áún trong vi åïc ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi. Vi åïc à ìï ra vaâ
tûâng bû áúc ho âan thi åïn c áac cöng c åu qu ãan l áy, trong à áo ch ãu y ëïu l âa cöng
cuå ph áap lu åêt, cú ch ëï qu ãan l áy coá t áac d åung to l áún trong vi åïc ph áat huy nhên töë con ngû iâ
ú : àiïìu chónh c áac quan h åï x äa h iå ö cho phuâ h åúp v áúi
àõnh hûúáng x äa h åöi ch ãu nghôa; b ìöi dû äúng, ph áat tri íïn ngu ìön nhên l åûc
cuãa à ëêt nû áúc, hònh th âanh áy th áûc chñnh trõ m áúi, nùng lûåc, ph íêm ch ëêt
cuãa con ngû âúi xaä höåi ch ãu nghôa... Trong m îöi th âúi k ây c áach m åang, c áac
cöng cuå qu ãan l áy cuäng ph ãai thay à íöi, ho âan thi åïn cho ph âu h åúp. Ch âûng
naâo cöng vi åïc n âay àû åúc ti ëïn haânh nghiïm t áuc thò nhên t ë ö con ngûúâi
àûúåc ph áat huy, n ëïu khöng s äe t áac à åöng ngû åúc l åai.
- Àêíy m åanh cu åöc c áach m åang tû tû ãúng - vùn ho áa, t âûng bû áúc xêy
dûång con ngû âúi x äa h åöi ch ãu nghôa.
Caách m åang tû tû ãúng - vùn ho áa l âa m åöt b åö ph åên h åúp th âanh c ãua toaân
böå s åû nghi åïp c áach maång x äa h åöi ch ãu nghôa.
Caách m åang tû tû ãúng - vùn ho áa tr åûc ti ëïp t âûng bû áúc hònh th âanh thïë
giúái quan v âa nhên sinh quan c åöng s ãan ch ãu nghôa ãú m îöi cöng dên.
Tûâng bûúác ài àïën xo áa b ão tû tû ãúng - vùn ho áa c äu; nêng cao trònh àöå vùn hoaá, b iì
ö dûúäng tònh c ãam à åao à áûc con ngû âúi m áúi v.v..
Viïåc ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi l âa à åöng l åûc c ãua cu åöc c áach m åang
trïn lônh vûåc vùn ho áa - tû tû ãúng. Ngû åúc l åai, cu åöc c áach m åang à áo t åao
tiïìn à ìï quan tr åong àïí phaát huy nhên t ëö con ngû âúi, t âûng bû áúc xêy
dûång con ngû âúi x äa h åöi ch ãu nghôa.
ÚÃ àêy c ìên ph ãai hi íïu nhên t ëö con ngû âúi v áúi tû c áach v âûa l âa ch ãu thïí
vûâa l âa kh áach th íï c ãua cu åöc c áach m åang à áo, hún n äûa c ãua to âan b åö sûå
nghiïåp c áach m åang n áoi chung.
Nhûäng phûúng hû áúng ch ãu y ëïu trïn hònh th âanh m åöt h åï th ëöng v âa coá
quan hïå ch åùt ch äe. Ch ãu nghôa x äa h åöi l ëêy con ngû âúi l âam trung têm, vò http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 61
vêåy ph áat huy nhên t ëö con ngû âúi ph ãai tr ãú th âanh m åöt trong nh äûng v ëên
àïì tr åong têm c ãua to âan b åö àû âúng l ëöi, chûúng trònh ho åat à åöng c ãua
àaãng c åöng s ãan v âa nh âa nû áúc.
27. Dûåa trïn cú s ãú n âao à íï phên chia lõch s ãû lo âai ngû âúi th âanh c áac
thúâi à åai kh áac nhau? Th âúi à åai ng âay nay l âa gò?
a) Thúâi à åai theo nghôa chung, l âa m åöt th âúi k ây nh ëêt àõnh tûúng àöëi
daâi trong lõch s ãû ph áat tri íïn c ãua x äa h åöi lo âai ngû âúi, àû åúc à áanh d ëêu
bùçng bû áúc ngo åùt cùn b ãan trong s åû ph áat tri íïn c ãua n áo v âa àû åúc à åùc
trûng bùnçg nhûäng xu hû áúng ph áat tri íïn tûúng à ëöi íön àõnh.
