Phân tích truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu siêu hay
1. Tìm hiểu về tác giả tác phẩm
1.1 Tác giả Nguyễn Minh Châu
Nguyễn Minh Châu, tên thật Nguyễn Văn Châu, sinh năm 1930 và qua đời năm 1989, là một
trong những tác giả truyện ngắn tiêu biểu và có đóng góp đáng kể trong văn học Việt Nam. Ông
sinh ra tại làng Văn Thai, Sơn Hải, Quỳnh Lưu, Nghệ An.
Nguyễn Minh Châu được biết đến như một tác giả đa năng, viết tiểu thuyết, truyện ngắn và cũng
là nhà phê bình văn học xuất sắc. Ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc với những
tác phẩm sáng tạo và ý nghĩa.
Trong cuộc sống và sự nghiệp sáng tác, Nguyễn Minh Châu đã miêu tả về bản thân mình là một
người rụt rè và nhút nhát. Ông luôn cảm thấy bất an và chỉ tìm được sự yên bình và bình tâm khi
ẩn mình trong những nơi tĩnh lặng.
Sau khi tốt nghiệp Kỹ nghệ Huế vào năm 1945, Nguyễn Minh Châu gia nhập quân đội và bắt đầu
sự nghiệp sáng tác viết truyện ngắn từ năm 1954. Trong suốt thời gian từ năm 1952 đến 1956,
ông đã đảm nhiệm các vị trí quan trọng trong ban tham mưu của ba tiểu đoàn trong kháng chiến.
Sau đó, ông là trợ lý văn hóa của trung đoàn 64 thuộc sư đoàn 320. Năm 1962, ông chuyển sang
công tác tại phòng Văn nghệ quân đội và sau đó là tạp chí Văn nghệ quân đội.
Năm 1972, Nguyễn Minh Châu trở thành thành viên của Hội nhà văn Việt Nam. Tuy nhiên, ông
đã qua đời vào năm 1989 khi mới 59 tuổi, để lại một di sản văn học đáng tự hào và trân trọng.
Trong cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Nguyễn Minh Châu đã trở thành một
nhà văn tiên phong và mở đường cho văn học mới tại Việt Nam, gây được tiếng vang trong công chúng và giới văn học.
Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu đặc trưng bởi truyện ngắn, thể hiện sự khắc
nghiệt của hiện thực chiến tranh. Ông ca ngợi tinh thần dũng cảm và sự hy sinh anh dũng của
những người chiến sĩ cách mạng.
Trong thời kỳ chống Mỹ, tác phẩm của Nguyễn Minh Châu thường có khuynh hướng sử thi và
lãng mạn, thể hiện khát vọng tìm kiếm bản thân và sự sâu sắc trong tâm hồn con người.
Về cuối những năm 80 của thế kỷ XX, ông chuyển hướng sáng tác và tập trung vào những vấn
đề về đạo đức và triết lý nhân sinh.
Các tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp của Nguyễn MinhChâu bao gồm "Sau một buổi tập",
"Chiếc thuyền ngoài xa", "Dấu chân người lính", "Phiên chợ Giáp", "Miền cháy", "Người đàn bà
trên chuyến tàu tốc hành", "Bến quê" và "Phiên chợ Giáp"...
Nguyễn Minh Châu là một ngôi sao sáng của văn học Việt Nam, với một phong cách nghệ thuật
độc đáo và sáng tạo. Những tác phẩm của ông không chỉ là những câu chuyện đơn thuần, mà còn
mang trong mình những thông điệp sâu sắc về con người và cuộc sống. Sự tận tụy và đam mê
của Nguyễn Minh Châu đã góp phần làm nên một phần quan trọng trong sự phát triển và thịnh
vượng của văn học Việt Nam.
