Phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng tại Việt Nam và liên hệ đối với sinh viên trong tình hình hiện nay | Tiểu luận HP2 công tác quốc phòng an ninh

Sự phát triển của nền công nghiệp 4.0, đặc biệt là Internet đã ảnh hưởng sâu rộng  đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nó dần trở nên phổ biến, có tính lan  truyền và ứng dụng cao. Chúng ta không thể phủ nhận những tác động tích cực mà  mạng Internet mang lại như tạo ra sự kết nối rộng lớn. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
TỔ GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
--------------------
TIỂU LUẬN
HP2 ĐƯỜNG LỐI QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
ĐỀ TÀI: PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN KHÔNG
GIAN MẠNG TẠI VIỆT NAM LIÊN HỆ ĐỐI VỚI SINH VIÊN
TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY
Hà Nội, tháng 9 năm 2021
MỤC LỤC
1
MỞ ĐẦU
Sự phát triển của nền công nghiệp 4.0, đặc biệt là Internet đã ảnh hưởng sâu
rộng đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nó dần trở nên phổ biến, có
tính lan truyền và ứng dụng cao. Chúng ta không thể phủ nhận những tác
động tích cực mà mạng Internet mang lại như tạo ra sự kết nối rộng lớn giữa
các quốc gia trên khắp thế giới, cung cấp lượng tri thức vô tận về tất cả các
lĩnh vực, đồng thời thúc đẩy học tập, nghiên cứu, hội nhập, hợp tác và phát
triển trên quy mô quốc tế.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, tốc độ phát triển nhanh chóng của Internet cũng tạo
điều kiện cho những hình thức phạm tội mới trên không gian mạng xuất hiện,
kéo theo những nguy cơ, hệ lụy nghiêm trọng mà con người đang phải đối
mặt từng ngày, ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi quốc gia.
Điều này đã và đang trở thành một vấn đề cấp thiết, là thách thức đặt ra cho
các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Đảng, Chính phủ và Nhà nước cần phải
tăng cường các biện pháp phòng, chống, mỗi người dân phải nâng cao ý thức
cảnh giác trước các âm mưu thủ đoạn chống phá ngày càng tinh vi của các thế
lực thù địch thông qua không gian mạng.
I. NHẬN THỨC CHUNG
1. Khái niệm
1.1. Không gian mạng
Theo Khoản 3 Điều 2 Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14, thuật ngữ
Không gian mạng được quy định như sau:
Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin
bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin,
hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực
hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.
1.2. Phòng chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng
Vi phạm pháp luật trên không gian mạng và hành vi nguy hiểm cho xã hội
diễn ra trên không gian mạng do cá nhân, tổ chức có năng lực trách nhiệm
thực hiện cố ý hoặc vô ý xâm hại hoặc đe dọa xâm hại đến những quan hệ xã
hội được pháp luật bảo vệ. Vi phạm pháp luật bao gồm: vi phạm hành chính,
vi phạm dân sự, vi phạm hình sự như: tuyên truyền chống phá Nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tuyên truyền, kích động bạo loạn, phá
rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; làm nhục, vu khống...
Phòng chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng là chỉnh thể thống nhất
các hoạt động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại các
hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm hoạt động trên không gian mạng không
gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích
hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng không chỉ hướng đến
làm thất bại các hành vi xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn
hóa, an ninh, quốc phòng, đối ngoại, độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn
lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trên không gian mạng
mà còn bao hàm cả phòng ngừa, ngăn chặn các nguy cơ đe dọa, mối đe dọa,
không để hình thành hành vi trên thực tế.
2. Các hoạt động phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng
Phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng gồm nhiều hoạt động
khác nhau:
Một là, phòng ngừa là hoạt động nhằm triệt tiêu những nguyên nhân, hạn chế,
những điều kiện phát sinh, phát triển các hành vi vi phạm pháp luật và các đối
phương thực hiện hành vi đó. Hoạt động phòng ngừa diễn ra thường xuyên
liên tục.
Hai là, phát hiện là tìm kiếm, điều tra, nghiên cứu, phân tích, đánh giá nhằm
xác định đầy đủ, chính xác, toàn diện âm mưu, phương thức, thủ đoạn, hành
vi, đối tượng, địa bàn hoạt động diễn ra vi phạm pháp luật. Hoạt động phát
hiện được tiến hành thông qua các biện pháp công khai hoặc bí mật.
