Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1 | Môn Giáo dục học - Đại học Quảng Nam

lOMoAR cPSD| 60794687
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ lại. Ngay từ khi cất tiếng khóc chào đời,
đứa trẻ đã là một con người. Chính vì thế, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
dạy: “Bây giờ phải học, học để yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu
khoa học, yêu đạo đức”. Nhân cách của con người muốn được xây dựng và phát
triển phải bắt đầu ngay từ khi mới sinh ra và đặc biệt là từ khi còn ngồi trên ghế
nhà trường. Chúng ta không đơn thuần chỉ là dạy học, truyền đạt kiến thức từ sách
vở đến học sinh mà chúng ta phải giáo dục, uốn nắn đạo đức, rèn cho các em từng
hành vi đạo đức đơn giản nhất, để từ đó giúp các em hình thành một nhân cách,
phẩm chất tốt đẹp. Điều này quả là không dễ, bởi lẽ một lớp học với 42 học sinh
là 42 tính cách, tâm lý, đạo đức khác nhau.Vì vậy, giáo dục đạo đức cho học sinh
có vai trò rất quan trọng: góp phần hình thành và phát triển nhân cách toàn diện
cho các em. Có em ngoan ngoãn, vâng lời, có em hiếu động, ngổ nghịch, có em
lại trầm tĩnh, ít biểu lộ cảm xúc, ... Thật khó để đưa các em vào một khuôn khổ
nhất định. Nếu giáo dục đạo đức cho các em không thực hiện nghiêm túc sẽ làm
cho nhân cách của các em bị méo mó, nhất là hiện nay có nhiều tác động từ mặt
trái của xã hội. Một nhà giáo dục học đã tổng kết: Làm hỏng một đồ vàng có thể
làm lại, làm hỏng một viên ngọc quý có thể bỏ đi nhưng làm hỏng một con
người là một tội lỗi. Để làm được điều này, đòi hỏi người giáo viên phải có những
cách giáo dục khác nhau phù hợp với từng đối tượng. Công tác chủ nhiệm lớp,
đặc biệt là giáo dục đạo đức cho học sinh là một việc làm hết sức quan trọng và
cần thiết mà ngay từ đầu năm học, mỗi giáo viên phải tự lập cho mình một kế
hoạch chủ nhiệm thật cụ thể nhằm giáo dục học sinh mình phát triển tốt cả về kiến
thức, kỹ năng lẫn phẩm chất đạo đức. Nhận thức được tầm quan trọng của công
tác chủ nhiệm tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục đạo đức
cho học sinh”. 2.CƠ SỞ LÝ LUẬN
Xã hội phát triển kéo theo nhiều hệ lụy như sự bùng nổ của công nghệ thông tin,
sự hội nhập của nhiều nền văn hóa của các nước phương tây, của lối sống thực lOMoAR cPSD| 60794687
dụng… Gia đình, cha mẹ phải bươn chảy trong công cuộc mưu sinh, bỏ quên con
cái, dẫn đến sự buông lỏng trong quản lý, điểm tựa gia đình đối với các em không còn nữa.
Đã có thời gian chúng ta chỉ coi trọng việc dạy văn hóa sao cho học sinh học thật
giỏi mà quên đi điều quan trọng là dạy cho học sinh “Học làm Người”, quên đi
việc tạo cho các em có một sân chơi với các trò chơi mang đậm bản sắc văn hóa
dân tộc, các em không được cung cấp những kỹ năng sống, kỹ năng hòa nhập
cộng đồng. Ngoài việc học văn hóa, số còn lại thì không quan tâm đến mọi việc
xảy ra chung quanh, lạnh lùng, vô cảm chỉ biết sống cho riêng mình. lOMoAR cPSD| 60794687
3.CƠ SỞ THỰC TIỄN
Ở lứa tuổi này các em luôn muốn tự làm theo ý thích của bản thân và ham chơi
nhiều hơn là ham học; đồng thời các em cũng dễ bị cám dỗ, bắt chước theo bạn
bè. Các em luôn muốn tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh mình.Bên cạnh
đó, các em còn có tính hiếu động, do bạn bè xấu lôi cuống, do nghiện game online,
do sự thiếu quan tâm của gia đình, nhà trường và xã hội. Vô tình lôi kéo các em
vào những việc làm không tốt, các em thường chai lì mặc dù bị phê bình, đôi lúc
có sự phản ứng thiếu lành mạnh. Những học sinh này hay biện hộ cho những
hành vi sai lệch của mình, thường lừa dối cha mẹ, thầy cô giáo. Thường bắt chước
những thói hư tật xấu của một số thanh thiếu niên trong xã hội. Dẫn đến thường
đánh nhau trong trường. Từ đó gây tác hại đối với lớp: Làm ảnh hưởng đến nội
quy học tập của lớp, giáo viên thường bận tâm đến những thành phần hư hỏng
này, làm ảnh hưởng đến nhiều hoạt động của giáo viên. Chất lượng học tập của
lớp, trong thực hiện các phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện –
học sinh tích cực”, phong trào “ vườn hoa học tốt”, phong trào nuôi heo đất... và
đôi khi để lại những điều không tốt cho lớp. Cho nên đòi hỏi người giáo viên phải
tìm ra nhiều giải pháp giáo dục thích hợp. Chính vì vậy, phải học tập, thực hiện
theo những khuôn khổ của nhà trường là việc các em cảm thấy không thoải mái,
không muốn tuân thủ. Từ đó, các em muốn thoát ra, muốn được tự do. Vậy phải
làm gì để giúp các em học tập tốt, rèn đạo đức theo những khuôn khổ, giáo huấn
của nhà trường với tâm lý thoải mái, thích thú hơn là bị ép buộc? Muốn làm được
điều này, công tác chủ nhiệm lớp là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà
giáo viên cần phải thực hiện.Tuy nhiên, thực hiện công tác chủ nhiệm lớp không
phải là lúc nào chúng ta cũng thực hiện một việc làm giống nhau với tất cả các đối
tượng và thực hiện suốt cả năm học, như thế sẽ gây tâm lý nhàm chán, không hiệu
quả. Mỗi giáo viên cần có những biện pháp cụ thể riêng, những cách làm việc
riêng và luôn có sự đổi mới, có những biện pháp tích cực để tạo sự mới mẻ, ham
thích đối với học sinh nhằm thúc đẩy các em thực hiện tốt những yêu cầu mà giáo viên đưa ra.
