Phần I: Chủ Nghĩa Duy Vật Biện Chứng - Lý Luận và Vận Dụng môn Triết học Mác-Lênin | Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 22014077
Phần I: CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
1. Nguồn gốc, bản chất của ý thức: Lý luận và ý nghĩa (tr69)
[VẬN DỤNG SINH VIÊN]
Trong triết học Mác - Lênin, ý thức được coi là sự phản ánh của vật chất trong tư duy con người và có vai
trò quan trọng trong quá trình phát triển con người. Đối với sinh viên, việc phát triển ý thức tự giác trong học tập
là một yếu tố quyết định trong việc đạt được thành công. Khi sinh viên nhận thức rõ về mục tiêu học tập, ý thức
tự giác sẽ thúc đẩy họ chủ động hơn trong việc học tập, nghiên cứu và rèn luyện. Việc phát triển ý thức tự giác
giúp sinh viên không chỉ học để thi cử mà còn học vì sự tiến bộ và phát triển bản thân, từ đó nâng cao chất lượng
học tập và đạt được kết quả cao.
Ý thức không chỉ phản ánh nhu cầu cá nhân mà còn liên quan đến trách nhiệm xã hội. Trong môi trường
học tập, sinh viên cần phát triển ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng học thuật, nghĩa là không chỉ học để đạt
thành tích cá nhân mà còn để đóng góp cho sự phát triển chung của xã hội. Sinh viên có ý thức trách nhiệm sẽ
tham gia tích cực vào các hoạt động học thuật, trao đổi kiến thức, nghiên cứu khoa học và giúp đỡ bạn bè. Điều
này không chỉ giúp họ học hỏi thêm nhiều điều mà còn tạo ra một môi trường học tập sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển chung.
Phát triển ý thức về nghề nghiệp tương lai là một yếu tố quan trọng trong học tập của sinh viên theo triết
học Mác - Lênin. Ý thức về nghề nghiệp giúp sinh viên không chỉ học lý thuyết mà còn trang bị cho mình các kỹ
năng, kiến thức và thái độ phù hợp với yêu cầu thực tế của nghề nghiệp. Khi sinh viên phát triển ý thức về nghề
nghiệp, họ sẽ chủ động tìm hiểu các lĩnh vực chuyên môn, tham gia các khóa đào tạo bổ sung, và thực hành để
tích lũy kinh nghiệm. Ý thức về nghề nghiệp còn giúp sinh viên nhìn nhận tầm quan trọng của việc học, từ đó nỗ
lực hơn trong việc hoàn thiện bản thân, đáp ứng nhu cầu xã hội và đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội.
Ý thức không chỉ là sự tiếp thu kiến thức mà còn là khả năng phản biện và sáng tạo. Đối với sinh viên,
việc phát triển tư duy phản biện là một yếu tố quan trọng trong học tập. Sinh viên cần học cách không chỉ tiếp
thu kiến thức mà còn phải biết đặt câu hỏi, phân tích và đánh giá thông tin, từ đó hình thành tư duy độc lập và
sáng tạo. Phát triển ý thức phản biện giúp sinh viên không chỉ học một cách thụ động mà còn chủ động tìm tòi,
sáng tạo và giải quyết vấn đề một cách có hệ thống. Điều này sẽ giúp sinh viên có khả năng ứng dụng lý thuyết
vào thực tiễn, cải thiện chất lượng học tập và góp phần vào sự phát triển xã hội.
2. Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức: Lý luận và vân dụng Phần lý luận: lOMoAR cPSD| 22014077 Khái niệm:
Theo Lê-nin: “Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan được đem lại
cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại
không lệ thuộc vào cảm giác" .Cách định nghĩa này của Lênin có thể hiểu như sau:
Thứ nhất, vật chất với tư cách …tr.62… điều này khác với vật chất theo cách hiểu của
phạm trù khoa học, vốn cho rằng vật chất có thể sinh ra và có thể mất đi.
Thứ hai, vật chất dùng để chỉ thực tại khách quan, tức là những gì tồn tại khách quan, độc
lập với cảm giác, ý thức của con người, không chịu sự quy định, sắp xếp của con người, thuộc
tính khách quan giúp phân biệt vật chất với các phạm trù tinh thần, ý thức. Chẳng hạn, chúng ta
đang giữ khoảng cách với một cái bàn học, cái bàn học vẫn đứng ở chỗ nó đang đứng, chúng ta
không thể dùng ý chí chủ quan để làm thay đổi cái bàn ấy thành một vật dụng khác hay thay đổi
vị trí của nó, vì cái bàn vốn dĩ đã là như thế.
Thứ ba, vật chất có thể được nhận thức hoàn toàn bởi con người. Chẳng hạn, chúng ta
có thể nhận thức được cái bàn ấy thông qua các giác quan của mình.
Thứ tư, vật chất tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác, nghĩa là vật chất có trước ý thức,
vật chất là nguồn gốc khách quan của ý thức.
LƯU Ý - NẾU NÓ HỎI VỀ SỰ VẬN ĐỘNG THÌ MỚI GHI CÒN KHÔNG THÌ THÔI : Sự
tồn tại của thế giới vật chất hết sức phong phú và phức tạp. Với tư cách là một khái niệm triết
học, vận động theo nghĩa chung nhất là mọi sự biến đổi nói chung. Ph. Ăngghen viết: “Vận
động, hiểu theo nghĩa chung nhất, - tức được hiểu là một phương thức tồn tại của vật chất, là một
thuộc tính cố hữu của vật chất, thì bao gồm tất cả mọi sự thay đổi và mọi quá trình diễn ra trong
vũ trụ, kể từ sự thay đổi vị trí đơn giản cho đến tư duy”. Vận động là thuộc tính cố hữu của vật
chất. Sự tồn tại của vật chất là tồn tại bằng cách vận động, tức là vật chất dưới các dạng thức của
nó luôn luôn trong quá trình biến đổi không ngừng. Các dạng tồn tại cụ thể của vật chất không
thể không có thuộc tính vận động. Thế giới vật chất, từ những thiên thể khổng lồ đến những hạt
cơ bản vô cùng nhỏ, từ giới vô cơ đến giới hữu cơ, từ hiện tượng tự nhiên đến hiện tượng xã hội,
tất cả đều ở trạng thái không ngừng vận động, biến đổi. Mọi dạng cụ thể của vật chất đều tồn tại
ở một vị trí nhất định, có một quảng tính nhất định và tồn tại trong những mối tương quan nhất
định với những dạng vật chất khác. Những hình thức tồn tại như vậy được gọi là không gian. mặt
khác, sự tồn tại của sự vật còn được thể hiện ở quá trình biến đổi: nhanh hay chậm, kế tiếp và
chuyển hóa. Những hình thức tồn tại như vậy được gọi là thời gian.
Trong khi đó, ý thức là sự phản ánh năng động, sáng tạo của thế giới khách quan vào trong bộ
não con người, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan và mang bản chất xã hội.
Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức:
Vật chất và ý thức là hai phạm trù có mối quan hệ biện chứng với nhau, thể hiện ở các điểm sau:
Trước hết, vai trò quyết định của vật chất đối với ý thức. Chủ nghĩa duy vật biện chứng khẳng
định rằng, vật chất có trước ý thức có sau, vật chất quyết định ý thức; còn ý thức là sự phản ánh
vật chất vào trong bộ óc con người. lOMoAR cPSD| 22014077
…..tr.74…Ông bà ta có câu “Có thực mới vực được đạo”, khi con người không được ăn no thì
sức khỏe và não bộ sẽ khó có thể hoạt động và đủ tỉnh táo để hoạt động…..VD1: Khi nhìn một
con sông, hình ảnh của con sông sẽ được phản ánh vào trong bộ não của chúng ta một cách trung
thực. Đặc điểm hình ảnh con sông trong não bộ do hình ảnh con sông trong thế giới khách quan
quyết định…….VD2: Dựa trên những nguyên liệu có sẵn, con người sáng tạo ra những công cụ
lao động để hỗ trợ trong công việc của mình……VD3: Khi nghe một bài hát hay, niềm tin và
cảm xúc của con người được hình thành thông qua lắng nghe một cách chăm chú và có sự phân tích.
Tiếp theo, ý thức cũng đồng thời có sự tác động trở lại vật chất:
1/…tr.74... VD: Cả lớp phải tham gia làm một bài kiểm tra, có bạn sẽ học bài theo hình thức
thông thường, có bạn lại chăm chỉ tìm thêm những bài tập thực hành để củng cố kiến thức nhằm
chuẩn bị cho bài kiểm tra ấy.