1.2 Tác phẩm Bến Quê
Trong danh sách những tác phẩm truyện ngắn của Nguyễn Minh Châu, "Bến quê" được xuất bản
vào năm 1985 và thuộc sự biên tập của tập truyện ngắn cùng tên. Trong giai đoạn này, phong
cách sáng tác của Nguyễn Minh Châu tập trung chủ yếu vào việc mô tả cuộc sống hàng ngày,
những sự kiện thường ngày của con người, làm sáng tỏ những khía cạnh sâu thẳm trong cuộc
sống với những luật lệ và nghịch lý tồn tại, vượt xa khỏi quan điểm trước đây của xã hội.
"Bến quê" là một truyện ngắn mang ý nghĩa triết lý đơn giản nhưng sâu sắc, mở ra một trải
nghiệm về cuộc sống con người. Tác phẩm này giúp chúng ta nhận ra giá trị của sự đơn giản và
gần gũi trong gia đình và quê hương, đồng thời khơi dậy lòng trân trọng những vẻ đẹp và giá trị đó.
Trong "Bến quê", câu chuyện xoay quanh cuộc sống của một gia đình nông thôn. Người cha, một
người nông dân chân chất và chịu đựng nhiều gian khổ, dành tất cả tâm huyết để làm cho đồng
ruộng thêm màu mỡ. Trái tim của ông tràn đầy tình yêu thương và sự hi sinh vì gia đình. Người
mẹ, một người phụ nữ mạnh mẽ và kiên cường, luôn đồng hành và chia sẻ khó khăn cùng chồng
con. Những đứa con thơ ngây, với tình yêu và sự hiểu biết hạn chế, vẫn hạnh phúc và tràn đầy
niềm vui trong cánh đồng quê.
Từng trạng thái cuộc sống trong truyện được tái hiện một cách chân thực và sinh động nhờ vào
ngôn ngữ sáng tạo và tài năng văn chương của Nguyễn Minh Châu. Ông đã vẽ nên hình ảnh một
bến quê yên bình, nơi mọi thành viên trong gia đình có thể tìm thấy sự an lành và hạnh phúc.
"Bến quê" của Nguyễn Minh Châu không chỉ là một truyện ngắn, mà là một tác phẩm nghệ thuật
đan xen giữa lời kể và triết lý nhân sinh. Nó khơi gợi những suy ngẫm về ý nghĩa và giá trị của
gia đình, quê hương và cuộc sống đơn giản. Tác phẩm này truyền tải thông điệp về sự quý giá
của những giá trị nhỏ bé trong cuộc sống và khích lệ chúng ta trân trọng và yêu thương những
điều bình dị xung quanh ta.
2. Phân tích truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu siêu hay - Mẫu số 1
"Bến Quê" là một tập truyện ngắn của nhà văn quân đội Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989), xuất
bản vào năm 1985. Tác phẩm này tập trung vào những sự việc nhỏ nhặt, tầm thường nhưng qua
đó, tác giả khám phá ra sâu thẳm cuộc sống tinh thần với những quy luật và nghịch lý, vượt ra
khỏi tầm nhìn hạn hẹp trước đây của tác giả và mọi người.
Truyện ngắn "Bến Quê" của Nguyễn Minh Châu chứa đựng những suy ngẫm và trải nghiệm sâu
sắc về con người và cuộc sống, khơi gợi sự trân trọng vẻ đẹp và giá trị của những điều bình dị,
gần gũi trong gia đình và quê hương. Triết lí trong "Bến Quê" sâu sắc, mang tính trải nghiệm, có
ý nghĩa tổng kết cuộc đời của một con người.
Cốt truyện được xây dựng dựa trên một tình huống mâu thuẫn. Nhân vật chính là anh Nhĩ, một
người đã đi khắp nơi trên thế giới, nhưng cuối đời lại bị mắc kẹt trong giường bệnh vì một căn
bệnh hiểm nghèo. Tuy nhiên, đúng vào thời điểm đó, anh Nhĩ đã khám phá ra một vùng đất bên
kia sông, nơi có một bến quê quen thuộc, mang vẻ đẹp mộc mạc và quyến rũ. Chỉ khi anh Nhĩ
nằm liệt giường, nhận được sự chăm sóc từ vợ con, từng miếng ăn, từng giọt nước, anh mới thực
sự cảm nhận được sự vất vả, tần tảo, tình yêu và sự hy sinh thầm lặng của người vợ hiền.
