Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Phương Định trong một lần phá bom

Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Phương Định trong một lần phá bom
1. Dàn ý phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Phương Định trong một lần phá bom 1.1 Mở bài
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Dẫn dắt giới thiệu nội dung đoạn trích và nêu cảm nhận chung về nhân vật Phương Định:
Thông qua đoạn trích nhà văn Lê Minh Khuê đã tái hiện một cách chân thực và sinh
động khung cảnh và công việc phá bom của Phương Định ở một cao điểm trên đường mòn
Trường Sơn. Trong đoạn trích, nhân vật Phương Định đã để lại một ấn tượng sâu đậm trong
lòng người đọc bởi lòng quả cảm, không sợ hy sinh. 1.2 Thân bài
1.2.1: Hoàn cảnh sống và chiến đấu của nhân vật Phương Định:
- Ngoài Phương Định còn có chị Thao và Nho cùng làm ở một tổ trinh sát mặt đường, ở
"trong một hang dưới chân cao điểm"
- Công việc hàng ngày mà Phương Định và đồng đội làm đặc biệt nguy hiểm đó là hằng
ngày họ thay nhau đứng trên cao điểm đếm bom rơi rồi lao ra trọng điểm sau mỗi trận bom để
đo khối lượng đất, đá phải san lấp, đánh dấu và phá những quả bom chưa nổ.
=> Giữa chiến trường ác liệt, cuộc sống gian khổ, công việc thì đầy nguy hiểm, luôn phải
đối mặt với cái chết, nhưng Phương Định vẫn giữ được những vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng
cách mạng. Đặc biệt là tinh thần dũng cảm, gan dạ, không sợ hy sinh được thể hiện sâu sắc trong một lần phá bom.
1.2.2: Tinh thần dũng cảm, gan dạ của nhân vật Phương Định trong một lần phá bom:
- Không khí và khung cảnh ở chiến trường chứa đầy sự căng thẳng "Vắng lặng đến phát
sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những
gì từ xa". Không cần miêu tả chi tiết, cầu kì, tự bản thân khung cảnh ấy, với những hình ảnh
của hung thần chiến tranh đã đủ gây ấn tượng về chiến trường ác liệt, nơi mà hằng ngày Phương
Định cùng với những người đồng đội của mình phải sống và chiến đấu, hoàn thành nhiệm vụ.
Những trang viết của nhà văn Lê Minh Khuê đã thuật lại một cách kiệm lời nhất về cuộc chiến
đấu khốc liệt nhất của tổ trinh sát mặt đường.
- Giữa không khí căng thẳng và vắng lặng đến rùng rợn cả người, nhưng rồi một cảm
giác bỗng đến với cô làm cô không sợ nữa "Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy ánh mắt các chiến
sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi
khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới". Chính lòng tự trọng đã kích thích lòng dũng cảm
trong cô. Tình đồng đội đã khiến Phương Định yên tâm hơn, vững tâm hơn về công việc nguy
hiểm mà mình đã, đang và sẽ phải đối mặt ở phía trước.
- Khi đã tiến gần quả bom, kề cận với cái chết, cái chết có thể đến tức khắc, từng cảm
giác của cô như cũng trở nên sắc nhọn hơn và căng như dây đàn "Một tiếng động sắc đến gai
người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên
một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành ...." Thần chết luôn chực chờ ở đó nên cô
phải nhanh hơn, mạnh hơn nó, không được phép chậm trễ dù chỉ một giây.
- Khi hoàn thành nhiệm vụ, Phương Định chạy tới chỗ ẩn nấp, hồi hộp lo lắng, chờ đợi
"tim đập không rõ, thần kinh căng thẳng cao độ". Và lúc đó, trong tâm trí cô đã nghĩ đến cái
chết, nhưng đó chỉ là "một cái chết mờ nhạt, không cụ thể" mà lúc này trong tâm trí Phương
Định có nhiều câu hỏi liên quan đến công việc "liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì
làm cách nào để châm mìn lần thứ hai". Cô không sợ cái chết, không ngại hy sinh, công việc
khủng khiếp như bóp nghẹt trái tim này đâu chỉ diễn ra ngày một một ngày hai mà là công việc
thường xuyên mà cô phải làm và nó đã trở thành điều quen thuộc "Quen rồi. Một ngày chúng
tôi phá bom đến năm lần"...
1.2.3: Đánh giá nội dung, nghệ thuật
- Sự gan dạ cùng với lòng dũng cảm là nét nổi bật trong phẩm chất của nhân vật Phương
Định cũng như của biết bao người con gái, con trai khi đến với chiến trường ác liệt, tham gia
vào việc chiến đấu bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc
- Tác giả Lê Minh Khuê đã thành công trong việc miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật
Phương Định trong lần phá bom 1.3. Kết bài
Nêu lại vấn đề bàn luận.