4. KHẢO SÁT THỰC TRẠNG: 4.1. Thuận lợi: lOMoAR cPSD| 60794687
- Được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ nhiệt tình của ban
giám hiệu nhà trường, các đoàn thể.
- Ngay từ đầu năm học trường đã tổ chức được cuộc họp với phụ huynh để chấn
chỉnh, trao đổi về biện pháp giáo dục đạo đức, học tập của các em. - Đa số học
sinh ngoan, biết kính trọng, lễ phép với thầy cô giáo, người lớn tuổi. Luôn quan
tâm đến mọi người, ứng xử tốt trước những tình huống thường ngày. - Các kiến
thức trong chương trình môn đạo đức rất phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lí học sinh. 4.2. Khó khăn: Về phía gia đình:
- Đa phần gia đình học sinh chủ yếu làm nghề biển hoặc đi làm thuê nên
thườnggặp khó khăn về kinh tế. Phụ huynh phải bươn chải với cuộc sống nên ít
có thời gian quan tâm đến con em.
- Do kinh tế gia đình khá giả, bố mẹ lo làm ăn kiếm tiền ít quan tâm đến việcgiáo
dục con cái mà chỉ bỏ tiền ra chiều theo ý thích của con. Chính vì quá nuông chiều
con như vậy đã vô tình tạo cho các em thói lười biếng và ỷ lại bố mẹ.Vì bố mẹ bất
ổn như cha mẹ chia tay, các em ở với bố hoặc mẹ hoặc những người thân khác
trong gia đình. Do mất đi chỗ dựa từ phía gia đình nên hư hỏng sống bất cần.
Về phía học tập:
- Lớp học có sĩ số quá đông giáo viên không thể quan tâm sâu sắc đến từng em.Nếu
chúng ta không quan tâm đến trẻ thì trẻ rất dễ lơ là việc học của bản thân. - Một
số em hiếu động hay nghịch, chọc bạn, lơ là không chăm chú nghe cô giảng bài. Về phía xã hội:
- Ngày nay, tình trạng sách báo phim ảnh nhảm nhí tràn lan nó đã thu hút kháđông
trẻ nhỏ, khiến các em nhỏ bỏ bê việc học, sinh hoạt nề nếp. Đặc biệt là việc phát
triển ồ ạt của game online khiến không ít em học hành sa sút vì suốt ngày chơi game.
5. CÁC GIẢI PHÁP TIẾN HÀNH
5.1. Nắm thông tin về học sinh
Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, muốn đề
ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết giáo viên lOMoAR cPSD| 60794687
phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh.
Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác điều tra thông qua
phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau đây và yêu cầu các em
nhờ gia đình điền đầy đủ thông tin trong phiếu: LÝ LỊCH HỌC SINH
1. Họ và tên học sinh:………………………………………………………
2. Ngày tháng năm sinh: .............................................................................
3. Là con thứ……trong gia đình.
3. Hoàn cảnh gia đình (khá giả, đủ ăn, nghèo):............................................
4. Năng khiếu:............................................
5. Sở thích:.................................................
6. Họ tên cha:..........................................Nghề nghiệp:.................................
Số diện thoại: .........................................................................................
7. Họ tên mẹ:..........................................Nghề nghiệp:................................
Số diện thoại: .........................................................................................
Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng
học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần
về học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh.
5.2. Phân loại từng đối tượng học sinh
• Đối với học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn:
Tôi thường xuyên động viên giúp đỡ cả về vật chất lẫn tinh thần. Kêu gọi
học sinh cả lớp có tinh thần đoàn kết giúp bạn vượt khó. Đề nghị với chi hội phụ
huynh lớp, nhà trường tạo điều kiện giúp đỡ những em đó. Tính ưu việt của việc
làm này là vừa khắc phục được khó khăn lại vừa giáo dục được lòng nhân ái cho
học sinh và tranh thủ được sự hỗ trợ của nhà trường của hội phụ huynh học sinh.
 Đối với học sinh cá biệt về đạo đức:
Giáo viên cần có tâm huyết đối với học sinh của mình, biết thực hiện nhiệm
vụ giáo dục theo tinh thần “Tất cả vì học sinh thân yêu”. Phương pháp tác động lOMoAR cPSD| 60794687
tình cảm, nghiêm khắc đối với học sinh nhưng không cứng nhắc. Tuyệt đối không
sử dụng phương pháp trách phạt, chú ý gần gũi các em và thường xuyên nhắc nhở
động viên khen chê kịp thời. Những học sinh chưa ngoan phải được giáo dục bằng
những biện pháp tâm lí và giao việc cụ thể kiểu “Khám bệnh- kê đơn”. Giao cho
các em đó một chức vụ trong lớp nhằm gắn với các em trách nhiệm để từng bước điều chỉnh mình.
• Đối với học sinh do tâm sinh lí:
+ Những học sinh hiếu động cần được nhắc nhở, uốn nắn các em thường
xuyên. Những học sinh này trong công việc thường rất năng động nhưng hấp tấp
do đó nên ta giao công việc phải kiểm tra nhắc nhở thường xuyên.
