Kết hợp phát triển kinh tế, xã hội tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay | Tiểu luận HP1 đường lối quốc phòng an ninh

Nội dung chính của vấn đề kết hợp phát triển kinh tế, xã hội tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. Ý nghĩa của việc kết hợp phát triển kinh tế, xã hội tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện  nay. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

8 4 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Đường lối quốc phòng và an ninh

Trường: Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Thông tin:

24 trang 2 tuần trước

Tác giả:

Profile Mỹ Châu
HỌC VI N BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUY N Ệ Ề
TỔ GIÁO D C QU C PHÒNG VÀ AN NINH Ụ Ố
-------------------------
TIỂ ẬU LU N
HP1 ĐƯỜNG LỐI QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
KẾT H P PHÁT TRI N KINH T , XÃ HỢ Ể Ế ỘI VỚI TĂNG
CƯỜ Ạ ỞNG QU I NGOỐC PHÒNG, AN NINH VÀ ĐỐ I VIỆT
NAM HI N NAY C TR NG VÀ GI I PHÁP Ệ – THỰ Ạ Ả
Sinh viên: M TH H I Y N PHẠ Ị Ả Ế
Mã s sinh viên: ố 1956080047
Lớp: TRUY N HÌNH CLC K39 Ề
Mục l c ụ
Phần 1: MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1
1. Đặt vấn đề ............................................................................................... 1
2. Lý do l a chự ọn đề tài ............................................................................. 1
Phần 2: N I DUNG CHÍNHỘ .......................................................................... 3
1. Cơ sở lý luận ........................................................................................... 3
1.1. M ột s ố định nghĩa cơ bản 3 ................................................................
1.2. Vài nét v kinh t - xã h i và qu c phòng ề ế ộ ố – an ninh ở t Nam Việ
hiện nay ...................................................................................................... 3
2. Nội dung chính c a v k t h p phát tri n kinh t , xã h i vủ ấn đề ế ợ ể ế ộ ới
tăng cườ ốc phòng, an ninh và đống qu i ngoại ở Việ ệt Nam hi n nay. ..... 7
3. Ý nghĩa của vi c k t h p phát tri n kinh t , xã h i vệ ế ợ ể ế ộ ới tăng cường
quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hi n nay.ệ ........................ 12
3.1. Ý nghĩa trong chiến tranh .............................................................. 13
3.2. Ý nghĩa trong thời bình .................................................................. 14
4. Một s ố giải pháp trong v k t h p phát tri n kinh t , xã h i vấn đề ế ợ ể ế ộ ới
tăng cườ ốc phòng, an ninh và đống qu i ngoại ở Việ ệt Nam hi n nay. ... 15
Phần 3: KẾ ẬT LU N ...................................................................................... 20
Phần 4: TÀI LI U THAM KHỆ ẢO .............................................................. 22
1
ĐỀ Ậ Ợ TÀI TIỂU LU N: KẾT H P PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ
HỘI V NG QUỚI TĂNG CƯỜ ỐC PHÒNG, AN NINH VÀ ĐỐI
NGOẠI Ở VIỆT NAM HI N NAY C TR NG VÀ GIỆ – THỰ Ạ ẢI
PHÁP
Phần 1: M U Ở ĐẦ
1. Đặt v ấn đề
Kết h p phát tri n kinh t v i c ng cợ ể ế ớ ủ ố tiềm l c qu phòng, an ninh là m t tự ốc ộ ất
yếu khách quan, m t n i dung quan tr ng l i phát triộ ộ ọng trong đườ ố ển đất nước
của Đả ến lượng ta, nhằm thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chi c: xây dựng chủ
nghĩa xã hội và b o v v ng chả ệ ữ ắc T ổ quốc Vi t Nam xã h i ch ệ ộ ủ nghĩa. Thực tế
phát tri n n n kinh tể ề ế thị trường định hướ nghĩa cho thấng xã hội chủ y không
phải m i lúc, m k t h c b m. Vì v y, c n xây d ng, ọ ọi nơi, sự ế ợp này đượ ảo đả ậ ầ ự
hoàn thi n h ng pháp lu c th c hiệ ệ thố ật, cơ chế, chính sách cũng như tổ chứ ự ện
nhằm k t h p hài hòa, hi u qu a phát tri n kinh t v i c ng c m lế ợ ệ ả giữ ể ế ớ ủ ố tiề ực
quốc phòng, an ninh c ủa đất nước.
2. Lý do l a chự ọn đề tài
Nghiên c u v k t h p phát tri n kinh t , xã h i v ng qu c phòng, ứ ề ế ợ ể ế ộ ới tăng cườ ố
an ninh và đố ấn đềi ngoại ở Việt Nam hiện nay không còn là v quá mới mẻ
nhưng vẫn vô cùng quan tr ng trong công cu c phát triọ ộ ển đất nước, ti n lên ch ế ủ
nghĩa xã hộ ới tăng cười. Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội v ng củng cố quốc
phòng - an ninh c ta là ho ng tích c c, ch ng c c và ở nướ ạt độ ự ủ độ ủa Nhà nướ
nhân dân trong vi c g n k t ch t ch ng kinh t - xã h i, qu c phòng - ệ ắ ế ặ ẽ hoạt độ ế ộ ố
an ninh trong m t ch nh th ng nh t trên ph m vi c t ng ộ ỉ ể thố ấ ạ ả nước cũng như ở ừ
địa phương, thúc đẩy nhau cùng phát tri n, góp phể ần tăng cường s c m nh t ng ứ ạ ổ
hợp c a qu c gia, th c hi n th ng l i hai nhi m v chi c xây d ng ch ủ ố ự ệ ắ ợ ệ ụ ến lượ ự ủ
nghĩa xã hội và b o v T c Vi t Nam xã h i ch ả ệ ổ quố ệ ộ ủ nghĩa. Trên đây là những
lý do c em quy nh ch tài ti u lu t h p phát tri n kinh hính để ết đị ọn đề ể ận là: “Kế ợ ể
2
tế, xã h i v ng qu i ngoộ ới tăng cườ ốc phòng, an ninh và đố ại ở Việt Nam hiện
nay”. ế ứ ạ ẹ ẽ Do ki n th c còn h n h p và tìm hi u luểu chưa thật kĩ nên bài tiể ận s
không tránh kh i nhi u sai sát, kính mong th y cô thông c m và s bài ỏ ề ầ ả ửa đổi để
tiể ậu lu n có th hoàn thiể ện hơn. Em xin chân thành cảm ơn!
3
Phần 2: N I DUNG CHÍNH Ộ
1. Cơ sở lý luận
1.1. M ột số định nghĩa cơ bản
Quốc phòng là công vi c gi ệ ữ nước c a m t qu c gia, bao g m t ng th các hoủ ộ ố ồ ổ ể ạt
động đố ội và đố các lĩnh vựi n i ngoại trên tất cả c kinh tế, chính trị, quân sự,
văn hoá, xã hội... nhằm mục đích bảo v v ng ch c l p, ch quy n và toàn ệ ữ ắc độ ậ ủ ề
vẹn lãnh th o môi ng thu n lổ, tạ trườ ậ ợi để ựng đất nướ xây d c.
An ninh, tr ng thái ạ ổn định an toàn, không có d u hi u nguy hiấ ệ ểm để đe doạ sự
tồn t i và phát triạ ển bình thường c a cá nhân, c a t ủ ủ ổ chứ ủc, c a toàn xã h i. Bộ ảo
vệ an ninh là nhi m v ệ ụ trọng yếu, thường xuyên c a toàn dân và c a c h ủ ủ ả ệ thống
chính tr do l ng an ninh làm nòng c t; b o v an ninh luôn k t h p chị ực lượ ố ả ệ ế ợ ặt
chẽ v i c ng c c phòng. ớ ủ ố quố
1.2. Vài nét v kinh t - xã h i và quề ế ộ ốc phòng an ninh – ở Việt Nam hiện
nay
1.2.1. Kinh t - Xã hế ội
Kinh t , qu c phòng, an ninh là ng m t hoế ố nhữ ặ ạt động cơ bản c a m i qu c gia, ủ ỗ ố
dân t c l p có ch quy n. M c có m c hoộc độ ậ ủ ề ỗi lĩnh vự ục đích, cách thứ ạt động
riêng và ch u s chi ph i c a h ng quy lu t riêng, song gi a chúng l i có ị ự ố ủ ệ thố ậ ữ ạ
mối quan hệ, tác động qua l i lạ ẫn nhau. Trong đó, kinh tế là y u t ế ố suy cho đến
cùng quy n qu c phòng - c l i, qu c phòng - an ninh ết định đế ố an ninh, ngượ ạ ố
cũng có tác độ ạo điề ện thúc đẩng tích cực trở lại với kinh tế, bảo vệ và t u ki y
kinh t phát tri ế ển.
Hệ thống kinh tế Việt Nam là m t hộ ệ thống kinh t h n h p. Khi mà n n kinh ế ỗ ợ ề
tế thị trường đang ngày càng phát triển và thị trường hóa thì ta v n th y s can ẫ ấ ự
thiệp của Nhà nước vào n n kinh t còn khá cao. Hiề ế ện nay, Nhà nước vẫn thực
hi kiện vi u chệc điề ỉnh giá cả ểu hành chính v i m t s m t hàng thi t yớ ộ ố ặ ế ếu như
yêu c u các công ty, doanh nghi u ch nh m u, ầ ệp điề ỉ ức đầu tư, giá cả xăng dầ
kiểm soát nguyên v t li u xây dậ ệ ựng như sắt, thép, xi măng,...
4
Chính ph t Nam t nh và nh nh r ng Vi t Nam là m t kinh t ủ Việ ự xác đị ận đị ằ ệ ộ ế
vận hành theo cơ chế thị trường. Điều này đã được m t s n n kinh t ộ ố ề ế thị trường
tiên ti n công nh n nay Hoa K , EU, Nh t B n vế ận, nhưng cho đế ỳ ậ ả ẫn chưa thừa
nhận và xác định Việt Nam là m c có n n kinh t ột nướ ề ế thị ng. trườ
Việt Nam là một nước có nhi u thành ph n kinh t ề ầ ế như: kinh tế Nhà nước, kinh
tế tư nhân, kinh t có vế ốn đầu tư nước ngoài, kinh t t p th , kinh t ế ậ ể ế tư bản Nhà
nước,...Và nh ng khu v c này có tữ ự ốc độ tăng trưở ng không gi ng nhau khi mà ố
nền kinh t c và n n kinh t t p th ng ch m thì n n kinh t ế Nhà nướ ề ế ậ ể tăng trưở ậ ề ế
tư nhân và có vốn đầu tư nướ oài tăng khá nhanh.c ng
Sự phát tri n c a Vi ng ghi nh i mể ủ ệt Nam trong hơn 30 năm qua rất đá ận. Đổ ới
kinh t và chính tr t y phát tri n kinh t , nhanh chóng ế ị ừ năm 1986 đã thúc đẩ ể ế
đưa Việt Nam từ một trong những quốc gia nghèo nhất trên thế giới trở thành
quốc gia thu nh p trung bình th p. T ậ ấ ừ 2002 đến 2018, GDP đầu người tăng 2,7
lần, đạt trên 2.700 USD năm 2019, với hơn 45 triệu người thoát nghèo. Tỉ lệ
nghèo gi m m nh t i 6% (3,2 USD/ngày theo sả ạ ừ hơn 70% xuống còn dướ ức
mua ngang giá). Đạ ận người bộ ph i nghèo còn lại ở Việt Nam là dân tộc thiểu
số, chi m 86%. ế
Do h i nh p kinh t sâu r ng, n n kinh t t Nam ch ng n ng n ộ ậ ế ộ ề ế Việ ịu ảnh hưở ặ ề
bởi đạ 19, nhưng cũng thểi dịch COVID- hiện s c ch ng chứ ố ịu đáng kể. Tăng
trưởng GDP ước đạt 2,9% năm 2020. Việt Nam là m t trong s ít quộ ố ốc gia trên
thế giới tăng trưởng kinh t ế dương, nhưng đại dịch đã để l i nhạ ững tác động dài
hạn đối với các hộ gia đình - thu nhập của khoảng 45% hộ gia đình được khảo
sát gi n kinh tảm trong tháng 1 năm 2021 so với tháng 1 năm 2020. Nề ế được
dự báo s u Vi t Nam ki m soát t t s lây lan ẽ tăng trưởng 6,6% năm 2021 nế ệ ể ố ự
của vi- ng th i các ngành s n xu ng xu t kh u ho ng t t và nhu rút đồ ờ ả ất hướ ấ ẩ ạt độ ố
cầu n a ph c h i m nh m . ội đị ụ ồ ạ ẽ
Thách th c l n nh t mà n n kinh t ứ ớ ấ ề ế nước ta đang gặp phải đó là nền kinh t ế thế
giới có độ ảnh hưở xu hướng tăng trưở mở cao, Việt Nam bị ng trực tiếp từ ng
5
chậm của n n kinh t ề ế thế giới và vi c n i l ng ti n t c a m t s c l n. Tác ệ ớ ỏ ề ệ ủ ộ ố nướ ớ
độ ủng c a chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, các kho n n xả ợ ấu tăng cao,...