2. Bài văn phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Phương Định trong một lần phá bom
Trong những năm tháng chiến tranh, truyện ngắn của nhà văn Lê Minh Khuê chủ yếu
viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. Một trong số đó có truyện
ngắn "Những ngôi sao xa xôi" được viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của
dân tộc đang diễn ra ác liệt. Phương Định - nhân vật trung tâm của tác phẩm là một cô thanh
niên xung phong với nhiều phẩm chất cao đẹp như bản lĩnh, dũng cảm, .... Những phẩm chất
đó được thể hiện rõ nét trong một lần Phương Định phá bom.
Khi đơn vị "thường ra đường vào lúc mặt trời lặn và làm việc có khi 1 suốt đêm" thì
Phương Định cùng với tổ trinh sát mặt đường phải chạy trên cao điểm cả ban ngày, dưới cái
nắng nóng trên 30 độ. Tính mạng của cô cùng với đồng đội luôn bị đe dọa bởi nơi đây lại còn
ẩn giấu những quả bom chưa nổ. Thế nhưng Phương Định vẫn bình thản, thậm chí cô còn
không chịu đi viện để chữa vết thương trên đùi chưa lành miệng. Qua đây, có thể thấy tinh thần
trách nhiệm cao với công việc, tinh thần yêu nước, đầy quả cảm của cô gái thanh niên xung phong.
Nổi bật trong tác phẩm là chi tiết mà nhà văn đã tập trung khắc họa là chi tiết nhân vật
Phương Định trong một lần phá bom trên cao điểm ở Trường Sơn. Đây là một trong những chi
tiết "làm nên bụi vàng" cho tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi". Tác giả miêu tả diễn biến tâm
lí nhân vật cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua của nhân vật. Khi những
đợt thả bom của giặc kết thúc, Phương Định cùng tổ trinh sát chạy lên cao điểm để làm nhiệm
vụ. Lúc đó, không gian nơi chiến trường vắng lặng đến phát sợ, nhưng Phương Định không hề
sợ hãi, nao núng mà cô có cảm giác như các chiến sĩ đang dõi theo mình nên cô không sợ nữa.
Do vậy, cô không đi khom nữa vì các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng
hoàng mà bước tới. Lòng tự trọng đã khơi gợi ý chí mạnh mẽ giúp cô dũng cảm vượt qua mọi
hiểm nguy. Cô đã "dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom .... Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào
quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy
tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành".
Nhà văn miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật thật tài tình, khiến cho người độc cũng có thể
cảm thấy rùng mình như Phương Định, càng thấy rõ hơn sự bình tĩnh, gan dạ của cô. Khi đối
mặt với những quả bom sắt lạnh lùng, Phương định cũng có nghĩ đến cái chết chứ nhưng cái
chết đó lại rất mờ nhạt, không rõ ràng, cụ thể. Đây chỉ là một ý nghĩ thoáng qua trong tâm trí
của cô. Cái cô quan tâm nhất lúc này là "liệu mìn có nổ không, bom có nổ không? Không thì
làm cách nào để châm mìn lần thứ hai?" Có thể thấy, trong suy nghĩ của Phương Định, cô luôn
cố gắng hoàn thành nhiệm vụ thật tốt dù phải có hy sinh. Phương Định có ý chí quyết phá hết
những quả bom chưa nổ để các đoàn xe tiến về phương Nam an toàn, thuận lợi.
Nhờ có sự dũng cảm, gan góc và tinh thần trách nhiệm cao với công việc đã giúp cô hoàn
thành tốt công việc của mình. Qua đó, người đọc thêm yêu mến, trân trọng và kính phục Phương
Định cũng như những cô gái khác trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại, đang hàng ngày,
hàng giờ tạo nên những kỳ tích cho tổ quốc, đất nước thân yêu.
Như vậy, truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" của nhà văn Lê Minh Khuê đã làm sống
lại trong lòng người đọc hình ảnh tuyệt đẹp của những cô gái thanh niên xung phong thời kháng
chiến chống Mĩ với tâm hồn mơ mộng, trong sáng mà dũng cảm, gan dạ. Có thể nói, Phương
Định tuy chỉ là một ngôi sao nhỏ nhưng sẽ luôn tỏa sáng lấp lánh trên bầu trời Việt Nam đại
diện cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Khép lại những
trang truyện miêu tả hình ảnh Phương Định phá bom nói riêng và truyện ngắn "Những ngôi
sao xa xôi" nói chung đã để lại trong tim ta những ấn tượng hình ảnh thật đẹp. Qua đó, giúp
học sinh còn đang ngồi trên ghế nhà trường chúng ta có ý thức trách nhiệm hơn với tổ quốc
hơn như trong câu hát mà Chế Lan Viên từng viết:
"Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta
Mà phải hỏi ta đã làm gì cho cuộc sống hôm nay" (Chế Lan Viên)