2/…tr.75…VD: Trước tình hình công ty đang gặp khó khăn về nội dung ý tưởng cho phát
hành sản phẩm, ban lãnh đạo có người sẽ xem xét, đánh giá tình hình để tìm ra phương án nhưng
cũng có người vì thấy khó khăn mà đã bỏ cuộc.
3/…tr.75…VD: Khi thấy các em học sinh đang gặp rắc rối với một nội dung ngữ pháp
trong Tiếng Anh, giáo viên có ý định thiết kế một sơ đồ tư duy để giúp các em hiểu hơn. Muốn
thế thì người giáo viên phải thực hiện ý tưởng đó trong thực tế thì mới có thể tháo gỡ khúc mắc
của học sinh. Nếu không, suy nghĩ đó chỉ dừng lại ở mức ý tưởng. •
Ý nghĩa phương pháp luận của mối quan hệ giữa vật chất và ý thức: (tr.75) Phần vận dụng:
Trong cuộc sống: vấn đề quản lý tiền nong, vấn đề sinh sống với bạn trong ký túc xá, vấn đề đi lại, vấn đề
tham gia các hoạt động,...
Trong học tập: đăng kí học phần, lên thời gian biểu, làm việc nhóm, trao đổi thông tin với giảng viên và sinh viên,...
Thực trạng vấn đề Nhận thức vấn đề Biện pháp thực hiện Kết quả đạt được. • Trong cuộc sống:
- Vấn đề tham gia hoạt động clb - Vấn đề ở trọ • Trong học tập: - Làm việc nhóm -
Lên thời gian biểu Công cuộc đổi mới:
Nhìn chung, bên cạnh những thành tựu nước ta đã đạt được trong công cuộc đổi mới đất nước:
Duy trì được tốc độ tăng trưởng bình quân khá, cơ cấu các ngành kinh tế đã có sự dịch chuyển
tích cực theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế được đẩy mạnh;
trong quá trình này còn tồn tại nhiều khó khăn như: Kinh tế phát triển chưa bền vững, chuyển
dịch cơ cấu kinh tế bao gồm cả cơ cấu ngành, cơ cấu lao động đã “chững lại” trong nhiều năm lOMoAR cPSD| 22014077
nhưng chậm có sự điều chỉnh phù hợp, sức cạnh tranh nền kinh tế còn thấp, năng suất lao động
có khoảng cách lớn so với nhiều nước,...
Đại hội XIII của Đảng nhận định: “Đất nước đang đứng trước nhiều thời cơ và thách thức đan
xen, nhiều vấn đề chiến lược mới đặt ra cần phải giải quyết, từ tình hình quốc tế, khu vực dự báo
tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường đến các thách thức mang tính toàn cầu về biến đổi khí hậu,
thiên tai, dịch bệnh và cả những thành tựu ngoạn mục của tiến bộ khoa học công nghệ đang tác
động, ảnh hưởng mạnh mẽ tới đời sống kinh tế - xã hội của đất nước ta cũng như toàn thế giới.”
Đảng ta nhận định rõ bước phát triển mới của toàn cầu hóa trong những năm tới khi cuộc Cách
mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ; từ đó, tính toán sách lược, chiến lược trong tiến trình chủ động
và tích cực hội nhập quốc tế. Ngoài ra, sự phát triển lâu dài của đất nước đòi hỏi không chỉ lãnh
đạo của đất nước, mà các nhà doanh nghiệp cũng phải hết sức nhanh nhạy nắm bắt thông tin,
khơi thông mọi nguồn lực hiện có vào công cuộc đổi mới đất nước. Mục tiêu chính vẫn là tăng
cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục đẩy mạnh
toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi
trường hòa bình, ổn định. Trên hết, mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc
sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của nhân
dân làm đích đến; thật sự tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, kiên trì
thực hiện phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".
Có như thế mới củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với những chính sách mà
Đảng, Nhà nước đề ra, cùng với đó là các mặt lợi của xã hội chủ nghĩa. Từ đó, những lúc khủng
hoảng, Nhà nước và dân ta lại càng giữ vững ý chí phát triển quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành
động quyết liệt, năng động, sáng tạo, tích cực của dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đồng thời, cần phải chống lại bệnh chủ quan, duy ý chí, tức là thổi phồng tính tích cực, sáng tạo
của ý thức; cũng như bệnh bảo thủ trì trệ, nghĩa là đang hạ thấp tính tích cực, sáng tạo của ý thức.
Trong những năm vừa qua, dù đạt được những thành tựu rất quan trọng, rất đáng tự hào, nhưng
đất nước ta vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và hạn chế. Đảng và Nhà nước cũng đã
xem xét những vấn đề này, từ đó đề ra các chính sách phù hợp, đều có mang tính sáng tạo và tích
cực, trong khi vẫn bám sát vào thực tế khách quan và thực trạng nhà nước lúc bấy giờ. Muốn như
thế thì từ khâu đầu tiên phải nghiêm khắc chỉ ra nguyên nhân chủ quan của tình hình khó khăn là
do những sai lầm khuyết điểm; tự nhận ra khuyết điểm trong việc đánh giá tình hình cụ thể của
đất nước, trong việc xác định mục tiêu của đất nước.
Trong khi xem xét các điều kiện xã hội còn cần phải tính đến cả điều kiện vật chất lẫn nhân tố
tinh thần, cả điều kiện khách quan lẫn nhân tố chủ quan. Năm 2020, trong bối cảnh đại dịch
Covid-19 tác động mạnh đến nước ta, gây nhiều thiệt hại về kinh tế - xã hội, nhưng với sự nỗ lực
cố gắng vượt bậc, đất nước đã đạt được những kết quả, thành tích đặc biệt hơn so với các năm
trước. Kinh tế nước ta đạt mức tăng trưởng 2,91%, là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng
trưởng cao nhất thế giới trong thời kì này. Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tính ưu
việt của chế độ xã hội chủ nghĩa; sự lãnh đạo nhạy bén, đúng đắn của Đảng; sự chỉ đạo, điều
hành quyết liệt, kịp thời của Chính phủ; sự vào cuộc đồng bộ, tích cực của cả hệ thống chính trị;
sự đồng tình, hưởng ứng, ủng hộ mạnh mẽ của nhân dân cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài,
chúng ta đã kịp thời khống chế, cơ bản kiểm soát, ngăn chặn được sự lây lan của đại dịch
Covid19 trong cộng đồng; hạn chế tối đa những thiệt hại, tổn thất do dịch bệnh gây ra, bảo đảm lOMoAR cPSD| 22014077
an sinh và phúc lợi xã hội cho nhân dân; từng bước khôi phục sản xuất kinh doanh, nỗ lực hoàn
thành ở mức cao nhất các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
→ Tất cả những nỗ lực này của Đảng, Nhà nước và toàn dân đã dẫn đến sự thay đổi tích cực của
vật chất: Năm 2020, với gần 100 triệu dân, thu nhập bình quân đầu người đạt 3.521 USD. Đời
sống nhân dân được nâng cao rõ rệt về vật chất, văn hóa, tinh thần, về mức sống và chất lượng
cuộc sống; nhất là về ăn, ở, đi lại, học hành, chữa bệnh, dịch vụ cuộc sống. Hệ thống chính trị
được xây dựng, củng cố vững mạnh, bảo đảm sự ổn định chính trị của đất nước. Quốc phòng, an
ninh được tăng cường, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển,
đảo của Tổ quốc. Đối ngoại, hội nhập quốc tế không ngừng mở rộng, kết hợp nội lực với ngoại
lực, nâng cao vị thế của Việt Nam, tạo môi trường hòa bình, hợp tác và phát triển.
3. Hai nguyên lí của phép biện chứng duy vật: Lý luận và vận dụng (tr.91)
a) Nguyên lí về mối liên hệ phổ biến : Phần lý luận:
Mối liên hệ theo quan điểm siêu hình trước Mác…tr.91…
Theo quan điểm biện chứng,…tr.91,92…
Vd: mối liên hệ giữa con người và thức ăn; mối liên hệ giữa mây và mưa,...
Tính chất của mối liên hệ bao gồm các yếu tố sau:
- Thứ nhất là tính khách quan…. VD: Con người từ khi sinh ra đã chứa đựng mối liên
hệ giữa tiêu hóa và bài tiết, chính chúng ta cũng không thể thay đổi được điều này.
- Thứ hai là tính phổ biến… VD: Trong tự nhiên, một cái cây không thể tồn tại một
cách biệt lập, muốn tồn tại thì nó phải trong sự tác động qua lại với rất nhiều yếu tố
như: đất, nước, nhiệt độ, ánh sáng, khí hậu,....