Ba là, ngăn chặn là các hoạt động không để hành vi vi phạm pháp luật tiếp
diễn trên thực tế, khắc phục nhanh chóng hậu quả. Hoạt động ngăn chặn đòi
hỏi phải tiến hành ngay khi phát hiện hành vi.
Bốn là, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật là các hoạt động mang tịn
nghiệp vụ nhằm làm thất bại âm mưu, hoạt động vi phạm pháp luật và đưa
chúng ra xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam. Đây là khâu cuối cùng
trong tổng thể công tác, quyết định sự thành bại trong bảo vệ an ninh mạng.
II. THỰC TRẠNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN KHÔNG GIAN
MẠNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Sự ứng dụng công nghệ thông tin vào các lĩnh vực của đời sống nhằm phát
triển kinh tế - xã hội đã thúc đẩy sự tăng trưởng của đất nước đã và đang
mang lại nhiều kết quả tích cực. Song, bên cạnh đó, vấn đề đảm bảo an toàn,
an ninh mạng cũng được đặt ra ở mức cấp thiết. Trong tình hình hiện nay,
nước ta đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ, thách thức về an ninh, quốc gia,
trật tự an toàn xã hội trên không gian mạng, phổ biến với các hình thức phạm
tội như:
Một là, tội phạm tin tặc, các hoạt động tấn công mạng diễn ra ngày càng phổ
biến và trở nên nghiêm trọng, phức tạp ở Việt Nam. Tin tặc sử dụng nhiều thủ
đoạn tinh vi, với kỹ thuật công nghệ cao nhằm tấn công vào các cơ quan, tổ
chức doanh nghiệp. Trong năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng chống tội
phạm sử dụng công nghệ cao phát hiện trên 2.600 trang/ cổng thông tin điện
tử của Việt Nam bị tin tặc tấn công, thay đổi giao diện hoặc chèn tập tin. Đặc
biệt, lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các nhóm
tin tặc đã gia tăng tấn công mạng qua khai thác lỗ hổng bảo mật của các ứng
dụng họp trực tuyến, sau đó phát tán mã độc qua thư điện tử có nội dung liên
quan đến công tác phòng, chống dịch.
Hai là, tình trạng lợi dụng các trang mạng xã hội đăng tải, lan truyền những
thông tin xấu, độc hại, sai sự thật, trái với quy chuẩn đạo đức, thuần phong
mỹ tục Việt Nam, gây hoang mang trong dư luận. Theo thống kê của Trung
tâm xử lý tin giả Việt Nam ( Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử
thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông), cho biết trong 5 tháng đầu năm 2021,
Trung tâm đã công bố dán nhãn 37 tin giả; cập nhật 38 tin xử phạt các cá nhân
đưa thông tin giả, sai sự thật từ cơ quan báo chí; tổng đài 18008108 hướng
dẫn người dân về báo tin giả tiếp nhận 2.395 cuộc gọi đến... Bên cạnh đó còn
rất nhiều trường hợp vi phạm liên quan đến việc cung cấp, chia sẻ thông tin
sai sự thật, xúc phạm uy tín của cá nhân các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà
nước; không trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức theo quy
định,...
Ba là, tội phạm sử dụng không gian mạng thực hiện các hành vi xâm phạm
trật tự, an toàn xã hội: đánh cắp thông tin cá nhân, dữ liệu người dùng, lừa
đảo, chiếm đoạt tài sản,... Điển hình là vụ việc tháng 3/2020, Bộ Công an đã
phát hiện gói dữ liệu của 41 triệu người dùng Việt Nam được rao bán trên
trang mạng raidforums.com.
Bốn là, tội phạm sử dụng không gian mạng thực hiện các hành vi trái pháp
luật trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng ngày càng diễn ra phổ biến với nhiều
thủ đoạn tinh vi. Bộ Công an đã phát hiện hàng nghìn nhóm tội phạm mạng
trong nước và nước ngoài thực hiện hành vi tấn công vào tài khoản hoặc thẻ
ngân hàng chiếm đoạt hàng trăm triệu USD; lợi dụng các chương trình
khuyến mãi, giả mạo tin nhắn thương hiệu để chiếm đoạt tài sản với số tiền
lớn.