Anh Nhĩ khao khát được đặt chân lên bờ bãi bên kia sông, nơi mảnh đất gần gũi nhưng đã trở
nên xa vời đối với anh. Anh suy ngẫm và chiêm nghiệm ra quy luật đầy nghịch lý của cuộc sống:
Con người trên hành trình đời khó tránh khỏi những điều vòng vèo và chùng chình. Để hiểu rõ
nội dung tác phẩm, chúng ta cần tìm hiểu sơ qua về tình huống trong truyện.
Nhân vật Nhĩ bị liệt toàn thân, đối mặt với một hoàn cảnh đặc biệt. Căn bệnh hiểm nghèo đã làm
anh gần như không thể tự di chuyển, thậm chí chỉ nhúc nhích một chút trên giường cũng khó
khăn. Mọi sinh hoạt của anh phụ thuộc hoàn toàn vào sự giúp đỡ của người khác, đặc biệt là chị
Liên, người vợ của anh. Trong nhiều tác phẩm, các nhà văn thường đặt nhân vật vào ranh giới
giữa sự sống và cái chết, khai thác tình huống đó để nói về khát vọng sống và sức mạnhtồn tại
mạnh mẽ của con người, về lòng nhân ái và sự hy sinh cao thượng. Tuy nhiên, trong truyện "Bến
Quê", nhà văn Nguyễn Minh Châu không theo hướng đó mà thay vào đó, ông chiêm nghiệm và
suy ngẫm để rút ra triết lí về cuộc sống con người.
Qua câu chuyện của anh Nhĩ, tác giả tạo ra một bức tranh tình huống đầy xung đột. Anh Nhĩ, với
tình trạng liệt toàn thân, trở thành một biểu tượng cho sự yếu đuối và sự phụ thuộc vào người
khác. Tuy nhiên, anh cũng trải qua một sự nhìn nhận mới về cuộc sống và nhận ra rằng con
người không thể tránh khỏi những trở ngại và khó khăn trên hành trình của mình. Những suy
nghĩ và trải nghiệm của anh từ cuộc sống hàng ngày, từ sự chăm sóc và tình yêu của vợ con đã
giúp anh nhận thức và đánh giá cao những giá trị đơn giản mà trước đây anh đã bỏ qua.
Tác phẩm "Bến Quê" không chỉ là câu chuyện về cuộc sống của một người liệt toàn thân, mà còn
là một hành trình tìm hiểu và khám phá ý nghĩa sâu sắc của những điều bình dị và gần gũi trong
gia đình và quê hương. Tác giả đã truyền đạt thông điệp về sự quý giá của sự hi sinh, lòng trắc ẩn
và tình yêu thương trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Qua câu chuyện, người đọc được
khuyến khích để suy ngẫm và trân trọng những giá trị nhỏ bé nhưng thực sự quan trọng trong cuộc sống.
Kịch tính của truyện Bến Quê nằm ở cái điều trớ trêu là suốt mấy chục năm công tác, Nhĩ đã có
điều kiện đặt chân đến hầu như khắp mọi nơi trên thế giới. Anh đã trải qua những chuyến đi đầy
thú vị và khám phá những vùng đất xa xôi. Ấy vậy mà những năm cuối đời, căn bệnh bại liệt tàn
khốc lại buộc chặt anh vào giường và hành hạ anh suốt mấy năm trời.
Vào một buổi sáng, Nhĩ khao khát được nhích người đến gần bên cửa sổ để thưởng thức vẻ đẹp
thiên nhiên. Nhưng anh không thể tự làm được mà phải nhờ đến sự giúp đỡ của những đứa trẻ
hàng xóm. Tình huống trớ trêu đó lại dẫn đến một tình huống thứ hai không kém phần rắc rối:
Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên kia sông ngay phía trước cửa sổ, nhưng anh biết
rằng mình sẽ không bao giờ có thể đặt chân lên mảnh đất ấy, dù nó nằm cách anh rất gần. Nhĩ đã
nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình điều ước mong muốn đó, nhưng rồi cậu ta lại sa vào một
trò chơi cờ tướng trên hè phố và có thể sẽ bỏ lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày.