Việt Nam còn ch u nh ng ị ữ tác động của xu th ế đa cực, gia tăng tính kết n i khu ố
vực, s n i lên c a Châu Á và các s d ch chuy u kinh t ự ổ ủ ự ị ển cơ cấ ế.
Bên c nh nh ng thu n l i và các k t qu to l c trong quá ạ ữ ậ ợ ế ả ớn nước ta đã đạt đượ
trình xây d ng và phát tri n kinh t . Tuy nhiên chúng ta v n còn t n t i nhiự ể ế ẫ ồ ạ ều
hạn ch thách trong vi c phát tri n m t n n kinh t b n v c và ế cũng như thử ệ ể ộ ề ế ề ự
đạt được những m c tiêu kinh t t ra. ụ ế đã đặ
Nền kinh t ế nước ta hi n nay tuy phát tri n khá ệ ể ổn định, nhưng vẫn còn g p rặ ất
nhiều những thách thức từ trong và n c. Ch khi hi u và tgoài nướ ỉ ể ận dụng rõ
nhữ ợng l i th thì ta mế ới có thể vươn lên và trở thành m t trong nh c có ộ ững nướ
nền kinh t mế ạnh trong tương lai.
1.2.2. Quốc phòng An ninh –
Quốc phòng - an ninh không ch g m vi c b o v n v lãnh th mà ỉ ồ ệ ả ệ chủ quyề ề ổ
còn đảm bảo an ninh chính tr , an ninh xã h i, an ninh kinh tị ộ ế, an ninh văn
hoá, tư tưởng. Xu hướng toàn c u hoá hi n nay v i s ầ ệ ớ ự vượt b c c a khoa h - ậ ủ ọc
kỹ thu t trên th ậ ế giới đã kéo theo sự thay đổi trong cơ cấu, nội dung và phương
hướng củ ốa qu c phòng an ninh trên th i nói chung và Vi t Nam nói riêng. ế giớ ệ
Thự ệ ớc hi n m i mục tiêu đổ i, xây d c ngày càng giàu mựng đất nướ ạnh và văn
minh nước ta đã đạt đượ ợp được những thành tựu lớn, tập h c sức mạnh to lớn
của các t ng l p nhân dân trong công cu c xây d ng và b o v ầ ớ ộ ự ả ệ đất nước.
Nguyên tắc lãnh đạo, ch ỉ đạo của Đảng đã đưa nước ta vượt qua muôn vàn khó
khăn, thách thức, đẩ ện đại hóa đất nước. Đảng đã y mạnh công nghiệp hóa, hi
xác định rõ quan điể ức đầy đủm chỉ đạo về quốc phòng và an ninh là nhận th
và toàn di n v nhi n v và mệ ề ệ ụ ục tiêu b o v T ả ệ ổ quốc.
6
Phát tri n lý lu n, t ng h p s c m nh và lể ậ ổ ợ ứ ạ ực lượng c a n n qu c phòng an ninh, ủ ề ố
xây d ng khu v c phòng th t nh, thành ph v ng chự ự ủ ỉ ố ữ ắc, đáp ứng yêu c u, nhiầ ệm
vụ c a củ ả thờ ời bình và th i chiến.
Đảng và Nhà nước đã thông qua nhiều ngh quy t, lu t, ngh ị ế ậ ị định để hoàn thiện
cơ chế lãnh đạ ủa Đả ản lý, điều hành đất nướ o c ng trong qu c. Công tác quốc
phòng an ninh được th c hi n tự ệ ốt đã giữ vững ổn định chính tr , b o v nị ả ệ ền độc
lập, ch quy n và toàn v n lãnh th , t p h c s c mủ ề ẹ ổ ậ ợp đượ ứ ạnh t ng h p c a quổ ợ ủ ần
chúng nhân dân.
Tuy nhiên, nướ ẫn đứng trướ ều nguy cơ, thách thức ta hiện nay v c nhi c lớn, có
tác độ ạp, khó lườ tư tưởng và diễn biến phức t ng. Tình trạng suy thoái về ng
chính tr c nh t là tình tr a mị, đạo đứ ấ ạng quan liêu, tham nhũng củ ột bộ phận
không nh cán b ng viên làm gi m ni m tin c a quỏ ộ, đả ả ề ủ ần chúng nhân dân đối
với Đả ới Nhà nướng, v c.
Một s cán b n thố ộ, đảng viên chưa nhậ ức một cách toàn di vện và đầy đủ ề
nhiệm v bụ ảo v T c, ch quan, m t c nh giác, không nệ ổ quố ủ ấ ả ắm ch c tình hình ắ
ở c , không gơ sở ắ ớn bó v i nhân dân. Thế trận quốc phòng toàn dân chưa được
xây d ng v ng ch c trên m t s ự ữ ắ ộ ố địa bàn.
Lực lượng d b ự ị động viên và dân quân t v ự ệ chưa được nâng cao thường xuyên
về chi n thu khoa h c công ngh nên s c chi u còn ế ật, kĩ thuật, trình độ ọ ệ ứ ến đấ
chưa cao, chưa đáp ứng ngang t m nhi m v . Hoầ ệ ụ ạt động nghiên c u, d báo v ứ ự ề
quốc phòng an ninh còn nhi u h n ch , vi c n m b t tình hình v xề ạ ế ệ ắ ắ ẫn còn để ảy
ra sơ hở, bị động, b t ng . ấ ờ
Hiện nay, các th lế ực thù địch th c hi n chự ệ ống phá Nhà nước ta b ng n u th ằ hiề ủ
đoạn m i, chúng th c hiớ ự ện âm mưu “diễn biến hòa bình” nhằm thay đổi ch ế độ
chính trị nước ta. M c tiêu cụ ủa chúng là xóa bỏ s o c ng, xóa b ự lãnh đạ ủa Đả ỏ
chế xã h i ch độ ộ ủ nghĩa, tạo cớ để ng chiphát độ ến tranh xâm lược kiểu mới.
7
Những tranh ch p v ấ ề chủ quy n lãnh th , tài nguyên s ngày càng di n ra phề ổ ẽ ễ ức
tạp hơn, tiề ẩn nguy cơ xung đột vũ trang. Do đó, nhiệm đấm u tranh, b o v Tả ệ ổ
quốc trong giai đoạ ới đòi hỏn m i phải chủ động nắm bắt tình hình, sáng tạo,
quyết liệt, kiên quy t gi v ng nế ữ ữ ền độc lập dân t ộc.
Sự nghi p quệ ốc phòng an ninh trong giai đoạn mới đặt ra yêu c u ph i ch ầ ả ủ động
phòng ng a, tri t tiêu nh ng y u t d n và ừ ệ ữ ế ố ẫn đến xung đột vũ trang, ngăn chặ
đẩy lùi nguy cơ chiến tranh.
2. Nộ ủ ể ới dung chính c a v kấn đề ết hợp phát tri n kinh tế, xã hội v i tăng
cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hi n nay. ệ
Ðại h i XIII c a Ð t h p ch t ch , hi u quộ ủ ảng xác định: “Kế ợ ặ ẽ ệ ả giữa kinh tế, văn
hóa, xã hội, đối ngo i v i qu c phòng, an ninh và gi a qu c phòng, an ninh vạ ớ ố ữ ố ới
kinh t i và i ngo i c n th u tri ế, văn hóa, xã hộ đố ại”. Đây là chủ trương mớ ầ ấ ệt để
thự ệ ệc hi n có hi u quả cao. T i hại Đạ ội XIII lần này, Đảng đã “Cụ thể hóa và
thự ệ ệ ảc hi n có hi u qu quan hệ giữa hai nhi m v chi c xây d ng và bệ ụ ến lượ ự ảo
vệ Tổ quốc Vi t Nam xã h i ch c phát tri n kinh t - xã ệ ộ ủ nghĩa trong chiến lượ ể ế
hội, v i chiớ ến lược b o v T ả ệ ổ quốc; trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội,
quốc phòng, an ninh, đố ừng địa phương, vùng, địi ngoại; trong t a bàn chiến
lược và trong t ng nhi m vừ ệ ụ, chương trình, kế hoạch cụ thể”. Đây là sự phát
triển tư duy mớ ủa Đả ải pháp tăng cười c ng về nội dung gi ng quốc phòng, an
ninh, b o v T ả ệ ổ quốc. Đảng tiếp t c bụ ổ sung làm rõ hơn về nội hàm s k t hự ế ợp
không ch c kinh t mà còn cỉ trên lĩnh vự ế ả trên lĩnh vực văn hóa, xã hội, đối
ngoại với kinh tế, văn hóa, xã h i và gi a qu c phòng, an ninh v i kinh tộ ữ ố ớ ế, văn
hóa, xã hội, đối ngoại. Để thực hiện th ng lắ ợi chủ trương trên cần nhận th c rõ ứ
một s nố ội dung sau:
2.1. C ủng c c phòng, an ninh, nh m gi vố quố ằ ữ ững môi trường hòa bình,
ổn định để phát triển đất nước theo định hướng xã h i ch ộ ủ nghĩa
Với mục tiêu là: “Phát huy sức m nh t ng h p c a toàn dân t c, c a c h ạ ổ ợ ủ ộ ủ ả ệ thống
chính tr k t h p v i s c m nh th i, tranh th t ng tình, ng h ị ế ợ ớ ứ ạ ời đạ ủ ối đa sự đồ ủ ộ
8
của c ng qu c t b o v v ng ch c l p, ch quy n, th ng nhộng đồ ố ế để ả ệ ữ ắc độ ậ ủ ề ố ất,
toàn v n lãnh th c a T c, b o v c, Nhân dân, ch xã ẹ ổ ủ ổ quố ả ệ Đảng, Nhà nướ ế độ
hội ch i ích qu c gia - dân t c; gi vủ nghĩa, nền văn hóa và lợ ố ộ ữ ững môi trường
hòa bình, nh chính tr , an ninh qu i; xây d ng xã ổn đị ị ốc gia, an ninh con ngườ ự
hội tr t t , k ậ ự ỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng
xã h i ch c h t, gi v ng hòa bình, phát ộ ủ nghĩa”. Trướ ế ữ ững môi trườ ổn định để
triển đất nước, tạo môi trường thu n lậ ợi cho các nhà đầu tư nước ngoài h p tác ợ
làm ăn lâu dài. Điều này chỉ có th ể đạt được d a trên các k t qu c ng c ự ế ả ủ ố quốc
phòng, an ninh. Đồng th i, tờ ạo điều kiện, cơ hội cho phát tri n kinh tể ế, văn hóa,
xã h i ngo i v i b o v , phát tri n b n v ng có hi u qu các khu, vùng ội, đố ạ ớ ả ệ ể ề ữ ệ ả ở
kinh t a bàn chi c, vùng biên gi i, bi o. Gi v ng ế trọng điểm, đị ến lượ ớ ển, đả ữ ữ ổn
đị ốnh chính trị, an ninh quốc gia trong các mối quan hệ qu c tế, b m cho ảo đả
kinh tế, văn hóa, xã hội phát tri n vể ới tăng cường mở r ng h p tác kinh t ộ ợ ế quốc
tế, chú tr ng h p tác kinh t ọ ợ ế biển với các nước có th m nh, tế ạ ạo đan xen lợi ích.
Kết h p kinh t v i qu c phòng là m t yêu c u khách quan c a s nghi p xây ợ ế ớ ố ộ ầ ủ ự ệ
dựng và b o v Tả ệ ổ quốc. M t n n kinh t phát tri n toàn di u ki n xây ộ ề ế ể ện là điề ệ
dựng m t n n qu c phòng m nh, còn m t n n qu c phòng m nh s t o môi ộ ề ố ạ ộ ề ố ạ ẽ ạ
trườ ểng phát tri n và b o v t t thành qu kinh t . ả ệ ố ả ế
2.2. Tăng cường ti m l c qu c phòng, an ninh v i phát tri n kinh tề ự ố ớ ể ế, văn
hóa, xã h i ngoội, đố ại.