Năm là, tình trạng các sàn thương mại điện tử có dấu hiệu vi phạm pháp luật
với các hành vi như: trốn thuế, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng
cấm,... và hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép với nhiều hình thức tổ chức,
hoạt động gian lận, trá hình. Quý I/2021, Cục An ninh mạng và Phòng chống
tội phạm công nghệ cao đã làm việc, yêu cầu đại diện 08 sàn thương mại điện
tử lớn (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo,...) chủ động rà soát trên 750.000 gian
hàng và gần 3 triệu sản phẩm, xử lý, gõ bỏ gần 8.900 gian hàng với gần
23.000 sản phẩm vi phạm việc đầu cơ tích trữ, tùy ý tăng giá sản phẩm.
Theo thống kê của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia
(NCSC, thuộc Cục An toàn thông tin) cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2021,
tại Việt Nam xảy ra 2.915 sự cố tấn công mạng, tăng gần 898 vụ so với cùng
kỳ năm ngoái và giảm 244 vụ so với 6 tháng đầu năm 2019. Dự báo tình hình
hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an
toàn xã hội có xu hướng gia tăng về số lượng và đa dạng về cách thức phạm
tội, ngày càng có nhiều thủ đoạn tinh vi và phức tạp hơn.
III. CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN
KHÔNG GIAN MẠNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Trước sự diễn biến phức tạp và gia tăng nhanh chóng của hành vi vi phạm
pháp luật trên không gian mạng ở nước ta, công tác phòng, chống tội phạm
mạng, đảm bảo an toàn, ninh mạng đã và đang được triển khai, tăng cường
với nhiều hoạt động cụ thể.
Luật An ninh mạng được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày
01/01/2019 gồm 7 chương, 43 điều quy định về hoạt động bảo vệ an ninh
quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên không gian mạng; trách nhiệm
của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Chính phủ ban hành các chính sách, biện pháp cụ thể tăng cường đảm bảo trật
tự, an toàn, an ninh mạng. Trong đó nổi bật là Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày
27/7/2019, của Bộ Chính trị, “Về một số chủ trương, chính sách chủ động
tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày
07/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường đảm bảo an toàn, an
ninh mạng nhằm cải thiện chỉ số xếp hạng Việt Nam và Đề án tăng cường
hiệu quả công tác phòng, ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm trên
mạng Internet ban hành theo Quyết định số 1278/QĐ-BTTTT ngày
03/8/2017.
Bộ Công an triển khai thành lập các đơn vị phòng, chống tội phạm trên không
gian mạng từ cấp Trung ương đến địa phương, xây dựng một hệ thống lực
lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm mạng trên phạm vi toàn quốc. Ứng
dụng công nghệ mới vào công tác phát hiện, cảnh báo, ngăn chặn các hành vi
tấn công mạng, đảm bảo hệ thống thông tin theo quy định của pháp luật.
Các cơ quan chức năng tăng cường rà soát, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ
sung và hoàn thiện các văn bản pháp luật, tạo cơ sở vững chắc cho công tác
đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng. Với sự tham gia của
các cơ quan liên quan như: Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân
tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng
Nhà nước.
Các cơ quan, tổ chức tăng cường thông tin, tuyên truyền, cảnh báo về đặc
điểm, dấu hiệu, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng thực hiện hành vi vi
phạm để mọi người dân nhận biết, phòng tránh. Nâng cao khả năng phân biệt
nguồn thông tin, chất lượng và độ chính xác của thông tin, có kiến thức, hiểu
biết về pháp luật liên quan đến tội phạm mạng. Nâng cao ý thức, chủ động
phòng tránh không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật hay tiếp tay, bao che
cho hành vi vi phạm pháp luật.
Đảng và Nhà nước ta chủ động mở rộng hợp tác quốc tế trên lĩnh vực An ninh
mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao với các quốc gia, tập đoàn
công nghệ lớn trên thế giới để tiếp thu công nghệ mới, học hỏi kinh nghiệm,
đào tạo nguồn nhân lực phục vụ có chuyên môn, trình độ cao và hợp tác chặt
chẽ trong công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm mạng.
Trong 6 tháng đầu năm 2021, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử
dụng công nghệ cao đã bám sát, triển khai hiệu quả chương trình, kế hoạch và
vượt mức chỉ tiêu công tác đề ra.