- Thứ ba là tính đa dạng, phong phú… VD: Đến tuổi dậy thì, nhờ mối liên hệ giữa
hoóc-môn sinh dục và cơ thể mà các bạn thiếu niên bắt đầu có những sự biến đổi
trong chức năng sinh lý để bộc lộ những đặc trưng về mặt giới tính.
Khoa học đã chứng minh rằng:
- … VD: Ở người bình thường, có 46 nhiễm sắc thể. Vì một lý do nào đó mà số lượng
nhiễm sắc thể bị thay đổi (thiếu hoặc thừa), cách tổ hợp nhiễm sắc thể thành cặp bị
thay đổi sẽ gây ra các hội chứng bệnh đột biến số lượng nhiễm sắc thể như: Tớc-nơ, Đao,..
- … VD: Sự tác động qua lại giữa quá trình đồng hóa và dị hóa là động lực cho sự phát
triển của cơ thể sinh vật.
Ý nghĩa phương pháp luận: nguyên lí về mối liên hệ phổ biến đòi hỏi trong nhận thức và thực
tiễn cần tuân theo quan điểm toàn diện và quan điểm lịch sử cụ thể.
+ Quan điểm toàn diện yêu cầu:… lOMoAR cPSD| 22014077
+ Quan điểm lịch sử - cụ thể yêu cầu:… Phần vận dụng : • Trong học tập :
+ Nhận thức về việc “Học phải đi đôi với hành”. Học tập là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của
mỗi con người, nhưng đôi khingười ta quên hiểu rõ ràng và đầy đủ rằng, học tập không phải đơn
thuần chỉ là lĩnhhội các tri thức mang tính lí thuyết mà còn là sự vận dụng, ứng dụng những
líthuyết vào thực tế. Đó là lí do vì sao chúng tôi muốn giải thích và làm rõ câu tụcngữ: “Học đi
đôi với hành”.Trước hết, “học” mà câu tục ngữ đề cập chính là việc tiếp nhận những kiến
thứctrên lớp, chính xác hơn thì đó là tiếp nhận lí thuyết. Còn “hành” chính là vận dụng,ứng dụng
những lí thuyết vào thực tế cuộc sống. “Đi đôi” có nghĩa là luôn songhành với nhau, không thể
nào tách rời. Toàn bộ câu tục ngữ có thể hiểu chính là,việc ta tiếp nhận kiến thức hay lí thuyết sẽ
luôn phải đi cùng với việc ứng dụng, vậndụng những điều đó trong thực tế cuộc sống của chúng
ta, như vậy mới có ý nghĩa. Nếu như “học” không “hành”, chúng ta có thể sẽ rất giỏi lí thuyết,
thế nhưngkiến thức lí thuyết sâu rộng cũng sẽ trở nên vô ích khi nó không giúp gì cho cuộcsống
con người trở nên tốt đẹp hơn. Vậy chúng ta sẽ “hành” để giúp ích cho cuộcsống, nhưng nên
hiểu nếu “hành” mà không có lí thuyết chỉ đường, chúng ta biếtbắt đầu từ đâu, biết “hành” như
thế nào? “Hành” mà không “học”, con người chắcchắn sẽ thất bại. Tóm lại, “học đi đôi với
hành” là một chân lí, học định hướng,giúp cho việc vận dụng có hiệu quả và ngược lại, việc vận
dụng sẽ làm cho lí thuyếtđược học trở nên có ý nghĩa, đồng thời quay lại kiểm nghiệm tính đúng đắn của líthuyết. • Trong cuộc sống :
+ Sinh viên nhận thức về những “kỹ năng” cần thiết cho bản thân. Trong xu hướng hội nhập sinh
viên cần trang bị cho bản thân những kĩ năng cầnthiết để trưởng thành và phát triển trong môi
trường Đại học cũng như cận kề xã hội. Môi trường đại học đã dạy chúng ta nhiều thứ cần thiết
như các kỹ năng như:kỹ năng nhận thức học tập, kỹ năng quản lý học tập, kỹ năng giao tiếp
họctập...Nhưng bên cạnh đó chúng ta là những người sinh viên cần có những cái nhìn sâu rộng,
khách quan. Áp dụng các nguyên tắc của nguyên lí phổ biến vào trongnhận thức để so sánh, nhìn
nhận bản thân bằng nhiều phương diện khác nhau, đốichiếu. Từ đó hãy rút ra cho bản thân những
khía cạnh còn thiếu, yếu, chưa thực sựtốt. Bằng phương pháp đó đưa những kết luận và bài học
rồi đi đến đúc kết nhằmmục đích thực hiện tốt hơn. Phát triển bản thân, trau dồi các kiên thức và
kỹ năngphù hợp với chính mình cũng như xã hội cần.
• Công cuộc đổi mới đất nước hiện nay:
Nước ta đã độc lập, thống nhất kể từ năm 1975 nhưng đến năm 1986 thì mới bắt đầu xây dựng cơ
đồ của đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội đúng nghĩa; đó là sau Đại hội lần thứ VI tháng
12/1986. Nhìn lại 35 năm đổi mới, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng
(1/2021), Đảng nhận định rằng. “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy
tín quốc tế như ngày nay” (Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII)
Trong 35 năm ấy, Đảng và Nhà nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng và đáng tự hào trên
nhiều lĩnh vực: Chính trị, xã hội ổn định, đời sống của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Các lĩnh lOMoAR cPSD| 22014077
vực an sinh xã hội, y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, bảo vệ môi trường, phát triển
văn hoá, xây dựng con người Việt Nam, v.v... có nhiều chuyển biến tích cực, có mặt khá nổi bật.
Công cuộc đổi mới đất nước phải diễn ra một cách toàn diện, trên mọi lĩnh vực, khía cạnh khác
nhau của đời sống, “đòi hỏi chúng ta phải nhận thức đúng và đầy đủ, quán triệt sâu sắc và thực
hiện thật tốt, có hiệu quả” [1,]. Song, Văn kiện Đại hội XIII cũng đã xác định nhiệm vụ chủ yếu
của công cuộc đổi mới hiện nay là “Phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là
then chốt; phát triển văn hoá là nền tảng tinh thần; bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên.” [1,].
Xét về khía cạnh kinh tế, nước ta có nhiều sự chuyển đổi khá toàn diện và tích cực: “nền kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tiếp tục phát triển; kinh tế vĩ mô ổn định, vững chắc hơn,
các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm, tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức khá cao;
quy mô và tiềm lực nền kinh tế tăng lên, chất lượng tăng trưởng được cải thiện.” [2,]
Giáo dục và đào tạo có sự vận dụng sáng tạo khoa học, công nghệ và có nhiều sự đổi mới, phát
triển. Nhưng, “đổi mới giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ chưa thực sự trở thành động
lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội” [2,]. Vấn đề chung ở đây là công tác giáo dục
vẫn còn thiếu hiệu quả, chưa chú trọng vào phát triển năng lực, phẩm chất của người học.
Khoa học – công nghệ có nhiều tiến bộ vượt bậc và là động lực lớn của quá trình phát triển kinh
tế - xã hội và nhiều lĩnh vực khác nhau trong đất nước như nông công nghiệp, văn hóa, chính trị,
y tế, quốc phòng, giáo dục,... Nhà nước có nhiều chính sách để quản lý, đầu tư và phát triển tiềm lực của lĩnh vực này.
Về văn hóa – xã hội, có sự chú trọng và nhận thức, tiếp thu, phát triển, kế thừa và gìn giữ những
giá trị truyền thống một cách toàn diện hơn, sâu sắc hơn nhằm đáp ứng được nhu cầu văn hóa
ngày càng đa dạng của đất nước. Có nhiều chính sách hỗ trợ, phúc lợi và an sinh xã hội cho
người dân. “Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt; tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều
giảm còn dưới 3%”. [1,].
Ngoài ra, Đảng và Nhà nước còn có sự chú tâm đến những lĩnh vực khác: -
Quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu được chú trọng,
bước đầu đạt kết quả tích cực. -
Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững và tăng cường; quan hệ
đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đạt nhiều thành tựu nổi bật. -
Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa có nhiều tiến bộ, tổ chức bộ máy nhà
nước tiếp tục được hoàn thiện, hoạt động hiệu lực và hiệu quả hơn; bảo đảm thực hiện đồng bộ
các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống
chính trị được đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ, quyết liệt, có hiệu quả rõ rệt.
