Nội dung ôn thi GK-phần lý thuyết Môn Phương pháp luận nghiên cứu khoa học | Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

NỘI DUNG ÔN THI GIỮA KỲ-PHẦN LÝ THUYẾT (TỪ CÂU 1-CÂU 15) CHƯƠNG 1: 1. Khoa học. - Khoa học là gì?
- Mục tiêu cơ bản của khoa học?
- Tri thức kinh nghiệm là gì? Tri thức khoa học là gì?
- Phân loại KH theo đối tượng nghiên cứu có mấy nhóm?: 2 nhóm
- Phân loại KH theo Tổ chức hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) năm 2007 có mấy nhóm?: 6 NHÓM
- Phân loại KH theo mục đích nghiên cứu có mấy nhóm?: 2 B & UD - Lý thuyết KH là gì?:
- là một hệ thống các khái niệm có liên quan với nhau với nhau và các
- luận điểm về mối liên hệ giữa các khái niệm đó. Chúng được đề ra để giải
thích và dự đoán về sự vật, hiện tượng tự nhiên hay xã hội một cách logic,
có hệ thống và chặt chẽ trong phạm vi các giả định và điều kiện biên nhất định
- Lý thuyết KH có vai trò gì?; 4
- Lý thuyết KH gồm những thành phần cơ bản nào?: 4: KN, QL; Logic và GĐ/ ĐK biên;
2. Nghiên cứu khoa học. - NCKH là gì?:
là sự điều tra, xem xét một cách có hệ thống, kỹ lưỡng ở một lĩnh
vực tri thức nào đó nhằm xác lập các dữ kiện hoặc nguyên lý với mục tiêu
khám phá những thuộc tính, bản chất của các sự vật, hiện tượng trong tự
nhiên, xã hội, phát hiện các quy luật vận động của chúng
- Mục tiêu của NCKH?: khoa học giúp phát triển kho tàng tích lũy tri thức
thông qua việc mở rộng, hiệu chỉnh hay xác minh tri thức, tạo ra tri thức mới
và lấp đầy các khoảng trống tri thức
- Các nghiên cứu chỉ dc xem là NCKH học khi chúng thỏa mãn 2 điều kiện gì?:
- Nghiên cứu khoa học phải đảm bảo tính khách quan, không thiên lệch.
- Chức năng của NCKH là gì?: MT, GT, PH, TĐ và ST
- Đặc điểm của NCKH là gì?: TM; TT; KQ; TC; RR, CN và KT; 1
- Nhà nghiên cứu KH cần có những phẩm chất gì?: KT: sâu và rộng; KN:
phân tích/PB và GQVĐ và TĐ: trung thực trong NC.
- Phân loại theo mục tiêu nghiên cứu thì NCKH gồm những loại nào?: MT; GT, PH; TĐ, GP và ST: 6
- Phân loại theo giai đoạn/tầng bậc nghiên cứu thì NCKH gồm những loại nào?: - CB, UD và TK:
- Phân loại theo logic suy luận thì NCKH gồm những loại nào?: QN và DD
- Phân loại theo hình thức thu thập, đo lường và phân tích thông tin thì NCKH
gồm những loại nào?: ĐT và ĐL
3. Phương pháp luận NCKH và Phương pháp NCKH
- PPLNCKH: là con đường, cách thức, phương tiện nhà nghiên
- cứu sử dụng để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu, để đạt được mục tiêu
nghiên cứu một cách chính xác và hiệu quả
- Các quan điểm PPL chung nhất trong NCKH?:
- Quan điểm LS-Logic; Hệ thống- Cấu trúc và QĐ thực tiễn
- Cấu trúc của PPLNCKH gồm 3 thành tố nào?
- Luận điểm – H , luận cứ - R và luận chứng- M
- Nêu rõ đặc điểm của luận điểm, luận cứ, luận chứng: Trang 37;
- LĐ: tính đúng sai của GT; LC: data LT hoặc TN để chứng minh GT;
Luận Chứng: LT: qui nạp và diễn dịch; TN: data thu thập từ thực tế;
- PPNCKH là gì?: là con đường, cách thức, phương tiện nhà nghiên
- cứu sử dụng để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu, để đạt được mục
tiêu nghiên cứu một cách chính xác và hiệu quả
- Đặc điểm của PPNCKH?: CQ, KQ, MT, Cá thể; Liên hệ chặt chẽ với ND; HT của phương tiện NC.
- Phân loại theo cách tiếp cận đối tượng NC thì PPNCKH có mấy nhóm?
- ‘ 3 nhóm – trang 42: LT, TT và Hỗ trợ
4. Trình tự logic tiến hành một nhiệm vụ khoa học và công nghệ.
- Các giai đoạn trình tự logic tiến hành một nhiệm vụ nghiên cứu khoa học?’ 9
bước/ giai đoạn: Khám phá, TKNC, XĐC, TKNC, KTĐGKQ, Viết BC,
BVKQ, CBKQ, CGSP vào thực tiễn;
- Xây dựng cơ sở lý thuyết của đề tài là hoạt động của giai đoạn nghiên cứu nào?: Khám phá’
- Thiết kế các công cụ đo lường cho các khái niệm lý thuyết trừu tượng là
hoạt động của giai đoạn nghiên cứu nào?” Thiết kế NC
- Các giai đoạn của phát triển thiết kế nghiên cứu?”: Vận hành hóa KN;
PPNC và Chiến lược chọn mẫu; 2
CHƯƠNG 2: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết 26/55
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết là gì?
- Phương pháp phân tích lý thuyết là gì?
- Phương pháp phân loại lý thuyết là gì?
- Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết là gì?
- Phương pháp mô hình hóa là gì?
- Phương pháp nghiên cứu lịch sử là gì?
2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm
- Phương pháp quan sát khoa học là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm
- Phương pháp khảo sát bằng bảng câu hỏi là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm
- Phương pháp điều tra là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm: 30/62 -
- Phương pháp phỏng vấn là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm: 30/62 -
- Các chức năng của quan sát khoa học là gì? Đối tượng, đặc điểm, ưu điểm
CHƯƠNG 3: GIAI ĐOẠN KHÁM PHÁ.
1. Xác định vấn đề nghiên cứu.
- Chức năng chính của xác định vấn đề nghiên cứu là gì?
- Tầm quan trọng của xác định vấn đề nghiên cứu
- Xác định vấn đề nghiên cứu cần có mấy bước?
- Trình tự đúng của các bước khi xác định vấn đề nghiên cứu là?
- Xây dựng mục tiêu nghiên cứu là bước thứ mấy của xác định vấn đề nghiên cứu?
- Mục tiêu nghiên cứu là gì?
- Mục tiêu nghiên cứu cần được trình bày dưới hai tiêu đề nào? - Mục tiêu chính là gì?
2. Xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài.
- Tham khảo tài liệu là gì? Mục tiêu của tham khảo tài liệu
- Trình tự các bước tiến hành tham khảo tài liệu?
- Nguồn tin cậy để tìm kiếm tài liệu tham khảo?
- Thứ tự nào đúng về chất lượng nguồn tài liệu? 3
- Tiêu chí đánh giá tài liệu?
3. Vận hành hóa khái niệm.
- Vận hành hóa khái niệm là gì?
- Định nghĩa vận hành khái niệm là:
- Khi xây dựng các định nghĩa vận hành, nhà nghiên cứu cần phải lưu ý điều gì?
- Để có thể đo lường được, các khái niệm cần được chuyển thành:Var - Biến số là gì?
- Bước vận hành hóa khái niệm?
- Phân loại theo quan hệ nhân - quả, biến số bao gồm:
- Mối quan hệ giữa các biến độc lập, phụ thuộc, trung gian
- Được đo bằng thang đo định danh hay thang đo thứ tự là biến số nào?: Phaan loaij
- Được đo bằng thang đo quãng hay thang đo tỉ lệ là biến số nào?: Lien tuc
- Điểm giống nhau giữa thang đo định danh và thang đo thứ tự là?: : nhóm
nhỏ có đặc tính chung
4. Xây dựng giả thuyết nghiên cứu.
- Giả thuyết nghiên cứu là gì?
- Chức năng và thuộc tính của giả thuyết? 4 thuộc tính
- Phân loại giả thuyết?: 3 kiểu
CHƯƠNG 4: GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU.
1. Thiết kế nghiên cứu
- Chức năng chính của thiết kế nghiên cứu?: 2 chức năng chính: chi tiết tất cả
QT; Kiểm soát biến trạng;
- Thiết kế nghiên cứu cần nêu rõ nội dung nào?: 104
- Đối tượng thu thập dữ liệu, thiết kế nghiên cứu gồm: trang 106
- Các loại thiết kế nghiên cứu: 2 trang 106
2. Chọn lựa phương pháp thu thập dữ liệu.
- Dữ liệu thứ cấp là gì?
- Dữ liệu sơ cấp là gì?
- Dữ liệu định lượng là gì?
- Dữ liệu định tính là gì?
- Lựa chọn phương pháp thu thập thông tin sơ cấp phụ thuộc vào điều gì?
- Thông tin sơ cấp có thể chia làm 2 loại là gì?
3. Thiết kế bảng câu hỏi.
- Bảng câu hỏi là gì?
- Bảng câu hỏi khảo sát có thể bao gồm: 4
- Câu hỏi mở là gì? Ưu và nhược điểm
- Câu hỏi đóng là gì? Ưu và nhược điểm 4. Chọn mẫu.
- Chọn mẫu là gì? Ưu điểm
- Một hạn chế khi nghiên cứu trên mẫu là:
- Dân số/ tổng thể là gì? - Mẫu là gì? - Phần tử là gì? - Đơn vị mẫu là gì?
- Kích thước dân số là gì?
- Kích thước mẫu là gì? - Khung mẫu là gì? PHÂN BỐ CÂU HỎI 5