Nói giảm nói tránh là gì? Ví dụ về nói giảm nói tránh
1. Nói giảm nói tránh là gì?
Nói giảm nói tránh là một cách sử dụng từ ngữ nhằm giảm nhẹ sự đau buồn, nặng
nề, sự thô tục trong cách diễn đạt, tạo nên sự lịch sự, tế nhị, nhẹ nhàng trong cách
diễn đạt, cách nói và cách viết.
2. Tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh
Thông qua định nghĩa, chúng ta có thể thấy được nói giảm nói tránh không phải là
một biện pháp tu từ mang nhiều dụng ý về mặt nghệ thuật, xong là một biện pháp tu
từ không thể thiếu dễ cách diễn đạt được nhuần nhụy, lịch sự và nhẹ nhàng bớt
phần nào. Để hiểu thêm về tác dụng của nói giảm nói tránh, mời các bạn xem một số ví dụ bên dưới.
3. Ví dụ về nói giảm nói tránh
Một bác sĩ đi ra từ phòng cấp cứu, nói với chúng tôi: “Chia buồn cùng gia đình,
chúng tôi đã cố gắng hết sức nhưng bệnh nhân không qua khỏi”
(“Không qua khỏi’’ ở đây là “chết”, bác sĩ nói như vậy để giảm cảm giác đau buồn
cho người nhà bệnh nhân)
Em dạo này không được tập trung trong học tập lắm đâu đấy. Cần xem lại em nhé!
(“Không được tập trung’’ tương đương với “lười”, “chểnh mảng”. Đây là cách nói nhẹ
nhàng, tế nhị, giúp cho lời khuyên, lời góp ý xuất hiện phía sau trở nên dễ tiếp thu hơn với người nghe)
Anh ấy không bao giờ trở về nữa, mãi mãi nằm lại ở chiến trường B.
(“Mãi mãi nằm lại’’ ám chỉ cái chết của người chiến sĩ. Cách nói như vậy nhằm giảm
cảm giác đau buồn, mất mát, đồng thời diễn đạt nhẹ nhàng sự hi sinh)
Đứa bé sơ sinh áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, cảm nhận những hơi ấm
đầu tiên của tình mẫu tử.
(Từ “bầu sữa’’ là cách diễn đạt tránh sự thô tục, thiếu lịch sự)
Đây là trường học đặc biệt cho các em khiếm thính.
(Từ “khiếm thính” là từ ngữ nói giảm nói tránh một cách nhẹ nhàng cho từ “điếc”)
Mẹ đi bước nữa, em ở với bà nội từ bé.
(“Đi bước nữa’’ là cách diễn đạt nhẹ nhàng, nói giảm nói tránh của “lấy chồng mới”, “tái giá’’)
Bố mẹ không còn ở với nhau đã lâu, tôi chịu cảnh thiếu thốn tình cảm và sự chăm sóc từ bé
(“Không còn ở với nhau’’ là cách nói giảm nói tránh một cách nhẹ nhàng của “ly dị”)
Tớ đi vệ sinh mấy phút, cậu đứng ở cổng trường đợi tớ nhé!
(“Đi vệ sinh”là cách nói giảm nói tránh lịch sự, tránh thô tục)