Tạo ra một chuỗi những tình huống trớ trêu như vậy, tác giả muốn khắc sâu vào lòng người đọc
một vấn đề của cuộc sống: cuộc sống và số phận con người đầy những sự bất thường, những biến
đổi ngẫu nhiên vượt ra ngoài dự định và ước muốn của chúng ta. Nhưng ý nghĩa của những tình
huống trong truyện Bến Quê không chỉ dừng lại ở đó, mà nó còn mở ra một triết lý sâu sắc, tổng
kết những trải nghiệm của cả cuộc đời người qua suy ngẫm của nhân vật Nhĩ: Trên con đường
đời, con người thật khó tránh khỏi những sự vòng vo, những cản trở bất ngờ... Như vẻ đẹp gần
gũi của bãi bồi bên kia sông hay phẩm chất cao quý của người vợ tận tụy, giàu tình yêu và lòng
hi sinh, thì đến lúc này, khi sắp phải nói lời chia tay cuộc đời, Nhĩ mới thấu hiểu và cảm nhận sâu sắc.
Vẻ đẹp của thiên nhiên trong buổi sáng đầu thu được miêu tả một cách tinh tế qua góc nhìn và
cảm xúc của nhân vật Nhĩ. Cảnh vật được mô tả từ gần đến xa, tạo nên một không gian sâu rộng.
Ban đầu, anh nhìn thấy những bông bằng lăng tím nở rực rỡ ngay ngoài cửa sổ, tiếptục là bức
tranh của một cảnh đẹp và tươi sáng. Nhưng đồng thời, Nhĩ cũng nhận ra rằng anh không thể tiếp
cận trực tiếp với vẻ đẹp đó do căn bệnh bại liệt. Điều này làm cho Nhĩ cảm thấy tiếc nuối và
khao khát có thể di chuyển đến gần hơn.
Nhĩ nhờ đến sự giúp đỡ của những đứa trẻ hàng xóm để được nhích người đến gần cửa sổ. Điều
này tạo ra một tình huống trớ trêu, khi Nhĩ phát hiện ra một bãi bồi lạ lùng bên kia sông, nhưng
lại biết rằng anh sẽ không bao giờ có thể đặt chân lên mảnh đất ấy. Điều này làm cho Nhĩ nhờ
cậu con trai thực hiện giúp mình điều ước mong muốn đó.
Tuy nhiên, cậu con trai lại sa vào trò chơi cờ tướng trên hè phố và có thể bỏ lỡ chuyến đò duy
nhất trong ngày. Điều này tạo ra một tình huống căng thẳng và đầy xung đột trong câu chuyện.
Nhĩ rơi vào sự bất lực và lo lắng, không biết liệu mình có thể thực hiện được điều ước cuối cùng của mình hay không.
Trong truyện Bến Quê, tác giả tạo ra chuỗi những tình huống trớ trêu để khắc sâu vào lòng người
đọc vấn đề cuộc sống và số phận con người. Cuộc sống thường đầy những sự bất thường và biến
đổi ngẫu nhiên, và chúng ta không thể kiểm soát hoàn toàn những điều đó. Truyện cũng mang
đến một triết lý sâu sắc, tổng kết những trải nghiệm của cuộc đời qua suy ngẫm của nhân vật
Nhĩ. Như vẻ đẹp gần gũi của bãi bồi bên kia sông và phẩm chất cao quý của người vợ tận tụy,
truyện nhấn mạnh rằng trong những lúc khó khăn và gian truân, chúng ta có thể tìm thấy niềm
vui và ý nghĩa trong những thứ gần gũi và giản đơn nhất.
Không gian và cảnh sắc xung quanh luôn mang đến sự quen thuộc, gần gũi, nhưng với Nhĩ,
chúng lại trở nên mới lạ. Lần đầu tiên trong cuộc đời, anh cảm nhận được vẻ đẹp phong phú của
chúng. Dưới hoàn cảnh đặc biệt của mình, Nhĩ đã quan sát, suy ngẫm để nhận ra một quy luật kỳ
lạ giống như một nghịch lý trong cuộc sống con người.
Nhĩ đã bị bệnh từ lâu. Anh phải dựa vào vợ và con để có thể tiếp tục cuộc sống. Trong buổi sáng
đó, Nhĩ cảm nhận rằng thời gian của mình không còn nhiều: anh vất vả nâng tay, nhẹ nhàng đẩy
chiếc bát miến trong tay Liên. Anh ngửa mặt lên như một đứa trẻ để Tuấn cầm khăn ẩm lau sạch
miệng, cằm và hai bên má. Rồi anh hỏi vợ: Đêm qua gần sáng, em có nghe thấy tiếng gì
không?... Hôm nay là ngày mấy rồi em nhỉ? Chị Liên cũng cảm nhận được tình cảnh và tâm
trạng của chồng, nên tránh trả lời những câu hỏi của anh.
Nhĩ rất cảm kích về sự quan tâm của chị Liên. Lần đầu tiên, anh để ý thấy vợ mặc chiếc áo vá.
Những ngón tay gầy của chị âu yếm vuốt ve vai anh, và Nhĩ nhận ra tất cả tình yêu thương, sự ân
cần và những hy sinh im lặng của vợ. Nhĩ nói với vợ: Suốt đời anh chỉ mang lại đau khổ cho
em... nhưng em vẫn im lặng. Chị Liên trả lời: Không có gì đau khổ cả... Miễn là anh còn sống,
miễn là anh luôn ở bên, tiếng nói của anh vẫn hiện diện trong ngôi nhà này. Chính trong những
ngày cuối đời, Nhĩ mới thực sự hiểu và biết ơn sâu sắc về người vợ hiền thục, đảm đang... cũng
như cảnh bãi bồi nằm bên kia sông, tâm hồn của Liên vẫn giữ nguyên những nét ân cần và sự hy
sinh từ bao đời xa xưa. Chính nhờ điều đó mà sau nhiều ngày tháng bôn ba, tìm kiếm... Nhĩ đã
tìm thấy nơi an toàn, gia đình, trong những ngày này.
Trong buổi sáng đó, khi nhìn thấy vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cảnh vật qua cửa sổ và nhận ra
rằng sắp phải chia tay cuộc sống, trong tâm trí Nhĩ trỗi dậy một khát khao không thể thỏa mãn là
được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Ước muốn ấy chính là sự thức tỉnh về những giá trị bền
vững của những điều bình thường và sự sâu sắc của cuộc sống thườngbị người ta lãng quên hoặc
bỏ qua, đặc biệt là khi còn trẻ, khi những ham muốn xa xôi, hão huyền đang cuốn hút con người.
Sự thức tỉnh này chỉ đến với những người đã trải qua, với Nhĩ, đó là vào những ngày cuối đời,
khi anh nằm yếu ớt trên giường bệnh. Do đó, sự thức tỉnh của anh kết hợp với ân hận và đau xót:
Có lẽ chỉ có anh đã từng trải qua, đã từng dạo chân khắp nơi trên thế gian mới nhìn thấy hết sự
giàu có và vẻ đẹp của một bãi bồi sông Hồng nằm bên kia bờ.
Nhĩ đã nhờ con trai mình thay thế và đi sang bên kia sông, chạm chân lên bãi cát mỡ màng đó.
Tuy nhiên, anh lại phải đối mặt với một sự trớ trêu khác, đó là con trai không hiểu được ước
muốn sâu sắc của cha, do đó anh ta làm theo một cách miễn cưỡng, và cuối cùng lại bị cuốn vào
trò chơi phá cờ rất hấp dẫn mà anh ta gặp trên đường đi, có thể dẫn đến việc lỡ chuyến đò duy
nhất trong ngày. Nhĩ không trách con trai, vì nó không thấy điều gì hấp dẫn bên kia sông. Nó
cũng giống như anh mấy chục năm trước đây.
Cuối câu chuyện, tác giả miêu tả khi con thuyền chạm mũi vào bờ, Nhĩ dùng sức cuối cùng của
mình để đẩy mình ra khỏi thuyền, và giơ một cánh tay gầy guộc ra khỏi cửa sổ như đang cố gắng
gọi ai đó. Hành động này của Nhĩ có thể hiểu là anh ta đang thúc giục con trai nhanh chóng
xuống bến trước khi thuyền lỡ, nhưng hình ảnh này còn mang ý nghĩa sâu xa hơn. Đó là ý muốn
thức tỉnh mọi người về những vòng xoáy, những rối ren mà chúng ta rơi vào trên con đường
cuộc sống, và cố gắng thoát ra khỏi chúng để hướng tới những giá trị thật, những điều đơn giản,
gần gũi và bền vững trong cuộc sống xung quanh chúng ta.
Nhân vật Nhĩ là một nhân vật tư tưởng, một loại nhân vật xuất hiện khá nhiều trong sáng tác của
Nguyễn Minh Châu sau năm 1975. Nhà văn đã truyền đạt qua nhân vật này nhiều điều mà ông
quan sát, suy ngẫm và triết lý về cuộc sống và con người. Tuy nhiên, nhân vật không chỉ đơn
thuần là một công cụ để tác giả truyền đạt ý kiến. Những trải nghiệm và triết lý của ông đã được
chuyển hóa một cách tự nhiên vào cuộc sống tâm lý của nhân vật, với sự biến đổi tinh vi dưới sự
tác động của tình huống bất thường.
Điểm đặc biệt trong nghệ thuật của truyện là tác giả đã tạo ra những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu
tượng. Vậy, hình ảnh biểu tượng là gì? Trong truyện "Bến quê", hầu như tất cả các hình ảnh đều
mang hai lớp ý nghĩa: ý nghĩa thực tế và ý nghĩa biểu tượng. Hai lớp ý nghĩa này gắn kết chặt
chẽ, làm cho các hình ảnh không chỉ là hình ảnh tưởng tượng mà còn mang giá trị tạo hình và
khả năng gợi cảm. Ý nghĩa biểu tượng được kíchTôi rất xin lỗi, nhưng tôi không thể hiểu câu
chuyện "Bến quê" mà bạn đề cập. Có thể đây là một tác phẩm văn học hoặc câu chuyện ngắn do
người viết sáng tác, và tôi không có khả năng truy cập trực tiếp vào các tác phẩm cụ thể đó. Tuy
nhiên, nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác hoặc cần trợ giúp với bất kỳ vấn đề nào khác, xin vui lòng để tôi biết.
3. Phân tích truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu siêu hay - Mẫu số 2
Nguyễn Minh Châu, một trong những nhà văn xuất sắc nhất của văn học Việt Nam trong thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ, để lại một di sản văn học đáng kể cho đất nước. Trong sự nghiệp của
mình, ông đã sáng tác nhiều tác phẩm thơ và văn nổi tiếng như "Bức tranh," "Dấu chân người
lính," "Mảnh trăng cuối rừng"... Đây là thời kỳ mà các nhà văn đang tìm kiếm những giá trị tâm
hồn sâu thẳm, những ngọc bích ẩn chứa trong lòng con người. Đồng thời, đây cũng là thời kỳ mà
người Việt Nam sống trong lý tưởng và bằng lý tưởng.
Tuy nhiên, khi đất nước đạt được hòa bình, Nguyễn Minh Châu đã nhạy cảm nhìn thấy những
thay đổi trong tâm hồn con người, những cuộc đời chất chứa đau thương nhưng cũng đầy niềm
khắc khoải với cuộc sống. Trong tác phẩm "Bến quê," ông đã để lại ấn tượng sâu sắc cho người
đọc. Tác phẩm này được xây dựng dựa trên một cốt truyện đơn giản nhưng đặc biệt. Tác giả đặt
nhân vật chính vào một hoàn cảnh khó khăn - bị tê liệt toàn thân, không thể di chuyển, chỉ có thể
nhích nhẹ trên giường bệnh. Tuy vậy, nhân vật này lại làm một công việc đặc biệt, du hành khắp
nơi trên thế giới mà không bỏ lỡ một chi tiết nhỏ nào. Điều này được tác giả xây dựng một cách
tinh tế, ngay từ đầu câu chuyện đã thu hút sự tò mò của người đọc, và họ muốn tiếp tục khám
phá các tình huống và chi tiết trong truyện.
"Bến quê" không chỉ là một câu chuyện về cuộc sống của một người tàn tật, mà còn là một hình
ảnh đầy ý nghĩa về sự mạnh mẽ và ý chí phi thường. Nhân vật chính đã vượt qua những rào cản
vật chất và trở thành một nhân vật tượng trưng cho ý chí và khát vọng tự do. Từ đó, tác phẩm gợi
mở về sự tương phản giữa những giới hạn vật chất và sức mạnh tinh thần của con người. "Bến
quê" của Nguyễn Minh Châu là một tác phẩm đậm chất người, mang trong mình thông điệp về
sự kiên cường, ý chí và ý nghĩa sâu sắc của cuộc sống. Qua câu chuyện này, người đọc được
khám phá những khía cạnh mới về con người, và cảm nhận được rằng trong cuộc sống, dù gặp
bất kỳ khó khăn nào, chúng ta vẫn có thể vượt qua và tìm thấy ý nghĩa của mình.
Trong câu chuyện này, tác giả không chỉ dừng lại ở một tình huống trớ trêu, mà còn xây dựng
nhiều tình huống khác cũng đầy nghịch lý. Khi Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên
kia sông, ngay trước cửa sổ nhà anh, anh biết rằng mình sẽ không bao giờ được đặt chân lên
mảnh đất đó, dù nó rất gần. Nhĩ đã nhờ con trai thực hiện giúp mình điều khao khát đó, nhưng
rồi cậu ta lại xa lánh vào một đám chơi cờ trên hè phố và làm lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày.
Tạo ra một chuỗi nghịch lý như vậy, tác giả muốn lưu ý đến người đọc rằng cuộc sống chứa
đựng nhiều điều bất thường, những nghịch lý ngẫu nhiên, không ai có thể đoán trước và khó
tránh được sự vòng vèo đó.
Truyện mở đầu với hình ảnh, Nhĩ từ khung cửa sổ của căn phòng nhìn thấy những cảnh vật tươi
đẹp và tràn đầy sức sống. Nhìn từ xa tới gần, Nhĩ nhận thấy bông hoa bằng lăng tím, con sông
Hồng trải rộng, vòm trời cao hơn và bãi bồi bên kia sông gần gũi. Đó là một cảm nhận bình dị,
nhưng qua con mắt của một người đã từng đi khắp nơi và bị bệnh, nó trở nên khác biệt. Có lẽ chỉ
khi như vậy, tác phẩm mới có thể diễn tả hết triết lý cuộc sống và tạo ra một không gian sâu sắc
và rộng lớn. Không gian vẫn như cũ, nhưng Nhĩ cảm thấy nó mới mẻ và vô cùng đẹp. Qua đó,
tác phẩm muốn truyền đạt một triết lý cho cuộc sống: quê hương là máu thịt, là tâm hồn của
chúng ta, hãy gắn bó và trân trọng nó.
Trong mỗi chúng ta, ai cũng biết rằng gia đình và người thân là nơi dựa tinh thần quan trọng nhất
trong cuộc sống. Đối với Nhĩ, Liên vợ anh là người chăm sóc và quan tâm anh nhiều nhất. Nhìn
vợ bước xuống cầu thang, anh cảm thấy xót xa "suốt cả đời người đàn bà trên những bậc gỗ mòn
lõm", nhớ về thời con gái của vợ anh khi còn mặc áo nâu chít khăn mỏ quạ, nhưng bây giờ là
một phụ nữ thành thị mà cuộc sống chẳng có gì khác biệt. Cái nghèo của cả gia đình không thể
che giấu, khi Nhĩ nhìn thấy "Liên đang mặc áo vá", và cảm nhận "những ngón tay gầy guộc âu
yếm vuốt ve bên vai". Nhĩ nhận ra tất cả tình yêu, sự tay mệnh của vợ anh dành cho gia đình và
anh. Nhưng đồng thời, Nhĩ cũng nhận ra sự bất lực và khó khăn trong việc cải thiện cuộc sống của gia đình mình.
Truyện cũng đề cập đến sự tương phản giữa sự giàu có và sự nghèo khó. Nhĩ nhìn thấy những
người giàu có đi qua căn nhà của mình trên chiếc ô tô sang trọng, trong khi anh không thể có
được những điều đó. Tuy nhiên, Nhĩ không ghen tị hay oán trách, mà chỉ đơn giản là nhìn nhận
những sự khác biệt đó.
Nhĩ cũng thể hiện lòng biết ơn và trân trọng đối với những điều nhỏ bé trong cuộc sống. Anh
nhìn thấy một đôi chim đang xây tổ trên cây, và mặc dù đó chỉ là một hình ảnh đơn giản, Nhĩ
cảm thấy nó mang đến cho anh niềm vui và hy vọng. Điều này thể hiện sự lạc quan và khả năng
tận hưởng những điều đơn giản trong cuộc sống.
Từ những tình huống nghịch lý và những hình ảnh tinh tế, tác giả đã tạo ra một câu chuyện gần
gũi, đầy cảm xúc và suy ngẫm về cuộc sống. Truyện nhấn mạnh về giá trị của gia đình, sự biết
ơn và tận hưởng những điều nhỏ bé trong cuộc sống.
Trong tác phẩm ngắn "Bến quê" của Nguyễn Minh Châu, ta cảm nhận được những suy ngẫm sâu
sắc và trải nghiệm của tác giả về con người và cuộc sống. Tác phẩm đòi hỏi người đọc phải có
"con mắt xanh" để nhìn thấy hết sự giàu có và vẻ đẹp của cuộc sống, cùng với sự giản dị tinh tế.
Sự nghịch lý ấy không cần phải được triết luận dài dòng, mà nó hiện diện trong tâm trạng trăn trở
giữa say mê và ân hận đau đớn.
Mỗi người trong cuộc sống lại chọn cho mình một chặng đường riêng, tương tự như cuộc chạy
tiếp sức từ thế hệ này sang thế hệ khác. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự lựa chọn và
trách nhiệm cá nhân trong hành trình tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống.
Tác phẩm "Bến quê" không chỉ chứa đựng những suy ngẫm sâu xa, mà còn đem đến cho người
đọc những trải nghiệm đáng nhớ. Tác giả đã xây dựng tình huống và nhân vật đặc sắc, hấp dẫn
như một ngôi sao lướt qua bầu trời rực rỡ rồi tan biến vào vĩnh hằng. Di sản văn học mà Nguyễn
Minh Châu để lại cho chúng ta, đặc biệt là những truyện ngắn, là lý do để chúng ta tự hào và trân trọng.
Tác phẩm nhấn mạnh sự tự ý thức và sự trân trọng đối với những vẻ đẹp bình dị nhưng thiêng
liêng và bền vững trong cuộc sống, trong quê hương gia đình. Từ những trải nghiệm và suy
ngẫm sâu sắc, chúng ta học được cách hiểu và trân trọng giá trị của cuộc sống, cùng với sự lựa
chọn và trách nhiệm cá nhân trong hành trình tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống.