Soạn văn 7: Ôn tập (trang 75)
Câu 1. Trình bày đặc điểm của văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học.
 Thể hiện rõ ý kiến của người viết về tác phẩm cần bàn luận, có thể là
nhân vật, chi tiết, ngôn ngữ, đề tài…
 Trình bày lí lẽ, bằng chứng thuyết phục cho người đọc, người nghe. Các
lí lẽ, bằng chứng cần căn cứ vào tác phẩm cần bàn luận.
 Các lí lẽ, bằng chứng cần được sắp xếp theo trình tự hợp lí.
Câu 2. Tóm tắt ý kiến, lí lẽ, bằng chứng, mục đích và nội dung chính của các
văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học đã học trong bài dựa vào bảng sau (làm vào vở): Hình ảnh hoa sen
Sức hấp dẫn của Em bé thông minh - trong bài ca dao truyện ngắn
nhân vật kết tinh trí
“Trong đầm gì đẹp “Chiếc lá cuối tuệ dân gian bằng sen” cùng”
Ý kiến Trí tuệ của em bé Vẻ đẹp hoa sen được Sức hấp dẫn của
thông minh qua ba thử miêu tả một cách truyện ngắn “Chiếc
thách: kiến nhỏ 1: Thử khéo léo, tài tình: lá cuối cùng”: Chi
thách tư duy và sử Khẳng định vẻ đẹp tiết chiếc lá cuối
dụng từ ngữ; Sự mẫn của hoa sen; Miêu tả cùng; Kết thúc bất
tiệp của trí tuệ dân vẻ đẹp cụ thể từng bộ ngờ của truyện.
gian; Vị thế của trí tuệ phận; Nhấn mạnh lại dân gian. vẻ đẹp của từng bộ phận, chuyển ý. Lí
lẽ - Lí lẽ 1: Tình huống - Lí lẽ 1: “Trong đầm Lí lẽ: Mang những và
thử thách tư duy và gì đẹp bằng sen”; thông điệp sâu sắc; bằng
việc sử dụng ngôn Bằng chứng: “Vì tác Bằng chứng: Tâm chứng
ngữ; Bằng chứng 1: giả bài ca dao đã trạng nhân vật bất
“Trước câu hỏi khó... khéo léo trình bày sự hạnh và có phần có câu trả lời”. khẳng
định… trở đáng trách là Giôn-
- Lí lẽ 2: “Hai câu hỏi thành tương đối và có xi được hồi sinh.
thử thách… giải pháp tính thuyết phục” Lí lẽ: Ý đồ nghệ
hợp lí”; Bằng chứng 2: - Lí lẽ 2: “Lá xanh, thuật của người
“Nhờ nhanh trí...khiến bông trắng lại chen sáng tạo; Bằng vua bái phục.” nhị vàng”; Bằng chứng: Đến cuối
- Lí lẽ 3: “Người kể chứng: “Từ
“lá truyện, Xiu mới kể
chuyện đã nâng nhân xanh”… bông hoa cho Giôn-xi nghe vật… truyện dân sen mới nở”. về cái chết của cụ
gian”; Bằng chứng 3: - Lí lẽ 3: “Nhị vàng, Bơ-men và kiệt tác
“Để tôn vinh trí tuệ… bông trắng, lá xanh”; Chiếc lá cuối cùng. thời gian suy nghĩ”. Bằng chứng: “Bài ca dao đã có sự chuyển vần và thay đổi trật tự… vẫn chảy thông, chạy mạnh” - Lí lẽ 4: “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”; Bằng chứng: “Và thế là “sen” hóa thành người… giữ vững nhân cách thanh cao, trong sạch” Mục
Đề cao trí tuệ dân Vẻ đẹp của hoa sen Chứng minh Chiếc đích gian. trong bài ca dao. lá cuối cùng là một viết truyện ngắn hấp dẫn. Nội
Khẳng định truyện Em Khẳng định giá trị Khẳng định giá trị dung
bé thông minh đã đề của bài ca dao “Trong của truyện ngắn chính
cao trí tuệ dân gian qua đầm…” với ý nghĩa Chiếc lá cuối cùng. bốn lần thử thách. nhân văn cao đẹp.
Câu 3. Khi viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong tác phẩm văn học, em cần lưu ý điều gì?
 Giới thiệu nhân vật cần phân tích.
 Phân tích về ngoại hình, ngôn ngữ, hành động của nhân vật.
 Đưa ra lí lẽ, bằng chứng thuyết phục.
Câu 4. Khi thảo luận nhóm về một vấn đề gây tranh cãi, ta cần tiến hành những
bước nào? Em cần lưu ý điều gì về thái độ, cách thức trình bày ý kiến khi thảo luận nhóm?
 Các bước gồm có: Chuẩn bị; Thảo luận, Thực hành nói.
 Thái độ nghiêm túc, cách trình bày khoa học, ngắn gọn.
Câu 5. Liệt kê ít nhất 10 từ có các yếu tố Hán Việt đã được học trong bài và
giải thích ý nghĩa của chúng.
 quốc gia: đất nước
 nhân loại: con người
 phóng đại: làm cho lớn lên
 vô lí: không có lí, không hợp lẽ phải
 ngoại bang: nước ngoài
 họa sĩ: người vẽ tranh
 bất hạnh: không may, gặp phải việc không tốt.  nhi đồng: trẻ em
 sinh thành: đẻ ra, nuôi lớn  thi sĩ: nhà thơ
Câu 6. Hãy ghi lại ý kiến của bản thân và tìm hiểu những ý kiến khác về một
tác phẩm văn học mà em yêu thích dựa vào sơ đồ sau (làm vào vở).
Từ đó, em hãy trả lời câu hỏi: Việc hiểu những góc nhìn khác về tác phẩm văn
học có ý nghĩa gì với chúng ta? Gợi ý:
- Tác phẩm văn học: Dế Mèn phiêu lưu kí
 Ý kiến của tôi: Dế Mèn là một nhân vật kiêu căng, ngạo mạn.
 Ý kiến khác 1: Dế Mèn tốt bụng, hay giúp đỡ mọi người.
 Ý kiến khác 2: Ban đầu, Dế Mèn vốn kiêu căng, ngạo mạn. Nhưng sau
bài học đường đời đầu tiên, nhân vật này đã trở nên tốt bụng, hay giúp đỡ mọi người
- Việc hiểu những góc nhìn khác về tác phẩm văn học sẽ giúp cho người đọc
cảm nhận được văn bản một cách rõ ràng, sâu sắc hơn.