Cụ thể, đơn vị đã chủ động xây dựng, triển khai hiệu quả các kế hoạch,
phương án, đảm bảo tuyệt đối an ninh, trật tự trên không gian mạng, góp phần
vào thành công chung của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, cuộc bầu cử đại
biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ
2021 – 2026. Làm tốt chức năng tham mưu, góp phần chủ động phòng ngừa,
đấu tranh ngăn chặn, vô hiệu hóa nhiều âm mưu hoạt động tội phạm trên
không gian mạng, xâm phạm an ninh quốc gia; tổ chức đấu tranh có hiệu quả
các cao điểm; phối hợp hiệu quả với Công an các đơn vị, địa phương triệt phá
nhiều vụ án có quy mô lớn, với thủ đoạn hết sức tinh vi, phức tạp, làm cơ sở
hướng dẫn nghiệp vụ cho Công an các địa phương... Công tác quản lý nhà
nước về an ninh mạng, bảo vệ bí mật nhà nước trên không gian mạng được
đơn vị chú trọng, đạt kết quả rất tích cực; kịp thời phát hiện, xử lý nhiều tồn
tại về lỗ hổng bảo mật, sự cố trên không gian mạng,... góp phần đẩy lùi và
loại bỏ nguy cơ, tăng cường công tác bảo vệ bí mật nhà nước.
Như vậy có thể thấy, công tác phòng, chống vi phạm pháp luật trên không
gian mạng đang được triển khai thực hiện rộng rãi, chặt chẽ và có hiệu quả.
Các lực lượng, đơn vị cũng không ngừng trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ,
ứng dụng các công nghệ mới, hiện đại phục vụ đẩy mạnh công tác, tiến hành
nhanh chóng và mang lại kết quả chính xác cao hơn.
IV. MỘT SỐ NHIỆM VỤ CẤP BÁCH ĐẶT RA NHẰM ĐẢM BẢO
AN TOÀN, AN NINH MẠNG TRONG THỜI GIAN TỚI
Trong thời gian tới, tình hình vi phạm pháp luật trên không gian mạng ngày
càng có nhiều diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức đối với an ninh
chung của đất nước. Do vậy, vấn đề đảm bảo an toàn, an ninh mạng vẫn là
một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu được Đảng và Nhà nước ta
quan tâm, chỉ đạo thực hiện. Nhằm đảm bảo kịp thời phát hiện, ngăn chặn và
xử lý các vụ việc vi phạm, hạn chế tối đa các tác động tiêu cực đến an ninh
quốc gia, các cơ quan chức năng, lực lượng, đơn vị liên quan cần phải triển
khai thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách sau:
Một là tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đối với công tác bảo ,
đảm an ninh mạng. Tập trung triển khai có hiệu quả các chủ trương, chỉ thị,
nghị quyết của Đảng về ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đi đôi với
bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, trọng tâm là Nghị quyết số 52-
NQ/TW, ngày 27-9-2019, của Bộ Chính trị, “Về một số chủ trương, chính
sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, các chủ
trương về bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ an ninh mạng quốc
gia nhằm nâng cao tiềm lực khoa học, công nghệ cũng như năng lực bảo đảm
an ninh mạng, phòng, chống chiến tranh mạng.
Hai là hoàn thiện chính sách, pháp luật và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản ,
lý nhà nước về thông tin, truyền thông và an ninh mạng. Tổ chức thực hiện
nghiêm Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Bảo vệ bí mật
nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành; quản lý chặt chẽ các loại hình
dịch vụ viễn thông, Internet ở Việt Nam. Khẩn trương tham mưu cho Chính
phủ xây dựng, ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật An
ninh mạng, Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an
ninh mạng, Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân. Tham khảo chính sách, pháp
luật về an ninh mạng của các nước, đồng thời nghiên cứu, rà soát, phát hiện
những bất cập trong chính sách, pháp luật của nước ta, những vấn đề mới
đang đặt ra trong thực tiễn chưa được điều chỉnh bằng chính sách, pháp luật
để tham mưu, đề xuất ban hành các chính sách, pháp luật về quản lý “tiền ảo”,
“tài sản ảo”, dịch vụ trung gian thanh toán, chứng cứ điện tử, các rô-bốt trang
bị trí tuệ nhân tạo,...
