Lịch sử 10 bài 27: Quá trình dựng nước và giữ nước

Xin giới thiệu bài Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 27: Quá trình dựng nước và giữ nước được sưu tầm và đăng tải xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo chi tiết và tải về tài liệu dưới đây.

LỊCH SỬ 10 - Bài 27. QUÁ TRÌNH DỰNG NƯỚC VÀ GIỮ NƯỚC
I. Các thời kỳ xây dựng và phát triển đất nước
Cơ cấu tổ chức nhà nước thời Hùng Vương
Thời kỳ
Chính trị
Kinh tế
Văn hóa - giáo
dục
Xã hội
Thời kỳ dựng
nước đầu tiên
VII TCN - II
TCN
- Thế kỷ VII
TCN - II TCN
nhà nước Văn
Lang - Âu Lạc
thành lập Bắc
Bộ (Bộ máy
nhà nước quân
chủ còn
- ng nghiệp
trồng lúa nước.
- Thủ công
nghiệp: dệt,
gốm, làm đồ
trang sức.
- Đời sống vật
chất đạm bạc,
- Tín ngưỡng:
Đa phần.
- Đời sống tinh
thần phong
phú, đa dạng,
chất phát,
nguyên sơ.
- Giáo dục từ
Quan hệ vua
tôi gần gũi, hòa
dịu
khai.)
- Thế kỷ II
T.CN Nam
Trung Bộ Lâm
Ấp, Chăm Pa
ra đời.
giản dị, thích
ứng với tự
nhiên.
năm 1070 được
tôn vinh, ngày
càng phát triển.
Từ thế kỷ I - X
bị phong kiến
phương Bắc đô
hộ - Bắc thuộc.
Thế kỷ I TCN
quốc gia Phù
Nam ra đời
Tây Nam Bộ
Giai đoạn đầu
của thời kỳ
phong kiến
độc lập X
XV.
- Tổ chức nhà
nước quân chủ
phong kiến ra
đời:
+ 968 quốc
hiệu Đại Cồ
Việt .
+ 1054 Đại
Việt
- Thế kỷ XV
hoàn chỉnh bộ
máy N nước
từ trung ương
đến địa phương
- Nhà nước
quan tâm đến
sản xuất nông
nghiệp.
- Thủ công
nghiệp
thương nghiệp
phát triển
- Đời sống kinh
tế của nhân dân
được ổn định
- 1070 giáo dục
Đại Việt ra đời
- Nho giáo,
Phật giáo thịnh
hành. Nho giáo
ngày càng được
đề cao.
- Văn hóa chịu
ảnh hưởng các
yếu tố bên
ngoài song vẫn
mang đậm đà
bản sắc dân tộc.
Quan hệ hội
chưa phát triển
thành mâu
thuẫn đối
kháng
Giai đoạn đất
nước bị chia
- Chiến tranh
phong kiến nên
- Thế kỷ XVII
kinh tế phục
- Nho giáo suy
thoái, Phật giáo
Giữa thế kỷ
XVIII chế độ
cắt XVI -
XVIII
đất nước chia
cắt làm 2 miền:
Đàng Trong
Đàng Ngoài
với 2 chính
quyền riêng.
- Nền quân chủ
không còn
vững chắc như
trước.
hồi.
+ Nông nghiệp:
ổn định phát
triển nhất là
Đàng Trong.
+ Kinh tế hàng
hóa phát triển
mạnh(Thăng
Long với 36
phố phường );
giao lưu với
nước ngoài mở
rộng tạo điều
kiện cho các đô
thị hình thành,
hưng khởi.
được phục hồi.
Đạo Thiên chúa
được truyền bá.
- Văn hóa tín
ngưỡng dân
gian nở rộ.
- Văn hoá dân
gian phát triển
mạnh.
- Giáo dục tiếp
tục phát triển
song chất lượng
suy giảm.
phong kiến
hai Đàng
khủng hoảng
dẫn đến phong
trào nông dân
bùng nổ, tiêu
biểu là phong
trào nông nhân
Tây Sơn.
Việt Nam nửa
đầu thế kỷ
XIX
Năm 1820 nhà
Nguyễn thành
lập duy trì bộ
máy nhà nước
quân chủ
chuyên chế
phong kiến.
Song nền quân
chủ phong kiến
đã bước vào
Chính sách
“đóng cửa” của
nhà Nguyễn hạn
chế sự phát triển
của nền kinh tế.
Kinh tế Việt
Nam trở nên lạc
hậu, kém phát
triển.
- Nho giáo
được độc tôn.
- Văn hóa giáo
dục những
đóng góp đáng
kể.
- Sự cách biệt
giữa các giai
cấp càng lớn,
mâu thuẫn
hội tăng cao
,phong trào đấu
tranh liên tục
bùng nổ.
khủng hoảng
suy vong.
Lược đồ địa phận Đàng Trong – Đàng Ngoài
II. Công cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc.
Lược đồ kháng chiến chống xâm lược Tần năm 214-209 TCN
Thống các cuộc đấu tranh giành giữ độc lập của dân tộc ta tnguồn gốc đến
giữa thế kỷ XVIII
Tên cuộc đấu
tranh
Vương triều
Kết quả
Kháng chiến
chống xâm lược
Tần (cuối thế kỷ
III TCN)
Sáu năm sau giết
được Hiệu úy Đồ
Thư, nhà Tần bãi
binh
Năm 207 TCN
Triệu Đà đem
quân xâm lược Âu
Lạc
Thục An Dương
Vương
Năm 179 TCN sau
khi chia rẽ nội bộ
Triệu Đà dùng mưu
tấn công chiếm
được Âu Lạc. Âu
Lạc rơi vào ách đô
hộ của nhà Triệu.
Cuộc kháng chiến
chống quân xâm
lược Hán (42 – 43)
Trưng Vương
3/43 (6/2 Âm lịch),
Hai Trưng hi
sinh ở Cấm Khê.
Cuộc kháng chiến
chống quân Lương
xâm lược 545-550
Lý Nam Đế
Năm 544, Lý lên
ngôi hòang đế. Đặt
tên nước Vạn
Xuân.
Dương Đình Nghệ
chống quân xâm
lược Hán (930-
931)
Dương Đình Nghệ
Quân Nam Hán b
đánh tan.
Chiến thắng Bạch
Đằng năm 938.
Trận Bạch Đằng
kết thúc hòan tòan
thắng lợi.
Cuộc kháng chiến
chống Tống thời
tiền Lê (981)
Tiền Lê
Thắng lợi nhanh
chóng
Kháng chiến
chống Tống thời
Thời Lý
Năm 1077 kết thúc
thắng lợi
Kháng chiến
chống Mông -
Nguyên (Thế kỷ
XIII)
Thời Trần
Cả 3 lần kháng
chiến đều giành
thắng lợi.
Chống quân xâm
lược Minh
Thời Hồ
Hồ Quý Ly bị quân
Minh bắt vào cuối
tháng 6-1907 Hà
Tĩnh.
Phong trào đấu
tranh chống quân
xâm lược Minh
khởi nghĩa Lam
Sơn 1407 - 1427
Lật đổ ách thống trị
của nhà Minh giành
lại độc lập
Kháng chiến
chống quân Xiêm
1785
Thời Tây Sơn
Đánh tan 5 vạn
quân Xiêm
Kháng chiến
chống quân Thanh
1789
Thời Tây Sơn
Đánh tan 29 vạn
quân Thanh
| 1/7

Preview text:

LỊCH SỬ 10 - Bài 27. QUÁ TRÌNH DỰNG NƯỚC VÀ GIỮ NƯỚC
I. Các thời kỳ xây dựng và phát triển đất nước
Cơ cấu tổ chức nhà nước thời Hùng Vương Văn hóa - giáo Thời kỳ Chính trị Kinh tế Xã hội dục
- Thế kỷ VII - Nông nghiệp - Tín ngưỡng:
TCN - II TCN trồng lúa nước. Đa phần.
Thời kỳ dựng nhà nước Văn - Thủ
công - Đời sống tinh Quan hệ vua
nước đầu tiên Lang - Âu Lạc nghiệp: dệt, thần phong tôi gần gũi, hòa
VII TCN - II thành lập ở Bắc gốm, làm đồ phú, đa dạng, dịu TCN Bộ (Bộ máy trang sức. chất phát,
nhà nước quân - Đời sống vật nguyên sơ.
chủ còn sơ chất đạm bạc, - Giáo dục từ khai.)
giản dị, thích năm 1070 được - Thế kỷ II ứng với tự tôn vinh, ngày T.CN ở Nam nhiên. càng phát triển. Trung Bộ Lâm Ấp, Chăm Pa ra đời.
Từ thế kỷ I - X Thế kỷ I TCN
bị phong kiến quốc gia Phù
phương Bắc đô Nam ra đời ở
hộ - Bắc thuộc. Tây Nam Bộ - Tổ chức nhà - 1070 giáo dục
nước quân chủ - Nhà nước Đại Việt ra đời
phong kiến ra quan tâm đến - Nho giáo, đời:
sản xuất nông Phật giáo thịnh + 968 quốc Giai đoạn đầu nghiệp.
hành. Nho giáo Quan hệ xã hội hiệu Đại Cồ của thời kỳ - Thủ
công ngày càng được chưa phát triển Việt . phong kiến nghiệp và đề cao. thành mâu + 1054 Đại độc lập X –
thương nghiệp - Văn hóa chịu thuẫn đối Việt XV. phát triển ảnh hưởng các kháng
- Thế kỷ XV - Đời sống kinh yếu tố bên
hoàn chỉnh bộ tế của nhân dân ngoài song vẫn
máy Nhà nước được ổn định mang đậm đà từ trung ương bản sắc dân tộc. đến địa phương
Giai đoạn đất - Chiến tranh - Thế kỷ XVII - Nho giáo suy Giữa thế kỷ
nước bị chia phong kiến nên kinh tế phục thoái, Phật giáo XVIII chế độ cắt XVI
- đất nước chia hồi.
được phục hồi. phong kiến ở XVIII
cắt làm 2 miền: + Nông nghiệp: Đạo Thiên chúa hai Đàng Đàng
Trong ổn định và phát được truyền bá. khủng hoảng Đàng
Ngoài triển nhất là ở - Văn hóa tín dẫn đến phong với 2 chính Đàng Trong. ngưỡng dân trào nông dân quyền riêng.
+ Kinh tế hàng gian nở rộ. bùng nổ, tiêu
hóa phát triển - Văn hoá dân biểu là phong
- Nền quân chủ mạnh(Thăng
gian phát triển trào nông nhân không còn Long với 36 mạnh. Tây Sơn.
vững chắc như phố phường ); - Giáo dục tiếp trước.
giao lưu với tục phát triển
nước ngoài mở song chất lượng
rộng tạo điều suy giảm. kiện cho các đô thị hình thành, hưng khởi. Năm 1820 nhà Chính sách Nguyễn thành - Sự cách biệt “đóng cửa” của lập duy trì bộ - Nho giáo giữa các giai nhà Nguyễn hạn máy nhà nước
được độc tôn. cấp càng lớn, Việt Nam nửa chế sự phát triển quân chủ
- Văn hóa giáo mâu thuẫn xã đầu thế kỷ của nền kinh tế. chuyên chế
dục có những hội tăng cao XIX Kinh tế Việt phong kiến.
đóng góp đáng ,phong trào đấu Nam trở nên lạc Song nền quân kể. tranh liên tục hậu, kém phát chủ phong kiến bùng nổ. triển. đã bước vào khủng hoảng suy vong.
Lược đồ địa phận Đàng Trong – Đàng Ngoài
II. Công cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc.
Lược đồ kháng chiến chống xâm lược Tần năm 214-209 TCN
Thống kê các cuộc đấu tranh giành và giữ độc lập của dân tộc ta từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XVIII Tên cuộc đấu Vương triều Lãnh đạo Kết quả tranh Kháng chiến Sáu năm sau giết chống xâm lược được Hiệu úy Đồ Thục
Tần (cuối thế kỷ Thư, nhà Tần bãi III TCN) binh Quân dân Âu Lạc
với vũ khí tốt, tinh Năm 179 TCN sau
thần chiến đấu dũng khi chia rẽ nội bộ Năm 207 TCN
cảm, có thành Cổ Triệu Đà dùng mưu
Triệu Đà đem Thục An Dương Loa kiên cố, có tấn công và chiếm
quân xâm lược Âu Vương
quân đội mạnh, có được Âu Lạc. Âu Lạc
tướng giỏi, đã đánh Lạc rơi vào ách đô
bại được quân Triệu hộ của nhà Triệu. Đà, giữ vững được độc lập. Cuộc kháng chiến 3/43 (6/2 Âm lịch),
chống quân xâm Trưng Vương Hai Bà Trưng Hai Bà Trưng hi
lược Hán (42 – 43) sinh ở Cấm Khê. Cuộc kháng chiến
Lý Bí, nghĩa quân Năm 544, Lý Bí lên
chống quân Lương Lý Nam Đế
chiếm được thành ngôi hòang đế. Đặt xâm lược 545-550 Long Biên. tên nước là Vạn Xuân. Quân Nam Hán bị Dương Đình Nghệ đánh tan, Dương chống quân xâm
Đình Nghệ xưng Quân Nam Hán bị Dương Đình Nghệ lược Hán (930-
Tiết độ sứ, tiếp tục đánh tan. 931) xây dựng nền tự chủ.
Ngô Quyền cho Trận Bạch Đằng Chiến thắng Bạch đóng cọc sắt xuống kết thúc hòan tòan Đằng năm 938.
lòng sông Bạch thắng lợi. Đằng Cuộc kháng chiến Thắng lợi nhanh
chống Tống thời Tiền Lê Lê Hoàn chóng tiền Lê (981) Kháng chiến Năm 1077 kết thúc
chống Tống thời Thời Lý Lý Thường Kiệt thắng lợi Kháng chiến Vua Trần (lần I) Cả 3 lần kháng chống Mông - Thời Trần
-Trần Quốc Tuấn chiến đều giành Nguyên (Thế kỷ (Lần II - Lần III) thắng lợi. XIII) Hồ Quý Ly bị quân Chống quân xâm Minh bắt vào cuối Thời Hồ Hồ Quý Ly lược Minh tháng 6-1907 ở Hà Tĩnh. Phong trào đấu Khởi nghĩa Lam tranh chống quân
Sơn chống ách đô Lật đổ ách thống trị xâm lược Minh và
hộ của nhà Minh do của nhà Minh giành khởi nghĩa Lam
Lê Lợi - Nguyễn lại độc lập Sơn 1407 - 1427 Trãi lãnh đạo Kháng chiến Đánh tan 5 vạn
chống quân Xiêm Thời Tây Sơn Nguyễn Huệ quân Xiêm 1785 Kháng chiến
Vua Quang Trung Đánh tan 29 vạn
chống quân Thanh Thời Tây Sơn (Nguyễn Huệ) quân Thanh 1789