lOMoAR cPSD| 45740153
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN BÀI TẬP LỚN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Đề bài: Phân tích bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Liên hệ
trách nhiệm của bản thân trong việc góp phần xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Họ tên sinh viên: Hoàng Thị Huế Mã sinh viên: 11207654 Lớp: Luật Kinh Tế 62B Lớp tín chỉ: (121)_43
Giảng viên hướng dẫn: Nguyễn Thị Hào Hà Nội 10-2021 lOMoAR cPSD| 45740153 LỜI MỞ ĐẦU
Dân chủ là bản chất của quyền lực chính trị xã hội chủ nghĩa và mục tiêu, động lực
của công cuộc xây dựng XHCN. Như Hồ Chí Minh đã từng nói: “Nước ta là nước
dân chủ, dân đem lại bao nhiêu quyền, toàn dân có bấy nhiêu quyền. Công việc
chuyển hóa là trách nhiệm của dân”. Đảng ta khẳng định: “Dân chủ là bản chất của
chế độ XHCN ở Việt Nam và hệ thống xã hội do dân cai trị. Người làm chủ mọi
lĩnh vực thuộc về nhân dân. Là người làm chủ đất nước. Theo nguyên tắc Đảng
cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân thực hiện hệ thống
giữa lãnh đạo và chính trị là chủ và làm chủ mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Nhân dân thực hiện quyền chính trị thông qua các tổ chức trong hệ thống chính trị
dưới các hình thức trực tiếp và gián tiếp, nòng cốt là nước XHCN do pháp luật,
nhân dân, vì nhân dân, vì nhân dân phục vụ. Nhà nước đại diện cho nhân dân làm
chủ đất nước, đồng thời là cơ quan tổ chức thực hiện đường lối của Đảng, cần có
cơ chế để nhân dân thực hiện quyền làm chủ đại diện trên mọi lĩnh vực xã hội.
Cuộc sống và tham gia quản lý xã hội “Trong các hoạt động thực tiễn hay tư tưởng
lý luận trong quan điểm về đường lối và chính sách về phát triển, luôn có ý thức sử
dụng các phạm trù dân chủ liên quan đến nhiệm vụ phát triển, mô hình và hệ thống
phát triển, thể hiện tinh thần dân chủ XHCN và pháp quyền. Tư tưởng đó được thể
hiện là: Làm thế nào để thực hiện dân chủ nhân dân? Nước ta là nước dân chủ,
nước dân chủ cho nhân dân làm chủ, dân chủ là mục tiêu và động lực. Vì vậy,
trong di chúc của mình bác Hồ đã rất quan tâm đến việc thực hành dân chủ rộng
rãi, trước hết là trong nội bộ của Đảng. Người ta nói phải trung thực và đoàn kết,
cũng có thể nói là phải trung thực và thực sự dân chủ. Người đã nhắc nhở và căn
dặn “Thực hiện sâu rộng dân chủ trong nội bộ của Đảng” đó là vấn đề chính.
1. Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam:
Cũng như bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa nói chung, ở Việt Nam, bản
chất dân chủ xã hội chủ nghĩa là dựa vào nhà nước xã hội chủ nghĩa và sự ủng hộ,
giúp đỡ của nhân dân. Đây là nền dân chủ mà con người là thành viên trong xã hội
với tư cách công dân, tư cách của người làm chủ. Quyền làm chủ của nhân dân là
tất cả quyền lực đều thuộc về nhân dân, dân là gốc, là chủ, dân làm chủ. Điều này
đã được Hồ Chú Minh khẳng định:
“Nước ta là nước dân chủ.
Bao nhiêu lợi ích đều vì dân.
Bao nhiêu quyền hạn đều là của dân.
Công cuộc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân.
Sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là công việc của dân.
Chính quyền từ xã đến chính phủ trung ương do dân cử ra.
Đoàn thể từ trung ương đến xã do dân tổ chức nên. lOMoAR cPSD| 45740153
Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở dân.”
Kế thừa tư tưởng trong lịch sử và trực tiếp là tư tưởng dân chủ của Hồ Chí Minh,
từ khi ra đời cho đến nay, nhất là trong thời kỳ đổi mới, Đảng luôn xác định xây
dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển xã
hội, là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa. Dân chủ gắn liền với kỷ cương và
phải thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo đảm,.. Nội dung này được hiểu là:
Dân chủ là mục tiêu của chế độ xã hội chủ nghĩa (dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh).
Dân chủ là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa (do nhân dân làm chủ,
quyền lực thuộc về nhân dân).
Dân chủ là động lực để xây dựng xã hội chủ nghĩa (phát huy sức mạnh của
nhân dân, của toàn dân tộc).
Dân chủ gắn với pháp luật (phải đi đối với kỷ luật, kỷ cương).