Ba là xây dựng, hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Bộ Công an, Bộ Quốc ,
phòng, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo Trung ương và các bộ,
ban, ngành, địa phương trong bảo đảm an ninh mạng. Tổ chức phổ biến, tập
huấn để nâng cao nhận thức và năng lực bảo vệ an ninh mạng cho các tổ
chức, cá nhân, trước hết là cán bộ lãnh đạo, cán bộ chuyên trách quản lý và
vận hành hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia. Nghiên cứu xây
dựng mô hình hợp tác công - tư trong bảo đảm an ninh, phòng, chống tội
phạm trên không gian mạng ở Việt Nam, tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa
các cơ quan nhà nước với các doanh nghiệp nhằm khai thác tối đa nguồn lực
xã hội trong hoạt động này. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, nâng cao
nhận thức, cảnh giác của người dân trong phòng ngừa tội phạm và vi phạm
pháp luật về an ninh mạng.
Bốn là tiếp tục tăng cường thực hiện các giải pháp bảo đảm an ninh mạng và ,
đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng. Triển khai đồng bộ
các giải pháp để bảo đảm an ninh mạng cho hệ thống thông tin quan trọng về
an ninh quốc gia; phát hiện, đấu tranh ngăn chặn sớm hoạt động tấn công
mạng, gián điệp mạng, âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù
địch, phản động trên mạng. Chủ động phòng ngừa và quyết liệt tấn công, trấn
áp mạnh tội phạm mạng, nhất là những loại tội phạm diễn ra phổ biến thời
gian qua, như tội phạm tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm
do người nước ngoài thực hiện...; kịp thời giải quyết các vấn đề phức tạp nổi
lên về an ninh, trật tự trên không gian mạng.
Năm là đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển công nghệ thông tin, nhằm tự chủ về,
công nghệ và trang thiết bị, không để bị lệ thuộc vào nước ngoài. Có lộ trình
phát triển các doanh nghiệp công nghệ thông tin và an ninh mạng, trong đó,
lựa chọn các lĩnh vực mà Việt Nam có thế mạnh để ưu tiên phát triển. Hoàn
thiện các chính sách nhằm khuyến khích, huy động mọi nguồn lực xã hội
trong nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin và an
ninh mạng. Nghiên cứu các mô hình đổi mới, sáng tạo có hiệu quả trên thế
giới để vận dụng phù hợp với điều kiện của Việt Nam nhằm khuyến khích các
doanh nghiệp đầu tư, nghiên cứu, phát triển các sản phẩm công nghệ bảo đảm
an ninh mạng.
Sáu là chú trọng đào tạo, phát triển và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao ,
về công nghệ thông tin và an ninh mạng làm việc trong các cơ quan, doanh
nghiệp của Việt Nam, không để tình trạng “chảy máu chất xám” về công nghệ
thông tin. Nâng cao chất lượng đào tạo về công nghệ thông tin và an ninh
mạng tại các cơ sở đào tạo trong nước, đồng thời đẩy mạnh hợp tác với các
quốc gia, các trường đại học, các tập đoàn công nghệ tiên tiến trên thế giới để
tiếp thu công nghệ mới và kinh nghiệm bảo đảm an ninh mạng nhằm đáp ứng
yêu cầu của tình hình mới.
V. LIÊN HỆ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI SINH VIÊN TRONG TÌNH
HÌNH HIỆN NAY
Hiện nay Việt Nam có hơn 60 triệu người sử dụng Internet, trong đó đối
tượng trẻ chiếm hơn 70%. Sinh viên cũng là lực lượng chịu sự tác động lớn từ
Internet. Trước tình hình an ninh mạng diễn biến phức tạp, mỗi sinh viên cần
nhận thức đúng đắn về những ưu điểm, nhược điểm, tác động tốt và xấu mà
Internet mang lại để bảo vệ bản thân tránh khỏi những rủi ro, nguy hiểm.
Đồng thời, chủ động nắm bắt được thông tin về các chủ trương, chính sách
của Đảng và Nhà nước trong công tác đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Mỗi
sinh viên cần xác định rõ trách nhiệm của bản thân, nhận thức đúng đắn và
đầy đủ vai trò, nhiệm vụ của mình, đóng góp tích cực vào công cuộc bảo vệ
môi trường mạng an toàn, văn minh.
Thứ nhất, thường xuyên quan tâm, tìm hiểu các nội dung về chủ trương, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ban hành, quy định về an ninh mạng,
quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của bản thân và những hành vi bị cấm trên
không gian mạng.
Thứ hai, chủ động trau dồi các kỹ năng để có thể dễ dàng phát hiện các âm
mưu, thủ đoạn xâm phạm đến an toàn, an ninh mạng, nhất là âm mưu, thủ
đoạn của các thế lực thù địch nhằm chống phá Nhà nước Việt Nam. Nhận
diện được các tổ chức phản động hoạt động trên không gian mạng như Việt
Tân, Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời,... bên cạnh đó là các trang web
giả mạo, tuyên truyền, phát tán những thông tin sai lệch.
