Lời tiễn dặn | Bài giảng PowerPoint Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

LỜI TIỄN DẶN
Trích “Tiễn dặn người yêu” Truyện thơ Dân tộc Thái KHỞI ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hình ảnh trên gợi cho em nhớ tác phẩm nào đã học?
Theo em, thời kì phong kiến ngày xưa
có những quan niệm về hạnh phúc và tình yêu như thế nào?
- Thời gian suy nghĩ: 2 phút.
- Hình thức thực hiện: cá nhân. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI 1 3 MỤC
Học sinh xác định ngôi kể của
Học sinh phân tích các chi tiết TIÊU văn bản quan trọng trong văn bản BÀI HỌC 2 4
Học sinh phân tích và nhận
Học sinh chỉ ra được chủ đề,
xét cách xây dựng hình tượng
thông điệp mà văn bản truyền
nhân vật (nhân vật nam và tải
nhân vật nữ) trong truyện I TÌM HIỂU CHUNG NHIỆM VỤ HS đọc văn bản
Chú thích các từ ngữ khó
Tóm tắt nội dung chính của văn bản và những thông tin chính về tác phẩm
- Thời gian thực hiện: 5 phút.
- Hình thức thực hiện: cá nhân.
I. Tìm hiểu chung 1. Tác phẩm.
❖"Tiễn dặn người yêu" (Nguyên văn tiếng
Thái là Xống chụ xon xao) của dân tộc
Thái là một truyện thơ nổi tiếng trong
kho tàng truyện thơ các dân tộc thiểu số.
❖Bản dịch Mạc Phi, gồm 1846 câu thơ,
trong đó có gần 400 câu tiễn dặn.
I. Tìm hiểu chung
Vài năm sau, cô gái bị nhà
Truyện kể từ khi chàng trai và
chồng đuổi về nhưng vừa về
cô gái còn nằm trong bụng
Họ mang cô ra chợ bán, cô gái
nhà, cô lại bị cha mẹ bán đứt
mẹ, cùng ra đời, cùng lớn lên,
xinh đẹp ngày nào mà nay chỉ
cho một nhà quan. Ở đây, cô
càng lớn càng quấn quýt nhau
đổi ngang một bó lá dong.
gái đau khổ, trở nên ngẩn hơn ngơ.
Chứng kiến cô gái bị nhà
Người đổi được cô may sao lại
Chàng trai đã mang sính lễ
chồng hắt hủi, đánh đập, anh
là chàng trai năm xưa nhưng
đến xin ở rể nhưng cha mẹ cô
chăm sóc thuốc thang cho cô
vì cô đổi khác quá nhiều, anh
gái chê anh nghèo và nhận lời
và càng ước mong có ngày cả
không nhận ra và chỉ coi cô
gả cô cho một người giàu có. hai được đoàn tụ. như một kẻ hầu
Khi người chồng hết thời hạn
Cô gái đau khổ nhưng không
ở rể', cô gái phải rời nhà cha
Tủi phận, một ngày kia cô
thể cãi lời cha mẹ. Chàng trai
mẹ để về nhà chồng. Chàng
mang đàn môi, kỉ vật ngày
quyết đi làm ăn xa và dặn cô
trai trở về thì mọi sự đã
xưa, ra thổi. Anh bàng hoàng
gái đợi anh mang tiền về
muộn. Anh đành chỉ biết dặn
nhận ra người yêu cũ và quyết chuộc
dò cô “hết lời, hết lẽ” và tiễn định cưới cô làm vợ. cô về tận nhà chồng
I. Tìm hiểu chung BỐ CỤC Phần 1: Phần 2:
(Từ "dậy đi em" đến hết): Lời
(Từ đầu đến "thẳng tới tận
khẳng định mối tình tha thiết, bền
nhà") Lời dặn dò của chàng trai
chặt của anh khi chứng kiến cảnh
khi anh tiễn cô về tận nhà chồng
cô bị nhà chồng hắt hủi, hành hạ II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Ngôi kể - Lời kể chuyện
Lời “tiễn dặn” được thuật lại theo ngôi kể nào? Vì sao bạn biết? Lời tiễn dặn + Nhân vật trực + Thông qua các được thuật lại tiếp kể lại những từ ngữ “đôi ta”, theo ngôi kể gì đã chứng “người anh yêu”, thứ nhất. Theo kiến, đã trải qua “ta”… và cách điểm nhìn của để thể hiện suy xưng hô “anh” với nhân vật “anh” nghĩ tình cảm “em” trong văn – chàng trai của mình. bản Nhiệm vụ
Em hiểu gì về nhân vật anh/nhân vật em qua lời tiễn dặn?
Nhân vật anh Diễn biến tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn người yêu về nhà chồng như thế
nào? Hãy phân tích những câu thơ, những dẫn chứng thể hiện tâm trạng đó. Phân tích những câu
thơ, những chi tiết thể hiện thái độ, cử chỉ ân cần của chàng trai đối với cô gái trong những ngày anh
còn lưu lại ở nhà chồng của cô.
Nhân vật em Phân tích những câu thơ mô tả hành động, tâm trạng của cô gái trên đường về nhà chồng.
Nhận xét Nhận xét cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ
- Thời gian thực hiện: 15 phút.
- Hình thức thực hiện: nhóm (5-6 HS) 2. Nhân vật
a. Nhân vật anh
* Diễn biến tâm trạng của chàng trai:
Đau xót khi phải tiễn người yêu về nhà chồng
Gọi người yêu thân mật “người đẹp anh yêu”
Khẳng định tình yêu thắm thiết trong anh
Đôi lúc tình cảm của Anh mâu thuẫn với hiện
thực Chị đang theo chồng. 2. Nhân vật
a. Nhân vật anh
*Cử chỉ hành động của chàng trai
Cho anh kề vóc mảnh, quấn quanh vải ủ lấy
hương người, lửa đượm xác hơi.
Anh bồng nựng con của cô gái “con rồng, con
phượng” như chính con của mình
Như vậy, lúc tiễn đưa, Anh sống trong tâm trạng
dằn vặt, day dứt khổ đau. Phải chăng chính vì
thế mà hai câu thơ cuối đoạn như là một sự phá
phách. Nó khẳng định cái ý chí quyết tâm đoàn tụ của cả hai người. 2. Nhân vật
a. Nhân vật anh
Thái độ, cử chỉ ân cần của chàng trai đối với cô gái
trong những ngày anh còn lưu lại ở nhà chồng của cô
Nâng chị dậy, phủi áo, chải tóc khi chị bị
chồng đánh ngã lăn miệng cối gạo, bên máng lợn vầy
Anh đi chặt tre làm ống thuốc cho chị “khỏi đau”
Anh thể hiện sự xót xa, thương cảm đối với nỗi
đau của người yêu. Từ đó, trỗi dậy ý chí đưa
người yêu về đoàn tụ với mình 2. Nhân vật
b. Nhân vật em
Cô gái đưa ra những lý do chính đáng chờ đợi chàng trai:
Chân bước xa lòng càng nhớ
Em từng ngắt lá ớt ngồi chờ/ Tới rừng lá ngón ngóng trông
Cô gái sống trong sự dằn vặt, đau khổ khi chia xa,
ngăn cách, tất cả không thốt nên lời chỉ thông qua
cảm nhận nơi chàng trai. Giữa hai người có sợi dây
tình cảm bền chặt, tình nghĩa. 2. Nhân vật
Nhận xét tình cảm của hai nhân vật
+ Thường là những người có số phận bất hạnh.
+ Phải trải qua mô hình: Gặp gỡ - Tai biến – Đoàn tụ
3. Chi tiết quan trọng
Chi tiết quan trọng trong văn bản Lời tiễn dặn là chi tiết:
“Quẩy gánh qua đồng ruộng
Người đẹp anh yêu cất bước theo chồng”
Sự việc này gây ra hàng loạt các biến cố trong cuộc đời
của chàng trai và cô gái. Cũng từ đó, theo năm tháng
Chỉ ra các chi tiết quan
chúng ta thấy được tình yêu thủy chung và sự hi sinh
trọng trong văn bản và phân tích vai trò của
cao cả của người con trai dành cho cô gái của mình.
4. Chủ đề - Thông điệp
Chủ đềKhát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc đôi lứa..
Thông điệpHãy loại bỏ các hủ tục
phong kiến, ủng hộ những tình yêu, tình
Nêu chủ đề của văn bản
và cho biết qua văn bản
cảm chân thành và tác hợp cho những này, tác giả dân gian muốn gửi gắm thông người yêu thương nhau.. điệp gì? III TỔNG KẾT YẾU TỐ NỘI DUNG YẾU TỐ HÌNH THỨC
+ Yếu tố miêu tả: Làm rõ tâm + Số đoạn (khổ thơ),
trạng và cảm xúc của nhân vật số dòng thơ trong anh và em khi phải chia xa.
mỗi đoạn (khổ), số từ
+ Yếu tố tự sự: thuật lại sự Tổng kết trong mỗi dòng thơ
việc, câu chuyện sự xa cách và + Cách gieo vần trong
hoàn cảnh éo le của hai nhân bài thơ (vần chân, vật anh và em vần lưng…)
+ Ngôn ngữ thơ: hàm súc, giàu
nhạc điệu, hình ảnh, thể hiện
những rung động, suy tư của người viết. VẬN DỤNG LIÊN HỆ Liên hệ
Học sinh liên hệ và thảo luận về vấn đề khát khao đoàn tự của đôi lứa xưa và nay Quy chuẩn người phụ nữ xưa nay Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy Kết hôn Cộng đồng LGBT Liên hệ
Chúng ta thấy được khát khao về tự do yêu thương và hạnh phúc lứa đôi
của trai gái người Thái ngày xưa. Họ là những nạn nhân đau khổ của
chế độ hôn nhân bán gả, khiến cho tình yêu tan vỡ đau khổ. Tuy nhiên
từ đó khiến ta thấy được thứ tình cảm chân thành họ dành cho nhau:
cùng nhau vượt qua, thoát khỏi cảnh ngộm có thể chết cùng nhau hoặc sống hạnh phúc bên nhau
Document Outline

• Slide 1
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20
• Slide 21
• Slide 22
• Slide 23
• Slide 24
• Slide 25