Dân chủ phải được thực hiện trong đời sống thực tiễn ở tất cả các cấp, mọi
lĩnh vực của đời sống xã hội về lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội.
Bản chất dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam được thực hiện thông qua cac
hình thức dân chủ gián tiếp và dân chủ trực tiếp,
Hình thức dân chủ gián tiếp là hình thức dân chủ đại diện, được thực hiện do
nhân dân “ủy quyền”, giao quyền lực của mình cho tổ chức mà nhân dân trực tiếp
bầu ra. Những con người và tổ chức ấy đại diện cho nhân dân, thực hiện quyền làm
chủ cho nhân dân. Nhân dân bầu ra quốc hội. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà
nước cao nhất hoạt động theo nhiệm kỳ 5 năm. Quyền lực nhà nước ta là thống
nhất, có sự phân công phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc
thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Hình thức dân chủ trực tiếp là hình thức thông quua đó, nhân dân bằng hành
động trực tiếp của mình thực hiện quyền làm chủ nhà nước và xã hội. Hình thức đó
thể hiện ở các quyền được thông tin về hoạt động của nhà nước, được bàn bạc về
công việc của nhà nước và cộng đồng dân cư; được bàn đến những quyết định về
dân chủ cơ sở, nhân dân kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ qaun nhà nước từ
trung ương cho đến cơ sở. Dân chủ ngày càng được thể hiện trong tất cả các mối
quan hệ xã hội, trở thành quy chế cách thức làm việc của mọi tổ chức trong xã hội.
Trong quá trình xây dựng xã hội chủ nghĩa xã hội ở nước ta, một yêu cầu tất
yếu là không ngừng củng cố, hoàn thiện những điều kiện đảm bảo quyền làm chủ
của nhân dân và chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Thực tiễn xây
dựng đất nước cho thấy dân chủ xã hội chủ nghĩa được thể hiện ở việc bảo đảm và
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, trách nhiệm của công dân trong xã hội ngày
càng được đề cao trong pháp luật và cuộc sống. Mọi công dân đều có quyền tham lOMoAR cPSD| 45740153
gia quản lý xã hội bằng nhiều cách khách khau, tùy theo trách nhiệm và nghĩa vụ
của mình. Dân chủ công dân gắn liền với kỷ cương của đất nước, được thể chế hóa
bằng luật của nhà nước pháp quyền. Trong các nguyên tắc hoạt động của các cơ
quan, tổ chức. Các quy chế dân chủ từ cơ sở cho đến trung ương và trong các tổ
chức chính trị xã hội đều thực hiện phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân
kiểm tra”. Đảng ta khẳng định: “Mọi đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật
của nhà nước đều vì lợi ích của nhân dân có sự tham gia ý kiến của nhân dân”.
Bên cạnh đó, việc xây dựng dân chủ xã hội chủ nghãi ở Việt Nam diễn ra
trong điều kiện xuất phát từ một nền kinh tế kém phát triển, lại chịu hậu quả chiến
tranh tàn phá nặng nề. Cùng với đó là những tiêu cực trong đời sống xã hội chưa
được khắc phục triệt để... Làm ảnh hưởng đến bản chất tốt đẹp của chế độ dân chủ
nước ta, làm suy giảm động lực phát triển đất nước. Mặt khác, âm mưu “diễn biến
hòa bình”, gây bạo loạn, lật đổ, sử dụng chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” của các
thế lực thù địch, vấn đề tự diễn biến, tự chuyển biến nảy sinh và diễn biến hết sức
phức tạp đang là trở ngại đối với quá trình thực hiện dân chủ ở nước ta trong hiện nay.
Thực tiễn cho thấy, bản chất tốt đẹp và tính ưu việt của nền dân chủ xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam ngày càng thể hiện giá trị lấy dân làm gốc. Kể từ khi khai
sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa cho đến nay, nhân dân thực sự trở thành
người làm chủ, tự xây dựng, tổ chức quản lý xã hội. Đây là chế độ bảo đảm quyền
làm chủ trong đời sống của nhân dân từ chính trị, kinh tế cho đến văn hóa, xã hội;
đồng thời phát huy tích cực, sáng tạo của nhân daann trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc dân chủ xã hội chủ nghĩa.
2. Trách nhiệm của bản thân với xã hội
Ngày nay, mỗi chúng ta sinh ra đều có trách nhiệm của mình cũng như trách nhiệm
của gia đình, xã hội và trách nhiệm cao hơn hết đó là bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ lãnh
thổ của nước ta. Chính vì vậy, chúng ta cần rèn luyện đạo đức ngay từ khi còn ngồi
trên ghế nhà trường, rèn luyện đạo đức, nhân cách, lối sống văn hóa, ứng xử văn
minh với mọi người. Có trách nhiệm của công dân, ý thức chấp hành pháp luật,
phòng chống tiêu cực, tệ nạn xã hội, hành vi pháp luật và đạo đức xã hội.
