Lời bài hát thanh niên làm theo lời Bác - Hoàng Hà và hoàn cảnh sáng tác

Lời bài hát thanh niên làm theo lời Bác - Hoàng Hà và hoàn cảnh sáng tác
1. Lời bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác"
Bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác" là một sáng tác đặc biệt của nhạc sĩ Hoàng Hòa. Nhạc sĩ
Hoàng Hòa sinh năm 1930, tên thật là Cao Hy Vọng. Ông có nguyên quán là tại Nam Định,
tuy nhiên, từ khi 16 tuổi, ông đã tham gia hoạt động Thanh niên cứu quốc tại tỉnh Thái Bình, rồi
di chuyển sang tỉnh Hưng Yên. Sau thời gian dài được đi học tập tại Liên Xô thì nhạc sĩ Hoàng
Hòa đã được phân công về công tác tại Trung ương Đoàn và sau đó làm Bí thư Thành đoàn Hải
Phòng. Vào năm 1990, trước khi về hưu thì ông giữ chức vụ là Trưởng ban Trường học của Trung
ương Đoàn, đồng thời là Thư ký Hội Liên hiệp sinh viên Việt Nam.
Khi giải thích cho câu hỏi vì sao lấy nghệ sanh là Hoàng Hòa thì ông có chia sẻ rằng: Trước đây,
ông có một đôi bạn thân là vợ chồng với nhau, người chồng tên là Hoàng Dương, còn người vợ là
Nguyễn Thị Hòa. Hai người bạn này cùng hoạt động với ông, tuy nhiên không may cả hai đều hy
sinh khi tiến vào vùng địch hậu. Vì những tình nghĩa bạn bè với nhau và để tưởng nhớ đôi vợ
chồng này thì ông đã lấy tên của mình là Hoàng Hòa. Sau đó, hai người em của ông cũng đặt lại
tên theo là Hoàng Hà (tên thật là Cao Minh) và Hoàng Long (tên thật là Cao Tiến). Nhạc sĩ Hoàng
Hòa được nhận định là một người sáng tác nhạc tài ba, có sự nghiệp thành công và là người trọng tình nghĩa.
Bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác" do nhạc sĩ Hoàng Hòa sáng tác với ý nghĩa để truyền đạt
thông điệp cổ vũ và khích lệ các thanh niên Việt Nam thực hiện lối sống, học tập và làm theo
gương của Bác Hồ. Bài hát này thường được sử dụng vào các dịp đặc biệt như ngày thành lập
Đoàn, thành lập Đảng, ...
Dưới đây là lời bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác":
Kết liên lại thanh niên chúng ta cùng nhau đi lên
Giơ nắm tay thề, gìn giữ hòa bình độc lập tự do
Kết liên lại thanh niên chúng ta cùng quyết tiến bước
Đánh tan quân thù xây đắp cuộc đời hạnh phúc ấm no.
Đi lên thanh niên chớ ngại ngần chi
Đi lên thanh niên làm theo lời Bác
“Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển, quyết chí ắt làm nên".
2. Hợp âm bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác"
Kết liên [C]lại Thanh niên chúng [G]ta cùng nhau đi [C]lên,
Giơ nắm tay [Am]thề, gìn giữ hòa [Em]bình độc lập tự [G]do.
Kết liên [C]lại Thanh niên chúng [G]ta cùng quyết tiến [Em]bước,
Đánh tan quân [Am]thù xây đắp cuộc [G7]đời hạnh phúc ấm [C]no.
Đi lên Thanh niên chớ ngại ngần [G]chi,
Đi lên Thanh [Dm]niên làm theo lời [C]Bác:
Không [G]có việc gì [Em]khó, chỉ sợ lòng không [G]bền,
Đào núi và lấp [Em]biển, quyết chí ắt làm [C]nên.
3. Hoàn cảnh ra đời bài hát Thanh niên làm theo lời Bác
Với nhiều thế hệ thanh niên Việt Nam thì Hoàng Hòa là nhạc sĩ của tuổi trẻ. Trong những bài hát
mà nhạc sĩ Hoàng Hòa đã sáng tác thì có rất nhiều ca khúc được sáng tác dành cho thanh thiếu
niên, có thể kể đến tiêu biểu như bài Thanh niên làm theo lời Bác. Ca khúc này được Đại hội Đoàn
toàn quốc lần thứ 6 lựa chọn làm Đoàn ca.
Về hoàn cảnh sáng tác của bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác" cũng vô cùng đặc biệt. Khi ấy,
trong một lần đọc Báo Cứu quốc thì nhạc sĩ Hoàng Hòa đã thấy bài viết có ghi nội dung về việc
Bác Hồ gửi tặng cho đơn vị Thanh niên xung phong - Phân đội 312 bảo đảm giao thông ở Việt
Bắc ngày 28/03/1951 tại bản Nà Tu (nay thuộc xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Cạn).
Tại bài viết có chia sẻ về buổi nói chuyện thân mật của Bác Hồ với thanh niên xung phong như
cha con trong gia đình. Bác Hồ đã hỏi han về cuộc sống hàng ngày của thanh niên xung phong và
cũng trong chính cuộc nói chuyện này, Bác Hồ đã làm mấy câu thơ để tặng cho các chàng trai, cô
gái tại đơn vị này đang mở đường ngày đêm để bảo vệ cầu cho tiền tuyến tại Quốc lộ 03: "Không có việc gì khó Chỉ sợ lòng không bền Đào núi và lấp biển Quyết chí ắt làm nên!"
Cứ đọc xong một câu Bác lại bảo tất cả đồng thanh nhắc lại. Thế là mọi người thuộc lòng ngay.
Ngày nay về thăm mảnh đất lịch sử này, bạn sẽ thấy một công trình ốp đá hoa cương ghi rõ di tích
lịch sử Nà Tu - nơi Bác Hồ từng đến thăm. Bên biểu tượng ngọn đuốc, tấm đá lớn gắn huy hiệu
Đoàn có tấm biển ghi bốn câu thơ nổi tiếng của Bác.
Dựa trên những lời thơ của Bác cùng kiến thức âm nhạc uyên thâm mà người thầy là nhạc sĩ Phạm
Ngữ đã truyền dạy cho ông, với chiếc kèn Ác-mô-ni-ca thì nhạc sĩ Hoàng Hòa đã tìm sáng tác nên
bài hát tuyệt vời đó. Nhạc sĩ Hoàng Hòa đã tìm được những nhịp điệu, nốt nhạc phù hợp trên
những câu thơ của Bác Hồ. Bài hát" Thanh niên làm theo lời Bác" có tên gọi dầu tiên là "Thanh
Niên xung phong làm theo lời Bác", được hoàn thành và ra đời vào cuối năm 1952 - đầu năm 1953.
Kết đoàn lại thanh niên chúng ta cùng nhau đi lên
Giơ nắm tay thề gìn giữ hòa bình độc lập tự do
Kết đoàn lại thanh niên chúng ta cùng quyết tiến bước
Đánh tan quân thù, xây đắp cuộc đời hạnh phúc ấm no!
Vào một dịp may mắn, nhạc sĩ Hoàng Hòa đã có mặt trong đoàn đại biểu thanh niên được gặp mặt
và nói chuyện với Bác Hồ. Kết thúc buổi gặp, Bác có bảo: “Cháu nào ‘cầm càng’ hát một bài trước
khi Bác cháu ta chia tay”. Bài hát Thanh Niên Làm Theo Lời Bác đã vang lên. Bài hát vừa kết
thúc, tác giả được Bác vời lại thưởng cho một cái kẹo. Bác bảo: “Bác thưởng cho cháu đã có công
làm bài hát này”. Rồi Bác quay ra dặn mọi người: “Các cháu hãy làm và vận động thanh niên làm
theo lời ca mà các cháu vừa hát”. Nhạc sĩ Hoàng Hòa lúc này vô cùng bàng hoàng xúc động.
Đến tháng 7 năm 1954, bài hát "Thanh niên làm theo lời Bác" được phổ biến đến toàn bộ đại biểu
tham dự hội nghị cán bộ Đoàn toàn quốc. Các đại biểu đã trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất
là thay đổi cụm từ "kết đoàn lại" thành cụm từ "kết liên lại" để phù hợp với nốt nhạc và dễ trình
bày ca khúc. Bên cạnh đó, nhạc sĩ cũng đã sửa lại tên bài hát là "Thanh niên làm theo lời Bác" để
tên gọi được ngắn gọn, xúc tích mà vẫn truyền đạt được đúng ý nghĩa của bài hát của Hoàng Hòa.
Và bài hát này đã trở thành nhạc hiệu của buổi phát thanh Thanh niên của Đài Thanh niên Việt
Nam. Đến năm 1992 - Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 6 và năm 1997 - Đại hội Đoàn toàn quốc
lần thứ 7 diễn ra thì các đại biểu đều thống nhất và công nhận bài hát này trở thành bài ca chính
thức của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Đây cũng chính là lý do mà bài hát này đã đi
cùng biết bao thế hệ đoàn viên, trải qua năm tháng với các thế hệ thanh niên khác nhau.
Và cho đến tận ngày nay, khi đã trải qua 60 năm thì ca khúc "Thanh niên làm theo lời Bác" vẫn
được sử dụng khắp mọi miền tổ quốc, đặc biệt là vào những ngày lễ, ngày kỷ niệm của Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Với giai điệu hào hùng và ca từ ý nghĩa đã làm dấy lên nhiệt
huyết tuổi trẻ, khơi gợi lên ý thức trách nhiệm, tinh thần yêu nước nồng nàn của thế hệ thanh thiếu
niên đối với đất nước non sông Việt Nam. Từ đó mà nỗ lực hết sức mình để xây dựng, kiến thiết
đất nước, góp phần phát triển một Việt Nam thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc trên thế
giới như di nguyện khi còn sống của Hồ Chủ tịch.