Chuã nghôa x äa h åöi khoa h åoc phên àõnh th âúi à åai d åûa trïn nh äûng cú súã sau:
+ Sûå xu ëêt hi åïn m åöt hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi m áúi ti ëïn b åö hún
nhûäng hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi trû áúc à áo.
+ Coá m åöt giai c ëêp nh ëêt àõnh à iå
a diïån cho hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi
múái à áûng ãú võ trñ trung têm vaâ gi äû vai tr âo tiïn phong, quy ëït àõnh sûå
phaát tri íïn c ãua x äa h åöi trong thúâi à åai m áúi.
- Sûå xu ëêt hi åïn m åöt hònh th áai kinh t ëï - xaä h åöi m áúi l âa s åû m ãú à ìêu c ãua
möåt th âúi à åai m áúi. Trong c âung m åöt th âúi à åai, nh ëêt l âa th âúi k ây à ìêu
thûúâng bao g ìöm c ãa s åû thiïët l åêp hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi m áúi v âa sûå
töìn t åai ãú m áûc à åö n âao àoá cuãa hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi c äu. X áet trïn
phaåm vi th ëï gi áúi, c áo m åöt s ëö nû áúc àang vûún lïn xêy dûång x äa h åöi m áúi
vaâ nh äûng nû áúc c âon l åai àang trong qu áa trònh à ëêu tranh xo áa b ão xaä h åöi
cuä à íï vûún lïn xêy d åûng x äa h åöi m áúi. C áac hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi ëêy
töìn t åai bïn nhau trong c âung m åöt thúâi à åai vaâ à ëêu tranh v áúi nhau, cu ëöi
cuâng hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi m áúi, tiïu bi íïu cho xu hû áúng ph áat
triïín c ãua lõch s ãû, s äe chi ëïn th æùng.
b) Thúâi à åai ng âay nay l âa th âúi à åai qu áa à åö t âû ch ãu nghôa tû b ãan lïn
chuã nghôa x äa h åöi, m ãú à ìêu b çùng th æùng l åúi cuãa C áach m åang x äa h åöi chuã
nghôa Thaáng Mû âúi Nga vô à åai. + Caách m nå
a g xaä h åöi ch ãu nghôa Th ná
a g Mûúâi Nga à äa m ãú à ìêu cho sûå http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 62
ra àúâi m åöt hònh th áai kinh t ë
ï - xaä h åöi m áúi - hònh th áai kinh t ë ï -xaä h åöi
cöång s ãan ch ãu nghôa ti ëïn b åö hún hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi tû b ãan chuã nghôa.
+ Giai cêëp à åai di åïn cho hònh th áai kinh t ëï - x äa h åöi m áúi l âa giai c ëêp
cöng nhên. Sau thùæng l åúi cuãa C áach m åang Th áang Mû âúi, giai c ëêp cöng
nhên àaä tr ãú th âanh giai c ëêp gi äû vai tr âo tiïn phong, quyïët àõnh xu
hûúáng ph áat tri íïn c ãua nhên lo åai trong th âúi à åai ng âay nay.
28. Àêu laâ n åöi dung cú b ãan c ãua th âúi à åai v âa à åùc ài íïm n íöi b åêt c ãua noá
trong giai àoaån hi åïn nay?
a) Nöåi dung cú b ãan c ãua th âúi à åai ng âay nay
- Nöåi dung cú b ãan c ãua th âúi à åai ng âay nay l âa s åû qu áa àöå t âû ch ãu nghôa
tû baãn lïn ch ãu nghôa x äa h åöi trïn ph åam vi to âan th ëï gi áúi.
+ Khùèng àõnh n åöi dung cú b ãan c ãua th âúi à åai nhû v åêy c äung t áûc laâ
vaåch ra chi ìïu hû áúng ph áat tri íïn ch ãu y ëïu c ãua m åöt giai ào åan lõch s ãû.