Tóm lại, nhờ vận dụng triệt để quan điểm toàn diện vào quá trình đổi mới đẩt nước, Đảng và Nhà
nước đã có những động thái đúng đắn và phù hợp, không chỉ tập trung xây dựng bộ máy chính trị
mà còn xây dựng, có nhiều bước hoàn thiện, cải tiến cho nhiều lĩnh vực khác trong xã hội. Đó là
sự nỗ lực, cố gắng và vận dụng, kế thừa, phát huy sáng tạo, hiệu quả những bài học mà triết học
Mác – Lênin đã để lại qua một quá trình đấu tranh lâu dài, như trong văn kiện đã nhận định rằng lOMoAR cPSD| 22014077
“Đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của quá trình phấn đấu liên tục, bền bỉ của toàn
Đảng, toàn dân và toàn quân ta qua nhiều nhiệm kỳ đại hội, góp phần tạo nên những thành tựu to
lớn, có ý nghĩa lịch sử của nước ta qua 35 năm đổi mới”. [1]
b) Nguyên lí về sự phát triển (tr95): Phần lý luận:
Theo quan điểm biện chứng về sự phát triển thì khái niệm phát triển được định nghĩa như sau: … tr.95…
Khuynh hướng chung là đi lên, điều đó không có nghĩa là sự phát triển của sự vật theo con
đường thẳng mà nó là một con đường quanh co phức tạp theo đường xoáy ốc. Ví dụ: Chúng ta
thừa nhận kinh tế Việt Nam trong những năm vừa qua, đặc biệt là từ công cuộc đổi mới đất nước
có đi lên, khuynh hướng chung là đi lên. Nhưng điều đó không có nghĩa nó là con đường thẳng.
Không phải là tất cả mọi thành phần kinh tế đều đi lên, không phải mọi tất cả các doanh nghiệp
đều thành công, mà trong sự phát triển đó, khuynh hướng chúng là nền kinh tế Việt Nam đi lên là
điều chính xác, nhưng không phải là mọi thành phần kinh tế, có doanh nghiệp hoạt động bị
chững lại, bị phá sản. Nhưng điều đó lại không phủ nhận kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hiện
nay và từ đổi mới đến nay là đi lên
Tính chất của sự phát triển:
- Thứ nhất, tính khách quan:… VD: cơ thể lớn lên, cây cối phát triển ra hoa kết trái,…
- Thứ hai, … Ví dụ: Trong tự nhiên, sự phát triển thực vật → động vật → con người...; sự phát
triển của các hình thái kinh tế xã hội từ cộng sản nguyên thủy...→ Cộng sản chủ nghĩa. Tính quanh co, - Thứ ba,…
Ý nghĩa phương pháp luận:… Phần vận dụng:
Đặt mục tiêu tương lai ở hiện tại, xác định mục tiêu tương lai, chia thành nhiều giai đoạn để có
thể thực hiện mục tiêu đó. Biện pháp thực hiện trong từng giai đoạn.
Đối với học sinh, sinh viên:
Trong giai đoạn cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hay thế kỉ XXI, học là việc vô cùng quan trọng đối
với học sinh, sinh viên để phát triển và hoàn thiện bản thân mình. Với sự vận động đi lên của toàn xã
hội thì sinh viên cần phải biết nắm chắc cơ sở lý luận của quan điểm phát triển, để từ đó có thể vận
dụng một cách tối ưu, sáng tạo và hợp lý.
Sinh viên phải nhìn tương lai như một chuỗi các gián đoạn phải biết phân chia quá trình phát
triển của sự vật thành từng giai đoạn, từ đó phải học cách vượt qua các gián đoạn và có cách tác
động phù hợp thúc đẩy sự vật phát triển đó trong hiện tại và tương lai. Khuynh hướng chung là
phát triển đi lên, tức phải thấy được tính quanh co, phức tạp của sự vật, hiện tượng trong quá lOMoAR cPSD| 22014077
trình phát triển của nó. Có lúc sinh viên sẽ cảm thấy quá trình học tập không có chút tiến triển,
dậm chân tại chỗ thì chúng ta tránh bi quan, tránh những suy nghĩ tiêu cực. Mỗi sinh viên có sự
phát triển về trí tuệ và thể chất khác nhau, sẽ có các phương pháp học tập rèn luyện khác nhau để
nâng cao trí tuệ, cảm xúc. Mỗi người có một thước đo cuộc sống khác nhau không thể từ đó mà
áp vào bản thân mình rồi cảm thấy tự ti, áp lực cùng trang lứa.
Quá trình rèn luyện và học tập là quá trình tích lũy kiến thức lâu dài. Sinh viên không nên chỉ
dựa vào điểm số tức thời mà đưa ra kết luận quy chụp, cần xem xét cả quá trình phấn đấu, nỗ lực.
Chẳng hạn, sinh viên có thành tích không tốt trong một bài kiểm tra đánh giá, nhưng trong quá
trình học tập rèn luyện đã nỗ lực hết mình.
4. Quy luật lượng – chất: Lý luận và vận dụng (tr.106) Phần lý luận: KN chất: (tr107)
VD: Chất của nhôm là có ánh kim, dễ dát mỏng,.. KN lượng: (tr108)
VD: Có những lượng ta có thể đo đếm được chính xác như trọng lượng cơ thể hay chiều cao của một con người…
Mối quan hệ biện chứng giữa lượng và chất: -
Những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất:
+ …tr109… Ví dụ, chất của sinh viên do các thuộc tính khách quan quy định (kiến thức, kỹ
năng, phương pháp…) cùng với nó là các lượng đi cùng kiến thức, phương pháp… tích lũy được
nhiều, ít; số lượng tín chỉ…; +
+ Khi sự vật đang tồn tại, chất và lượng thống nhất với nhau ở một độ nhất định. Độ là … VD:
Độ tồn tại của nước nguyên chất ở trạng thái lỏng từ 0 C đến 100 C. Trong giới hạn của một độ
nhất định, lượng thường xuyên biến đổi còn chất tương đối ổn định. Sự thay đổi về lượng của sự
vật có thể làm chất thay đổi ngay lập tức nhưng cũng có thể làm thay đổi dần dần chất cũ. Lượng
biến đổi đến một giới hạn nhất định có xu hướng tích luỹ đạt tới điểm nút, nếu có điều kiện sẽ
diễn ra bước nhảy làm thay đổi chất của sự vật.
+ Điểm nút là ... VD: 0 C và 100 C là điểm nút để nước chuyển sang trạng thái rắn hoặc trạng thái khí (bay hơi)
+ Muốn chuyển từ chất cũ sang chất mới phải thông qua bước nhảy. Bước nhảy là ...VD: một
cuộc cách mạng, một kỳ thi, một đám cưới,… Bước nhảy kết thúc một giai đoạn …sv, ht.
VD: Trong xã hội: Sự phát triển của lực lượng sản xuất (lượng đổi) tới khi mâu thuẫn với quan
hệ sản xuất lỗi thời (chất cũ) sẽ dẫn đến đấu tranh giai cấp mà đỉnh cao là cách mạng xã hội
(bước nhảy) làm cho xã hội cũ mất đi, xã hội mới tiến bộ hơn ra đời.
- Sự tác động trở lại của chất đối với lượng: lOMoAR cPSD| 22014077 +
Như vậy, bất kì sự vật, hiện tượng nào cũng là sự thống nhất biện chứng giữa hai mặt chất và
lượng. Sự thay đổi về lượng tới điểm nút sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất thông qua bước nhảy.
Chất mới ra đời sẽ tác động trở lại sự thay đổi của lượng mới. Quá trình đó liên tục diễn ra, tạo
thành phương thức phổ biến của các quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng trong
tự nhiên, xã hội, tư duy. Ý nghĩa phương pháp luận:… Phần vận dụng:
- xác định phương pháp học tập mới, khoa học (tích lũy về lượng) •
Trong quá trình rèn luyện ở trường học, tích luỹ kiến thức là dạng tích lũy về lượng, khi
đạt đến một lượng kiến thức nhất định, học sinh sẽ chuyển sang mức độ mới cao hơn. Như vậy,
thời gian giữa các mức độ học tập gọi là độ; bài kiểm tra, bài thi là điểm nút; và sự chuyển từ cấp
độ cũ sang cấp độ mới là bước nhảy. •
Bước nhảy đánh dấu sự ra đời của chất mới: Đầu tiên là sự thay đổi từ học sinh (chất cũ)
thành sinh viên (chất mới), chất mới tác động trở lại lượng. Chất mới có sự khác nhau với chất
cũ ở chỗ quá trình tích lũy kiến thức thông qua quá trình tự học, tìm tòi nghiên cứu, tự định
hướng ở bậc Đại học thay vì là được thầy cô cung cấp như bậc Trung học. Giờ đây, lượng là sự
tích luỹ kiến thức mới lẫn kỹ năng mềm, bên cạnh đó cũng là sự phát triển về suy nghĩ, nhận
thức, hành động, cách tư duy. •
Đồng nghĩa với việc sinh viên phải ý thức được sự thay đổi đó, để có thể chủ động xác
định được thái độ và phương pháp học tập, phương pháp tư duy phù hợp, tiến bộ hơn thời THPT.
Trong đó, quan trọng là cố gắng tham gia đầy đủ các tiết học; tránh bệnh chủ quan, lười biếng
khi không còn thầy cô, phụ huynh giám sát chặt chẽ như hồi các cấp học thấp hơn; tìm tòi thêm
nhiều nguồn tài liệu học tập; tham gia các hoạt động ngoại khóa;... •
Tránh trường hợp không tập trung học, bị xao nhãng bởi những chuyện ngoài lề, làm ảnh
hưởng đến tốc độ học. Tránh để xảy ra tình trạng khi đến gần giai đoạn thi mới bắt đầu học lại từ đầu,…. •
Cùng một chương trình học, cùng một khối lượng kiến thức và kỹ năng cần thu nạp và
rèn luyện, một sinh viên có tinh thần say mê học tập và có đầu óc biết lên kế hoạch rõ ràng, khoa
học và một sinh viên lười biếng, chủ quan, giữ nguyên cách tiếp cận bài học, cách tương tác với
thầy cô như thời THPT chắc chắn sẽ cho ra hai kết quả cực kì khác biệt. Vấn đề về việc tham gia
các kỳ thi (ủng hộ bước nhảy; thực hiện bước nhảy) •
Lượng ở Đại học khác ở THPT và nó lại tác động trở lại chất. Đòi hỏi sinh viên cần trau
dồi bản thân để còn tạo ra sự khác biệt về chất (một sinh viên ưu tú hơn, nổi bật hơn bạn bè đồng trang lứa chẳng hạn). •
Cụ thể là sau khi chủ động, tích cực tích lũy kiến thức; rèn luyện thêm các kỹ năng; học
hỏi tư duy học tập tiến bộ mà thầy cô định hướng hay bạn bè gợi ý;...bản thân lúc này đã được tôi
luyện và tiến bộ hơn rất nhiều so với trước kia. Vì vậy cần phải tự tin tham gia các kỳ thi như
Nghiên cứu khoa học, Pháp luật, Chứng chỉ ngoại ngữ, Chứng chỉ tin học,....(thực hiện bước
nhảy) để đánh dấu sự thay đổi mới, xây dựng được thương hiệu bản thân (chất mới ra đời). Chí ít
cũng phải ý thức được việc cần cố gắng hết mình trong việc xung phong trả lời, giải các câu hỏi,
bài tập trên lớp; tích cực, tự tin khi thực hiện các bài thi giữa kỳ, kết thúc học phần,.... lOMoAR cPSD| 22014077 •
Bên cạnh đó, nếu cảm thấy bạn bè xung quanh mình rơi vào trường hợp mặc dù kiến
thức, kỹ năng đã chín muồi mà còn e dè, tự ti chưa dám bung xõa, đăng ký tham gia các kỳ thi
thì chính chúng ta cũng nên có thái độ ủng hộ bạn, động viên bạn, đề nghị hỗ trợ bạn trong khả
năng để tạo điều kiện cho bạn; từ đó bạn có thể đạt được một danh hiệu, một sự công nhận cao hơn (chất mới). •
Tóm lại, trau dồi bản thân là một chuyện, còn xây dựng tâm thế tự tin, chủ động tham gia
các hoạt động thể hiện mình, khẳng định mình là một chuyện khác và đòi hỏi sinh viên cần có
thái độ tích cực, tự tạo cơ hội cho chính mình và cho người khác nếu có thể. Cuộc sống luôn vận
động và phát triển không ngừng theo thời gian, cùng với đó, con người cũng phải vận động chạy
theo nó để không bị bỏ lại phía sau. Là một sinh viên thời đại mới phát triển và tiên tiến hơn rất
nhiều, chúng ta không thể không ngừng phấn đấu trau dồi bản thân mình và giúp đỡ người khác.
Vấn đề về nóng vội đốt cháy giai đoạn •
Trong quá trình học tập và rèn luyện, sinh viên cần tranh tư tưởng nhảy cấp. Sau khi học
những kiến thức cơ bản, tức là khi có sự biến đổi về chất thì sinh viên mới có thể tiếp tục nghiên
cứu những kiến thức khó hơn. •
Ngoài ra, có nhiều sinh viên có sức học trung bình nhưng lại muốn đăng kí nhiều môn
học trong cùng một năm hay một học kỳ để được ra trường sớm hơn những người khác, dẫn đến
không có môn học nào được hoàn thiện, mất thêm thời gian và tiền bạc để học lại, thi lại. Tóm
lại, muốn tiếp thu được nhiều kiến thức và có kết quả cao trong các kì thi, sinh viên phải học dần
mỗi ngày, từ kiến thức cơ bản đến nâng cao. Từ đó, sự biến đổi về lượng sẽ dẫn đến sự biến đổi
về chất theo hướng tích cực. -
Theo Đại hội Đảng lần thứ VI
• Giữ vững định hướng XHCN trong quá trình đổi mới, kết hợp sự kiên định về nguyên tắc
và chiến lược cách mạng với sự linh hoạt trong sách lược, nhạy cảm nắm bắt cái mớ,
trong đó nhấn mạnh: Đổi mới không phải là thay đổi mục tiêu XHCN mà là làm cho mục
tiêu ấy được thực hiện có kết quả bằng quan điểm đúng đắn về CNXH, bằng những hình
thức, bước đi và biện pháp thích hợp. Điều kiện cốt yếu trong công cuộc đổi mới được
định hướng XHCN và đi đến thành công là trong quá trình đổi mới Đảng phải kiên trì và
vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác – Lê nin, Tư tưởng HCM, giữ vững vai trò lãnh đạo
XH. Đảng phải tự đổi mới và chỉnh đốn, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của mình.
• Trong quá trình đổi mới, phải quan tâm đến dự báo tình hình, kịp thời phát hiện và giải
quyết đúng đắn những vde mới nảy sinh trên tinh thần kiên định thực hiện đường lối đổi
mới: tăng cường tổng kết thực tiễn và không ngừng hoàn chỉnh lý luận về con đường xây
dựng CNXH ở nước ta, trong đó nhấn mạnh: Công cuộc đổi mới càng đi vào chiều sâu
thì càng xuất hiện nhiều vde mới liên quan đến nhận thức về CNXH và con đường xây
dựng CNXH. Chỉ có tăng cường tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận thì mới trở thành
hoạt động tự giác, chủ động và sáng tạo, bớt được sai lầm và những bước đi quanh co, phức tạp. lOMoAR cPSD| 22014077
5. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập: Lý luận và vận dụng (tr.111) Phần lý luận:
… Ví dụ.1 Mâu thuẫn giữa lực và phản lực trong sự tương tác giữa các vật thể, mâu thuẫn giữa
lực đẩy và lực hút giữa các hạt, phân tử, mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và vô sản trong xã hội tư
bản, mâu thuẫn giữa tầng lớp thống trị và tầng lớp bị trị trong xã hội thời phong kiến,…
… Chẳng hạn, mỗi cá nhân trong xã hội đều có các mâu thuẫn khác nhau như mâu thuẫn giữa cá
đó với các cá nhân khác trong lớp học, gia đình và xã hội trên phương diện tình cảm, nhận thức, chính trị, văn hóa,…
… Ví dụ2: trong hoạt động kinh tế thì sản xuất và tiêu dùng phát triển theo những chiều hướng
trái ngược nhau với nhau. Sản xuất chính là việc tạo ra của cải vật chất, sản phẩm để có thể đáp
ứng được nhu cầu của người tiêu dùng. Còn tiêu dùng là mục đích cuối cùng của việc sản xuất,
tất cả những sản phẩm được sản xuất đều cần có người tiêu dùng. Sự không tách rời, đòi hỏi có
nhau giữa lực và phản lực cũng là một ví dụ điển hình cho sự thống nhất giữa các mặt đối lập….
… Ví dụ3: -Trong kháng chiến chống Pháp, nhân dân ta có mâu thuẫn gay gắt với thực dân
Pháp, khi mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm, tạo cho ta động lực đứng lên đấu tranh và kết quả cuối
cùng là nhà nước Việt Nam độc lập, tự do dân chủ ra đời.