Đả ầ ề ựng c n củng cố ti m l c chính trị - tinh th o, ần, nâng cao năng lực lãnh đạ
sức chi u; xây d ng và hến đấ ựng Đả ệ thống chính tr trong s ch, v ng mị ạ ữ ạnh;
củng cố niềm tin c i v c, ch xã h i ch ủa nhân dân đố ới Đảng, Nhà nướ ế độ ộ ủ
nghĩa; khơi dậy lòng yêu nướ ển đất nước, khát vọng phát tri c phồn vinh, hạnh
phúc, k t h p s c m nh dân t c v i s c m nh th y m nh toàn di n, ế ợ ứ ạ ộ ớ ứ ạ ời đại; đẩ ạ ệ
đồ ộng b công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; xây dựng
và b o v T ả ệ ổ quốc, phấn đấu đến gi a th k ữ ế ỷ XXI, nước ta tr ở thành nước phát
triển, theo định hướ nghĩa. Kếng xã hội chủ t hợp xây dựng, củng cố tiềm lực
9
kinh t i trong Chi c B o v T c và các chiế, văn hóa, xã hộ ến lượ ả ệ ổ quố ến lược
chuyên ngành. Phát tri n công nghi p qu c phòng, an ninh g n v i công nghiể ệ ố ắ ớ ệp
quốc gia theo hướ ờng, lưỡ ện đạng tự chủ, tự cư ng dụng, hi i; kết hợp quốc
phòng - kinh t vùng, khu kinh t a bàn chi c, biên gi i, ế ở ế trọng điểm, đị ến lượ ớ
biển, đảo,… bảo v ệ chủ quy n biề ển, đảo v i phát tri n kinh tớ ể ế, văn hóa, xã hội,
đố ại ngo i m r ng kinh t ở ộ ế biển, đảo nh t là ấ ở quần đảo Trường Sa, DK1. Cùng
với đó, “Xây dựng, củng cố đường biên gi i trên b hòa bình, h u ngh , hớ ộ ữ ị ợp
tác và phát tri l c th c thi pháp lu t c a các l ng làm ển; nâng cao năng ự ự ậ ủ ực lượ
nhiệm vụ ở biên gi i, bi ng ti m lớ ển, đảo”. Tăng cườ ề ực khoa học - công nghệ
quốc phòng, an ninh với ứng d ng các thành t u khoa h - công ngh c a nụ ự ọc ệ ủ ền
kinh t ế vào lĩnh vực qu c phòng, an ninh, trong nghiên c ố ứu, ứng d ng s a ch a, ụ ử ữ
cải ti n, làm ch công ngh s n xuế ủ ệ ả ất vũ khí, trang bị k t cho lỹ thuậ ực lượng vũ
trang, trước hết là l ng ti n th ng lên hiực lượ ế ẳ ện đại.
2.3. C ủng c l ng qu c phòng, an ninh v i phát tri n kinh tố ực lượ ố ớ ể ế, văn
hóa, xã h i ngoội, đố ại
Kết h p trong xây d ng lợ ự ực lượng vũ trang với lực lượng nghiên c u khoa hứ ọc,
nhân l c chự ất lượng cao, lưỡng d ng cho c m c tiêu qu c phòng, an ninh, kinh ụ ả ụ ố
tế, văn hóa, xã hội, đố ồi dưỡi ngoại. Chú trọng b ng nâng cao nhận thức của
nhân dân v nhi m v phòng, an ninh b o v T c, nâng cao dân trí, ề ệ ụ quốc ả ệ ổ quố
kiến th c pháp lu t, chứ ậ ất lượng lực lượng c a n n qu c phòng toàn dân, an ninh ủ ề ố
nhân dân v i chớ ất lượng ngu n nhân l c cho kinh tồ ự ế, văn hóa, xã hội, đối ngo i. ạ
Củng c , xây dố ựng l ng quực lượ ốc phòng, an ninh, ng tâm xây dtrọ ựng Quân
độ ại nhân dân, Công an nhân dân cách m ng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước
hiện đại, m t s quân ch ng, binh ch ng, lộ ố ủ ủ ực lượng ti n th ng lên hiế ẳ ện đại. Đến
năm 2025, cơ bả ựng Quân độ ền đền xây d i, Công an tinh, gọn, mạnh, tạo ti
vững chắc, ph u t i, Công an cách m ng, ấn đấ ừ năm 2030 xây dựng Quân độ ạ
chính quy, tinh nhu , hi i; v ng m nh v chính tr c, t ệ ện đạ ữ ạ ề ị, tư tưởng, đạo đứ ổ
chứ ờ ực và cán b ng thộ. Đồ i, củng cố dân quân t vệ ở các khu, vùng kinh t ế
trọng điể ển, đả ực lượm, biên giới, bi o vững mạnh. Xây dựng l ng dự bị động
10
viên hùng h u ch ng cao, chú tr ng lậ ất lượ ọ ực lượng dân quân biển…; lực lượng
Công an cơ sở đáp ứng nhi m v an ninh, tr t t ệ ụ ậ ự ở cơ sở; c ng c các khu kinh ủ ố
tế - quốc phòng trên các đị ến lượ cư ổn địa bàn chi c với bố trí các cụm dân nh,
giúp dân s n xuả ất, xóa đói, giảm nghèo, xây d ng nông thôn mự ới, ưu tiên vùng
sâu, vùng xa, biên gi i, biớ ển, đảo.
2.4. C ủng c ố thế trận qu c phòng, an ninh v i phát tri n kinh tố ớ ể ế, văn hóa,
xã h i ngo i ội, đố ạ
Muốn th c n g n v i quy ho ch c a qu c gia, vùng, tế ầ ắ ớ ạ ủ ố ừng địa phương theo
hướng k t h p ch t ch c phòng, an ninh v i phát tri n kinh tế ợ ặ ẽ quố ớ ể ế, văn hóa, xã
hội, đối ngoại. Xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, phòng thủ quân
khu v i xây d ng các công trình phòng th dân s ; b trí l ang ớ ự ủ ự ố ực lượng vũ tr
gắn với các cơ sở chính tr , kinh tị ế, văn hóa, xã hội. K t h p xây dế ợ ựng cơ sở hạ
tầng trên các tuyến đảo gần b và xa b ờ ờ để ế ti p tục đưa người dân ra làm ăn và
cư trú ổn đị ền đề ựng các căn cứnh lâu dài, tạo ti xây d hậu cần - kỹ thuật, dịch
vụ kỹ thuật a tàu bi n, h u c n ngh cá vùng bi o. B o v , h đóng và sử ể ậ ầ ề ển, đả ả ệ ỗ
trợ ngư dân, doanh nghiệ ạt độ ển, đảp ho ng dài ngày trên bi o. Củng cố quốc
phòng, an ninh khu v c phòng th luôn g n v i th c hiở ự ủ ắ ớ ự ện các chương trình,
mục tiêu quốc gia xóa đói, giảm nghèo, xây d ng nông thôn m i, phát tri n các ự ớ ể
khu kinh t - c phòng, qu c phòng - kinh t . K t h ng h ế quố ố ế ế ợp đầu tư xây dự ệ
thố ế ấ ớ ự ựng k t c u hạ t ng bầng đồ ộ kinh t i vế, văn hóa, xã hộ i xây d ng khu v c
phòng th o, biên gi i, b o vủ biển, đả ớ ả ệ đường biên c t m c, xây d ộ ố ựng căn cứ
hậu phương với quy ho ch, b trí lạ ố ại các điểm, cụm dân cư, xây dựng hệ thống
chính tr ị cơ sở, “thế trận lòng dân” vững chắc, nh t là ấ ở vùng sâu, vùng xa, biên
giới, bi o. Xây d ng công trình phòng th quân s v i dân s các t nh, ển, đả ự ủ ự ớ ự ở ỉ
thành phố, địa bàn trọng điểm, chiến lược, bảo đảm trong th i bình có kh ờ ả năng
tự l c gi i quy t nh ng tình huự ả ế ữ ống ở địa phương theo phương châm “4 tại chỗ”;
khi x y ra chiả ến tranh ch ủ động đánh địch ngay t ừ đầu, theo phương châm cấp
nào gi c ữ ấp đó.
11
2.5. Tăng cườ ế, đấng quốc phòng, an ninh với mở rộng hợp tác quốc t u
tranh qu c phòng g n v i phát tri n kinh tố ắ ớ ể ế, văn hóa, xã hội, đối
ngoại
Hợp tác về quốc phòng, an ninh t o th n l i cho h p tác qu c tạ ời cơ thuậ ợ ợ ố ế ổn
đị ề ệ ợ ể ếnh, b n v u sâu, t u kiững, đi vào chiề ạo điề n cho h p tác phát tri n kinh t ,
văn hóa, xã hội, đố ất lượi ngoại, thu hút nguồn lực, nhân lực ch ng cao, khoa
học, công ngh tiên ti n. Nâng cao hi u qu h p tác kinh t i cệ ế ệ ả ợ ế thương mạ ủa
doanh nghi p qu c phòng, an ninh, m r ng xu t nh p kh u s n ph m quệ ố ở ộ ấ ậ ẩ ả ẩ ốc
phòng và kinh t , vi ng hàng hóa ph c vế ễn thông,… làm cho thị trườ ụ ụ quốc
phòng, an ninh, kinh t ế ngày càng phong phú hơn, có điề ện đầu tư, đổu ki i mới
công ngh , t c hi k thu t cho lệ ừng bướ ện đại hóa vũ khí, trang bị ỹ ậ ực lượng vũ
trang, đẩ ện đại hóa Quân độ ọn đốy nhanh hi i và Công an. Lựa ch i tác có tiềm
năng về khoa học - công nghệ tiên tiến, vận dụng linh hoạt hình thức hợp tác
đa phương và song phương toàn diện, song c n tầ ập trung vào các lĩnh vực khắc
phục h u qu chi n tranh; tìm ki m c u h , c u n n; quân y; phòng, ch ng d ch ậ ả ế ế ứ ộ ứ ạ ố ị
bệnh; đào tạo; nghiên c u khoa h c; công nghi p quứ ọ ệ ốc phòng, an ninh; an ninh
biể ợ ấ ệ ận; h p tác hu n luy n, diễn t p, tuần tra chung trên bi u tranh phòng, ển. Đấ
chống các thách th c an ninh truy n th ng và phi truy n th ng ứ ề ố ề ống. Tăng cườ
hợp tác v i tác có th m nh, giàu ti phát tri n kinh tới các đố ế ạ ềm năng về ể ế biển.
Đối ngo i qu c ph ng và ph i h p ch t ch v i lạ ố ò ố ợ ặ ẽ ớ ực lượng b o v biên giả ệ ới nước
bạn xây d ng biên gi i hòa bình, h u nghựng đườ ớ ữ ị, ổn định và phát tri n. Tham ể
gia l ng gìn gi hòa bình c a Liên h p qu c trên m t s c: công ực lượ ữ ủ ợ ố ộ ố lĩnh vự
binh, quân y, thông tin…, góp phầ ốc “từ ớm”, “từ xa”, nâng n bảo vệ Tổ qu s
cao v c ng h p tác v u tranh kinh t ị thế ủa Quân đội, đất nước. Tăng cườ ợ ới đấ ế
nhằm b o v quy n l i c i s n xu c, cả ệ ề ợ ủa ngườ ả ất và tiêu dùng trong nướ ũng như
hàng hóa c ng qu c t m bủa nước ta trên trườ ố ế; đả ảo cho các nhà đầu tư nước
ngoài th c hi t phù h p v i lu t pháp qu c t và pháp lu t Viự ện đúng cam kế ợ ớ ậ ố ế ậ ệt
Nam; b o h công dân Vi t Nam c ngoài và tranh th t n lả ộ ệ ở nướ ủ ối đa nguồ ực
người Việt Nam ở ớ nư c ng phát tri c; boài để ển đất nướ ảo vệ tài nguyên, môi
12
trườ ể ề ững phát tri n kinh tế ể bi n b n v ng; an ninh ngu c, nhồn nướ ất là sông Mê
Công. Tăng cường qu c phòng, kiên quyố ết, kiên trì đấu tranh b o v quyả ệ chủ ền
biển, đảo; gi vữ ững môi trường hòa bình, phát tri ổn định để ển đất nước.
Kết h p kinh t v i qu c phòng là ho ng ch ng c a m t qu c gia trên ợ ế ớ ố ạt độ ủ độ ủ ộ ố
cơ sở ủa hai lĩnh vự nhận thức và vận dụng các quy luật c c kinh tế và quân sự,
nhằm tăng cường sức m nh qu c phòng cạ ố ủa đất nước trong quá trình phát triển
kinh tế, đồng thời ngăn chặn, h n ch ạ ế các tác động tiêu c c c a chi n tranh, cự ủ ế ủa
phát tri n quể ốc phòng đối với sự phát tri n kinh t k t hể ế. Sự ế ợp đó là hoạt động
của toàn xã h i, song vai trò quy nh thu c v ộ ết đị ộ ề Nhà nước.