+ Các em có bệnh, dị tật hay khiếm khuyết thường có mặc cảm, thường xa
cách, ít hòa đồng với mọi người xung quanh. Vì vậy, chúng ta cần quan tâm đến
các em nhiều hơn. Trò chuyện với chúng chân tình, cởi mở tạo điều kiện cho các
em hòa đồng vào tập thể lớp để các em thấy được sự quan tâm của mọi người và
từ đó xóa đi những mặc cảm của bản thân. 5.3.
Giáo dục hành vi đạo đức của học sinh thông qua việc dạy học Giáo
dục học sinh thông qua việc dạy lồng ghép ở các môn học. Đặc biệt môn Đạo
đức, mỗi giờ học đạo đức là mỗi giờ các em được phát hiện những hành vi đúng
sai, được luyện tập thực hành những hành vi tốt, phát hiện tránh xa những hành
vi không tốt, vậy nên để việc giảng dạy môn đạo đức đạt hiệu quả GVCN cần
nghiên cứu kỹ những kiến thức, kỹ năng, thái độ mà học sinh cần đạt. Vận dụng,
phối hợp nhiều phương pháp, đặc biệt giáo viên phải để cho học sinh được trải
nghiệm thông các hoạt động: sắm vai, xử lí tình huống, trò chơi…Đây là điều
kiện tốt để hình thành thói quen, hành vi đạo đức và rèn kỹ năng sống cho học sinh. 5.4.
Hướng học sinh đến những hoạt động đoàn kết, quan tâm, giúp đỡnhau.
Ngay từ những ngày đầu năm học, giáo viên tổ chức các hoạt động cho học sinh
giao lưu, tìm hiểu về nhau. Để giúp các em biết quan tâm, giúp đỡ nhau thì ban
đầu trong mỗi ngày học, giáo viên dành ra một khoảng thời gian để trò chuyện
cùng các em, hỏi các em có những gì vui, buồn, điều gì hay, ... chia sẻ với Cô và lOMoAR cPSD| 60794687
các bạn. Dần dần sau đó, giáo viên cho các em tự đi tìm hiểu, chia sẻ với nhau.
Qua những hoạt động đó tạo mối gắn kết các em lại thành một tập thể đoàn kết,
thương yêu, quý mến nhau. Ngoài ra, tôi còn tạo cho học sinh biết đối xử thân
thiện, hòa nhã với nhau, xưng hô lịch sự, biết dùng lời hay ý đẹp để nói với nhau.
Ví dụ: Tôi Uốn nắn học sinh thay đổi cách xưng hô “ông – bà” sang xưng hô
“mình – bạn”, “cậu – tớ”, xưng hô tên.
5.5. Thực hiện tốt tiết Sinh hoạt chủ nhiệm
Trong giờ sinh hoạt Chủ nhiệm, tôi luôn tạo cho các em tâm thế thoải mái,
không gây sức ép nặng nề đối với học sinh bằng những lời trách phạt, phê bình
mà tôi tập cho các em biết phê và tự phê. Trong mỗi tiết sinh hoạt Chủ nhiệm, tôi
cho học sinh tự nhận xét ưu, khuyết điểm bằng nhiều hình thức khác nhau như:
Cán bộ lớp nhận xét, cá nhân tự nhận xét. Bên cạnh đó, tôi cũng tạo điều kiện cho
học sinh bày tỏ những suy nghĩ của mình qua một tuần học: những điều em thích,
những điều em chưa thích, mong muốn của các em.
Qua đó, tôi nắm được tâm tư, nguyện vọng của từng học sinh mà có những
biện pháp giáo dục phù hợp. Cũng trong tiết sinh hoạt Chủ nhiệm, tôi đưa ra những
yêu cầu, nội dung về rèn luyện đạo đức, học tập rồi tổ chức cho học sinh thảo luận
lập kế hoạch hành động cụ thể. Tôi nhận xét và chọn những hành động thiết thực
để các em thực hiện. Sau mỗi tuần, hoặc thời gian quy định, giáo viên cho học
sinh tự nhận định, đánh giá lại những việc đã làm được và chưa làm được so với
kế hoạch, từ đó rút kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn. lOMoAR cPSD| 60794687
Bên cạnh đó, trong các tiết sinh hoạt Chủ nhiệm, tôi lồng ghép một số hoạt động
giáo dục về quyền trẻ em, an toàn giao thông, giáo dục bảo vệ môi trường, rèn các
kĩ năng sống, tìm hiểu về lịch sử, ... nêu những tấm gương tốt cho học sinh noi theo.
5.6. Tạo môi trường học thân thiện
Phối hợp với Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tạo nhiều sân chơi
lành mạnh. Hình thành thói quen ở các em như: “Mình vì mọi người, mọi người
vì mình”. Giáo dục các em thông qua các hoạt động giúp đỡ bạn nghèo, lá lành
đùm lá rách, đẩy mạnh trong phong trào thi đua xây dựng “ Trường học thân thiện
– học sinh tích cực” do nhà trường và hoạt động Đội tổ chức. Sau đó các em cùng
trao đổi, chia sẻ với bạn để cùng nhau hiểu biết về cuộc sống xung quanh. Ngoài
ra tôi còn khuyến khích, tạo điều kiện để các em tham gia các hoạt động phong
trào, vui chơi của nhà trường.
Qua đó các em được rèn luyện một số kĩ năng: hợp tác, tinh thần đồng đội,
sức khỏe…Bên cạnh đó tôi còn giáo dục các em học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh qua các tiết học hoặc giới thiệu tranh ảnh lOMoAR cPSD| 60794687
5.7. Phối hợp giáo dục với phụ huynh
Giáo viên kết hợp chặt chẽ với gia đình học sinh. Thường xuyên thăm hỏi
gia đình để tìm hiểu, trao đổi, nắm được hoàn cảnh cũng như sự quan tâm của gai
đình đối với các em.Từ đó, chúng ta có thể lựa chọn hình thức giáo dục cho phù
hợp.Đối với phụ huynh, tôi khéo léo vận động và động viên phụ huynh cùng với
phụ huynh bàn bạc một số giải pháp nhằm giúp con học tốt, giáo dục đạo đức ở
gia đình. Cùng chi hội phụ huynh của lớp thăm hỏi học sinh đau ốm kịp thời, học
sinh gặp khó khăn thường xuyên để có hướng giúp đỡ... Thường xuyên thông tin
để phụ huynh biết tình hình của con em mình từ đó có định hướng để giáo dục tốt hơn.
6. KẾT QUẢ VÀ HIỆU QUẢ
Về phía học sinh: Học sinh hứng thú học tập, các em có nhiều tiến bộ rõ rệt
trong học tập cũng như rèn luyện đạo đức. Các em thi đua nhau thực hiện tốt các
hoạt động mà giáo viên đưa ra. Lớp tôi cũng đã đạt được nhiều thành tích trong
các mặt học tập, phong trào.
Đến cuối học kì 1, lớp tôi đã đạt được những kết quả như sau: lOMoAR cPSD| 60794687
+ Năng lực, phẩm chất:100% đạt - Các phong trào khác:
+ Giải nhì Hội thi “Hội chợ ẩm thực” chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam.
+ Tham gia giúp đỡ bạn lớp 2B bị bệnh hiểm nghèo: 250.000 đồng
+ Nuôi heo đất giúp bạn nghèo : 300.000 đồng
+ Ủng hộ và viết thư thăm hỏi chú bộ đội: 1 số quà và 95.000 đồng nhân
ngày Thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam
+ Hội thi “Vẽ tranh tường” :1 giải B và 1 giải C
+ Đạt giải 3 tham gia trò chơi: “ Chuyền chanh” ngày 26/3
+ Phong trào thi Toán Internet: 1 Học sinh đạt thành tích cao cấp trường và
tham gia thi cấp Thành phố, cấp Tỉnh.
+ Tham gia đầy đủ và đủ chỉ tiêu các phong trào do Đội phát động: ủng hộ
học sinh khó khăn, tham gia nộp giấy vụn, nộp lon bia, tham gia vẽ tranh “Chiếc ô tô mơ ước”.
Về phía phụ huynh: tin tưởng, yên tâm đối với việc dạy bảo của giáo viên.
Bên cạnh đó, phụ huynh cũng thường xuyên theo dõi được việc học hành, đạo đức
của con em và có nhiều sự hỗ trợ đối với giáo viên. Phụ huynh cũng cảm thấy
phấn khởi khi thấy con em mình được giáo viên quan tâm, các em có nhiều tiến
bộ, các em ngày càng hoàn thiện và thành những đứa trẻ ngoan, học tốt.
Bản thân giáo viên khi thấy lớp mình đạt được những mục tiêu mà mình đề
ra là một sự thành công lớn. Nhìn các em vui khi được tuyên dương khen ngợi;
thấy các em hăng hái thi đua học tốt, tích cực hoạt động phong trào tôi thực sự
thấy hạnh phúc, thấy vui cùng niềm vui của các em và sự phấn khởi của phụ huynh
học sinh . Đó chính là thành quả to lớn nhất mà người giáo viên nào cũng mong muốn đạt được. 7. KẾT LUẬN
Sự nghiệp trồng người là một sự nghiệp cao cả mà không phải ai cũng làm
được. Nó đòi hỏi người thực hiện phải có cái tâm yêu nghề, mến trẻ. Vì thế, người
giáo viên đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm mang trên vai một trách nhiệm rất lớn,
làm một công việc không đơn giản chút nào. Muốn hoàn thành được nhiệm vụ
này, người giáo viên phải luôn học hỏi, nâng cao tay nghề, luôn có sự đầu tư, sáng lOMoAR cPSD| 60794687
tạo trong suốt quá trình giảng dạy lâu dài. Nó đòi hỏi lòng nhiệt tâm, sự cần mẫn,
kiên trì của mỗi giáo viên. Để thực hiện điều đó, tuy có vất vả nhưng chúng ta
đừng ngần ngại, đừng nản lòng bởi bên cạnh chúng ta luôn có sự quan tâm giúp
đỡ của bạn bè, đồng nghiệp và của Ban giám hiệu nhà trường. Những thành tích
học tập tốt của học sinh, những người tài của đất nước – kết quả của quá trình lao
động vất vả mà chúng ta đã tốn bao tâm huyết, tiền của để thực hiện sẽ là phần
thưởng to lớn của mỗi giáo viên và nó còn là nguồn động lực giúp chúng ta vượt
qua khó khăn để hoàn thành sự nghiệp trồng người. Người viết
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
I- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :
Trong những năm gần đây, nền kinh tế thị trường phát triển, nước ta mở
cửa giao lưu, hội nhập với các nước trên thế giới. Từ đó không thể không có
những vấn đề tồn tại xã hội ảnh hưởng lớn nhất là về đạo đức của lứa tuổi thanh
thiếu niên nói chung, đạo đức về học sinh tiểu học nói riêng.
Việc giáo dục đạo đức bậc tiểu học là một quá trình hình thành cho học
sinh ý thức đạo đức, hành vi và thói quen đạo đức. Như vậy nghĩa là, trong quá
trình giáo dục đạo đức, bồi dưỡng cho các em chuẩn mực đạo đức và quan
trọng hơn đó chính là giúp các em chuyển hóa các chuẩn mực đó thành niềm
tin. Niềm tin đạo đức sẽ tạo cho các em sức mạnh trong việc biến tri thức thành
những hành vi, thói quen đạo đức một cách thoải mái, dễ chịu, không bị cưỡng ép, máy móc. lOMoAR cPSD| 60794687
Hành vi đạo đức xét cho đến cùng, là biểu hiện sinh động bộ mặt đạo đức
của con người, hành vi này được thực hiện phù hợp với các chuẩn mực đạo đức
đã được xã hội quy định, phải được thực hiện ở mọi lúc mọi nơi một cách tự
giác với động cơ đúng đắn. Hành vi đạo đức được lặp đi lặp lại sẽ trở thành
thói quen đạo đức. thói quen đạo đức gắn liền với nhu cầu về đạo đức.