+ Khaái ni åïm "qu áa à åö" ãú àêy ph ãan áanh tr åang th áai àan xen trong
suöët th âúi k ây d âai sûå t ìön t åai hai h åï th ëöng x äa h åöi à ëöi l åêp - x äa h åöi tû b ãan
àang bùæt à ìêu bõ thay th ëï dêìn b çùng x äa h åöi m áúi - x äa h åöi x äa h åöi chuã nghôa. + Caách m åang Th ná
a g Mûúiâ àûúåc coi l âa c åöt m ëöc m ãú à ìêu th âúi à åai m áúi.
Trong nhiïìu th åêp k ãy qua, s åû nghi åïp xêy d åûng ch ãu nghôa x äa h åöi úã
nhiïìu nûúác trïn th ëï gi áúi à äa à åat àû åúc nhûäng th âanh t åûu to l áún vïì
nhiïìu m åùt, à äa laâ ch îö d åûa cho c áach maång th ëï gi áúi - phong tr âao gi ãai
phoáng dên töåc phong tr âao à ëêu tranh vò ho â
a bònh, àöåc l åêp dên t åöc, dên
chuã v âa ti ëïn b åö x äa h åöi, phong tr âao à ëêu tranh c áach m åang c ãua giai c ëêp
cöng nhên trong caác nû áúc tû b ãan g áop ph ìên to l áún v âao vi åïc à íêy l âui
nguy cú chiïën tranh h åat nhên. Chñnh vò th ëï, sau th æùng l åúi c ãua C áach
maång Th áang Mû âúi à äa c áo nhi ìïu nû áúc, nhi ìïu dên töåc ài theo con àû âúng
xaä h åöi ch ãu nghôa. Qu áa à åö lïn ch ãu nghôa xaä h åöi à äa tr ãú th âanh xu thïë cuãa th âúi à åai.
+ Tuy nhiïn, chu ãnghôa xaä h åöi v áúi tû c áach laâ m åöt hònh th áai kinh tïë http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 63
- xaä h åöi ra à âúi sau C áach m åang Thaáng Mû âúi Nga c âon r të ê múái m ãe vaâ
non treã, n áo th åêt s åû c ìên nhi ìïu th âúi gian à íï kh èùng àõnh tñnh ûu viïåt
cuãa mònh trû áúc m åoi ch ëï à åö x äa h åöi c äu. Nh äûng t íön th ëêt ãú nhi ìïu nû áúc
xaä h åöi ch ãu nghôa trong nh äûng nùm g ìên àêy l âa m åöt th åûc t ëï, ch áung ta
khöng phuã nh åên. Nhûng nh äûng t íön th ëêt à áo ho âan to âan khöng ph ãai laâ
sai lêìm xu ëêt ph áat t âû b ãan ch ëêt c ãua chuã nghôa x äa h åöi.
+ Hiïån nay, chuã nghôa tû baãn c âon töìn taåi v âa àaä c áo nhi ìïu thay àöíi
nhúâ ûáng duång nhûäng th âanh t åûu khoa hoåc vaâ cöng ngh åï m áúi.
Nhûng, nhûäng thay àöíi à áo khöng laâm thay àöíi baãn chêët vaâ nhûäng
mêu thuêîn v ëön coá c ãua chuã nghôa tû baãn.
b) Àùåc ài íïm n íöi b åêt trong giai ào åan hi åïn nay c ãua th âúi à åai laâ cu åöc
àêëu tranh giai c ëêp v âa dên t åöc c ãua nhên dên c áac nû áúc vò ho âa bònh, à åöc
lêåp dên t åöc, dên ch ãu v âa ti ëïn b åö x äa h åöi àang di îïn ra gay go, ph áûc t åap,
chuã nghôa x äa h åöi àang g åùp nhi ìïu kh áo khùn th ãû th áach, àang kh ãung
hoaãng tr ìêm tr åong; lõch s ãû th ëï gi áúi àang tr ãai qua nh äûng bû áúc quanh
co, nhûng chu ãnghôa xaä h åöi cu ëöi c âung nh ëêt àõnh th æùng l åúi.
- Caác th ëï l åûc à ëï quöëc, ph ãan à åöng hi åïn nay àang l åúi d åung nh äûng sai
lêìm, kh áo khùn c ãua nhi ìïu nû áúc x äa h åöi ch ãu nghôa àïí àêíy m åanh cu åöc
phaãn kñch ch ëöng ch ãu nghôa x äa h åöi, ph áa ho åai kh ëöi ào âan k ëït thöëng
nhêët c ãua phong tr âao cöng nhên v âa phong tr âao c áach m åang cuãa nhên
dên thïë gi áúi vò ho âa bònh, à åöc l åêp dên t åöc, dên ch ãu v âa ti ëïn b åö x äa h åöi.