Ở nước ta, kế ợ ựt h p kinh tế với quốc phòng còn là s tiế ềp nối truy n thống lịch
sử dân t c: d i giộ ựng nước đi đôi vớ ữ nước. Ðó cũng là mộ ến lượt chi c xuyên
suốt c a Ðủ ảng ta trong quá trình lãnh đạo cách m ng. K t h p kinh t v i quạ ế ợ ế ớ ốc
phòng ph i th n trong xây d u kinh t h p lý; có chi c kinh ả ể hiệ ựng cơ cấ ế ợ ến lượ
tế đối ngo n; xây d ng và hoàn thi n không ng ng hại đúng đắ ự ệ ừ ệ thống quan h ệ
sản xu i làm t t ch a là l ng b o v các thành qu ất; quân độ ố ức năng vừ ực lượ ả ệ ả
kinh t - xã h i c c, v a là l ng xây d ng kinh t ; k t h p kinh ế ộ ủa đất nướ ừ ực lượ ự ế ế ợ
tế v i qu c ph o, b ng ngu n nhân l c, trong chiớ ố òng trong đào tạ ồi dưỡ ồ ự ến lược
phát tri n khoa h c và công ngh . ể ọ ệ
Ngày nay, hoạt động kinh tế là trung tâm, hàng đầu, nhằm huy động m i nguọ ồn
lực t n c a c i v t chừ con người đế ủ ả ậ ất, tài nguyên thiên nhiên, để giải quyết
nhữ ứ ấng v bấn đề c xúc nh t về nâng cao đờ ững điềi sống nhân dân, tạo ra nh u
ki quệ ận v t chất, kỹ thuật quan tr c ng cọng để ủ ố ốc phòng, đó là xây dựng thế
trận và lực lượng sẵn sàng đủ sức b o v c l p, chả ệ độ ậ ủ n, toàn v n lãnh th quyề ẹ ổ
(vùng đất, vùng bi n, vùng tr , b o v thành qu cách m ng, gi v ng và cể ời) ả ệ ả ạ ữ ữ ủng
cố hòa bình, an ninh, nh trên cổn đị ả nước, thúc đẩy công cuộc xây dựng kinh
tế, hiện đại hóa đất nước.
3. Ý nghĩa của vi c k t h p phát tri n kinh t , xã h i vệ ế ợ ể ế ộ ới tăng cường quốc
phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hi n nay. ệ
13
3.1. Ý nghĩa trong chiến tranh
Trong th i kì chi n tranh v c ta, c k t h p phát ờ ế ẫn đang diễn ra trên đất nướ việ ế ợ
triển kinh t - xã h i vế ộ ới tăng cường qu c phòng an ninh g n li n v i s nghiố ắ ề ớ ự ệp
giả ủ ệi phóng và bảo vệ tổ húng ta chquốc. Lênin đã từng nói: “C o vtrương bả
tổ quốc nên chúng ta đòi hỏi có thái độ ấn đề nghiêm túc với v khả năng quốc
phòng và chu n b chi u c c nhà. Cu c chi n tranh này cẩ ị ến đấ ủa nướ ộ ế ần được
chuẩn bị trước lâu dài, nghiêm túc b u tắt đầ ừ kinh t y, trong chiế”. Như vậ ến
tranh, s k t h p gi a phát tri n kinh t - xã h i vự ế ợ ữ ể ế ộ ới tăng cường qu c phòng an ố
ninh rõ ràng đóng vai trò quan trọng không kém trong th i bình. ờ
Trong th i chi n tranh, s k t h p này mang tính ch t cân b ng, qua ờ ế ự ế ợ ấ ằ tác động
lại l n nhau. ẫ Nhưng trong môí quan h kinh t có ph n quan trệ này, ế ầ ọng hơn và
giữ ớ ố ể ậ vai trò quy nh vết đị i qu c phòng an ninh; phát tri n kinh tế sẽ tạo ra v t
chất, k thuỹ ật làm cơ sở cho sự nghiệp củng c ố quốc phòng an ninh. Trong hai
cuộc kháng chi n ch ng pháp và M , ế ố ỹ Đảng ta đã thực hi n chiệ ến lược xây d ựng
CNXH n B n B c tr thành h u phở miề ắc. Miề ắ ở ậ ương vững chắc của miền Nam
và c n S phát tri n kinh t n B n l n vào s nghiả ước. ự ể ế ở miề ắc đã góp phầ ớ ự ệp
giải phóng t c và b o v v ng ch c CNXH b ng cách góp s c ổ quố ả ệ ữ ắ ằ ứ người, sức
của cho cuộc chi n tranh ế chống gi c ngo i xâm. Công tác qu c phòng an ninh ặ ạ ố
tạo môi tưrờng ổn định, lâu dài, b o v thành qu kinh t t ra cho ả ệ ả ế làm ra và đặ
nền kinh t nhu c u l n v v t ch t trang b k thuế ầ ớ ề ậ ấ ị ỹ ật để từ đó thúc đẩy n n kinh ề
tế - xã h i phát tri n mộ ể ột cách đa dạng phong phú hơn.
Trong th i chi n tranh, kinh t và qu c phòng t n t i song song nhau, không ờ ế ế ố ồ ạ
đồng nh t nhung l i có cùng mấ ạ ục đích là góp phần vào s nghi p gi i phóng và ự ệ ả
bảo v tệ ổ quốc. H ng nói: ồ Chí Minh đã từ “Thế giới chú ý đén chúng ta khi
chúng ta mạnh.” Chữ m nh ạ ở đây mang ý nghĩa rộng lớn; m nh v kinh t - xã ạ ề ế
hội, chính tr , ị văn hoá, quốc phòng an ninh Ngay trong s nghi p gi i phóng . ự ệ ả
dân t u rõ v a vi c k t h p gi a phát ộc, Đảng và nhân dân đã hiể ề ý nghĩa củ ệ ế ợ ữ
triển kinh t - xã hế ội với tăng cường quốc phòng an ninh. Đầu tư vào qu c ố
14
phòng an ninh để bảo v kinh t phát triệ ế ển, nh xã h i và phát tri n kinh tổn đị ộ ể ế
làm giàu cho đất nước.
Như ậ ế ợ ể v y, n nhý nghĩa lớ ất của việc k t h p phát tri n kinh tế - xã hội v ới tăng
cường qu c phòng - an ninh trong th i k chiố ờ ỳ ến tranh là đóng vai trò quyết định
trong s nghi p gi i phóng và b o v t b o v n lãnh th ự ệ ả ả ệ ổ quốc, ả ệ chủ quyề ổ cũng
như bảo v ng thành qu mà xã h i t o ra. ệ nhữ ả ộ ạ
3.2. Ý nghĩa trong thời bình
Ngày nay, a phát tri n kinh t - xã h i v i không ng ng qu c giữ ể ế ộ ớ ừng tăng cườ ố
phòng - an ninh có m i quan h ố ệ khăng khít, chúng đan xen, thâm nh p vào nhau ậ
để ồ ể để ố cùng t n tại và phát tri n. Kinh tế phát triển tạo cơ sở tăng cường qu c
phòng an ninh; quốc phòng an ninh v ng m nh t o môi trữ ạ ạ ờng thuận lợi để phát
triển kinh t - xã h b o v các thành qu mà kinh t - xã h i làm ra. Trong ế ội, ả ệ ả ế ộ
phát tri n kinh t có l i ích c a qu c phòng an ninh, trong c ng c c phòng ể ế ợ ủ ố ủ ố quố
an ninh có l i ích c a s nghi p xây d ng n n kinh t - xã h c l t ợ ủ ự ệ ự ề ế ội độ ập, ự chủ
và h i nh p th ộ ậ ế giới.
Kết hợp phát tri n kinh t - xã hể ế ội với không ngừng tăng cường qu c phòng an ố
ninh là m ng l i kinh t c hi n t t hai nhi m v ột đườ ố ế cơ bản và lâu dài để thự ệ ố ệ ụ
chiến lược c ng và Nhà nủa Đả ước hiện nay là: Xây dựng CNXH và bảo v tệ ổ
quốc XHCN. S k t hự ế ợp ch t ch , ặ ẽ nhịp nhàng gi a hai y u t trên s t o thuữ ế ố ẽ ạ ận
lợi cho quá trình t p trung xây d ng phát tri n kinh t - xã h ậ ự ể ế ội, đáp ứng nhu cầu
nâng cao c scuộ ống của nhân dân và xu h ng h i nh p v i th ướ ộ ậ ớ ị trường thế giới
của đất nước. Đồng th ng s c m nh cua qu c phòng ời tăng cờ ứ ạ ố an ninh để đảm
bảo ổn định cho đất nướ ọc trong m i tình hu ng, c mố trướ ọi thủ đoạn của b t c ấ ứ
kẻ thù nào. Hi n nay và trong t thù chúng ta trên m i phệ ương lai kẻ đánh ọ ương
diện với m i hình th c nên s k t h p này mang tính ch t r ọ ứ ự ế ợ ấ ộng rãi hơn.
Thự ệc hi n tốt việc k t h p phát tri n kinh t - xã h i v i không ng ế ợ ể ế ộ ớ ừng tăng
cường qu c phòng an ninh s là m t tiêu chu n tr t qu ố ẽ ộ ẩ ọng tâm để đánh giá kế ả
và hiệu qu c a hai hoả ủ ạt động kinh t và qu c phòng an ninh. ế ố Nhất là trong thời
15
kỳ công nghi p hoá, ệ hiện đại hoá đất nước theo xu thế hội nhập như hiện nay
thì vi c k t h p phát tri n kinh t - xã h ng qu c phòng an ninh ệ ế ợ ể ế ội và tăng cườ ố
càng có ý nghĩa quan trọng và là m t nhi m v u c ng và Nhà ộ ệ ụ hàng đầ ủa Đả
nước. C ng c s c m nh c a ủ ố ứ ạ ủ quốc phòng an ninh để đảm b o s nghi p hả ự ệ ội
nhập toàn c u hoá, nâng cao thành t u khoa h c - công ngh trang b ầ ự ọ ệ để ị đầy d ủ
và tốt hơn cho công tác quốc phòn - an ninh. g
Hiện nay t ng kinh t ng khá ốc độ tăng trưở ế Việt Nam đang có đà tăng trưở ấn
tượng và v ng ch y m ng GDP bình ữ ắc. Theo đó, ta có thể thấ ức độ tăng trưở
quân đầu người t ừ giai đoạn 2011- 2015 đã thay đổi rõ nét và cho đến nay mức
tăng ấ ợc đúng mục tiêu đềy vẫn luôn giữ đư ra. Theo U.S. News & World
Report, Vi t Nam hi ng nh và tích c c v c ệ ện nay đang có một môi trườ ổn đị ự ề ả
kinh t và chính tr , duy trì m ng GDP nh, ki m soát t t lế ị ức tăng trưở ổn đị ể ố ạm
phát và các chính sách c i thi n n x u, thâm hả ệ ợ ấ ụt ngân sách cũng được đề ra
một cách hợp lý.
Việt Nam cũng là mộ ững nướt trong nh c luôn có thành tích t t trong vi c xuố ệ ất
siêu. Nhi u m t hàng c a Vi t nam v i s ề ặ ủ ệ ớ ố lượng l n liên t c thâm nh p vào các ớ ụ ậ
thị ng l n trên th trườ ớ ế giới và được đón nhận một cách một cách khá t t. ố
Không ch v t thu nhỉ ậ ập bình quân đầu người cũng tăng lên rõ rệt, t l h nghèo ỉ ệ ộ
giả ộ ề ạ ảm còn 1,45%. Vi o nên mệt nam đã tạ t huy n tho i trong công tác gi m
nghèo khi ch s t trong nh c có tỉ ố HDI năm 2019 là 0,63, mộ ững nướ ốc độ tăng
trưởng chỉ số HDI cao nh t th i. ấ ế giớ
Ngoài ra nh ng thu n lữ ậ ợi còn đến t ừ cuộc cách mạng 4.0, cũng như sự gia nhập
các t ổ chức và hi p h i kinh t l n trên th ệ ộ ế ớ ế giới như Hiệp định Thương mại Tự
do Vi t Nam - Liên minh châu u (EVFTA) và Hiệ ệp định Đối tác Toàn di n và ệ
Tiến b xuyên Thái ộ Bình Dương (CPTPP).
4. gi Một số ả ế ộ ới pháp trong v kấn đề t hợp phát triển kinh tế, xã h i v i
tăng cườ ốc phòng, an ninh và đống qu i ngoại ở Việt Nam hiện nay.