Như vậy có thể nói rằng, giáo dục đạo đức ở bậc tiểu học là góp phần
tích cực vào sự hình thành ý thức, bước đầu định hướng cho các em thực hiện
một số hành vi đạo đức nhưng cũng rất quan trọng của nhân cách người công
dân, người lao động có những phẩm chất và năng lực cần thiết, có khả năng
tích cực vào cuộc sống đổi mới toàn diện và sâu sắc. Từ đó, tôi chọn đề tài
“Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục đạo đức cho
học sinh bậc tiểu học”.
II- KHẢO SÁT THỰC TRẠNG
Qua thực tế giảng dạy, trong các năm qua, bản thân tôi nhận thấy giáo
viên và học sinh có những điểm hạn chế ảnh hưởng không ít đến chất lượng
giáo dục nói chung, giáo dục đạo đức nói riêng.
1. Đối với giáo viên :
- Một số giáo viên chủ nhiệm lớp xem việc dạy đạo đức cho học sinhchỉ
tập trung vào môn đạo đức, mà ít tập trung chú ý giáo dục đạo đức cho học sinh
trong các môn học khác hay ở các hoạt động trong và ngoài nhà trường (hoạt
động sinh hoạt ngoại khóa, hoạt động xã hội …) có giáo viên còn lúng túng
trong việc tìm cách giáo dục đạo đức cho học sinh cá biệt hay một nhóm, một
tập thể lớp bướng bỉnh, chưa tìm hiểu kỹ tâm sinh lí của trẻ, thiếu nắm bắt về
hoàn cảnh gia đình của học sinh.
- Trong việc thực hiện những quy định, nền nếp học tập, giáo viên
cònthiếu sự kiểm tra, nhắc nhở hoặc chỉ chú ý về hình thức mà không chú trọng
đến tính tất yếu của nó. Đồng thời chưa biết tạo ra những điều kiện sư phạm
hợp lí và cần thiết trong mọi tình huống.
2. Đối với học sinh :
- Học sinh bậc tiểu học còn nhỏ tuổi, có trình độ nhận thức sự việc
cònthấp, có tính hay bắt chước, kinh nghiệm sống còn nghèo nàn, không thể có lý tluận trừu tượng.
- Sự giáo dục ở gia đình của từng em có phần không đồng bộ và sựnhận
thức, hiểu biết trong mỗi gia đình khác nhau nên cũng có phần hạn chế trong giáo dục.
- Các em còn ham chơi, hiếu động, chưa biết được việc mình làm sai
sẽảnh hưởng đến bản thân và người khác, chỉ chú ý đến tác động trực tiếp bên
ngoài của hành vi, hành động là chính. lOMoAR cPSD| 60794687
III- NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH
1. Tìm hiểu đặc điểm tình hình lớp :
Điều trước tiên mà tôi làm là : Khi bạn nhận lớp, cần có sự bàn giao giữa
giáo viên cũ và giáo viên mới để nắm sơ lược về đặc điểm tình hình của lớp,
những điều kiện thuận lợi, khó khăn, hoàn cảnh đặc biệt của từng học sinh …
Từ đó tôi sẽ xây dựng một kế hoạch cho lớp mình về công tác tổ chức lớp một
cách hợp lý và khoa học, tổ chức cho các em học nội quy, nhiệm vụ của học
sinh tiểu học. Mỗi học sinh phải biết phát huy quyền làm chủ tập thể, biết tự
điều chỉnh các hành vi của mình, tự giác về học tập và rèn luyện đạo đức.
2. Lựa chọn ban cán sự lớp
Vì tôi đã có sự trao đổi với giáo viên chủ nhiệm lớp cũ nên tôi sẽ có sự
lựa chọn dễ dàng. Sau đó sẽ theo dõi trong quá trình hoạt động nếu thấy đội
ngũ cán sự lớp chưa gương mẫu, hạn chế về năng lực … thì tôi sẽ thay đổi để
phù hợp với tình hình của lớp mình. Hoặc cho các em thay phiên nhau làm cán
sự lớp để phát huy hết sở trường của từng em tạo điều kiện tốt khi em trưởng thành.
3. Nhiệm vụ của các thành viên trong ban cán sự lớp :
a) Đối với lớp trưởng :
- Theo dõi việc thực hiện nội quy của các bạn trong lớp.
- Nhắc nhở các bạn làm tốt nhiệm vụ, kế hoạch của lớp đề ra.
- Tổng hợp tình hình của lớp, báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm vào
tiếtsinh hoạt tập thể.
b) Đối với lớp phó học tập : -
Theo dõi và ghi rõ về đạo đức, học tập, lao động và sinh hoạt Đội. -
Kiểm tra, nhắc nhở truy bài đầu giờ, giúp đỡ bạn học yếu hoặc họcsinh cá biệt.
c) Lớp phó văn thể :
- Hướng dẫn cho các bạn sinh hoạt văn nghệ, thể dục theo kế hoạch của
trường, của lớp, tập hát cho lớp.
d) Lớp phó lao động :
- Phân công và kiểm tra công việc trực nhật hàng ngày hoặc trực trường theo lịch.