- Cuöåc caách m åang khoa h åoc v âa cöng ngh åï àang di îïn ra m åanh meä
trïn thïë gi áúi, n áo t áac à åöng m åanh t áúi nhõp à åö ph áat tri íïn c ãua nhi ìïu
nûúác, à ìöng th âúi cuäng à åùt ra nh äûng th áach th áûc gay go à ëöi v áúi nhûäng
nûúác l åac h åêu v ìï kinh t ëï. Tònh hònh à áo à äa d îên à ëïn m åöt th åûc t ëï hiïån
nay laâ c áac nû áúc vûâa ph ãai à ëêu tranh, v âûa h på
ú taác v áúi nhau à íï phaát
triïín kinh t ëï. Vò th ëï, cu åöc à ëêu tranh c ãua c áac nûúác, c áac dên töåc vò hoaâ
bònh, dên chuã v âa ti ëïn b åö x äa höåi l åai caâng tr ãú nïn ph áûc t åap hún, gay go hún.
- Sûå ra à âúi c ãua hún m åöt trùm quöëc gia à åöc l åêp tr ãe tu íöi c äung à äa coá
aãnh hûúãng r ëêt l áún à ëïn qu áa trònh chñnh trõ th ëï gi áúi. C áac nû áúc n âay http://ebooks.vdcmedia.com
PTS. NGUYÏÎN VÙN DÛÚNG 64
àang tiïën h âanh cu åöc à ëêu tranh gay go, ph áûc t åap ch ëöng ngh âeo naân vaâ
laåc h åêu, ch ëöng ch ãu nghôa th åûc dên dû áúi m åoi hònh th áûc, ch ëöng s åû can
thiïåp v âa xêm lû åúc c ãua ch ãu nghôa à ëï qu ëöc nh çùm b ãao v åï à åöc l åêp v âa chuã quyïìn dên t åöc.
- Sûå xu ëêt hi åïn nh äûng v ëên à ìï to âan c ìêu c ëêp b áach c áo liïn quan à ëïn
vêån m åïnh lo âai ngû âúi nhû gi äû gòn ho âa bònh, b ãao v åï möi trûúâng, à íêy
luâi nguy cú chi ëïn tranh, h åan ch ëï s åû b âung n íö dên s ëö, ph âong ng âûa vaâ
àêíy l âui nh äûng cùn b åïnh hiïím ngh âeo à âoi h ãoi c áac qu ëöc gia, c áac dên t åöc,
khöng phên biïåt ch ëï à åö chñnh trõ x äa h åöi, ph ëöi h på ú haânh à åöng chung
vúái tinh th ìên tr áach nhi åïm cao, vò l åúi ñch v âa s åû t ìön t åai c ãua c ãa lo âai ngûúâi.
Nhêån th áûc nh äûng à åùc ài íïm trïn àêy cuãa th âúi à åai ng âay nay cung
cêëp cho ch áung ta cú súã khoa h åoc à íï lu åên chûáng tñnh t ëêt y ëïu, h åúp quy
luêåt c ãua àõnh hû áúng x äa höåi ch ãu nghôa, à ìöng th âúi gi áup ch áung ta nhòn
nhêån th âúi cú v âa th ãû th áach m áúi à íï ti ëïn lïn xêy d åûng thaânh cöng m åöt
nûúác x äa h åöi ch ãu nghôa ph ìön vinh. http://ebooks.vdcmedia.com HÛÚÁNG D Î ÊN ÖN THI MÖN CH Ã U NGHÔA X Ä A H Å ÖI KHOA HOÅC 65
Chõu traách nhiïåm xu ëêt baãn
Giaám àöëc NGUYÏÎN VÙN THOÃA
Töíng biïn têåp NGHIÏM ÀÒNH VYÂ
Biïn têpå vaâ sûãa baãn in: BAN BIÏN TÊÅP KHOA H Å OC XAÄ HÖÅI Trònh baây bòa: NGUYÏÎN THÕ HOÂA http://ebooks.vdcmedia.com