Phân tích điều kiện thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và vai trò của Nguyễn Ái Quốc môn Lịch sử Đảng | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 48599919
1. Phân tích những điều kiện dẫn đến việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 2/1930):
- Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác – Lênin:
• Chủ nghĩa Mác – Lênin chỉ rõ, muốn giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh thực hiện sứ
mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân phải lập ra đảng cộng sản.
• Chủ nghĩa Mác – Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Năm 1917, Cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi đã ảnh hưởng lớn đến tư tưởng của
Nguyễn Ái Quốc “Cách mạng Tháng Mười Nga đã nêu tấm gương sáng trong việc giải
phóng các dân tộc bị áp bức”.
- Tháng 7 - 1920, Nguyễn Ái Quốc đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn
đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V.I.Lênin. Luận cương đã giải đáp trúng những vấn đề
mà Nguyễn Ái Quốc đang trăn trở. Từ đây, Người đã tìm ra con đường cứu nước, cứu dân
đúng đắn: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường
cách mạng vô sản”; xác định những vấn đề cơ bản của đường lối giải phóng dân tộc.
- Đối với Nguyễn Ái Quốc, đây là bước ngoặt từ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa cộng
sản, từ một chiến sĩ giải phóng dân tộc trở thành một chiến sĩ cộng sản quốc tế. Sự kiện đó
cũng đánh dấu bước ngoặt mở đường thắng lợi cho sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam.
- Chủ nghĩa Mác - Lênin và các tài liệu tuyên truyền của Nguyễn Ái Quốc được giai cấp công
nhân và nhân dân Việt Nam đón nhận như “người đi đường đang khát mà có nước uống,
đang đói mà có cơm ăn”. Nó lôi cuốn những người yêu nước Việt Nam đi theo con đường
cách mạng vô sản; làm dấy lên cao trào đấu tranh mạnh mẽ, sôi nổi khắp cả nước, trong
đó giai cấp công nhân ngày càng trở thành một lực lượng chính trị độc lập.
- Phong trào yêu nước của trí thức Việt Nam là nhân tố quan trọng thúc đẩy cho sự ra đời
của Đảng cộng sản Việt Nam Giai cấp công nhân là giai cấp có sứ mệnh lãnh đạo cách mạng
đến thắng lợi giải phóng dân tộc. Muốn phong trảo công nhân tự giác thì bằng lý luận của
chủ nghĩa Mác- Lê nin, phải được trang bị vũ khí lý tưởng và tư tưởng của giai cấp công nhân lOMoAR cPSD| 48599919
 Muốn lãnh đạo cách mạng, giai cấp công nhân cần phải có Đảng cộng sản.
- Sự truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào phong trào quần chúng và phong trào công
nhân,làm cho phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân phát
triển mạnh mẽ, đòi hỏi phải có tổ chức đảng chính trị lãnh đạo. Vì vậy, 3 tổ chức cộng sản
lần lượt được thành lập 1929 hoạt động riêng rẽ làm phong trào cách mạng trong nước có
nguy cơ chia rẽ lớn. Trước tình hình đó, 3/2/1930 Nguyễn Ái Quốc đã quyết định hợp nhất
các đảng thành một đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng Sản Việt Nam.
- Chuẩn bị về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho sự ra đời của Đảng:
• Về tư tưởng: 1921, tham gia thành lập Hội liên hiệp thuộc địa, sáng lập tờ báo Le Paria (Người cùng khổ).
• Về chính trị: Đưa ra những luận điểm quan trọng về cách mạng giải phóng dân tộc • Về tổ chức:
o 6-1925: Lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên. o
1925: Bản án chế độ thực dân Pháp.
o 1927: Đường Cách mệnh.
2. Vai trò của Nguyễn Ái Quốc trong việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Thứ nhất, Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc. Trong bối
cảnh lịch sử đất nước đang bị thực dân Pháp kìm kẹp, các phong trào yêu nước đều thất
bại thì Nguyễn Ái Quốc đã sớm tiếp thu những tư tưởng tiến bộ của nhân loại về “tự do,
bình đẳng, bác ái”, với tầm nhìn chiến lược và phương pháp tư duy sáng tạo đã sớm hình
thành ý chí cứu nước, cứu đồng bào ở Người. Đồng thời, khi đọc Sơ thảo lần thứ nhất
những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin, Người đã tìm thấy ở
đó con đường đúng đắn giải phóng đất nước là con đường cách mạng vô sản, giải phóng
dân tộc để tiến tới giải phóng con người. Người đã nhận thấy sự cần thiết của một Đảng
lãnh đạo và chỉ có kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào
yêu nước thì mới có thể xây dựng được một Đảng cách mạng chân chính, đảm bảo cách
mạng phát triển đúng hướng và đi đến thắng lợi. lOMoAR cPSD| 48599919
- Thứ hai, Nguyễn Ái Quốc tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin vào trong nước và chuẩn
bị những điều kiện cho sự thành lập Đảng.
• Về chính trị: Người tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin vào trong nước. Người đã
phác thảo những vấn đề cơ bản về đường lối cứu nước đúng đắn của cách mạng Việt
Nam. Nội dung tập trung vào nhiệm vụ đánh đổ thực dân, phong kiến; xây dựng lực
lượng cách mạng từ công nhân và nông dân; và thực hiện cuộc cách mạng vô sản để
giành độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội thể hiện tập trung qua những bài
giảng của Người cho những cán bộ cốt cán của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên.
Những bài giảng này không chỉ giúp các cán bộ nhận thức sâu sắc tư tưởng cách mạng
mà còn trang bị lý luận để truyền bá vào Việt Nam, tạo nền tảng cho phong trào đấu tranh sau này.
• Về tư tưởng: Nguyễn Ái Quốc đã tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin vào Việt Nam
nhằm làm chuyển biến nhận thức của quần chúng, đặc biệt là giai cấp công nhân, làm
cho hệ tư tưởng Mác Lênin từng bước chiếm ưu thế trong đời sống xã hội, làm chuyển
biến mạnh mẽ phong trào yêu nước. Nội dung truyền bá là những nguyên lí cơ bản của
chủ nghĩa Mác - Lênin được cụ thể hoá cho phù hợp với trình độ của các giai tầng trong xã hội.
• Về tổ chức: Nguyễn Ái Quốc dày công chuẩn bị về mặt tổ chức cho sự ra đời của chính
đảng vô sản của giai cấp công nhân Việt Nam. Đó là huấn luyện, đào tạo cán bộ từ các
lớp huấn luyện do Người tiến hàng ở Quảng Châu để vừa chuẩn bị cán bộ, vừa truyền
bá chủ nghĩa Mác - Lênin. Năm 1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập hội Việt Nam cách
mạng thanh niên, ra báo Thanh niên, mở lớp đào tạo cán bộ cách mạng cho 75 đồng
chí, từ đó giúp chõ những người Việt Nam yêu nước xuất thân từ các thành phần, tầng
lớp dễ tiếp thu tư tưởng cách mạng của Người, phản ánh tư duy sáng tạo và là thành
công của Nguyễn Ái Quốc trong chuẩn bị về mặt tổ chức cho Đảng ra đời.
Đồng thời, trong những năm 1928 - 1929, phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân
ta tiếp tục phát triển mạnh về số lượng và chất lượng. Chủ nghĩa Mác được Nguyễn Ái lOMoAR cPSD| 48599919
Quốc và những chiến sĩ tiên phong truyền bá về trong nước, cùng với phong trào “vô sản
hoá” đã làm chuyển biến phong trào công nhân và giác ngộ họ. Thông qua phong trào “vô
sản hoá”, lớp lớp thanh niên yêu nước được rèn luyện trong thực tiễn, giác ngộ lập trường
giai cấp công nhân sâu sắc, hiểu rõ nguyện vọng, lợi ích của nhân dân, thúc đẩy phong trào
công nhân và phong trào yêu nước phát triển mạnh mẽ, tiến tới sự ra đời của tổ chức cộng
sản đầu tiên ở Việt Nam, tạo điều kiện chín muồi cho sự ra đời của Đảng.
- Thứ ba, Nguyễn Ái Quốc chủ trì thành công Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản. Năm
1929, Nguyễn Ái Quốc đang hoạt động ở Xiêm, mặc dù chưa nhận được chỉ thị của Quốc
tế cộng sản về yêu cầu thống nhất các tổ chức cộng sản ở Việt Nam, nhưng do sự nhạy bén
về chính trị, Nguyễn Ái Quốc đã chủ động triệu tập Hội nghị hợp nhất, thực hiện sứ mệnh
lịch sử của người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Thứ tư, Nguyễn Ái Quốc trực tiếp soạn thảo những văn kiện quan trọng có ý nghĩa chiến
lược. Trong bối cảnh lúc bấy giờ, sự thống nhất đường lối chính trị cấp thiết hơn bao giờ
hết. Hội nghị hợp nhất đã thống nhất thông qua Chán cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt,
Chương trình tóm tắt, Điều lệ vắn tắt và Lời kêu gọi nhân dịp thành lập Đảng Cộng sản Việt
Nam. Đặc biệt, nội dung của Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt là do đồng chí Nguyễn
Ái quốc soạn thảo được Hội nghị thông qua đã trở thành Cương lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng Cộng sản Việt Nam. Các văn kiện này đã định rõ mục tiêu cách mạng là đánh đổ đế
quốc và phong kiến, giành độc lập dân tộc và quyền tự do, dân chủ cho nhân dân.
- Thứ năm, Nguyễn Ái Quốc không chỉ là nhà lý luận và tổ chức, mà còn là tấm gương sáng
về đạo đức cách mạng, trí tuệ và bản lĩnh. Tinh thần hy sinh, cống hiến và phong cách lãnh
đạo gần gũi của Người đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các thế hệ cách mạng. Tư tưởng
của Người, sau này được gọi là tư tưởng Hồ Chí Minh, trở thành kim chỉ nam cho hành
động của Đảng, định hướng cho mọi hoạt động cách mạng trong suốt quá trình đấu tranh
giành độc lập. Vai trò của Người không chỉ giới hạn trong việc thành lập Đảng mà còn là
nguồn động lực để Đảng lãnh đạo nhân dân Việt Nam đạt được những thắng lợi vẻ vang,
đặc biệt là trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945. lOMoAR cPSD| 48599919
3. Trình bày nội dung và ý nghĩa của Cương lĩnh chính trị đầu tiên. - Nội dung:
• Trong Chính cương của Đảng đã nêu “chủ trương làm tư sản dân quyền cách mạng và
thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”. Đó là mục đích lâu dài, cuối cùng của
Đảng và cách mạng Việt Nam.
• Nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên:
o Đường lối chiến lược cách mạng: tiến hành tư sản dân quyền cách mạng và thổ
địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản. o Nhiệm vụ cách mạng: đánh đổ đế quốc
Pháp, phong kiến, tư sản phản cách mạng, làm cho nuớc Việt Nam độc lập tự do….
o Lực lượng cách mạng: công nông, tiểu tư sản, trí thức, lợi dụng hoặc trung lập
phú nông, địa chủ, tư sản…
• Lãnh đạo cách mạng: Đảng cộng sản Việt Nam - đội tiền phong của giai cấp vô sản.
• Cương lĩnh chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam được biến đến là văn bản trình bày
tóm tắt mục tiêu, đường lối, nhiệm vụ và phương pháp của Đảng Cộng sản Việt Nam
trong thời kỳ chống giặc ngoại xâm.
• Mục tiêu trước mắt về xã hội là làm cho nhân dân được tự do hội họp, nam nữ bình
quyền, phổ thông giáo dục cho toàn dân chúng; về chính trị là đánh đổ đế quốc chủ
nghĩa đế quốc Pháp và bọn phong kiến làm cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập, lập
chính phủ, quân đội của nhân dân (công, nông, binh); về kinh tế là xóa bỏ các thứ quốc
trái, bỏ sưu thuế cho dân cày nghèo, tổ chức hết sản nghiệp lớn của đế quốc giao chính
phủ nhân dân quản lý, cho hết ruộng đất chiếm đoạt của đế quốc làm của công chia
cho dân cày nghèo, thực hiện công, nông nghiệp và thực hiện lao động 8 giờ. Những
mục tiêu đó phù hợp với lợi ích cơ bản của dân tộc, nguyện vọng tha thiết của nhân dân ta. - Ý nghĩa: • Lịch sử:
o Là văn kiện chính trị đầu tiên vạch ra đường lối cách mạng đúng đắn cho cách mạng Việt Nam. lOMoAR cPSD| 48599919
o Khẳng định con đường giải phóng dân tộc gắn liền với con đường giải phóng
giai cấp và tiến lên chủ nghĩa cộng sản. • Chính trị:
o Thể hiện tư duy độc lập, sáng tạo của Nguyễn Ái Quốc, phù hợp thực tiễn Việt Nam.