Việc quy định một số nhiệm vụ trên đây chỉ thực hiện tốt ở các lớp 3, 4,
5; còn đối với các lớp 1, 2 thì tôi cũng phân công từng thành viên, nhưng đồng
thời bám sát và theo dõi vì các em chưa thể đánh giá chính xác được. Cuối tuần,
tôi tổng kết, đánh giá thường xuyên, nêu gương người tốt việc tốt. Đối với
những em còn vi phạm, tôi cần khéo léo để có biện pháp tốt hơn. lOMoAR cPSD| 60794687
4. Hồ sơ đối với giáo viên : Sổ chủ nhiệm :
Đây là một việc làm rất cụ thể và thiết thực, để nắm kỹ nhiệm vụ của
mình đối với công tác chủ nhiệm, tự mình đề ra kế hoạch, các tồn tại của tháng
trước chưa giải quyết triệt để lại tiếp tục đề ra ở tháng sau …
Dựa vào kế hoạch chung của trường, của tổ chuyên môn để có phương
hướng, biện pháp cho từng hoạt động của lớp mình. Từ đó, tôi sẽ có một kế
hoạch, giải pháp làm cho lớp ngày càng đi lên.
IV- KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Qua đúc kết kinh nghiệm, tôi nhận thấy kết quả giáo dục đạo đức của học
sinh ngày càng tiến bộ rõ rệt.
- Đối với giáo viên :
+ Xác định rõ trong việc lập kế hoạch về công tác chủ nhiệm lớp, có
phương hướng, biện pháp thực hiện phù hợp với tình hình thực tế của lớp, đầu
tư sổ sách khoa học, mang lại hiệu quả cao, không mang tính đối phó.
+ Không còn lúng túng trước học sinh cá biệt, biết xử lý và uốn nắn kịp thời.
+ Luôn gần gũi và giúp đỡ học sinh, thường xuyên trao đổi những vấn
đề cần thiết với gia đình không chỉ về tình hình học tập mà còn về tâm sinh lý của học sinh.
+ Rèn luyện học sinh có thói quen thực hiện tốt nề nếp học tập cũng như
những thói quen hành vi đạo đức.
+ Có những biện pháp tích cực tạo điều kiện cho các em thích nghi với
những hoạt động ở nhà trường.
+ Chất lượng giáo dục hai mặt học lực và hạnh kiểm được tiến bộ rõ nét.
- Đối với học sinh :
+ Đã chấp hành tốt nội quy của trường, của lớp, có nền nếp kỷ cương và
có ý thức trong học tập cũng như rèn luyện về đạo đức.
+ Các em có ý thức trong việc tham gia các haọt động sinh hoạt trong và ngoài nhà trường.
+ Mạnh dạn trong giao tiếp, có hành vi ứng xử lịch sự, lễ phép, biết giữ
gìn và bảo vệ môi trường, chăm chỉ trong học tập, biết nhận lỗi và sửa lỗi, có
trách nhiệm với bản thân, gia đình, thầy cô và bạn bè.
+ Các em đã cảm nhận được những xúc cảm, tình cảm đạo đức, cảm thấy
sung sướng, phấn khởi khi mình thực hiện được những hành vi đẹp đồng thời
tỏ rõ thái độ không đồng tình với những hành vi xấu của những người xung quanh.
V- HIỆU QUẢ VÀ KHẢ NĂNG PHỔ BIẾN
Hầu hết học sinh đều thích nghi với mọi hoạt động ở nhà trường nhưng
mức độ thích nghi của các em khác nhau. Nguyên nhân cần tìm ở sự chuẩn bị lOMoAR cPSD| 60794687
tâm lý cho học sinh trước khi đến trường và quá trình tổ chức giảng dạy và giáo
dục học sinh trong nhà trường.
Đối với học sinh tiểu học, khả năng tác động của người giáo viên là rất
cao. Ngay từ đầu giáo viên là người có uy tín tuyệt đối. Vì thế, người giáo viên
là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, sẽ hình thành nhanh chóng thói quen,
nền nếp học tập và luôn luôn hướng cho các em những hành vi đúng mực.
Muốn giáo dục đạo đức cho học sinh bậc tiểu học có hiệu quả, cần thiết
phải xây dựng một tập thể lớp vững mạnh, một đội ngũ cán sự lớp gương mẫu,
nhanh nhẹn. Xây dựng kế hoạch công tác chủ nhiệm phù hợp và mang tính thường xuyên.
Giúp học sinh tự nhận thấy cái sai và biết sửa sai, có tinh thần tự giác;
giáo viên không ngại khó, nhiệt tình, tâm huyết với nghề, luôn trao dồi về phẩm
chất đạo đức cũng như trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân về công tác giáo dục đạo
đức cho học sinh. Rất mang sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp.
Lạc Đạo, ngày 4 tháng 4 năm 2017 Người viết
Nguyễn Thị Tuyết Vân
PHÒNG GD & ĐT PHAN THIẾT CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG TIỂU HỌC LẠC ĐẠO Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Phan Thiết, ngày 4 tháng 4 năm 2017 BÁO CÁO THÀNH TÍCH
CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
I. SƠ LƯỢC LÝ LỊCH
Họ tên giáo viên: NGUYỄN THỊ TUYẾT VÂN
Sinh ngày, tháng, năm: 25/8/1971
Giáo viên chủ nhiệm lớp: 1C
Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Đại học Sư phạm Tiểu học lOMoAR cPSD| 60794687
II. THÀNH TÍCH ĐẠT ĐƯỢC NĂM HỌC 2014-2015 VÀ 2015-2016
1. Thành tích đạt được của cá nhân: a/ Về việc thực hiện công tác
chủ nhiệm của giáo viên theo quy định
- Lên kế hoạch chủ nhiệm hàng tháng đầy đủ, bám sát theo kế hoạch củanhà
trường. Từ đó giúp tôi cùng học sinh thực hiện kịp thời, đạt kết quả cao trong các
phong trào của nhà rường đề ra.