16
Bên c nh nh ng thành tạ ữ ựu đạt được, việc k t h p phát tri n kinh t v i c ng cế ợ ể ế ớ ủ ố
quốc phòng c ta th i gian qua còn có nh ng m t h n ch t c p. mở nướ ờ ữ ặ ạ ế, bấ ậ Ở ột
số địa phương, hoạt độ ếu đồ ộ, cơ chếng kết hợp còn thi ng b chưa phù hợp,
phương thức k t h p chế ợ ậm được đổi mới. Công tác tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền địa phương của m t s ộ ố cơ quan quân sự trong vi c k t h p còn thi u ch ệ ế ợ ế ủ
độ ệ để ựng, hi u quả chưa cao; thậm chí có lúc, có nơi còn sơ hở các thế l c thù
đị ợ ế ợ ớ ốch l i dụng, ch c kống phá. “Việ t h p kinh t i vế, văn hóa, xã hộ i qu c
phòng, an ninh m t s thi u hi u qu , còn bi u hi n ch ở ộ ố địa phương, đơn vị ế ệ ả ể ệ ủ
quan
, mất cảnh giác, n ng v l i ích kinh t ặ ề ợ ế đơn thuần, trước mắt”.
1
Những năm tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp,
khó lườ ủa nhân dân ta đứng trướng; sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc c c
nhữ ậng thu n l i lợi và cơ hộ ớn, c. Trong song, có không ít khó khăn, thách thứ
bối cảnh đó, việc k t h p phát tri n kinh t v i c ng c ế ợ ể ế ớ ủ ố quốc phòng đặt ra những
yêu c u r i chúng ta ph i th c hi ng b nhi u gi i pháp, tầ ất cao, đòi hỏ ả ự ện đồ ộ ề ả ập
trung vào m t s i pháp sau: ộ ố giả
Một là, tăng cường sự lãnh đạ ủa Đả ủa Nhà nướo c ng, quản lý c c, trực tiếp là
sự lãnh đạo, chỉ đạo c a c y, chính quy huy các củ ấp ủ ền địa phương và chỉ ấp
trong Quân đội.
Đây là giải pháp có ý nghĩa quyết đị ảo đả ạt độnh, b m cho ho ng kết hợp phát
triển kinh t vế ới củng c c p c tiố quố hòng đượ ến hành đúng định hướng và đạt
hiệu quả cao. Theo đó, cấp ủy các c p c n ti p t c quán tri t và th c hi n tấ ầ ế ụ ệ ự ệ ốt
các ngh quy t, ch cị ế ỉ thị ủa Đả ủy Trung ương vềng, Quân nhiệm vụ này, trọng
tâm là Ngh quy i h i XIII c ng, Ngh quy t H i nghị ết Đạ ộ ủa Đả ị ế ộ ị Trung ương 8
khóa XI v c b o v T c trong tình hình m quy t s ề “Chiến lượ ả ệ ổ quố ới”, Nghị ế ố
520-NQ/QUTW, ngày 25-9-2012, c a Quân ủ ủy Trung ương, về “Lãnh đạo
1
i h i bi u toàn qu c l n th XIII, Nxb. Chính qu c gia S t, Hà Văn kiện Đạ ội đạ ể ố ầ ứ trị ố ự thậ
Nội, 2021, t. I, tr. 88
17
nhiệm v s n xu t, xây dụ ả ấ ựng kinh tế kết h p qu c phòng cợ ố ủa Quân đội”. Cơ
quan quân s các cự ấp ở địa phương phải ch ủ động tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền cùng cấp v b m yề ảo đả ếu t c phòng, an ninh trong các quy hoố quố ạch,
kế hoạch, d án phát tri n kinh t - xã h a Bự ể ế ội. Cơ quan chức năng củ ộ Quốc
phòng ti p t c nghiên c u, b sung, hoàn thiế ụ ứ ổ ện cơ chế quản lý các doanh nghiệp
quân độ ạt độ ủa các đoàn kinh tếi và ho ng c quốc phòng; quy chế quản lý, sử
dụng đấ ạt đột quốc phòng, ho ng kinh tế đối ngo i v i doanh ại; chính sách đố ớ
nghiệp quân đội đứng chân trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên
giới, bi o... Các doanh nghi i t o, ch o, nâng ển, đả ệp quân độ ập trung lãnh đạ ỉ đạ
cao hi u qu s n xu t, kinh doanh, phù h p v c thù qu c phòng và ch ệ ả ả ấ ợ ới đặ ố ủ
trương phát triển kinh tế, văn hóa, xã hộ ủa Đảng, Nhà nưới c c.
Hai là, đẩy m nh công tác tuyên truy n, giáo d c, nâng cao nh n th c cho cán ạ ề ụ ậ ứ
bộ, đảng viên và nhân dân v m, ch ề quan điể ủ trương kết hợp phát tri n kinh tể ế
với c ng c ủ ố quốc phòng của Đảng ta.
Đây là giải pháp quan tr ng, nhọ ằm định hướng, thống nhất nh n thậ ức, tư tưởng,
trách nhi m cho cán b ng viên và nhân dân trong th c hi n k t h p phát ệ ộ, đả ự ệ ế ợ
triển kinh t v i cế ớ ủng c ố quốc phòng. Th c t cho th y, nh n th c c a các tự ế ấ ậ ứ ủ ầng
lớp nhân dân, k c m t s cán b ng viên v vể ả ộ ố ộ, đả ề ấn đề này còn chưa đầy đủ,
thống nhất. Vì v y, n i dung tuyên truy n, giáo d c ph i làm m, ậ ộ ề ụ ả rõ quan điể
đường l i c ng ta và yêu cố ủa Đả ầu, s c n thi t ph i kự ầ ế ả ết h p phát tri n kinh t ợ ể ế
với c ng củ ố quốc phòng; mặt khác, làm rõ âm mưu, thủ đoạn c a các th lủ ế ực
thù địch và ph n t ầ ử cơ hội l i d ng m t s h n ch trong th c hi n k t h p phát ợ ụ ộ ố ạ ế ự ệ ế ợ
triển kinh t v i cế ớ ủng c xuyên tố quốc phòng để ạc, chia r i vẽ Quân độ ới Đảng
và nhân dân ta. Tuyên truy n toàn diề ện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, để mỗi
người thấy rõ ý nghĩa, tầm quan trọng, s tự ất y u, khách quan c a vi c kế ủ ệ ết hợp
phát tri n kinh t v i c ng c c phòng, nh t là hi u qu toàn di n v kinh ể ế ớ ủ ố quố ấ ệ ả ệ ề
tế, chính tr , xã h i, qu c phòng, an ninh tị ộ ố ừ hoạt động tham gia lao động sản
xuất, xây d ng kinh t c i, t o s ng thu n cao trong xã h i. ự ế ủa Quân độ ạ ự đồ ậ ộ
Phương pháp, hình thứ ải đa dạc tuyên truyền, giáo dục ph ng, phát huy vai trò
18
của các phương tiện thông tin đạ ồi dưỡi chúng, các lớp b ng chính trị, chuyên
môn, b ng ki n th c qu c phòng, an ninh cho cán b ng viên. ồi dưỡ ế ứ ố ộ, đả
Ba là, ti p t i m i công tác quy ho ch, k ch hóa, b m mế ục đổ ớ ạ ế hoạ ảo đả ỗi bước
phát tri n kinh t - xã h i là mể ế ộ ột bước tăng cường qu c phòng, an ninh. ố
Để làm được điều này, cần nghiên c u, khứ ảo sát, xác định rõ các ngu n l c, kồ ự ể
cả nguồn l c t các thành ph n kinh t xây d ng kự ừ ầ ế ngoài nhà nước để ự ế hoạch,
nội dung, hình th c k t h p phát tri n kinh t v i c ng c ứ ế ợ ể ế ớ ủ ố quốc phòng phù hợp
trong t c ho ng, t ng khu v c phòng thừng lĩnh vự ạt độ ở ừ ự ủ. Xác định rõ cơ chế,
trách nhi m trong vi c ph i h p th nh các quy ho ch, k ch phát triệ ệ ố ợ ẩm đị ạ ế hoạ ển
kinh tế, văn hóa, xã hộ ấp, các ngành; trong đó, cơ quan quâni của các c sự chủ
động thẩm định, các bộ, ngành, địa phương tăng cường ph i h p, th c hi n tố ợ ự ệ ốt
cơ chế trao đổ ấp thông tin để ảo đả i, cung c nâng cao hiệu quả và b m việc kết
hợp phát tri n kinh t v i c ng c ể ế ớ ủ ố quốc phòng được ti n hành ngay t khâu xây ế ừ
dựng chiến lược, quy ho ch vùng, lãnh th , quy hoạ ổ ạch các ngành, lĩnh vực đến
các k ế hoạch dài h n, trung h n và ng n h n, trong t ng công trình, d án phát ạ ạ ắ ạ ừ ự
triển kinh t ch vùng, lãnh th , quy ho ch ế, văn hóa, xã hội. Theo đó, quy hoạ ổ ạ
các ngành, lĩnh vực ph i g n v i quy ho ch tả ắ ớ ạ ổng th xây d ng th ể ự ế trận quân sự
trong khu v c phòng thự ủ, được c p có th m quy n phê duyấ ẩ ề ệt. Đối v i các công ớ
trình trọng điểm, phải b m s n sàng ph c v nhu c u quảo đả ẵ ụ ụ ầ ốc phòng, quân s ự
khi c n thiầ ết. Các địa phương, nhất là ở các địa bàn chi c, vùng sâu, vùng ến lượ
xa, biên gi i, ph i coi tr ng quy ho ch phân b b m m c tiêu ớ ả ọ ạ ố dân cư để ảo đả ụ
phát tri n kinh t - xã hể ế ội và tăng cường qu c phòng, an ninh; th c hi n tố ự ệ ốt các
quy định trong Luật Quốc phòng và Nghị định số 164/2018/NĐ-CP, ngày 21-
12-2018, c a Chính ph k t h p qu c phòng v i kinh t - xã h i và kinh ủ ủ, “Về ế ợ ố ớ ế ộ
tế - xã h i v i qu p t y m nh vi c xây d ng các khu kinh t ộ ớ ốc phòng”. Tiế ục đẩ ạ ệ ự ế
quốc phòng; các đơn vị quân đội v a th c hi n nhi m v quân sừ ự ệ ệ ụ ự, qu c phòng, ố
vừa tham gia gi i quy t các nhi m v phát tri n kinh t , xã h i, xây dả ế ệ ụ ể ế ộ ựng đời
sống văn hóa trên địa bàn đóng quân và khu vực dự án. Đầu tư phát triển kinh
tế biển m t cách b n v i s ng v t ch t và tinh th n c a nhân ộ ề ững, nâng cao đờ ố ậ ấ ầ ủ
| 1/24
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:


HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
TỔ GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
-------------------------
TIỂU LUẬN
HP1 ĐƯỜNG LỐI QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
KẾT HỢP PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ HỘI VỚI TĂNG
CƯỜNG QUỐC PHÒNG, AN NINH VÀ ĐỐI NGOẠI Ở VIỆT
NAM HIỆN NAY – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Sinh viên: PHẠM THỊ HẢI YẾN
Mã số sinh viên: 1956080047
Lớp: TRUYỀN HÌNH CLC K39
Mục lục
Phần 1: MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1
1. Đặt vấn đề ............................................................................................... 1
2. Lý do lựa chọn đề tài ............................................................................. 1
Phần 2: NỘI DUNG CHÍNH .......................................................................... 3
1. Cơ sở lý luận ........................................................................................... 3
1.1. Một số định nghĩa cơ bản ............................................................... . 3
1.2. Vài nét về kinh tế - xã hội và quốc phòng – an ninh ở Việt Nam
hiện nay ...................................................................................................... 3
2. Nội dung chính của vấn đề kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với
tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. ..... 7
3. Ý nghĩa của việc kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với tăng cường
quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. ........................ 12
3.1. Ý nghĩa trong chiến tranh .............................................................. 13
3.2. Ý nghĩa trong thời bình .................................................................. 14
4. Một số giải pháp trong vấn đề kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với
tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. ... 15
Phần 3: KẾT LUẬN ...................................................................................... 20
Phần 4: TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................. 22 1
ĐỀ TÀI TIỂU LUẬN: KẾT HỢP PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ
HỘI VỚI TĂNG CƯỜNG QUỐC PHÒNG, AN NINH VÀ ĐỐI
NGOẠI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Phần 1: MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh là một tất
yếu khách quan, một nội dung quan trọng trong đường lối phát triển đất nước
của Đảng ta, nhằm thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ
nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Thực tế
phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa cho thấy không
phải mọi lúc, mọi nơi, sự kết hợp này được bảo đảm. Vì vậy, cần xây dựng,
hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách cũng như tổ chức thực hiện
nhằm kết hợp hài hòa, hiệu quả giữa phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực
quốc phòng, an ninh của đất nước.
