Lịch sử và Địa lí lớp 4 Bài 12 Dân cư, hoạt động sản xuất và một số nét văn hóa ở vùng Duyên hải miền Trung | Cánh diều

Lịch sử và Địa lí lớp 4 Bài 12 Dân cư, hoạt động sản
xuất và một số nét văn hóa ở vùng Duyên hải miền Trung Cánh diều
Khởi động Lịch sử - Địa lí 4 Bài 12 trang 63
Câu hỏi trang 63 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Ở vùng Duyên hải miền Trung, các hoạt động
sản xuất và đời sống của người dân thường gắn liền với biển và đây cũng là vùng có
nhiều di sàn văn hóa thế giới. Hãy kể tên và chia sẻ những điều em biết về một hoạt
động kinh tế biển hoặc một di sản văn hóa ở Duyên hải miền Trung. Lời giải:
- Một số hoạt động kinh tế biển ở vùng Duyên hải miền Trung: + Làm muối.
+ Đánh bắt và nuôi trồng hải sản. + Du lịch biển;
+ Vận tải đường biển.
- Một số di sản văn hóa ở vùng Duyên hải miền Trung:
+ Thành nhà Hồ (Thanh Hóa).
+ Cố đô Huế (Thừa Thiên Huế).
+ Phố cổ Hội An (Quảng Nam).
+ Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam).
Khám phá Lịch sử - Địa lí 4 Bài 12 trang 63, 64, 65, 66, 67
Câu hỏi trang 63 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin và quan sát hình 1, em hãy:
• Kể tên một số dân tộc ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Cho biết một số vật dụng chủ yếu trong đời sống của người dân ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Một số dân tộc ở vùng Duyên hải miền Trung: Kinh, Chăm, Mường,
Thái, Bru Vân Kiều, Cơ Tu.... • Yêu cầu số 2:
- Các vật dụng chủ yếu trong sản xuất của người dân sống ở ven biển là: thuyền, lưới đánh cá,...
- Người Chăm nổi tiếng với đồ gốm như: nồi, bầu đựng nước,...
- Các dân tộc ở miền núi có những vật dụng đặc trưng riêng như: gùi, cọn nước, khung cửi dệt vải,...
Câu hỏi trang 64 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin và quan sát các hình 2, 3, em hãy:
• Kể tên một số sản phẩm chủ yếu và cách đánh bắt hải sản của người dân ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Kể tên các loài hải sản được nuôi trồng chủ yếu và các hình thức nuôi hải sản ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải: • Yêu cầu số 1:
- Một số sản phẩm đánh bắt chủ yếu là: cá, mực, tôm,…
- Cách đánh bắt hải sản của người dân ở vùng Duyên hải miền Trung:
+ Đánh bắt bằng lưới vây, lưới kéo, cần câu,...
+ Người dân đã đầu tư các tàu lớn để đánh bắt hải sản xa bờ mang lại hiệu quả cao. • Yêu cầu số 2:
- Các loài hải sản được nuôi chủ yếu là: tôm sú, tôm hùm, cá, ngao, hàu, bào ngư, ốc hương, cua,...
- Các hình thức nuôi hải sản: nuôi cá lồng bè trên biển, nuôi tôm trên cát, nuôi tôm nước lợ,...
Câu hỏi trang 65 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin và quan sát hình 4, em hãy:
• Kể tên một số vật dụng chủ yếu trong sản xuất muối ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Nêu hoạt động sản xuất muối ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Một số vật dụng chủ yếu trong sản xuất muối ở vùng Duyên hải miền
Trung là: chang (dùng để vun muối); quang gánh,… • Yêu cầu số 2:
- Sản xuất muối đã có từ lâu đời ở vùng Duyên hải miền Trung.
- Các cánh đồng muối nổi tiếng là: Sa Huỳnh (tỉnh Quảng Ngãi); Hòn Khói (tinh Khánh
Hoà); Cà Ná, Phương Cựu (tỉnh Ninh Thuận)...
Câu hỏi trang 65 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin, em hãy:
• Kể tên một số bãi tắm ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Nêu một số hoạt động du lịch biển ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Một số bãi tắm ở vùng Duyên hải miền Trung là: Sầm Sơn (ở Thanh
Hóa), Cửa Lò (ở Nghệ An), Thiên Cầm (ở Hà Tĩnh), Mỹ Khê (ở Đà Nẵng), Nha Trang (ở Khánh Hòa),...
• Yêu cầu số 2: Một số hoạt động du lịch biển ở vùng Duyên hải miền Trung là: tắm biển,
nghi dưỡng, tham quan các danh lam thắng cảnh,...
Câu hỏi trang 66 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin, em hãy:
• Kể tên một số cảng biển ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Nêu hoạt động giao thông vận tải biển ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Một số cảng biển ở vùng Duyên hải miền Trung là: cảng Nghi Sơn (ở
Thanh Hóa), cảng Cửa Lò (ở Nghệ An), cảng Vũng Áng (ở Hà Tĩnh), cảng Chân Mây
(ở Thừa Thiên Huế), cảng Đà Nẵng (ở Đà Nẵng), cảng Cam Ranh (ở Khánh Hòa),...
• Yêu cầu số 2: Hoạt động giao thông vận tải biển
- Vùng Duyên hải miền Trung có nhiều cảng biển lớn như: Nghi Sơn, Cửa Lò, Vũng
Áng, Chân Mây, Đà Nẵng, Cam Ranh,... Trong đó, cảng Đà Nẵng là một trong những
càng quốc tế lớn ở nước ta.
- Vùng Duyên hải miền Trung còn là cửa ngõ ra biển của vùng Tây Nguyên và hai nước Lào, Cam-pu-chia.
- Giao thông đường biển của vùng chủ yếu là chuyên chở hàng hoá đến các vùng trong
nước và các nước trên thế giới.
Câu hỏi trang 66 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin và quan sát hình 5, em hãy:
• Kể tên một số lễ hội truyền thống ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Trình bày một số nét về một lễ hội ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Một số lễ hội truyền thống ở vùng Duyên hải miền Trung là: lễ hội Cầu
Ngư của người dân ven biển; lễ hội Tháp Bà, lễ hội Ka-tê của người Chăm;...
• Yêu cầu số 2: Nét chính về lễ hội: Vùng Duyên hải miền Trung có nhiều lễ hội như: lễ
hội Cầu Ngư của người dân ven biển; lễ hội Tháp Bà, lễ hội Ka-tê của người Chăm;...
- Lễ hội Cầu Ngư:
+ Gắn với tục thờ cúng cá Ông (cá voi) của người dân ven biển miền Trung. Lễ hội là
dịp để người dân tỏ lòng biết ơn với công đức của cá Ông và cầu mong mùa đánh cá bội thu.
+ Lễ hội gồm hai phần: phần lễ diễn ra trang trọng với lễ rước, lễ tế theo nghi thức
truyền thống; phần hội với các trò chơi dân gian gắn với hoạt động sản xuất trên biển
như: lắc thúng, đua thuyền, bơi lội, đan lưới,....
- Lễ hội Ka-tê:
+ Là lễ hội dân gian lâu đời của người Chăm, được tổ chức vào khoảng tháng 9, tháng
10 hằng năm (tháng 7 theo lịch Chăm).
+ Các nghi lễ chính là: rước y trang, mở cửa tháp chính,... Sau phần lễ là phần hội với
các trò chơi dân gian đặc trưng của người Chăm như: thi giã gạo, thi đi cà kheo, làm bánh gừng,....
Câu hỏi trang 67 Lịch sử và Địa lí lớp 4 : Đọc thông tin và quan sát hình 7, em hãy:
• Xác định trên lược đồ các di sản văn hóa vật thể và di sản tư liệu thế giới ở vùng Duyên hải miền Trung.
• Kể tên các di sản văn hóa vật thể, di sản tư liệu thế giới và một số di sản văn hóa phi
vật thể ở vùng Duyên hải miền Trung. Lời giải:
• Yêu cầu số 1: Xác định vị trí:
- Các di sản văn hóa vật thể:
+ Thành nhà Hồ ở tỉnh Thanh Hóa.
+ Cố đô Huế ở tỉnh Thừa Thiên Huế.
+ Phố cổ Hội An và Di tích Chăm Mỹ Sơn ở tỉnh Quảng Nam.
- Các di sản tư liệu: Mộc bản và châu bản triều Nguyễn ở tỉnh Thừa Thiên Huế. • Yêu cầu số 2:
- Các di sản văn hóa vật thể thế giới, gồm: thành nhà Hồ; Cố đô Huế; Phố cổ Hội An và Di tích Chăm Mỹ Sơn.
- Các di sản tư liệu thế giới, gồm: Mộc bản và châu bản triều Nguyễn;
- Di sản văn hóa thế giới phi vật thể, gồm: Âm nhạc cung đình Việt Nam - Nhã nhạc
(triều Nguyễn); Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh; Nghệ thuật bài Chòi Trung Bộ...
Luyện tập Lịch sử - Địa lí 4 Bài 12 trang 69 Câu 1
Kể tên các hoạt động sản xuất chủ yếu ở vùng Duyên hải miền Trung. Tại sao các
ngành kinh tế biển lại phát triển ở vùng này? Trả lời:
- Các hoạt động kinh tế biển ở vùng Duyên hải miền Trung:  Làm muối
 Đánh bắt và nuôi trồng hải sản  Du lịch biển
 Giao thông đường biển
- Các ngành kinh tế biển lại phát triển vì:
 Vùng Duyên hải miền Trung có địa hình, khí hậu, đất đai đa dạng, thuận lợi để phát triển
nhiều loại cây trồng, vật nuôi.
 Vùng biển giàu hải sản, dọc ven biển có nhiều vũng, vịnh, đầm phá,.... thuận lợi cho xây
dựng cảng biển, đánh bắt và nuôi trồng hải sản. Khí hậu nắng nóng, nước biển có độ mặn
cao, tạo điều kiện cho sản xuất muối.
 Trong vùng có di sản thiên nhiên thế giới, nhiều bãi biển đẹp, các đảo ven bờ,... thuận lợi cho phát triển du lịch. Câu 2
Vẽ vào vở sơ đồ “Con đường di sản miền Trung” ghi tên hoặc dán ảnh các di sản thế
giới ở vùng Duyên hải miền Trung (bao gồm di sản thiên nhiên, di sản văn hoá vật thể)
và các tỉnh có di sản đó theo gợi ý dưới đây. Trả lời:
Vận dụng Lịch sử - Địa lí 4 Bài 12 trang 69
Lựa chọn một trong hai nhiệm vụ dưới đây.
1. Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một di sản thế giới ở vùng Duyên hải miền Trung.
2. Làm một sản phẩm (vẽ tranh hoặc viết đoạn văn ngắn, áp phích,...) để tuyên truyền
mọi người về việc bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị các di sản thế giới hoặc bảo vệ tài
nguyên, môi trường biển. Trả lời:
1. Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một di sản thế giới ở vùng Duyên hải miền Trung.
Phố cổ Hội An là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven
biển tỉnh Quảng Nam, Việt Nam, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 30 km về phía Nam.
Hội An là một thành phố thuộc tỉnh Quảng Nam có nhiều khu phố cổ được xây từ thế kỷ
16 và vẫn còn tồn tại gần như nguyên vẹn đến nay. Trong các tài liệu cổ của phương
Tây, Hội An được gọi Faifo. Phố cổ Hội An được công nhận là một di sản thế giới
UNESCO từ năm 1999. Đây là địa điểm thu hút được rất nhiều khách Du Lịch Đà Nẵng – Hội An.