Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc môn Triết học Mác - Lênin | Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 59960339
Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc
1 .Khái niệm” Cơ sở hạ tầng”
Cơ sở hạ tầng là toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của một xh nhất định. -Bao gồm
+ Quan hệ sản xuất thống trị( chủ đạo )
+ Quan hệ sản xuất tàn dư của xã hội cũ
+ Quan hệ sản xuất mầm mống của xã hội tương lại
- Trong xã hội có giai cấp thì cơ sở hạ tầng cũng mang tính giai cấp
CSHT dùng để chỉ toàn bộ những QHSx hợp thành cơ cấu kt của xh:
Kt nhà nước,kt tập thể,kt tư nhân,kt có vốn đầu tư nước ngoài
=> Kết cấu kinh tế xã hội
2 .Khái niệm kiến trúc thượng tầng :
Kiến trúc thượng tầng là toàn bộ thiết chế,hệ quan điểm tư tưởng và mqh giữa
chúng được hình thành trên nền tảng cơ sơ hạ tầng nhất định
-Kết cấu kến trúc thượng tần
+ Các hình thái ý thưc xã hội :
+ Các thiết chế tương ứng:Nhà nước,chính đảng,giáo hội
Hệ thống thiết chế chính trị-xh:ĐCS,nhà nước,các tổ chức chính trị-xh tạo thành cơ
cấu dưới sự lãnh đạo của Đảng
Quy luật về mqh biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xh
*Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với KTTT lOMoAR cPSD| 59960339
-CSHT quyết định KTTT,CSHT của mội xh nhất định như thế nào,tính chất của nó
ra sao.GC đại diện cho nó thế nào thì hệ thôgns tư tưởng,chính trị,pháp quyền,đạo
đức,triết học..và các qh,các thể chế tương ứng với những tư tưởng ấy cũng vậy
CSHT quyết định sự biến đổi KTTT.Sự biến đổi đó xảy ra trong mỗi
HTKTXH,cũng như từ HTKT-XH,này sang HTKT-XH khác.Trong XH có đối
kháng GC,sự biến đổi đó diễn ra thông qua cuộc đấu tranh GC gay go phức tạp.
KTTT(nhà nước) CSHT(nhân dân)
*Vai trò tác đôgnj trở lại của KTTT đói với CSHT
-Sự tác đôgnj của KTTT đối với CSHT thể hiện trước hết ở chức năng CT-XH của
KTTT nhằm bảo vệ ,duy trì,củng cố và phát triển CSHT sinh ra nó
-Các bộ phận khác nhau của KTTT đều tác động đến CSHT bằng nhiều hình thức
khác nhau,trong đó Nhà nước giữ vai trò đặc biết quan trọng có tác động to lớn
nhất và trực tiếp đối với CSHT
-Trong mỗi HTKT-XH,KTTT phù hợp với CSHT thì tác động của nó đối với
CSHT càng có hiệu quả,ngược lại,thì nó sẽ cản trở sự phát triển của CSHT.
Trong xh có giai cấp Nhà nước là cơ quan có vai trò đặc biệt quan trọng trong
KTTT,tiêu biểu cho chế độ chính trị hiện tồn
-Tính giai cấp của KTTT thể hiện rõ sự đối lập về quan điểm tư tưởng và cuộc đấu
tranh về mặt chính trị-tư tưởng của các giai cấp đối kháng
- Mâu thuẫn trong KTTT bắt nguồn từ mâu thuẫn trong CSHT
-KTTT của xh có giai cấp đối kháng,các bộ phận đó đóng vai trò là công cụ của
giai cấp thống trị để bảo vệ cs kt của nó Chú ý
- Sự tấc động theo nhiều xu hướng khac nhau thậm chí đối lập nhau
-Phương thức tác động thường thông qua Nhà nước=>Nhà nước là nhân tố tác
động trực tiếp nhất,mạnh mẽ nhất
- Sự tác động không mang ý ngĩa quyết định lOMoAR cPSD| 59960339
*Nhà nước khi những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được.Nhà nước sẽ
mất đi khi không có mâu thuẫn giai cấp
Ý nghĩa phương pháp luận
Vì kt quyết định chính trị,do vậy,muốn hiểu đúng các hiện tượng chính trị,vh,xh thì
phải xem xét chúng từ cơ sở kt đã làm nãy sinh các hiện tượng đó nhưng chình
trị,vh,xh lạ có khả năng tác động trở lại kt
Vì vậy,cần phải phát huy vai trò tác động tích cực và hạn chế những tác động tiêu
cực của chúng tới cơ sở kt Liên hệ thực tiễn
- Tập trung phát triển kt,xd nên kt hợp lý
- Ổn định chính trị,vh,xh...trên cs kt
Em hiểu ntn về câu nói này “Tôi coi sự phát triển của các hình thái kinh tế-xh là một
Hình thái kt-xh gồm:KTTT,QHSX,Lực lượng sx