2. Lý do lựa chọn đề tài
Nghiên cứu về kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với tăng cường quốc phòng,
an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay không còn là vấn đề quá mới mẻ
nhưng vẫn vô cùng quan trọng trong công cuộc phát triển đất nước, tiến lên chủ
nghĩa xã hội. Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường củng cố quốc
phòng - an ninh ở nước ta là hoạt động tích cực, chủ động của Nhà nước và
nhân dân trong việc gắn kết chặt chẽ hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng -
an ninh trong một chỉnh thể thống nhất trên phạm vi cả nước cũng như ở từng
địa phương, thúc đẩy nhau cùng phát triển, góp phần tăng cường sức mạnh tổng
hợp của quốc gia, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng chủ
nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trên đây là những
lý do chính để em quyết định chọn đề tài tiểu luận là: “Kết hợp phát triển kinh 2
tế, xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện
nay”. Do kiến thức còn hạn hẹp và tìm hiểu chưa thật kĩ nên bài tiểu luận sẽ
không tránh khỏi nhiều sai sát, kính mong thầy cô thông cảm và sửa đổi để bài
tiểu luận có thể hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! 3
Phần 2: NỘI DUNG CHÍNH
1. Cơ sở lý luận
1.1. Một số định nghĩa cơ bản
Quốc phòng là công việc giữ nước của một quốc gia, bao gồm tổng thể các hoạt
động đối nội và đối ngoại trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quân sự,
văn hoá, xã hội... nhằm mục đích bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn
vẹn lãnh thổ, tạo môi trường thuận lợi để xây dựng đất nước.
An ninh, trạng thái ổn định an toàn, không có dấu hiệu nguy hiểm để đe doạ sự
tồn tại và phát triển bình thường của cá nhân, của tổ chức, của toàn xã hội. Bảo
vệ an ninh là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn dân và của cả hệ thống
chính trị do lực lượng an ninh làm nòng cốt; bảo vệ an ninh luôn kết hợp chặt
chẽ với củng cố quốc phòng.
1.2. Vài nét về kinh tế - xã hội và quốc phòng – an ninh ở Việt Nam hiện nay
1.2.1. Kinh tế - Xã hội
Kinh tế, quốc phòng, an ninh là những mặt hoạt động cơ bản của mỗi quốc gia,
dân tộc độc lập có chủ quyền. Mỗi lĩnh vực có mục đích, cách thức hoạt động
riêng và chịu sự chi phối của hệ thống quy luật riêng, song giữa chúng lại có
mối quan hệ, tác động qua lại lẫn nhau. Trong đó, kinh tế là yếu tố suy cho đến
cùng quyết định đến quốc phòng - an ninh, ngược lại, quốc phòng - an ninh
cũng có tác động tích cực trở lại với kinh tế, bảo vệ và tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế phát triển.
Hệ thống kinh tế Việt Nam là một hệ thống kinh tế hỗn hợp. Khi mà nền kinh
tế thị trường đang ngày càng phát triển và thị trường hóa thì ta vẫn thấy sự can
thiệp của Nhà nước vào nền kinh tế còn khá cao. Hiện nay, Nhà nước vẫn thực
hiện việc điều chỉnh giá cả kiểu hành chính với một số mặt hàng thiết yếu như
yêu cầu các công ty, doanh nghiệp điều chỉnh mức đầu tư, giá cả xăng dầu,
kiểm soát nguyên vật liệu xây dựng như sắt, thép, xi măng,... 4
Chính phủ Việt Nam tự xác định và nhận định rằng Việt Nam là một kinh tế
vận hành theo cơ chế thị trường. Điều này đã được một số nền kinh tế thị trường
tiên tiến công nhận, nhưng cho đến nay Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản vẫn chưa thừa
nhận và xác định Việt Nam là một nước có nền kinh tế thị trường.
Việt Nam là một nước có nhiều thành phần kinh tế như: kinh tế Nhà nước, kinh
tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, kinh tế tập thể, kinh tế tư bản Nhà
nước,...Và những khu vực này có tốc độ tăng trưởng không giống nhau khi mà
nền kinh tế Nhà nước và nền kinh tế tập thể tăng trưởng chậm thì nền kinh tế
tư nhân và có vốn đầu tư nước ngoài tăng khá nhanh.
Sự phát triển của Việt Nam trong hơn 30 năm qua rất đáng ghi nhận. Đổi mới
kinh tế và chính trị từ năm 1986 đã thúc đẩy phát triển kinh tế, nhanh chóng
đưa Việt Nam từ một trong những quốc gia nghèo nhất trên thế giới trở thành
quốc gia thu nhập trung bình thấp. Từ 2002 đến 2018, GDP đầu người tăng 2,7
lần, đạt trên 2.700 USD năm 2019, với hơn 45 triệu người thoát nghèo. Tỉ lệ
nghèo giảm mạnh từ hơn 70% xuống còn dưới 6% (3,2 USD/ngày theo sức
mua ngang giá). Đại bộ phận người nghèo còn lại ở Việt Nam là dân tộc thiểu số, chiếm 86%.
Do hội nhập kinh tế sâu rộng, nền kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề
bởi đại dịch COVID-19, nhưng cũng thể hiện sức chống chịu đáng kể. Tăng
trưởng GDP ước đạt 2,9% năm 2020. Việt Nam là một trong số ít quốc gia trên
thế giới tăng trưởng kinh tế dương, nhưng đại dịch đã để lại những tác động dài
hạn đối với các hộ gia đình - thu nhập của khoảng 45% hộ gia đình được khảo
sát giảm trong tháng 1 năm 2021 so với tháng 1 năm 2020. Nền kinh tế được
dự báo sẽ tăng trưởng 6,6% năm 2021 nếu Việt Nam kiểm soát tốt sự lây lan
của vi-rút đồng thời các ngành sản xuất hướng xuất khẩu hoạt động tốt và nhu
cầu nội địa phục hồi mạnh mẽ.
Thách thức lớn nhất mà nền kinh tế nước ta đang gặp phải đó là nền kinh tế thế
giới có độ mở cao, Việt Nam bị ảnh hưởng trực tiếp từ xu hướng tăng trưởng 5
chậm của nền kinh tế thế giới và việc nới lỏng tiền tệ của một số nước lớn. Tác
động của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, các khoản nợ xấu tăng cao,...
Việt Nam còn chịu những tác động của xu thế đa cực, gia tăng tính kết nối khu
vực, sự nổi lên của Châu Á và các sự dịch chuyển cơ cấu kinh tế.
Bên cạnh những thuận lợi và các kết quả to lớn nước ta đã đạt được trong quá
trình xây dựng và phát triển kinh tế. Tuy nhiên chúng ta vẫn còn tồn tại nhiều
hạn chế cũng như thử thách trong việc phát triển một nền kinh tế bền vực và
đạt được những mục tiêu kinh tế đã đặt ra.
Nền kinh tế nước ta hiện nay tuy phát triển khá ổn định, nhưng vẫn còn gặp rất
nhiều những thách thức từ trong và ngoài nước. Chỉ khi hiểu và tận dụng rõ
những lợi thế thì ta mới có thể vươn lên và trở thành một trong những nước có
nền kinh tế mạnh trong tương lai.
1.2.2. Quốc phòng – An ninh
Quốc phòng - an ninh không chỉ gồm việc bảo vệ chủ quyền về lãnh thổ mà
còn đảm bảo an ninh chính trị, an ninh xã hội, an ninh kinh tế, an ninh văn
hoá, tư tưởng. Xu hướng toàn cầu hoá hiện nay với sự vượt bậc của khoa học -
kỹ thuật trên thế giới đã kéo theo sự thay đổi trong cơ cấu, nội dung và phương
hướng của quốc phòng an ninh trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.
Thực hiện mục tiêu đổi mới, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh và văn
minh nước ta đã đạt được những thành tựu lớn, tập hợp được sức mạnh to lớn
của các tầng lớp nhân dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Nguyên tắc lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đã đưa nước ta vượt qua muôn vàn khó
khăn, thách thức, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đảng đã
xác định rõ quan điểm chỉ đạo về quốc phòng và an ninh là nhận thức đầy đủ
và toàn diện về nhiện vụ và mục tiêu bảo vệ Tổ quốc. 6
Phát triển lý luận, tổng hợp sức mạnh và lực lượng của nền quốc phòng an ninh,
xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm
vụ của cả thời bình và thời chiến.
Đảng và Nhà nước đã thông qua nhiều nghị quyết, luật, nghị định để hoàn thiện
cơ chế lãnh đạo của Đảng trong quản lý, điều hành đất nước. Công tác quốc
phòng an ninh được thực hiện tốt đã giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ nền độc
lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tập hợp được sức mạnh tổng hợp của quần chúng nhân dân.
Tuy nhiên, nước ta hiện nay vẫn đứng trước nhiều nguy cơ, thách thức lớn, có
tác động và diễn biến phức tạp, khó lường. Tình trạng suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức nhất là tình trạng quan liêu, tham nhũng của một bộ phận
không nhỏ cán bộ, đảng viên làm giảm niềm tin của quần chúng nhân dân đối
với Đảng, với Nhà nước.
Một số cán bộ, đảng viên chưa nhận thức một cách toàn diện và đầy đủ về
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, chủ quan, mất cảnh giác, không nắm chắc tình hình
ở cơ sở, không gắn bó với nhân dân. Thế trận quốc phòng toàn dân chưa được
xây dựng vững chắc trên một số địa bàn.
Lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ chưa được nâng cao thường xuyên
về chiến thuật, kĩ thuật, trình độ khoa học công nghệ nên sức chiến đấu còn
chưa cao, chưa đáp ứng ngang tầm nhiệm vụ. Hoạt động nghiên cứu, dự báo về
quốc phòng an ninh còn nhiều hạn chế, việc nắm bắt tình hình vẫn còn để xảy
ra sơ hở, bị động, bất ngờ.
Hiện nay, các thế lực thù địch thực hiện chống phá Nhà nước ta bằng nhiều thủ
đoạn mới, chúng thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” nhằm thay đổi chế độ
chính trị nước ta. Mục tiêu của chúng là xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ
chế độ xã hội chủ nghĩa, tạo cớ để phát động chiến tranh xâm lược kiểu mới. 7
Những tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ, tài nguyên sẽ ngày càng diễn ra phức tạp hơn, tiềm ẩ
n nguy cơ xung đột vũ trang. Do đó, nhiệm đấu tranh, bảo vệ Tổ
quốc trong giai đoạn mới đòi hỏi phải chủ động nắm bắt tình hình, sáng tạo,
quyết liệt, kiên quyết giữ vững nền độc lập dân tộc.
Sự nghiệp quốc phòng an ninh trong giai đoạn mới đặt ra yêu cầu phải chủ động
phòng ngừa, triệt tiêu những yếu tố dẫn đến xung đột vũ trang, ngăn chặn và
đẩy lùi nguy cơ chiến tranh.
2. Nội dung chính của vấn đề kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với tăng
cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay.
Ðại hội XIII của Ðảng xác định: “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa kinh tế, văn
hóa, xã hội, đối ngoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với
kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại”. Đây là chủ trương mới cần thấu triệt để
thực hiện có hiệu quả cao. Tại Đại hội XIII lần này, Đảng đã “Cụ thể hóa và
thực hiện có hiệu quả quan hệ giữa hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội, với chiến lược bảo vệ Tổ quốc; trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội,
quốc phòng, an ninh, đối ngoại; trong từng địa phương, vùng, địa bàn chiến
lược và trong từng nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch cụ thể”. Đây là sự phát
triển tư duy mới của Đảng về nội dung giải pháp tăng cường quốc phòng, an
ninh, bảo vệ Tổ quốc. Đảng tiếp tục bổ sung làm rõ hơn về nội hàm sự kết hợp
không chỉ trên lĩnh vực kinh tế mà còn cả trên lĩnh vực văn hóa, xã hội, đối
ngoại với kinh tế, văn hóa, xã hội và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn
hóa, xã hội, đối ngoại. Để thực hiện thắng lợi chủ trương trên cần nhận thức rõ một số nội dung sau:
2.1. Củng cố quốc phòng, an ninh, nhằm giữ vững môi trường hòa bình,
ổn định để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa
Với mục tiêu là: “Phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống
chính trị kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ 8
của cộng đồng quốc tế để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất,
toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân, chế độ xã
hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia - dân tộc; giữ vững môi trường
hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người; xây dựng xã
hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng
xã hội chủ nghĩa”. Trước hết, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát
triển đất nước, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài hợp tác
làm ăn lâu dài. Điều này chỉ có thể đạt được dựa trên các kết quả củng cố quốc
phòng, an ninh. Đồng thời, tạo điều kiện, cơ hội cho phát triển kinh tế, văn hóa,
xã hội, đối ngoại với bảo vệ, phát triển bền vững có hiệu quả ở các khu, vùng
kinh tế trọng điểm, địa bàn chiến lược, vùng biên giới, biển, đảo. Giữ vững ổn
định chính trị, an ninh quốc gia trong các mối quan hệ quốc tế, bảo đảm cho
kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển với tăng cường mở rộng hợp tác kinh tế quốc
tế, chú trọng hợp tác kinh tế biển với các nước có thế mạnh, tạo đan xen lợi ích.
Kết hợp kinh tế với quốc phòng là một yêu cầu khách quan của sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Một nền kinh tế phát triển toàn diện là điều kiện xây
dựng một nền quốc phòng mạnh, còn một nền quốc phòng mạnh sẽ tạo môi
trường phát triển và bảo vệ tốt thành quả kinh tế.
2.2. Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế, văn
hóa, xã hội, đối ngoại.
Đảng cần củng cố t ề
i m lực chính trị - tinh thần, nâng cao năng lực lãnh đạo,
sức chiến đấu; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh;
củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ
nghĩa; khơi dậy lòng yêu nước, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh
phúc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện,
đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát
triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Kết hợp xây dựng, củng cố tiềm lực 9
kinh tế, văn hóa, xã hội trong Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc và các chiến lược
chuyên ngành. Phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh gắn với công nghiệp
quốc gia theo hướng tự chủ, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại; kết hợp quốc
phòng - kinh tế ở vùng, khu kinh tế trọng điểm, địa bàn chiến lược, biên giới,
biển, đảo,… bảo vệ chủ quyền biển, đảo với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội,
đối ngoại mở rộng kinh tế biển, đảo nhất là ở quần đảo Trường Sa, DK1. Cùng
với đó, “Xây dựng, củng cố đường biên giới trên bộ hòa bình, hữu nghị, hợp
tác và phát triển; nâng cao năng lực thực thi pháp luật của các lực lượng làm
nhiệm vụ ở biên giới, biển, đảo”. Tăng cường tiềm lực khoa học - công nghệ
quốc phòng, an ninh với ứng dụng các thành tựu khoa học - công nghệ của nền
kinh tế vào lĩnh vực quốc phòng, an ninh, trong nghiên cứu, ứng dụng sửa chữa,
cải tiến, làm chủ công nghệ sản xuất vũ khí, trang bị kỹ thuật cho lực lượng vũ
trang, trước hết là lực lượng tiến thẳng lên hiện đại.
2.3. Củng cố lực lượng quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế, văn
hóa, xã hội, đối ngoại
Kết hợp trong xây dựng lực lượng vũ trang với lực lượng nghiên cứu khoa học,
nhân lực chất lượng cao, lưỡng dụng cho cả mục tiêu quốc phòng, an ninh, kinh
tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại. Chú trọng bồi dưỡng nâng cao nhận thức của
nhân dân về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh bảo vệ Tổ quốc, nâng cao dân trí,
kiến thức pháp luật, chất lượng lực lượng của nền quốc phòng toàn dân, an ninh
nhân dân với chất lượng nguồn nhân lực cho kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại.
Củng cố, xây dựng lực lượng quốc phòng, an ninh, trọng tâm xây dựng Quân
đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước
hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến
năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội, Công an tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề
vững chắc, phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội, Công an cách mạng,
chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ
chức và cán bộ. Đồng thời, củng cố dân quân tự vệ ở các khu, vùng kinh tế
trọng điểm, biên giới, biển, đảo vững mạnh. Xây dựng lực lượng dự bị động 10
viên hùng hậu chất lượng cao, chú trọng lực lượng dân quân biển…; lực lượng
Công an cơ sở đáp ứng nhiệm vụ an ninh, trật tự ở cơ sở; củng cố các khu kinh
tế - quốc phòng trên các địa bàn chiến lược với bố trí các cụm dân cư ổn định,
giúp dân sản xuất, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, ưu tiên vùng
sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo.
2.4. Củng cố thế trận quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế, văn hóa,
xã hội, đối ngoại
Muốn thế cần gắn với quy hoạch của quốc gia, vùng, từng địa phương theo
hướng kết hợp chặt chẽ quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế, văn hóa, xã
hội, đối ngoại. Xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, phòng thủ quân
khu với xây dựng các công trình phòng thủ dân sự; bố trí lực lượng vũ trang
gắn với các cơ sở chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Kết hợp xây dựng cơ sở hạ
tầng trên các tuyến đảo gần bờ và xa bờ để tiếp tục đưa người dân ra làm ăn và
cư trú ổn định lâu dài, tạo tiền đề xây dựng các căn cứ hậu cần - kỹ thuật, dịch
vụ kỹ thuật đóng và sửa tàu biển, hậu cần nghề cá vùng biển, đảo. Bảo vệ, hỗ
trợ ngư dân, doanh nghiệp hoạt động dài ngày trên biển, đảo. Củng cố quốc
phòng, an ninh ở khu vực phòng thủ luôn gắn với thực hiện các chương trình,
mục tiêu quốc gia xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phát triển các
khu kinh tế - quốc phòng, quốc phòng - kinh tế. Kết hợp đầu tư xây dựng hệ
thống kết cấu hạ tầng đồng bộ kinh tế, văn hóa, xã hội với xây dựng khu vực
phòng thủ biển, đảo, biên giới, bảo vệ đường biên cột mốc, xây dựng căn cứ
hậu phương với quy hoạch, bố trí lại các điểm, cụm dân cư, xây dựng hệ thống
chính trị cơ sở, “thế trận lòng dân” vững chắc, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên
giới, biển, đảo. Xây dựng công trình phòng thủ quân sự với dân sự ở các tỉnh,
thành phố, địa bàn trọng điểm, chiến lược, bảo đảm trong thời bình có khả năng
tự lực giải quyết những tình huống ở địa phương theo phương châm “4 tại chỗ”;
khi xảy ra chiến tranh chủ động đánh địch ngay từ đầu, theo phương châm cấp nào giữ cấp đó. 11
2.5. Tăng cường quốc phòng, an ninh với mở rộng hợp tác quốc tế, đấu
tranh quốc phòng gắn với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đối
ngoại
Hợp tác về quốc phòng, an ninh tạo thời cơ thuận lợi cho hợp tác quốc tế ổn
định, bền vững, đi vào chiều sâu, tạo điều kiện cho hợp tác phát triển kinh tế,
văn hóa, xã hội, đối ngoại, thu hút nguồn lực, nhân lực chất lượng cao, khoa
học, công nghệ tiên tiến. Nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế thương mại của
doanh nghiệp quốc phòng, an ninh, mở rộng xuất nhập khẩu sản phẩm quốc
phòng và kinh tế, viễn thông,… làm cho thị trường hàng hóa phục vụ quốc
phòng, an ninh, kinh tế ngày càng phong phú hơn, có điều kiện đầu tư, đổi mới
công nghệ, từng bước hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật cho lực lượng vũ
trang, đẩy nhanh hiện đại hóa Quân đội và Công an. Lựa chọn đối tác có tiềm
năng về khoa học - công nghệ tiên tiến, vận dụng linh hoạt hình thức hợp tác
đa phương và song phương toàn diện, song cần tập trung vào các lĩnh vực khắc
phục hậu quả chiến tranh; tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; quân y; phòng, chống dịch
bệnh; đào tạo; nghiên cứu khoa học; công nghiệp quốc phòng, an ninh; an ninh
biển; hợp tác huấn luyện, diễn tập, tuần tra chung trên biển. Đấu tranh phòng,
chống các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống. Tăng cường
hợp tác với các đối tác có thế mạnh, giàu tiềm năng về phát triển kinh tế biển.
Đối ngoại quốc phòng và phối hợp chặt chẽ với lực lượng bảo vệ biên giới nước
bạn xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển. Tham
gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc trên một số lĩnh vực: công
binh, quân y, thông tin…, góp phần bảo vệ Tổ q ố
u c “từ sớm”, “từ xa”, nâng
cao vị thế của Quân đội, đất nước. Tăng cường hợp tác với đấu tranh kinh tế
nhằm bảo vệ quyền lợi của người sản xuất và tiêu dùng trong nước, cũng như
hàng hóa của nước ta trên trường quốc tế; đảm bảo cho các nhà đầu tư nước
ngoài thực hiện đúng cam kết phù hợp với luật pháp quốc tế và pháp luật Việt
Nam; bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài và tranh thủ tối đa nguồn lực người Việt Nam ở n ớ
ư c ngoài để phát triển đất nước; bảo vệ tài nguyên, môi 12
trường phát triển kinh tế biển bền vững; an ninh nguồn nước, nhất là sông Mê
Công. Tăng cường quốc phòng, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền
biển, đảo; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.
Kết hợp kinh tế với quốc phòng là hoạt động chủ động của một quốc gia trên
cơ sở nhận thức và vận dụng các quy luật của hai lĩnh vực kinh tế và quân sự,
nhằm tăng cường sức mạnh quốc phòng của đất nước trong quá trình phát triển
kinh tế, đồng thời ngăn chặn, hạn chế các tác động tiêu cực của chiến tranh, của
phát triển quốc phòng đối với sự phát triển kinh tế. Sự kết hợp đó là hoạt động
của toàn xã hội, song vai trò quyết định thuộc về Nhà nước.
Ở nước ta, kết hợp kinh tế với quốc phòng còn là sự tiếp nối truyền thống lịch
sử dân tộc: dựng nước đi đôi với giữ nước. Ðó cũng là một chiến lược xuyên
suốt của Ðảng ta trong quá trình lãnh đạo cách mạng. Kết hợp kinh tế với quốc
phòng phải thể hiện trong xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý; có chiến lược kinh
tế đối ngoại đúng đắn; xây dựng và hoàn thiện không ngừng hệ thống quan hệ
sản xuất; quân đội làm tốt chức năng vừa là lực lượng bảo vệ các thành quả
kinh tế - xã hội của đất nước, vừa là lực lượng xây dựng kinh tế; kết hợp kinh
tế với quốc phòng trong đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, trong chiến lược
phát triển khoa học và công nghệ.
Ngày nay, hoạt động kinh tế là trung tâm, hàng đầu, nhằm huy động mọi nguồn
lực từ con người đến của cải vật chất, tài nguyên thiên nhiên, để giải quyết
những vấn đề bức xúc nhất về nâng cao đời sống nhân dân, tạo ra những điều
kiện vật chất, kỹ thuật quan trọng để củng cố quốc phòng, đó là xây dựng thế
trận và lực lượng sẵn sàng đủ sức bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ
(vùng đất, vùng biển, vùng trời), bảo vệ thành quả cách mạng, giữ vững và củng
cố hòa bình, an ninh, ổn định trên cả nước, thúc đẩy công cuộc xây dựng kinh
tế, hiện đại hóa đất nước.
3. Ý nghĩa của việc kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với tăng cường quốc
phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. 13
3.1. Ý nghĩa trong chiến tranh
Trong thời kì chiến tranh vẫn đang diễn ra trên đất nước ta, việc kết hợp phát
triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng an ninh gắn liền với sự nghiệp
giải phóng và bảo vệ tổ quốc. Lênin đã từng nói: “Chúng ta chủ trương bảo vệ
tổ quốc nên chúng ta đòi hỏi có thái độ nghiêm túc với vấn đề khả năng quốc
phòng và chuẩn bị chiến đấu của nước nhà. Cuộc chiến tranh này cần được
chuẩn bị trước lâu dài, nghiêm túc bắt đầu từ kinh tế”. Như vậy, trong chiến
tranh, sự kết hợp giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng an
ninh rõ ràng đóng vai trò quan trọng không kém trong thời bình.
Trong thời chiến tranh, sự kết hợp này mang tính chất cân bằng, tác động qua
lại lẫn nhau. Nhưng trong môí quan hệ này ,kinh tế có phần quan trọng hơn và
giữ vai trò quyết định với quốc phòng an ninh; phát triển kinh tế sẽ tạo ra vật
chất, kỹ thuật làm cơ sở cho sự nghiệp củng cố quốc phòng an ninh. Trong hai
cuộc kháng chiến chống pháp và Mỹ, Đảng ta đã thực hiện chiến lược xây dựn g
CNXH ở miền Bắc. Miền Bắc trở thành hậu phương vững chắc của miền Nam
và cả nước. Sự phát triển kinh tế ở miền Bắc đã góp phần lớn vào sự nghiệp
giải phóng tổ quốc và bảo vệ vững chắc CNXH bằng cách góp sức người, sức
của cho cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm. Công tác quốc phòng an ninh
tạo môi tưrờng ổn định, lâu dài, bảo vệ thành quả kinh tế làm ra và đặt ra cho
nền kinh tế nhu cầu lớn về vật chất trang bị kỹ thuật để từ đó thúc đẩy nền kinh
tế - xã hội phát triển một cách đa dạng phong phú hơn.
Trong thời chiến tranh, kinh tế và quốc phòng tồn tại song song nhau, không
đồng nhất nhung lại có cùng mục đích là góp phần vào sự nghiệp giải phóng và
bảo vệ tổ quốc. Hồ Chí Minh đã từng nói: “Thế giới chú ý đén chúng ta khi
chúng ta mạnh.” Chữ mạnh ở đây mang ý nghĩa rộng lớn; mạnh về kinh tế - xã
hội, chính trị, văn hoá, quốc phòng an ninh. Ngay trong sự nghiệp giải phóng
dân tộc, Đảng và nhân dân đã hiểu rõ về ý nghĩa của việc kết hợp giữa phát
triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng an ninh. Đầu tư vào quốc 14
phòng an ninh để bảo vệ kinh tế phát triển, ổn định xã hội và phát triển kinh tế
làm giàu cho đất nước.
Như vậy, ý nghĩa lớn nhất của việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng
cường quốc phòng - an ninh trong thời kỳ chiến tranh là đóng vai trò quyết định
trong sự nghiệp giải phóng và bảo vệ tổ quốc, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ cũng
như bảo vệ những thành quả mà xã hội tạo ra.
3.2. Ý nghĩa trong thời bình
Ngày nay, giữa phát triển kinh tế - xã hội với không ngừng tăng cường quốc
phòng - an ninh có mối quan hệ khăng khít, chúng đan xen, thâm nhập vào nhau
để cùng tồn tại và phát triển. Kinh tế phát triển tạo cơ sở để tăng cường quốc
phòng an ninh; quốc phòng an ninh vững mạnh tạo môi trờng thuận lợi để phát
triển kinh tế - xã hội, bảo vệ các thành quả mà kinh tế - xã hội làm ra. Trong
phát triển kinh tế có lợi ích của quốc phòng an ninh, trong củng cố quốc phòng
an ninh có lợi ích của sự nghiệp xây dựng nền kinh tế - xã hội độc lập, tự chủ
và hội nhập thế giới.
Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với không ngừng tăng cường quốc phòng an
ninh là một đường lối kinh tế cơ bản và lâu dài để thực hiện tốt hai nhiệm vụ
chiến lược của Đảng và Nhà nước hiện nay là: Xây dựng CNXH và bảo vệ tổ
quốc XHCN. Sự kết hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa hai yếu tố trên sẽ tạo thuận
lợi cho quá trình tập trung xây dựng phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu
nâng cao cuộc sống của nhân dân và xu hướng hội nhập với thị trường thế giới
của đất nước. Đồng thời tăng cờng sức mạnh cua quốc phòng an ninh để đảm
bảo ổn định cho đất nước trong mọi tình huống, trước mọi thủ đoạn của bất cứ
kẻ thù nào. Hiện nay và trong tương lai kẻ thù đánh chúng ta trên mọi phương
diện với mọi hình thức nên sự kết hợp này mang tính chất rộng rãi hơn.
Thực hiện tốt việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với không ngừng tăng
cường quốc phòng an ninh sẽ là một tiêu chuẩn trọng tâm để đánh giá kết quả
và hiệu quả của hai hoạt động kinh tế và quốc phòng an ninh. Nhất là trong thời 15
kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo xu thế hội nhập như hiện nay
thì việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội và tăng cường quốc phòng an ninh
càng có ý nghĩa quan trọng và là một nhiệm vụ hàng đầu của Đảng và Nhà
nước. Củng cố sức mạnh của quốc phòng an ninh để đảm bảo sự nghiệp hội
nhập toàn cầu hoá, nâng cao thành tựu khoa học - công nghệ để trang bị đầy dủ
và tốt hơn cho công tác quốc phòng - an ninh.
Hiện nay tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam đang có đà tăng trưởng khá ấn
tượng và vững chắc. Theo đó, ta có thể thấy mức độ tăng trưởng GDP bình
quân đầu người từ giai đoạn 2011- 2015 đã thay đổi rõ nét và cho đến nay mức
tăng ấy vẫn luôn giữ được đúng mục tiêu đề ra. Theo U.S. News & World
Report, Việt Nam hiện nay đang có một môi trường ổn định và tích cực về cả
kinh tế và chính trị, duy trì mức tăng trưởng GDP ổn định, kiểm soát tốt lạm
phát và các chính sách cải thiện nợ xấu, thâm hụt ngân sách cũng được đề ra một cách hợp lý.
Việt Nam cũng là một trong những nước luôn có thành tích tốt trong việc xuất
siêu. Nhiều mặt hàng của Việt nam với số lượng lớn liên tục thâm nhập vào các
thị trường lớn trên thế giới và được đón nhận một cách một cách khá tốt.
Không chỉ vật thu nhập bình quân đầu người cũng tăng lên rõ rệt, tỉ lệ hộ nghèo
giảm còn 1,45%. Việt nam đã tạo nên một huyền thoại trong công tác giảm
nghèo khi chỉ số HDI năm 2019 là 0,63, một trong những nước có tốc độ tăng
trưởng chỉ số HDI cao nhất thế giới.
Ngoài ra những thuận lợi còn đến từ cuộc cách mạng 4.0, cũng như sự gia nhập
các tổ chức và hiệp hội kinh tế lớn trên thế giới như Hiệp định Thương mại Tự
do Việt Nam - Liên minh châu u (EVFTA) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và
Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
4. Một số giải pháp trong vấn đề kết hợp phát triển kinh tế, xã hội với
tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ở Việt Nam hiện nay. 16
Bên cạnh những thành tựu đạt được, việc kết hợp phát triển kinh tế với củng cố
quốc phòng ở nước ta thời gian qua còn có những mặt hạn chế, bất cập. Ở một
số địa phương, hoạt động kết hợp còn thiếu đồng bộ, cơ chế chưa phù hợp,
phương thức kết hợp chậm được đổi mới. Công tác tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền địa phương của một số cơ quan quân sự trong việc kết hợp còn thiếu chủ
động, hiệu quả chưa cao; thậm chí có lúc, có nơi còn sơ hở để các thế lực thù
địch lợi dụng, chống phá. “Việc kết hợp kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc
phòng, an ninh ở một số địa phương, đơn vị thiếu hiệu quả, còn biểu hiện chủ
quan, mất cảnh giác, nặng về lợi ích kinh tế đơn thuần, trước mắt”.1
Những năm tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp,
khó lường; sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta đứng trước
những thuận lợi và cơ hội lớn, song, có không ít khó khăn, thách thức. Trong
bối cảnh đó, việc kết hợp phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng đặt ra những
yêu cầu rất cao, đòi hỏi chúng ta phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tập
trung vào một số giải pháp sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, trực tiếp là
sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương và chỉ huy các cấp trong Quân đội.
Đây là giải pháp có ý nghĩa quyết định, bảo đảm cho hoạt động kết hợp phát
triển kinh tế với củng cố quốc phòng được tiến hành đúng định hướng và đạt
hiệu quả cao. Theo đó, cấp ủy các cấp cần tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt
các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương về nhiệm vụ này, trọng
tâm là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8
khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết số
520-NQ/QUTW, ngày 25-9-2012, của Quân ủy Trung ương, về “Lãnh đạo 1 Văn kiện Đại h i bi ội đạ ểu toàn qu c l ố ần th XIII, Nxb. Chính ứ trị quốc gia S ự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 88 17
nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Quân đội”. Cơ
quan quân sự các cấp ở địa phương phải chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền cùng cấp về bảo đảm yếu tố quốc phòng, an ninh trong các quy hoạch,
kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội. Cơ quan chức năng của Bộ Quốc
phòng tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế quản lý các doanh nghiệp
quân đội và hoạt động của các đoàn kinh tế quốc phòng; quy chế quản lý, sử
dụng đất quốc phòng, hoạt động kinh tế đối ngoại; chính sách đối với doanh
nghiệp quân đội đứng chân trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên
giới, biển, đảo... Các doanh nghiệp quân đội tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nâng
cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phù hợp với đặc thù quốc phòng và chủ
trương phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Đảng, Nhà nước.
Hai là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán
bộ, đảng viên và nhân dân về quan điểm, chủ trương kết hợp phát triển kinh tế
với củng cố quốc phòng của Đảng ta.
Đây là giải pháp quan trọng, nhằm định hướng, thống nhất nhận thức, tư tưởng,
trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thực hiện kết hợp phát
triển kinh tế với củng cố quốc phòng. Thực tế cho thấy, nhận thức của các tầng
lớp nhân dân, kể cả một số cán bộ, đảng viên về vấn đề này còn chưa đầy đủ,
thống nhất. Vì vậy, nội dung tuyên truyền, giáo dục phải làm rõ quan điểm,
đường lối của Đảng ta và yêu cầu, sự cần thiết phải kết hợp phát triển kinh tế
với củng cố quốc phòng; mặt khác, làm rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực
thù địch và phần tử cơ hội lợi dụng một số hạn chế trong thực hiện kết hợp phát
triển kinh tế với củng cố quốc phòng để xuyên tạc, chia rẽ Quân đội với Đảng
và nhân dân ta. Tuyên truyền toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, để mỗi
người thấy rõ ý nghĩa, tầm quan trọng, sự tất yếu, khách quan của việc kết hợp
phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng, nhất là hiệu quả toàn diện về kinh
tế, chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh từ hoạt động tham gia lao động sản
xuất, xây dựng kinh tế của Quân đội, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội.
Phương pháp, hình thức tuyên truyền, giáo dục phải đa dạng, phát huy vai trò 18
của các phương tiện thông tin đại chúng, các lớp bồi dưỡng chính trị, chuyên
môn, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho cán bộ, đảng viên.
Ba là, tiếp tục đổi mới công tác quy hoạch, kế hoạch hóa, bảo đảm mỗi bước
phát triển kinh tế - xã hội là một bước tăng cường quốc phòng, an ninh.
Để làm được điều này, cần nghiên cứu, khảo sát, xác định rõ các nguồn lực, kể
cả nguồn lực từ các thành phần kinh tế ngoài nhà nước để xây dựng kế hoạch,
nội dung, hình thức kết hợp phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng phù hợp
trong từng lĩnh vực hoạt động, ở từng khu vực phòng thủ. Xác định rõ cơ chế,
trách nhiệm trong việc phối hợp thẩm định các quy hoạch, kế hoạch phát triển
kinh tế, văn hóa, xã hội của các cấp, các ngành; trong đó, cơ quan quân sự chủ
động thẩm định, các bộ, ngành, địa phương tăng cường phối hợp, thực hiện tốt
cơ chế trao đổi, cung cấp thông tin để nâng cao hiệu quả và bảo đảm việc kết
hợp phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng được tiến hành ngay từ khâu xây
dựng chiến lược, quy hoạch vùng, lãnh thổ, quy hoạch các ngành, lĩnh vực đến
các kế hoạch dài hạn, trung hạn và ngắn hạn, trong từng công trình, dự án phát
triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Theo đó, quy hoạch vùng, lãnh thổ, quy hoạch
các ngành, lĩnh vực phải gắn với quy hoạch tổng thể xây dựng thế trận quân sự
trong khu vực phòng thủ, được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đối với các công
trình trọng điểm, phải bảo đảm sẵn sàng phục vụ nhu cầu quốc phòng, quân sự
khi cần thiết. Các địa phương, nhất là ở các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng
xa, biên giới, phải coi trọng quy hoạch phân bố dân cư để bảo đảm mục tiêu
phát triển kinh tế - xã hội và tăng cường quốc phòng, an ninh; thực hiện tốt các
quy định trong Luật Quốc phòng và Nghị định số 164/2018/NĐ-CP, ngày 21-
12-2018, của Chính phủ, “Về kết hợp quốc phòng với kinh tế - xã hội và kinh
tế - xã hội với quốc phòng”. Tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng các khu kinh tế
quốc phòng; các đơn vị quân đội vừa thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng,
vừa tham gia giải quyết các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng đời
sống văn hóa trên địa bàn đóng quân và khu vực dự án. Đầu tư phát triển kinh
tế biển một cách bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân