lOMoAR cPSD| 45740153
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN _____ _____
BÀI TẬP LỚN Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học
Đề 3: Phân tích nội dung của liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ
lên CNXH ở Việt Nam. Làm rõ trách nhiệm của thanh niên, sinh viên trong
việc góp phần củng cố khối liên minh giai cấp, tầng lớp và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân?
Họ và tên: Nguyễn Thị Thao
Mã sinh viên: 11218217
Lớp học phần: LLNL1107(222)_26
Giảng viên: TS Nguyễn Thị Hào Hà Nội - 2023 MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1 lOMoAR cPSD| 45740153
I .Nội dung của liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội ở Việt Nam .......................................................................................... 2
a. Nội dung kinh tế của liên minh ......................................................................... 2
b. Nội dung chính trị của liên minh ...................................................................... 3
c. Nội dung văn hóa xã hội của liên minh ............................................................ 4
II. Trách nhiệm của thanh niên, sinh viên trong việc góp phần củng cố khối
liên minh giai cấp, tầng lớp và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc .......... 4
a. Trên lĩnh vực kinh tế .......................................................................................... 5
b. Trên lĩnh vực chính trị ....................................................................................... 5
c. Trên lĩnh vực văn hóa xã hội ............................................................................. 6
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 7
Tài liệu tham khảo ................................................................................................... 7 MỞ ĐẦU
Thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội là một giai đoạn cải
cách cách mạng toàn diện, tác động sâu sắc đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã
hội, nhằm tạo ra các điều kiện vật chất và tinh thần cần thiết cho chủ nghĩa xã hội.
Đây là một công việc khó khăn, phức tạp, yêu cầu sự tham gia của tất cả các giai cấp
và tầng lớp lao động, đặc biệt là giai cấp công nhân, nông dân và trí thức. Điều này
không chỉ là yêu cầu của lịch sử mà còn là điều cần thiết trong thực tiễn hiện nay.
Hiện nay, các thế lực thù địch đang cố gắng phá hoại sự đoàn kết của nhân dân
và tạo sự chia rẽ, nhằm ngăn chặn quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Để bảo đảm
thành công của quá trình này, liên minh giữa các giai cấp công nhân, nông dân và trí
thức là rất quan trọng. Những liên minh này đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh
vực chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội. Đặc biệt, khi sản xuất càng phát triển, giai
cấp công nhân và nông dân càng cần phải hợp tác chặt chẽ với đội ngũ trí thức để
xây dựng nền tảng vững chắc cho chế độ lãnh đạo của Đảng Cộng sản và khối liên
minh. Việc hiểu rõ về cơ cấu xã hội-giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội là rất cần thiết để nhận biết các biến đổi trong cơ cấu xã hội-giai cấp và
nội dung của liên minh giữa các giai cấp, tầng lớp. Điều này giúp chúng ta nhận thức
được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc tăng cường khối liên minh giai cấp,
tầng lớp trong việc xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. 1 lOMoAR cPSD| 45740153
I .Nội dung của liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
C.Mác và Ph.Ăngghen đã luận bàn đến liên minh giai cấp. Từ những cuộc đấu
tranh thất bại vì giai cấp công nhân đơn độc đấu tranh, điển hình là Công xã Paris,
và đi đến kết luận rằng những cuộc cách mạng sắp tới chỉ có thể thu được những
thắng lợi nếu giai cấp công nhân có được sự ủng hộ, liên minh của các giai cấp khác
và quan trọng nhất là sự kết hợp đúng đắn các lợi ích về chính trị, kinh tế, văn hoá,
xã hội của các chủ thể trong khối liên minh. Đó là những nguyên tắc mang tính sống
còn, nếu không thì cách mạng của giai cấp vô sản sẽ trở thành “bài đơn ca ai điếu”.
Từ sự phân tích trên, có thể hiểu: liên minh công - nông - trí thức là sự hợp tác
toàn diện giữa công nhân, nông dân và trí thức trong các mặt khác nhau của đời sống
xã hội nhằm thực hiện nhu cầu và lợi ích của mỗi lực lượng trong khối liên minh,
cũng như vì lợi ích chung của cả ba lực lượng và vì lợi ích của đất nước, của dân tộc.
a. Nội dung kinh tế của liên minh
Nội dung kinh tế là nội dung cơ bản, quyết định nhất, là cơ sở vật chất. Khi bước
vào thời kỳ quá đô lên chủ nghĩa xã hộ i, V.I.Lênin chỉ rõ nộ i dung cơ bảṇ nhất của
thời kỳ này là: chính trị đã chuyển trọng tâm sang chính trị trong lĩnh vực kinh tế.
Nội dung kinh tế của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng
lớp trí thức khác ở nước ta thực chất là sự hợp tác giữa họ, đồng thời mở rộng việc
hợp tác với các lực lượng khác, đặc biệt là các doanh nhân… để xây dựng nền kinh
tế mới xã hội chủ nghĩa hiện đại. Nhiệm vụ chủ yếu và cũng là nội dung kinh tế trọng
tâm trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là: tăng trưởng kinh tế
nhanh và bền vững, duy trì ổn định kinh tế tổng thể, cải cách mô hình tăng trưởng
và cơ cấu lại nền kinh tế, thúc đẩy công nghiệp hóa và hiện đại hóa cả nông nghiệp
và nông thôn, phát triển kinh tế tri thức, cải thiện chất lượng và năng suất, hiệu quả
và sức cạnh tranh của nền kinh tế, xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ, tham
gia mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu một cách hiệu quả. Tiếp tục hoàn thiên
thể chế, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã ̣ hôi chủ nghĩa…”.̣
Để định hướng phát triển kinh tế, cần phải xác định thực trạng và tiềm năng kinh
tế của đất nước, từ đó xác định cơ cấu kinh tế phù hợp với nhu cầu của toàn xã hội.
Cơ cấu kinh tế chung của Việt Nam được xác định là "Công-nông nghiệpdịch vụ",
và cần phát triển kinh tế tri thức để tăng cường liên minh công-nông-trí thức.
Để đạt được mục tiêu này, cần phát triển hợp tác, liên kết và giao lưu trong sản
xuất và lưu thông phân phối giữa các lĩnh vực và địa bàn khác nhau trong nước và 2 lOMoAR cPSD| 45740153
quốc tế. Nên đa dạng hóa và đổi mới các hình thức hợp tác kinh tế như hợp tác xã,
kinh tế hộ gia đình, dịch vụ ở nông thôn trên cơ sở công hữu hóa các tài sản sản xuất
chủ yếu. Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện liên minh bằng việc
có chính sách khuyến nông và các tổ chức, cơ sở kinh tế Nhà nước hợp lý để tạo điều
kiện cho liên minh phát triển. Nông nghiệp và nông thôn không chỉ là ngành kinh tế
mà còn mang ý nghĩa sinh thái xã hội.
Tóm lại, liên minh giai cấp, tầng lớp về kinh tế trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa
xã hội là sự liên kết, hợp tác, hỗ trợ nhau... giữa các giai cấp, tầng lớp xã hội nhằm
thực hiện nhu cầu và lợi ích của chủ thể trong khối liên minh, đồng thời tạo động lực
thực hiện thắng lợi mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
b. Nội dung chính trị của liên minh
Xây dựng khối liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và tầng lớp
trí thức nhằm tạo cơ sở chính trị-xã hội vững chắc, đảm bảo sức mạnh tổng hợp vượt
qua mọi khó khăn, thử thách và đẩy lùi mọi âm mưu chống phá sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội, đồng thời bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Ở Việt Nam, liên minh này giữ vững lập trường chính trị-tư tưởng của giai cấp
công nhân, đồng thời giữ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với khối
liên minh và toàn xã hội để xây dựng và bảo vệ vững chắc chế độ chính trị, giữ vững
độc lập dân tộc và định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.
Trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, vẫn còn tồn tại những hệ tư tưởng cũ,
những phong tục tập quán lạc hậu; các thế lực thù địch vẫn tìm mọi cách chống phá
chính quyền cách mạng, chống phá chế độ mới. Do đó, trên lập trường tư tưởng-
chính trị của giai cấp công nhân, để thực hiện liên minh giai cấp, tầng lớp, cần "hoàn
thiện, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ của nhân dân; không
ngừng củng cố, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tăng cường
sự đồng thuận xã hội...", "Xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực
lãnh đạo, tăng cường bản chất giai cấp công nhân và tính tiên phong, sức chiến đấu,
phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất của Đảng...", từ đó, thực hiện quyền lực
thuộc về nhân dân. Động viên các lực lượng trong khối liên minh gương mẫu chấp
hành đường lối chính trị của Đảng; pháp luật và chính sách của Nhà nước; sẵn sàng
tham gia chiến đấu bảo vệ những thành quả cách mạng, bảo vệ chế độ xã hội chủ
nghĩa. Đồng thời kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện tiêu cực và âm mưu “diễn
biến hòa bình” của các thế lực thù địch và phản động. 3 lOMoAR cPSD| 45740153
c. Nội dung văn hóa xã hội của liên minh
Mục đích của xây dựng liên minh văn hóa, xã hội là để các các lực lượng dưới sự
lãnh đạo của Đảng cùng nhau xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc, đồng thời tiếp thu những tinh hóa, giá trị văn hóa của nhân loại và thời
đại. Nội dung thực hiện liên minh trên lĩnh vực văn hóa, xã hội đòi hỏi phải:
Tăng trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội, giữ gìn và phát
huy bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái.
Nội dung xã hội mang ý nghĩa kinh tế và chính trị cấp thiết trước mắt của liên
minh là tạo nhiều việc làm có hiệu quả, đồng thời kết hợp các giải pháp cứu trợ, hỗ
trợ để xóa đói, giảm nghèo cho công nhân, nông dân và trí thức.
Đổi mới và thực hiện tốt các chính sách xã hội, đền ơn đáp nghĩa, hỗ trợ xã
hội trong công nhân, nông dân, trí thức cũng là nội dung xã hội cần thiết, đồng thời
còn mang ý nghĩa giáo dục truyền thống, đạo lý, lối sống… cho toàn xã hội và thế hệ mai sau.
Nâng cao dân trí là nội dung cơ bản, lâu dài. Trước mắt tập trung vào việc
củng cố thành tựu xóa mù chữ, trước hết là đối với nông dân, nhất là ở miền núi.
Nâng cao kiến thức về khoa học công nghệ, về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội.
Khắc phục các tệ nạn xã hội, các hủ tục lạc hậu, các biểu hiện tiêu cực như tham
nhũng, quan liêu. Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Đây là nội dung cơ bản, lâu dài tạo điều kiện cho liên minh giai cấp, tầng lớp
phát triển bền vững; đồng thời nội dung này còn mang ý nghĩa giáo dục truyền thống,
đạo lí, lối sống…cho toàn xã hội và thế hệ mai sau.
II. Trách nhiệm của thanh niên, sinh viên trong việc góp phần củng
cố khối liên minh giai cấp, tầng lớp và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc không chỉ là trách nhiệm của Đảng
và nhà nước mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân.. Để đạt được sự đồng thuận xã
hội và củng cố khối liên minh giai cấp. tầng lớp, mọi thành viên trong đó phải tôn
trọng và hành động theo những nguyên tắc và ý chí chung. Vì thế, để phát huy mạnh
mẽ mọi nguồn lực, mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân để xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc; lấy mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, toàn
vẹn lãnh thổ, “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, thanh niên sinh
viên cần tập trung thực hiện những trách nhiệm sau đây: 4 lOMoAR cPSD| 45740153
a. Trên lĩnh vực kinh tế
Nỗ lực học tập, rèn luyện kiến thức chuyên môn và kỹ năng trong lĩnh vực
kinh tế để có thể đóng góp cho sự phát triển kinh tế của đất nước.
Tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện, các chương trình, dự án phát
triển kinh tế, giúp đỡ và hỗ trợ các đối tượng khó khăn, người nghèo, bảo vệ môi
trường, phát triển kinh tế xã hội đồng đều và bền vững.
Xây dựng và tham gia các cộng đồng doanh nghiệp, các đoàn thể chuyên
ngành, hội nhóm để cùng nhau học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, hợp tác phát triển kinh
tế và củng cố khối liên minh giai cấp, tầng lớp. Đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau trong quá
trình học tập, nghiên cứu và thực hiện các dự án kinh tế. Đồng thời, phát huy vai trò
là cầu nối để các tầng lớp trong xã hội đoàn kết, hợp tác với nhau, tạo thành khối đại đoàn kết mạnh mẽ.
Tránh tư tưởng lợi ích cá nhân, kiêu ngạo, tham lam, thích ứng với đổi mới
sáng tạo và có tinh thần học hỏi, tương tác, hợp tác, chia sẻ trong các hoạt động kinh
doanh, hội nhập quốc tế, và đóng góp xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
b. Trên lĩnh vực chính trị
Học tập và thực hành tư tưởng Hồ Chí Minh, phát triển tinh thần yêu nước,
yêu đồng bào, đoàn kết tất cả các tầng lớp dân cư để xây dựng một Việt Nam văn
minh, giàu mạnh và công bằng. Học tập và nghiên cứu sâu về chính trị, lịch sử, tư
tưởng của Đảng cùng những chủ đề, vấn đề quan trọng của đất nước và nhân loại.
Điều này giúp cho thanh niên và sinh viên có thể hiểu rõ hơn về mục tiêu, tầm nhìn,
lý tưởng của Đảng và nhà nước Việt Nam, từ đó đưa ra những ý kiến đóng góp, tham
gia tích cực vào các hoạt động chính trị.
Tham gia tích cực các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân
thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, tôn vinh
các giá trị truyền thống của dân tộc.
Luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, phòng chống những hoạt động phản động,
đối đầu, xuyên tạc, bôi nhọ Đảng, Nhà nước, giữ vững tình yêu đất nước, tình yêu
nhân dân, tinh thần trách nhiệm và đoàn kết của người Việt Nam. Trong xu thế toàn
cầu hiện này, bản thân một sinh viên phải có trách nhiệm sáng suốt trong việc chọn 5 lOMoAR cPSD| 45740153
lọc thông tin. Không để bản thân sa lầy vào những tổ chức phản động, lôi kéo lối sống thực dụng.
Trung thành và thẳng thắn bảo vệ công lý, đường lối và quan điểm của Đảng,
cũng như bảo vệ sự chân thành và khiêm tốn, không che giấu bất kỳ khuyết điểm
nào. Tôn trọng và bảo vệ những người tốt và luôn giữ vững lập trường của mình,
dám nói lên ý kiến của mình một cách chân thật.
c. Trên lĩnh vực văn hóa xã hội
Trong lĩnh vực văn hóa xã hội, thanh niên và sinh viên có trách nhiệm đóng
góp cho việc củng cố khối liên minh giai cấp, tầng lớp và xây dựng khối đại đoàn
kết toàn dân bằng cách thể hiện những giá trị đạo đức, truyền thống văn hóa của dân
tộc, góp phần giữ gìn và phát huy các giá trị tinh thần cao đẹp của xã hội.
Thanh niên và sinh viên cần đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, tuyên truyền,
giáo dục, bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa, lối sống tốt đẹp, đồng thời chống
lại những hành vi xấu, tiêu cực, đồi trụy trong xã hội. Ngoài ra, việc tham gia các
hoạt động tình nguyện, góp phần xây dựng cộng đồng, đặc biệt là các hoạt động về
môi trường, sức khỏe, giáo dục, là một trong những cách hiệu quả để thanh niên và
sinh viên góp phần củng cố khối liên minh giai cấp, tầng lớp và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
Bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, thúc đẩy sự phát triển của các
hoạt động nghệ thuật, văn hóa và thể thao, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống
của người dân. Trang bị kiến thức, kỹ năng và tư duy để hiểu và thích nghi với sự
phát triển của xã hội, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của đất nước.
Bản thân cần tự đặt mình trong tập thể, phải tôn trọng nguyên tắc, pháp luật,
không chia bè kéo cánh để làm rối loạn gây mất đoàn kết nội bộ. Luôn có ý thức giữ
gìn đoàn kết trong tập thể.Cần có ý thức coi trọng việc tự phê bình và phê bình; động
viên người thân trong gia đình giữ gìn đạo đức lối sống, thực hiện xây dựng gia đình văn hóa.
Phản đối và chống lại những hành vi phá hoại, gây ảnh hưởng đến tinh thần
đoàn kết và sự ổn định của xã hội, đồng thời hỗ trợ các hoạt động giải quyết những
vấn đề xã hội, những khó khăn của nhân dân. 6 lOMoAR cPSD| 45740153 KẾT LUẬN
Liên minh giai cấp công nhân, nông dân và các tầng lớp tri thức là nòng cốt
của khối đại đoàn kết dân tộc, là chỗ dựa chủ yếu của Đảng và Nhà nước. Điều này
là tất yếu khách quan do điều kiện lịch sử kinh tế xã hội quy định và yêu cầu cách
mạng. Để tăng cường sự thống nhất về lợi ích giữa các giai cấp, Đảng và Nhà nước
cần ban hành và thực thi các chính sách và coi trọng lãnh đạo xây dựng các tổ chức
liên minh giai cấp. Việc tìm hiểu về liên minh giai cấp giúp ta có nhận thức đúng đắn
đối với các giai cấp trong xã hội và cần được nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi
cá nhân trong xã hội. Sự vận dụng quan điểm về liên minh giai cấp là một nội dung
quan trọng đối với giai cấp công nhân trong công cuộc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, muốn có đại đoàn kết, cần phải tuyên truyền,
giáo dục, vận động quần chúng một cách khéo léo để mọi người tự giác đoàn kết, từ
đó tự nguyện tham gia. Để làm được điều đó, mỗi thanh niên sinh viên cần ý thức
được trách nhiệm của bản thân, không ngừng rèn luyện và tích cực hưởng ứng công
tác và phong trào mà Nhà nước đề ra nhằm góp phần xây dựng và củng cố khối liên
minh vững chắc toàn dân tộc.
Tài liệu tham khảo
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học.
2. https://toc.123docz.net/document/894418-nhung-co-so-khach- quancuakhoi-lien-minh-nay.htm
3. https://taisachmoi.com/nhungnoi-dung-xay-dung-khoi-lien-minh-cong-
nong-tri-thuc-la-gi-noi-dungnao-la-quan-trong-nhat-vi-sao.html
4. http://loptcctk108b2014.blogspot.com/2014/12/tat-yeu-lien-minh- congnong-tri-trong.html
5. http://truongchinhtri.daknong.gov.vn/nhung-ket-qua-dat-duoc-ve-
lienminh-cong-nong-tri-thuc-trong-cong-cuoc-doi-moi-o-viet-nam- hiennay/
6. Bàn luận về giai tầng xã hội, cơ cấu xã hội - giai tầng xã hội, Tạp
chíThông tin Khoa học xã hội, số 9/2007. 7