Trách nhiệm đối với Tổ quốc:
Mỗi chúng ta cần phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc,
sáng tạo, phát huy các tinh thần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ độc lập, giữ vững chủ quyền, an ninh quốc
gia, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; đảm nhận công việc khó khăn, gian khổ,
cấp bách khi Tổ quốc yêu cầu.
Đấu tranh với các âm mưu, hoạt động gây phương hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc. lOMoAR cPSD| 45740153
Trách nhiệm đối với Nhà nước và xã hội:
Gương mẫu chấp hành chính sách, pháp luật và thực hiện nghĩa vụ công dân.
Tham gia giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, quốc phòng, an ninh quốc gia.
Chủ động đề xuất ý tưởng, sáng kiến trong quá trình xây dựng chính sách,
pháp luật; tham gia quản lý nhà nước và xã hội.
Tích cực tham gia tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện Hiến pháp và pháp luật.
Xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh tạo việc làm; tham gia bảo vệ
môi trường và các hoạt động vì lợi ích của cộng đồng, xã hội.
Tích cực tham gia hoạt động chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em.
Trách nhiệm đối với gia đình:
Chăm lo hạnh phúc gia đình; giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam.
Kính trọng, hiếu thảo đối với ông bà, cha mẹ và tôn trọng các thành viên
khác trong gia đình; chăm sóc, giáo dục con em trong gia đình.
Tích cực phòng, chống bạo lực gia đình, xóa bỏ phong tục, tập quán lạc hậu
về hôn nhân và gia đình.
3. Trách nhiệm của bản thân trong việc góp phần xây dựng nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Mỗi chúng ta cần rèn luyện đạo đức, nhân cách, lối sống văn hóa, ứng xử
văn minh; có tinh thần trách nhiệm công dân, ý thức tuân thủ pháp luật; phòng,
chống tiêu cực, tệ nạn xã hội, hành vi trái pháp luật và trái đạo đức xã hội. Tích
cực học tập nâng cao trình độ, kiến thức, kỹ năng; tiếp cận, nghiên cứu, ứng
dụng khoa học và công nghệ vào thực tiễn.
Chủ động tìm hiểu thị trường lao động; lựa chọn nghề, việc làm phù hợp;
trau dồi tinh thần trách nhiệm, kỷ luật lao động và đạo đức nghề nghiệp; sáng
tạo, cải tiến công nghệ để tăng năng suất lao động.
Đào tạo, bảo vệ, điều dưỡng, nâng cao sức khỏe, phát triển thể chất, tinh
thần; trang bị kiến thức, kỹ năng sống, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục,
phòng, chống dịch bệnh; không lạm dụng rượu, bia; hạn chế sử dụng thuốc lá;
không sử dụng các chất gây nghiện, ma túy bị cấm theo quy định của pháp luật.
Chất kích thích và các chất kích thích khác; phòng, chống tác hại của không gian mạng.
Tích cực tham gia các hoạt động, phong trào văn hóa, thể dục, thể thao lành
mạnh; bảo vệ, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. lOMoAR cPSD| 45740153
Trong xã hội ngày càng đổi mới đất nước, nâng cao tinh thần để trau dồi
thực tiễn và vận dụng vào công việc để phát huy được bản chất của nó để đất
nước ta ngày một phát triển.
Nhất là trong môi trường hiện nay ngày càng phát triển và cùng với đó mỗi
chúng ta cần có trách nhiệm cao hơn để đưa đất nước ta ngày một phát triển hơn.
Do những năm gần đây đại dịch trên toàn cầu đang là một vấn đề được cả
thế giới quan tâm cũng như nó đã lấy đi bao tính mạng của nhiều người trên thế
giới chính vì vậy, nền kinh tế cũng bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch
COVID19. Việt Nam ta cũng đã bị ảnh hưởng nặng nề trong nền kinh tế cả
nước là một công dân của nước Việt Nam em luôn xung phong trong đội đoàn
xã của các lần chống dịch cũng như giúp tuyên truyền cho người dân biết làm
thế nào để bảo vệ sức khỏe cũng như cần phải nâng cao cảnh giác trước mọi
biến đổi của các lần đại dịch diễn ra không thể chủ quan được.
Do dịch bệnh diễn biến phức tạp và khó lường bản thân e đã luôn cố gắng
trong học tập trong lúc phải học online vì không thể đến trường. Cũng vì dịch
bệnh mà nhiều đồ ăn thức uống đã tăng cao làm cho kinh tế của mọi gia đình bị
ảnh hưởng nặng nề. Cũng vì dịch mà em vẫn luôn nhắc nhở bản thân cần phải
cố gắng hơn trong học tập.