Ví dụ4: Trong hoạt động kinh tế, mặt sản xuất và tiêu dùng phát triển theo những chiều hướng
trái ngược nhau nhưng nếu không có sản xuất thì không có sản phẩm để tiêu dùng; ngược lại, nếu
không có tiêu dùng thì sản xuất mất lí do để tồn tại
Ý nghĩa phương pháp luận Phần vận dụng:
* Trong đường lối đổi mới của Đảng:
Trong 10 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên Chủ nghĩa xã hội
và chiến lược phát triển kinh tế xã hội, nước ta đã đạt nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.
Tuy nhiên, kinh tế - xã hội phát triển vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của đất nước và
còn nhiều khó khăn, thách thức. Bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra vẫn tồn tại, có mặt gay gắt hơn:
+ Nguy cơ tụt hậu, rơi vào bẫy thu nhập trung bình còn lớn, việc phát triển văn hóa, bảo đảm
phúc lợi xã hội, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa trong
phát triển kinh tế thị trường; việc phát triển đồng bộ các vùng, miền, địa phương trên cơ sở phát
huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng vẫn còn nhiều hạn chế.
+ Tham nhũng, lãng phí, quan liêu, suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn
biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, mâu thuẫn xã hội còn diễn biến phức tạp.
+ Xu hướng già hóa dân số, đô thị hóa tăng nhanh; biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh ảnh
hưởng ngày càng lớn đến sự phát triển đất nước.
+ Các thế lực thù địch tiếp tục chống phá Đảng, Nhà nước, xâm phạm độc lập, chủ quyền, toàn
vẹn lãnh thổ, biển đảo của đất nước. lOMoAR cPSD| 22014077
Phương hướng giải quyết:
+ Bổ sung "củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa" bởi
trong những năm vừa qua tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, "tự diễn
biến", "tự chuyển hóa" trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên đã làm ảnh hưởng đến
lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa. Một trong những yêu
cầu, mục tiêu của xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện là phải
củng cố được niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa, đó là nền
tảng chính trị của Nhà nước, của chế độ ta.
+ Bổ sung "công nghiệp hóa, hiện đại hóa" vào câu "Đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi
mới" để thành "Đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa".
+ Bổ sung "toàn diện" vào "xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh" là nhấn
mạnh yêu cầu xây dựng trong sạch, vững mạnh cả đối với Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc,
các đoàn thể chính trị - xã hội và trong mỗi tổ chức này cần xây dựng toàn diện cả về tổ chức,
cán bộ, phương thức hoạt động; với cán bộ phải xây dựng toàn diện cả về chính trị, tư tưởng, đạo
đức, tác phong làm việc.. Liên hệ sinh viên:
trong dịch Covid vừa qua, sinh viên phải học tập trên hệ thống trực tiếp, điều đặc biệt mà sinh
viên ít khi trải qua. Học tập online khiến chúng ta xao lãng, dễ mất tập trung vì mạng xã hội có
nhiều thứ thu hút chúng ta và chúng ta sẽ bị phân tâm không thể tập trung vào bài giảng online
của thầy cô cũng như không thể học tập một cách hiệu quả khi có thể bị mất mạng, cúp điện hoặc
trục trặc về kĩ thuật. Áp dụng quy luật mâu thuẫn vào đó, ta có thể tìm ra được hướng giải quyết
một cách đúng đắn. Đầu tiên, chúng ta cần phải tôn trọng mâu thuẫn, xác định mâu thuẫn và
phân tích, cũng như là tìm hiểu nguồn gốc phát sinh ra mâu thuẫn rồi từ đó xem xét, giải quyết
mâu thuẫn tuân theo quan điểm lịch sử - cụ thể. Bên cạnh đó, chúng ta cần vận dụng một cách
phù hợp khi giải quyết mâu thuẫn với chính bản thân chúng ta cũng như là nhận thức dúng và
vận dụng một cách phù hợp khi giải quyết mối quan hệ giữa sự thống nhất và sự đấu tranh của các mặt đối lập.
Hướng giải quyết vấn đề: -
Sinh viên cần tìm tòi, học hỏi thêm từ các nguồn trên mạng, từ giảng viên, từ bạn bè để
nâng cao kiến thức về công nghệ; đọc và xem các video hướng dẫn quy chế thi online mà trường đã đăng lên internet.
-Yêu cầu sự hỗ trợ trong khả năng từ gia đình để tạo điều kiện tốt nhất cho bản thân tham gia vào việc học và thi online. -
Bên cạnh đó, trường cũng có thể tạo điều kiện cho sinh viên để cùng giải quyết mâu
thuẫn này, có thể bằng cách tạo ra quy chế thi mới phù hợp hơn, hay phổ biến cấu hình thích hợp
của thiết bị thi online,…
Kết luận: Mặc dù còn nhiều mâu thuẫn tồn đọng trong xã hội cũng như bản thân, nhưng ta có thể
thấy, mâu thuẫn cho sinh viên cơ hội phát triển, tự học và thay đổi bản thân. (Mâu thuẫn là
nguồn gốc, động lực của sự phát triển, hai mặt đối lập vừa thống nhất, vừa đấu tranh với nhau) lOMoAR cPSD| 22014077
6. Quy luật phủ định của phủ định: Lý luận và vận dụng (tr.116) Phần lý luận:
VD1: Sự giải quyết mâu thuẫn giữa hai quá trình đồng hóa và dị hóa giúp cho cơ thể có thể phát
triển vượt trội hơn về cân nặng và chiều cao so với trước.
VD2: Loài bướm từ giai đoạn sâu ấu trùng chuyển sang giai đoạn nhộng, ta nói nhộng phủ định
ấu trùng, nhưng nhộng bướm không phải khác hoàn toàn so với ấu trùng bướm mà có kế thừa
những đặc điểm của giai đoạn ấu trùng.
VD3: Ngày xưa, ta chỉ có những dòng điện thoại với chức năng rất đơn giản sử dụng nút bấm,
nhưng bây giờ, ngày càng xuất hiện nhiều kiểu điện thoại đa dạng kế thừa và bổ sung về chức
năng, cách sử dụng và vận hành như điện thoại cảm ứng, điện thoại đính kèm bút cảm ứng. Sự
cải tiến này là vô tận.
VD4: Hạt ngô sau khi gieo trồng sẽ thành cây bắp, trải qua quá trình gia công, sơ chế và thu
hoạch thì sẽ cho hạt bắp mới, hạt bắp này có vẻ giống với hạt bắp ban đầu nhưng chất lượng có thể cao hơn
VD:5 Tài liệu cho khóa luận tốt nghiệp là kết quả tổng hợp của rất nhiều tài liệu mà chủ đề tài
nghiên cứu, soạn thảo, phân tích và đánh giá và phản biện. Cho nên, nội dung của các tài liệu này
sẽ phong phú và đa dạng hơn so với bản thảo ban đầu.
VD6: Chu trình sống của loài ruồi phát triển từ trứng → ấu trùng (vòi) nhộng ruồi trưởng
thành. Ruồi trưởng thành lại tiếp tục đẻ trứng để bắt đầu lại chu trình này.
Ý nghĩa phương pháp luận: Phần vận dụng: • Trong cuộc sống:
+ Sinh viên luôn bày tỏ thái độ lịch sự, kính trọng và đúng mực khi trao đổi vấn đề với giảng
viên, nhưng đôi khi giao tiếp còn thiếu tinh tế, bày tỏ ý kiến sai lệch so với suy nghĩ khiến cho
giảng viên khó hiểu hoặc hiểu lầm dẫn đến những sự cố không mong đợi. Cần hạn chế, loại bỏ
những cách giao tiếp thiếu sự rõ ràng, gây hiểu lầm, giữ vững và phát huy sự cần thận, lịch sự và
trân quý khi tiếp xúc và trò chuyện với thầy cô liên quan đến nội dung vấn đề còn thắc mắc.
+ Sinh viên có ý thức phân công nhiệm vụ nấu ăn trong một ngày khi sống trong khu tập thể
nhưng đôi khi xảy ra mâu thuẫn vì sự phân công ngày và người nấu ăn chưa hợp lý, hoặc có bạn
không biết nấu ăn nhưng bị bắt phải nấu ăn. Trong ăn uống thì thường không đồng nhất quan
điểm trong việc nêm nếm thức ăn (người mặn, người ngọt,...) dẫn đến không thể ăn uống một
cách ngôn lành. Cho nên, chúng ta cần phải giữ gìn và phát huy tinh thần biết phân chia công
việc nấu ăn cho nhau, đối với vấn đề nấu ăn, nên cân đối với những bạn không biết thực hiện
bằng cách chuyển sang làm công việc khác có khối lượng tương đương, trong nêm nếm và quyết
định thực đơn cần phải thực hiện theo nguyên tắc đa số, phổ biến để hạn chế những mâu thuẫn. • Trong học tập : lOMoAR cPSD| 22014077
- Sinh viên luôn luôn tâm niệm với bản thân về sự chăm chỉ trong học tập. Từ thời phổ thông,
bạn đã rất chăm chỉ trong việc tham gia học tập, tích cực xây dựng bài với lớp và cho đến nay
cũng vậy, tuy nhiên, việc bị cám dỗ bởi những thú vui tiêu khiển và mạng xã hội (trò chơi điện
tử, facebook, tiktok,...) khiến cho cá nhân thiếu tính chăm chỉ và thụ động, mờ nhạt. Cho nên,
cần phải tiếp tục phát huy tinh thần tự giác, chăm chỉ, tích cực trong học tập. Học tập và vui chơi
phải có ranh giới rõ ràng. Hạn chế việc bị xao nhãng bởi những thú tiêu khiển vô ích và tốn thời
gian. Đó là tiền đề để tinh thần học tập của chúng ta được phát huy ở mức tối đa nhất.
* Phát triển đất nước: [VẬN DỤNG ĐẢNG]
Trong quá trình đổi mới của nước ta cùng đều diễn ra theo chiều hướng đó. Nền kinh tế nhiều
thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa đặt dưới sự quản lý điều tiết của nhà nước tạo tiền
đề phủ định nền kinh tế tập trung, bao cấp đặt nền móng cho xã hội phát triển cao hơn nó trong
tương lai đó là xã hội xã hội chủ nghĩa.
Tuy nhiên ở mỗi mô hình đều có đặc điểm riêng, do đó, chúng ta đã nhận thức được vấn đề và đã
có cách thức tác động phù hợp với sự phát triển của thực tiễn đất nước, đưa đất nước thoát khỏi
khủng hoảng kinh tế và từng bước xóa bỏ đói nghèo nhưng không vì thế mà chúng ta không trân trọng cái cũ.
Chúng ta đã biết giữ hình thức cải tạo nội dung, biết kế thừa và sử dụng đặc trựng tiến bộ của
nền kinh tế tập trung là tiền đề để phát triển nền kinh tế thị trường trên cơ sở đảm bảo định
hướng xã hội chủ nghĩa. Chính vì vậy mới có kết quả đáng mừng của 20 năm đổi mới.
Tuy nhiên để có thành công như hôn nay, trong hoạt động của chúng ta, cả hoạt động nhận thức
cũng như hoạt động thực tiến chúng ta phải vận dụng tổng hợp tất cả những quy luật một cách
đầy đủ sâu sắc, năng động, sáng tạo phù hợp với điều kiện cụ thể. Chỉ có như vậy hoạt động của
chúng ta, kể cả hoạt động học tập, mới có chất lượng và hiệu quả cao.
7. Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức: Lý luận và vận dụng (tr.152) Phần lý luận: …
Nhận thức (NT): là quá trình phản ánh tích cực, tự giác, sáng tạo thế giới khách quan vào trong
bộ óc con người trên cơ sở thực tiễn, nhằm sáng tạo ra những tri thức về thế giới khách quan. …
VD1, trong HĐSXVC, CN sử dụng các công cụ lao động và nhờ vào các CCLĐ mà CN được nối
dài giác quan và giúp CN tác động và chinh phục TG ngày càng tốt hơn: khám phá lòng đất để
phát hiện các mỏ, quặng…VD, thời nguyên thủy, con người săn bắt hái lượm để sinh tồn. VD, sự
ra đời của chủ nghĩa Mác-Lênin bắt nguồn từ thực tiễn, mà cụ thể là điều kiện PT kinh tế-xã hội lOMoAR cPSD| 22014077
của Chủ nghĩa tư bản (CNTB), cùng với đó là sự trưởng thành và PT của phong trào công nhân
trên cơ sở phát triển của CNTB.
VD2: (1) Do nhu cầu đi lại ngày càng cao, mong muốn di chuyển được nhanh và thuận tiện hơn
mà CN phát minh ra phương tiện (xe ngựa, xe hơi, tàu thủy, máy bay,…); (2) vì nhận thấy
HĐLDSX vất vả của nông dân mà CN chế tạo ra nhiều loại máy móc khác nhau (máy cày, máy
thu hoạch, máy phun phân bón…) với mục tiêu nâng cao năng suất lao động và giảm nhẹ chấn
thương, sự vất vả trong lao động.
VD3: Trong đại dịch Covid — 19, các chuyên gia y tế, các nhà nghiên cứu khoa học tập trung
toàn lực tìm kiếm nguyên nhân, phương pháp thiết thực, vaccine hữu hiệu nhất với mục đích
phòng ngừa và điều trị bệnh dịch (thực tiễn).
VD4: (1) chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm chống
thực dân Pháp chính là minh chứng tiêu biểu cho đường lối cách mạng và sự chỉ đạo tài tình của Đảng;
Ý nghĩa phương pháp luận… Phần vận dụng:
VẬN DỤNG VAI TRÒ CỦA THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC VÀO QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI Ở VN
Công cuộc đổi mới chính thức bắt đầu từ việc Đảng ta thừa nhận và cho phép phát triển
kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường. Đó là một tất yếu
khách quan khi ở vào thời kỳ quá độ như ở nước ta hiện nay. Phải dung hòa và tồn tại
nhiều thành phần kinh tế là một tất yếu do lịch sử để lại song đưa chúng cùng tồn tại và
phát triển mới là một vấn đề nan giải, khó khăn. Bên cạnh việc thừa nhận sự tồn tại của
kinh tế tư bản tư nhân, đương nhiên phải thường xuyên đầu tranh với xu hướng tự phát tư
bản chủ nghĩa và những mặt tiêu cực trong các thành phần kinh tế, giải quyết mâu thuẫn
tồn tại trong sản xuất giữa chủng để cùng phát triển.
Sự nghiệp đối mới ở nước ta cung cấp một bài học to lớn về nhận thức. Đó là bài học về
quán triệt quan điểm thực tiễn – nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin, quan
điểm cơ bản và hàng đầu của triết học Mác xít. Sự nghiệp đối mới với tinh chất mới mẻ
và khó khăn của nó đòi hỏi phải có lý luận khoa học soi sáng. Sự khám phá về lý luận
phải trở thành tiền đề và điều kiện cơ bản làm cơ sở cho sự đổi mới trong hoạt động thức
tiền. Tuy nhiên, lý luận không bỗng nhiên mà có và cũng không thể chờ chuẩn bị xong lOMoAR cPSD| 22014077
xuôi về lý luận rồi mới tiến hành đổi mới. Hơn nữa, thực tiễn lại là cơ sở để nhận thức,
của lý luận. Phải qua thực tiễn rồi mới có kinh nghiệm, mới có cơ sở đề khái quát thành lý luận.
Vì vậy, quá trình đối mới ở nước ta chính là quá trình vừa học vừa làm, vừa làm vừa tổng
kết lý luận, đúc rút thành quan điểm, thành đường lối để rồi quay trở lại quá trình đối mới.
Có những điều chúng ta phải mò mẫm trong thực tiễn, phải trải qua thể nghiệm, phải làm
rồi mới biết, thậm chí có nhiều điều phải chở thực tiễn. Ví dụ như văn đò chống lạm phát
vấn đề khoản trong nông nghiệp, vấn đề phân phối sản phẩm... Trong quá trình đó, tất
nhiên sẽ không tránh khỏi việc phải trả giá cho những khuyết điểm, lệch lạc nhất định. Ở
đây, việc bám sát thực tiễn, phát huy óc sáng tạo của cán bộ và nhân dân là rất quan trọng.
Trên cơ sở, phương hướng chiến lược đúng, hay làm rồi thực tiễn sẽ cho ta hiểu rõ sự vật
hơn nữa - đó là bài học không chỉ của sự nghiệp kháng chiến chống ngoại xâm mà còn là
bài học của sự nghiệp đối mới vừa qua và hiện nay.
VẬN DỤNG VÀO HỌC TẬP CUỘC SỐNG CỦA SINH VIÊN: lOMoAR cPSD| 22014077
8. Bản chất của nhận thức: Lý luận và ý nghĩa (tr150)
Phần II: CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ
1. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của LLSX: Lý luận
và vận dụng (tr.183) Phần lý luận:
… Ví dụ: Lực lượng sản xuất gồm: Người lao động: con người có ѕức khỏe, có kỹ năng lao
động. Tư liệu ѕản хuất: đối tượng được con người ѕử dụng, khai thác trong quá trình ѕản хuất. Tư
liệu sản xuất gồm: + Tư liệu lao động: đó là những công cụ lao động như máy kéo, máy cày,
cuốc, máy dệt,… + Đối tượng lao động: xi măng, sắt, thép, sợi vải, len...
Ví dụ1: Cách mạng tư sản ở Anh (1642 – 1651), ở Pháp (1789 – 1799) đã xóa bỏ phương thức
sản xuất phong kiến và thay bằng phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa
Ví dụ2:Ở việt nam trình độ lực lượng sản xuất không đồng đều, phân công chi tiết, thiết bị mua
của nhiều nước. Quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất nghĩa là Quan hệ
sản xuất tạo ra phương thức kết hợp tốt nhất giữa người lao động với tư liệu sản xuất để sản xuất ra sản phẩm. lOMoAR cPSD| 22014077 Phần vận dụng:
[VẬN DỤNG ĐẢNG VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA QHSX VÀ LLSX]
Theo học thuyết Mác - Lênin, lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất có mối quan hệ biện chứng và ảnh hưởng
lẫn nhau. Lực lượng sản xuất, bao gồm công cụ lao động, đối tượng lao động và con người, quyết định đến quan hệ sản
xuất, tức là cách thức tổ chức và phân phối sản phẩm trong xã hội. Đảng và Nhà nước ta hiện nay nhận thức rõ tầm quan
trọng của việc đổi mới quan hệ sản xuất để phù hợp với sự phát triển của lực lượng sản xuất trong nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Để thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng và bền vững, Đảng và Nhà nước đã đề ra các chính
sách cải cách, đổi mới nhằm cải thiện quan hệ sản xuất, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các ngành sản xuất.
Chẳng hạn, các chính sách khuyến khích đầu tư, cải cách các mô hình sở hữu, và phát triển các khu công nghiệp đã giúp
nâng cao năng suất lao động và thúc đẩy sản xuất phát triển mạnh mẽ.
Một trong những nội dung quan trọng của mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là việc cải cách
và đổi mới quan hệ sản xuất trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đảng và Nhà nước đã thực
hiện các bước đi quan trọng trong việc cải cách quan hệ sản xuất, bao gồm cải thiện các quy định pháp lý, cơ chế phân phối
và quyền sở hữu. Các chính sách như khuyến khích doanh nghiệp tư nhân, phát triển kinh tế tập thể, và tăng cường sở hữu
nhà nước đối với các ngành, lĩnh vực trọng yếu là một phần của chiến lược nhằm điều chỉnh và đổi mới quan hệ sản xuất
để phù hợp với yêu cầu phát triển của lực lượng sản xuất. Điều này không chỉ giúp gia tăng hiệu quả sản xuất mà còn bảo
đảm lợi ích xã hội, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững trong nền kinh tế.
Trong mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, một yếu tố quan trọng là phát triển các ngành công
nghiệp và nông nghiệp theo hướng hiện đại hóa. Đảng và Nhà nước đã chú trọng cải cách các quan hệ sản xuất trong nông
nghiệp thông qua việc chuyển đổi từ mô hình sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất hàng hóa tập trung, ứng dụng công
nghệ cao, đồng thời cải cách các quan hệ sở hữu đất đai và chính sách hỗ trợ nông dân. Trong công nghiệp, Nhà nước đã
khuyến khích các mô hình sản xuất công nghiệp hiện đại, phát triển các khu công nghiệp, và đồng thời tạo điều kiện cho
các doanh nghiệp trong nước gia tăng năng lực sản xuất và phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Đổi mới quan
hệ sản xuất trong các lĩnh vực này giúp nâng cao năng suất lao động và tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao, phù hợp với
sự phát triển của lực lượng sản xuất.
Một trong những sự thay đổi lớn trong mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất hiện nay là sự phát
triển mạnh mẽ của các ngành dịch vụ và công nghệ thông tin. Để phát triển lực lượng sản xuất trong bối cảnh mới, Đảng và
Nhà nước đã tập trung vào việc đổi mới quan hệ sản xuất trong các ngành dịch vụ, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính, ngân
hàng và công nghệ thông tin. Các chính sách cải cách như hỗ trợ khởi nghiệp, phát triển các công ty công nghệ cao và thúc
đẩy ứng dụng công nghệ vào các dịch vụ công cộng đã giúp tạo ra môi trường thuận lợi để phát triển lực lượng sản xuất
trong các ngành này. Hệ thống pháp lý và các cơ chế quản lý cũng đã được điều chỉnh để hỗ trợ việc phát triển các quan hệ
sản xuất trong lĩnh vực dịch vụ, giúp các ngành này trở thành một động lực quan trọng trong nền kinh tế.
Khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển lực lượng sản xuất của xã hội. Đảng và Nhà
nước đã nhận thức rõ mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong khu vực này và đã đưa ra các chính lOMoAR cPSD| 22014077
sách khuyến khích đầu tư, tạo môi trường pháp lý ổn định cho doanh nghiệp tư nhân. Các biện pháp như cải cách thủ tục
hành chính, giảm thiểu chi phí đầu vào, và tạo cơ hội tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa là những yếu tố quan
trọng giúp phát triển lực lượng sản xuất trong khu vực kinh tế tư nhân. Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản
xuất trong khu vực này không chỉ thúc đẩy sản xuất mà còn tạo ra những đổi mới trong mô hình quản lý và điều hành, giúp
nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và bền vững.
Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất không chỉ gói gọn trong phạm vi quốc gia mà còn mở
rộng ra hợp tác quốc tế. Đảng và Nhà nước ta đã tích cực tham gia vào các hiệp định thương mại quốc tế, các tổ chức kinh
tế toàn cầu để thúc đẩy sự phát triển của lực lượng sản xuất thông qua việc đổi mới quan hệ sản xuất toàn cầu. Việc cải cách
quan hệ sản xuất trong bối cảnh hội nhập quốc tế đã tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước tiếp cận công nghệ, kiến
thức, và vốn đầu tư từ các quốc gia khác. Các chính sách về tự do hóa thương mại, đầu tư và tạo điều kiện cho sự hợp tác
quốc tế đã giúp tăng cường mối quan hệ sản xuất toàn cầu, đồng thời nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững cho nền kinh tế Việt Nam.
Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của
nền kinh tế. Đảng và Nhà nước ta đã áp dụng các chính sách và giải pháp phù hợp để điều chỉnh và phát triển quan hệ sản
xuất, tạo điều kiện cho lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, và
công nghệ. Những nỗ lực này không chỉ giúp tăng năng suất lao động, mà còn góp phần cải thiện chất lượng sản phẩm,
nâng cao đời sống nhân dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội.
2. Quy luật về mối quan hệ biện chứng giữa CSHT và KTTT: Lý luận và vận
dụng (tr190) Phần lý luận:
…Trong đó, kết cấu của KTTT bao gồm: (1) hệ thống hình thái ý thức XH như: chính trị, pháp
luật, triết học, tôn giáo…; (2) thiết chế chính trị — xã hội tương ứng như: Nhà nước, Đảng phái
chính trị, tòa án, viện kiểm sát, nhà chùa, nhà thờ, giáo hội…
*Mối quan hệ biện chứng giữa CSHT và KTTT: CSHT và KTT tồn tại thống nhất biện chứng
với nhau. Trong đó, CSHT giữ vai trò quyết định, còn KTTT thường xuyên tác động lại CSHT.
VD1: Trong XH công xã nguyên thủy, do CSHT không có đối kháng về lợi ích kinh tế nên
KTTT XH thời đó chưa có nhà nước, pháp luật; tuy nhiên, khi XH cớ sự đối kháng về lợi ích của
giai cấp kinh tế của GC thì tất yếu KTTT phải có nhà nước và pháp luật nhằm bảo vệ lợi ích của GC thống trị.
VD2: CSHT phong kiến biến đổi thì KTTT phong kiến cũng phải biến đổi theo. Nếu CSHT
phong kiến biến đổi thành tư bản thì những quan điểm chính trị, pháp quyền cùng với những
TCXH như: nhà nước, đảng phái phong kiến… cũng phải biến đổi tương ứng.
VD3,Sự tác động của nhà nước đối với cơ sở hạ tầng bằng hệ thống luật pháp, hệ thống chính
sách và kinh tế, đồng thời tạo mội trường chính trị ổn định, chống lại các thế lực muốn xóa bỏ chế độ kinh tế.
VD4: Trong phòng chống dịch Covid — 19, Nhà nước (NN) đã chỉ đạo các chuyến bay giải cứu
người Việt tại nước ngoài về nước, điều trị các ca nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, thực hiện giãn cách,