- Luôn chủ động theo dõi tình hình học tập và rèn luyện của học sinh nhấtlà
những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học sinh khuyết tật, những học sinh cá biệt.
- Chủ động phối hợp tốt với Nhà trường, gia đình và xã hội để quản lý,giáo
dục học sinh một cách kịp thời.
- Luôn duy trì tốt chế độ sinh hoạt lớp hàng tuần. Thực hiện, ghi chép đầyđủ
nội dung sinh hoạt lớp vào giáo án.
- Phối hợp cùng với bộ phận hành chính đôn đốc học sinh đóng tiền họcphí,
tiền ăn và các khoản thu theo quy định của Nhà trường đầy đủ, kịp thời, không để
ảnh hưởng, vướng mắc đến công việc khác.
b/ Sáng kiến kinh nghiệm hoặc sản phẩm nghiên cứu khoa học sư phạm
ứng dụng đã triển khai có hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
học sinh trong công tác chủ nhiệm
- Nhìn chung học sinh nâng cao được nhận thức của bản thân, có thái
độtương đối tích cực đối với việc học tập cũng như rèn luyện bản thân.
- Các em có ý thức bảo vệ rường, lớp sạch đẹp, biết chăm sóc và bảo vệcây
xanh, có hiểu biết phần nào về cuộc sống của mình và cộng đồng. Các em đã có
ý thức trong việc bảo vệ, xây dựng cảnh quan nhà trường, lớp học xanh sạch -
đẹp, có thói quen bảo vệ môi trường, giao tiếp, ứng xử có văn hóa, thân thiện.
Tình trạng đối xử thô lỗ, nói năng cộc cằn trong lớp không có, tinh thần tương
thân tương ái trong lớp được phát huy, ...
- Các em chủ động tích cực trong hoạt động học tập và học tập tiến bộhơn,
kết quả đợt kiểm tra định kì cao hơn. Đảm bảo tốt nội quy trường lớp và thực hiện
tốt nhiệm vụ của người học sinh Tiểu học. c/ Thành tích trong công tác chống
bỏ học, giáo dục đạo đức học sinh lOMoAR cPSD| 60794687
nói chung và giáo dục học sinh cá biệt nói riêng.
- Học sinh trong lớp biết chào hỏi lễ phép khi gặp thầy giáo, cô giáo,người
lớn tuổi, hòa nhã với bạn bè.
- Thực hiện tốt những quy định của trường, của lớp đề ra.
- 100% học sinh thục hiện đầy đủ 5 nhiệm vụ của học sinh.
- Học sinh đi học đều, đúng giờ, chăm chỉ, trừ khi bị ốm phải nghỉ học.
- Đảm bảo duy trì tốt sĩ số học sinh.
d/ Giải pháp và kết quả trong việc phối hợp các lực lượng gia đình và
xã hội tham gia giáo dục học sinh.
- Phần lớn phụ huynh học sinh đều có chung tâm huyết đầu tư đóng gópđể
xây dựng cơ sở vật chất.
- Một năm học phụ huynh tự nguyện tham gia đóng góp một khoản nhonhỏ
vào quỹ ban đại diện cha mẹ học sinh lớp để phục vụ cho việc trang trí lớp học,
dành một vài phần thưởng khích lệ cho những em có hoàn cảnh khó khăn nhưng
vượt khó trong học tập và những phần thưởng cho những em đạt kết quả cao trong
các đợt thi đua do trường và lớp phát động nhân dịp chào mừng ngày Nhà giáo
Việt Nam 20/11, tổ chức liên hoan cuối năm cho các em.
2. Thành tích đạt được của lớp chủ nhiệm a/ Những thành
tích đạt được trong năm học 2014 – 2015: * Về học tập:
- Có 19 em hoàn thành xuất sắc nội dung các môn học.
* Về các hoạt động khác:
- Tham gia tốt phong trào quyên góp ủng hộ học sinh nghèo vùng sâu,vùng
xa có hoàn cảnh khó khăn trong học tập với số tiền là : 385.000 đồng
- Tham gia tốt phong trào kế hoạch nhỏ, thu gom vỏ lon bia do Liên Độiphát động.
- Tham gia phong trào “Nuôi heo đất giúp bạn nghèo vượt khó” với số tiền là 2750000 đồng.
- Tham gia tích cực trong hội thi “Em tập làm ca sĩ” chào mừng ngày Nhà
giáo Việt Nam 20/11 lOMoAR cPSD| 60794687
- Tham gia tốt hội hội thi “Nét cọ tuổi thơ” b/ Những
thành tích đạt được trong năm học 2015 – 2016: * Về học tập:
- Có 21 em hoàn thành xuất sắc nội dung các môn học.
* Về các hoạt động khác: -
Thực hiện tốt phong trào quyên góp ủng hộ học sinh nghèo vùng
sâu,vùng xa có hoàn cảnh khó khăn trong học tập ở học kì 1 với số tiền là : 570.000 đồng. -
Tham gia phong trào kế hoạch nhỏ, thu gom được 957 vỏ lon bia. -
Tham gia phong trào “Nuôi heo đất giúp bạn nghèo vượt khó” ở
học kì 1 với số tiền là 340.000 đồng. -
Ủng hộ chú bộ đội : 460.000 đồng -
Tham gia tốt phong trào văn nghệ chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 -
Tham gia phong trào quyên góp ủng hộ “Đàn gà khăn quàng đỏ”
và ủng hộ học sinh nghèo vùng sâu, vùng xa có hoàn cảnh khó khăn trong học
tập do Liên đội phát động ở học kì 2 với số tiền là : 580.000 đồng
Tổ trưởng xác nhận
Người viết báo cáo
(Ký, ghi rõ họ tên)
(Ký, ghi rõ họ tên)
XÁC NHÂN CỦA BAN GIÁM HIỆU lOMoAR cPSD| 60794687
MỘT SỐ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG NỀ NẾP LỚP TỐT
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Với cương vị là giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn suy nghĩ rằng nề nếp là
những việc làm, những thói quen tốt trong học tập, sinh hoạt… của bản thân
mỗi học sinh. Là khởi đầu của hành vi đạo đức thông qua việc chấp hành những
qui định của lớp, nội quy của trường. Biết làm những việc mang lại lợi ích cho lớp, cho bản thân mình.
Mặc khác, nề nếp lớp học là nhân tố quyết định chất
lượng học tập của học sinh. Học sinh đùa giỡn nói chuyện riêng hoặc mất trật
tự thì bản thân các em sẽ không tiếp thu được bài còn làm ảnh hưởng đến cả
lớp, làm cho các học sinh khác bị lôi cuốn theo. Lớp học mất trật tự sẽ làm giáo
viên mất nhiều thời gian ổn định, có khi la rầy, tức giận làm ảnh hưởng đến sức
khỏe lại còn xúc phạm học sinh và khó đảm bảo chất lượng giờ dạy. Các hoạt
động học tập không nhịp nhàng sẽ mất thời gian chung, gây chán nản cho
những em học tốt. Vì vậy, rèn nề nếp lớp lớp học cũng chính là rèn nề nếp cho
từng cá nhân học sinh, giúp các em có thói quen tốt trong sinh hoạt, học tập,
biết làm chủ bản thân sau này. Ngược lại, mỗi học sinh biết điều chỉnh mình sẽ
tác động tích cực đến nề nếp lớp. Các em biết điều gì nên làm và không nên làm
để hòa đồng cùng các bạn. Qua đó sẽ hình thành tính tự giác, tinh thần tập thể
trong các em. Với suy nghĩ đó mà tôi đã chọn cho mình một đề tài “Một số giải
pháp xây dựng nề nếp lớp tốt”.
2. KHẢO SÁT THỰC TRẠNG. 2.1. Thực trạng:
Mặc dù đã nhiều năm chủ nhiệm
lớp Một nhưng khi đầu năm học 2016 – 2017, sau khi nhận biên chế, tôi thật sự
gặp không ít băn khoăn, lo lắng vì các em là học sinh lớp Một, lứa tuổi đang
chuyển từ giai đoạn vui chơi sang giai đoạn học tập. Thật vậy, mặc dù sĩ số lớp
chỉ có 33 em và các em rất đáng yêu, lanh lợi… nhưng lại tùy tiện trong các hoạt
động ở lớp và cách sử dụng, bảo quản các loại sách vở. Từ tư thế ngồi, cách giơ
tay phát biểu, sách vở nào dùng cho môn học nào đều phải cần sự giúp đỡ của
giáo viên, kể cả trong việc bước đầu xây dựng học nhóm… Không những thế còn lOMoAR cPSD| 60794687
có nhiều em rất nghịch, hay chọc phá bạn, đi lại tự do trong lớp, trong giờ học.
Khi có mặt thầy cô thì các em trật tự nhưng khi giáo viên vừa quay lưng rời khỏi
lớp là các em lại “nhộn”. Qua đó, cho thấy các em chỉ “sợ” cô chứ chưa nhận thức
được việc mình làm. Gần một tháng đầu tôi rất mệt và tốn nhiều thời gian để ổn
định lớp. Và cũng chính thời gian này tôi đã nghiên cứu nắm vững đối tượng,
nguyên nhân để tìm biện pháp tháo gỡ nhằm lập lại trật tự nề nếp và cuối cùng
tôi cũng đã đưa ra được sáng kiến để
vận dụng ngay tại lớp của mình. 2.2.
Những thuận lợi và khó khăn: 2.2.1.
Thuận lợi: - Được sự quan tâm, chỉ đạo kịp thời của lãnh đạo cấp trên, Ban giám hiệu nhà trường. - Cơ sở
vật chất của trường đảm bảo cho việc dạy và học. - Học
sinh có đầy đủ đồ dùng học tập. - Đa số
HS ngoan hiền, có ý thức học tập và rèn luyện đạo đức. - Ngay từ
đầu năm học trường đã tổ chức được cuộc họp với phụ huynh để chấn chỉnh,
trao đổi về biện pháp giáo dục nề nếp học tập của các em. - Giáo viên chủ
nhiệm, phụ huynh học sinh luôn phối hợp chặt chẽ trong công tác giáo dục. 2.2.2. Khó khăn:
- Học sinh ở lứa tuổi
này còn mải chơi, hiếu động, thường xuyên nghịch ngợm, phá phách, chọc ghẹo
các bạn, đặc biệt là học sinh nam. (HoàiAn, Nguyên Khang).
- Trình độ tiếp thu của
học sinh không đồng đều. - Nhiều học sinh còn
chưa biết bảo quản sách vở, đồ dùng học tập, chưa tự giác học tập, ý thức học trên
lớp chưa tốt, thường xuyên để cô phải nhắc nhở.
3. CÁC GIẢI PHÁP
TIẾN HÀNH 3.1. Tìm hiểu hoàn cảnh và phân loại học sinh Trước tiên tôi nghiên
cứu lý lịch học sinh (hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp của bố, mẹ, anh chị em, số
con trong gia đình, thu nhập của gia đình, tình trạng sức khỏe, ...). Trao đổi với
học sinh để nắm bắt tâm tư nguyện vọng, xu hướng, sở thích, thái độ trong quan
hệ với tập thể lớp (thờ ơ hay hăng hái, nhanh nhẹn tháo vát hay chậm chạp). Bên
cạnh đó tôi luôn tham gia hoạt động cùng học sinh để tìm hiểu rõ hơn về tinh
thần tập thể, ý thức hợp tác trong công việc chung, về những cá nhân học sinh