Thứ ba, nâng cao ý thức phòng tránh, bảo vệ bản thân khỏi những hành vi xấu
trên mạng xã hội. Tìm hiểu kỹ các thông tin được đăng tải trước khi chia sẻ,
cảnh giác với các đường link lạ, trang web đen, tuyệt đối không cung cấp
thông tin bảo mật cá nhân cho người khác. Nếu gặp phải trường hợp xấu, kịp
thời thông báo cho các cơ quan chức năng để xác minh, xử lý.
Thứ tư, sử dụng mạng xã hội một cách đúng đắn, lành mạnh, góp phần xây
dựng và phát triển môi trường không gian mạng an toàn, văn minh, phòng
chống, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng.
Thứ năm, mỗi sinh viên là một tuyên truyền viên, tuyên truyền, phổ biến các
kiến thức về an ninh mạng cho bạn bè, gia đình và những người xung quanh,
giúp mọi người nắm bắt, hiểu rõ và tuân thủ nghiêm Luật An ninh mạng, nâng
cao nhận thức và chủ động tham gia phòng, chống tội phạm mạng.
Thứ sáu, tích cực hưởng ứng và tham gia các phong trào, cuộc thi về an ninh
mạng, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đảm bảo an toàn,
an ninh mạng. Đồng thời, kịch liệt lên án các hành vi chống đối, vi phạm
pháp luật trên không gian mạng.
KẾT LUẬN
Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, sự bùng
nổ của Internet đã góp phần cải thiện và nang cao chất lượng cuộc sống con
người trở nên ngày càng văn minh, hiện đại. Internet tạo ra một môi trường
kết nối rộng mở để con người có thể thoải mái vui chơi, học tập, nghiên cứu,
từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, bên
cạnh những tác động tích cực, không gian mạng cũng đang tạo ra những nguy
cơ và thách thức đối với an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội trên phạm vi
toàn cầu.
Bởi vậy, bảo vệ an toàn, an ninh mạng trở thành một trong những nhiệm vụ
quan trọng hàng đầu được Đảng và Nhà nước ta quan tâm chỉ đạo thực hiện.
Để có thể xây dựng được một không gian mạng an toàn, lành mạnh không chỉ
là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, lực lượng chuyên trách mà cần
phải có sự hỗ trợ, góp sức của tất cả các tầng lớp nhân dân. Toàn Đảng, toàn
quân, toàn dân đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp và đồng bộ, chúng ta sẽ
nhanh chóng đẩy lùi được tội phạm mạng, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an
toàn xã hội và sự an toàn của mỗi người dân.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tham luận phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trên không
gian mạng, Phạm Thị Thanh Huyền, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh đoàn
Nam Định
2. Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao
hoàn thành vượt mức chỉ tiêu công tác đề ra trong 06 tháng đầu năm
2021, Cổng thông tin điện tử Bộ Công an
3. Đa cấp biến tướng đang lợi dụng mạng xã hội để lừa đảo, Báo Công an
Nhân dân
4. Phòng, chống tội phạm mạng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng,
Vietnam Bankers
5. Phòng ngừa, đấu tranh với lợi dụng không gian mạng đưa thông tin xấu
độc, giả mạo chống phá cách mạng Việt Nam, Trang thông tin điện tử
Ủy ban Kiểm tra Trung ương
6. Bảo đảm An ninh mạng trong tình hình mới, Tạp chí Cộng sản
7. Luật An ninh mạng 2018
8. Giáo trình Giáo dục Quốc phòng – An ninh
| 1/16

Preview text:

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
TỔ GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH -------------------- TIỂU LUẬN
HP2 ĐƯỜNG LỐI QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
ĐỀ TÀI: PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN KHÔNG
GIAN MẠNG TẠI VIỆT NAM VÀ LIÊN HỆ ĐỐI VỚI SINH VIÊN
TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY
Hà Nội, tháng 9 năm 2021 MỤC LỤC 1 MỞ ĐẦU
Sự phát triển của nền công nghiệp 4.0, đặc biệt là Internet đã ảnh hưởng sâu
rộng đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nó dần trở nên phổ biến, có
tính lan truyền và ứng dụng cao. Chúng ta không thể phủ nhận những tác
động tích cực mà mạng Internet mang lại như tạo ra sự kết nối rộng lớn giữa
các quốc gia trên khắp thế giới, cung cấp lượng tri thức vô tận về tất cả các
lĩnh vực, đồng thời thúc đẩy học tập, nghiên cứu, hội nhập, hợp tác và phát
triển trên quy mô quốc tế.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, tốc độ phát triển nhanh chóng của Internet cũng tạo
điều kiện cho những hình thức phạm tội mới trên không gian mạng xuất hiện,
kéo theo những nguy cơ, hệ lụy nghiêm trọng mà con người đang phải đối
mặt từng ngày, ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi quốc gia.
Điều này đã và đang trở thành một vấn đề cấp thiết, là thách thức đặt ra cho
các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Đảng, Chính phủ và Nhà nước cần phải
tăng cường các biện pháp phòng, chống, mỗi người dân phải nâng cao ý thức
cảnh giác trước các âm mưu thủ đoạn chống phá ngày càng tinh vi của các thế
lực thù địch thông qua không gian mạng. I. NHẬN THỨC CHUNG 1. Khái niệm 1.1. Không gian mạng
Theo Khoản 3 Điều 2 Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14, thuật ngữ
Không gian mạng được quy định như sau:
Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin
bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin,
hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực
hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.
1.2. Phòng chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng
Vi phạm pháp luật trên không gian mạng và hành vi nguy hiểm cho xã hội
diễn ra trên không gian mạng do cá nhân, tổ chức có năng lực trách nhiệm
thực hiện cố ý hoặc vô ý xâm hại hoặc đe dọa xâm hại đến những quan hệ xã
hội được pháp luật bảo vệ. Vi phạm pháp luật bao gồm: vi phạm hành chính,
vi phạm dân sự, vi phạm hình sự như: tuyên truyền chống phá Nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tuyên truyền, kích động bạo loạn, phá
rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; làm nhục, vu khống...
Phòng chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng là chỉnh thể thống nhất
các hoạt động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại các
hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm hoạt động trên không gian mạng không
gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích
hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng không chỉ hướng đến
làm thất bại các hành vi xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn
hóa, an ninh, quốc phòng, đối ngoại, độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn
lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trên không gian mạng
mà còn bao hàm cả phòng ngừa, ngăn chặn các nguy cơ đe dọa, mối đe dọa,
không để hình thành hành vi trên thực tế.
2. Các hoạt động phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng
Phòng, chống vi phạm pháp luật trên không gian mạng gồm nhiều hoạt động khác nhau:
Một là, phòng ngừa là hoạt động nhằm triệt tiêu những nguyên nhân, hạn chế,
những điều kiện phát sinh, phát triển các hành vi vi phạm pháp luật và các đối
phương thực hiện hành vi đó. Hoạt động phòng ngừa diễn ra thường xuyên liên tục.
Hai là, phát hiện là tìm kiếm, điều tra, nghiên cứu, phân tích, đánh giá nhằm
xác định đầy đủ, chính xác, toàn diện âm mưu, phương thức, thủ đoạn, hành
vi, đối tượng, địa bàn hoạt động diễn ra vi phạm pháp luật. Hoạt động phát
hiện được tiến hành thông qua các biện pháp công khai hoặc bí mật.
Ba là, ngăn chặn là các hoạt động không để hành vi vi phạm pháp luật tiếp
diễn trên thực tế, khắc phục nhanh chóng hậu quả. Hoạt động ngăn chặn đòi
hỏi phải tiến hành ngay khi phát hiện hành vi.
Bốn là, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật là các hoạt động mang tịn
nghiệp vụ nhằm làm thất bại âm mưu, hoạt động vi phạm pháp luật và đưa
chúng ra xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam. Đây là khâu cuối cùng
trong tổng thể công tác, quyết định sự thành bại trong bảo vệ an ninh mạng. II.
THỰC TRẠNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN KHÔNG GIAN
MẠNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Sự ứng dụng công nghệ thông tin vào các lĩnh vực của đời sống nhằm phát
triển kinh tế - xã hội đã thúc đẩy sự tăng trưởng của đất nước đã và đang
mang lại nhiều kết quả tích cực. Song, bên cạnh đó, vấn đề đảm bảo an toàn,
an ninh mạng cũng được đặt ra ở mức cấp thiết. Trong tình hình hiện nay,
nước ta đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ, thách thức về an ninh, quốc gia,
trật tự an toàn xã hội trên không gian mạng, phổ biến với các hình thức phạm tội như:
Một là, tội phạm tin tặc, các hoạt động tấn công mạng diễn ra ngày càng phổ
biến và trở nên nghiêm trọng, phức tạp ở Việt Nam. Tin tặc sử dụng nhiều thủ
đoạn tinh vi, với kỹ thuật công nghệ cao nhằm tấn công vào các cơ quan, tổ
chức doanh nghiệp. Trong năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng chống tội
phạm sử dụng công nghệ cao phát hiện trên 2.600 trang/ cổng thông tin điện
tử của Việt Nam bị tin tặc tấn công, thay đổi giao diện hoặc chèn tập tin. Đặc
biệt, lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các nhóm
tin tặc đã gia tăng tấn công mạng qua khai thác lỗ hổng bảo mật của các ứng
dụng họp trực tuyến, sau đó phát tán mã độc qua thư điện tử có nội dung liên
quan đến công tác phòng, chống dịch.
Hai là, tình trạng lợi dụng các trang mạng xã hội đăng tải, lan truyền những
thông tin xấu, độc hại, sai sự thật, trái với quy chuẩn đạo đức, thuần phong
mỹ tục Việt Nam, gây hoang mang trong dư luận. Theo thống kê của Trung
tâm xử lý tin giả Việt Nam ( Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử
thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông), cho biết trong 5 tháng đầu năm 2021,
Trung tâm đã công bố dán nhãn 37 tin giả; cập nhật 38 tin xử phạt các cá nhân
đưa thông tin giả, sai sự thật từ cơ quan báo chí; tổng đài 18008108 hướng
dẫn người dân về báo tin giả tiếp nhận 2.395 cuộc gọi đến... Bên cạnh đó còn
rất nhiều trường hợp vi phạm liên quan đến việc cung cấp, chia sẻ thông tin
sai sự thật, xúc phạm uy tín của cá nhân các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà
nước; không trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức theo quy định,...
Ba là, tội phạm sử dụng không gian mạng thực hiện các hành vi xâm phạm
trật tự, an toàn xã hội: đánh cắp thông tin cá nhân, dữ liệu người dùng, lừa
đảo, chiếm đoạt tài sản,... Điển hình là vụ việc tháng 3/2020, Bộ Công an đã
phát hiện gói dữ liệu của 41 triệu người dùng Việt Nam được rao bán trên trang mạng raidforums.com.
Bốn là, tội phạm sử dụng không gian mạng thực hiện các hành vi trái pháp
luật trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng ngày càng diễn ra phổ biến với nhiều
thủ đoạn tinh vi. Bộ Công an đã phát hiện hàng nghìn nhóm tội phạm mạng
trong nước và nước ngoài thực hiện hành vi tấn công vào tài khoản hoặc thẻ
ngân hàng chiếm đoạt hàng trăm triệu USD; lợi dụng các chương trình
khuyến mãi, giả mạo tin nhắn thương hiệu để chiếm đoạt tài sản với số tiền lớn.
Năm là, tình trạng các sàn thương mại điện tử có dấu hiệu vi phạm pháp luật
với các hành vi như: trốn thuế, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng
cấm,... và hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép với nhiều hình thức tổ chức,
hoạt động gian lận, trá hình. Quý I/2021, Cục An ninh mạng và Phòng chống
tội phạm công nghệ cao đã làm việc, yêu cầu đại diện 08 sàn thương mại điện
tử lớn (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo,...) chủ động rà soát trên 750.000 gian
hàng và gần 3 triệu sản phẩm, xử lý, gõ bỏ gần 8.900 gian hàng với gần
23.000 sản phẩm vi phạm việc đầu cơ tích trữ, tùy ý tăng giá sản phẩm.
Theo thống kê của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia
(NCSC, thuộc Cục An toàn thông tin) cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2021,
tại Việt Nam xảy ra 2.915 sự cố tấn công mạng, tăng gần 898 vụ so với cùng
kỳ năm ngoái và giảm 244 vụ so với 6 tháng đầu năm 2019. Dự báo tình hình
hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an
toàn xã hội có xu hướng gia tăng về số lượng và đa dạng về cách thức phạm
tội, ngày càng có nhiều thủ đoạn tinh vi và phức tạp hơn. III.
CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG VI PHẠM PHÁP LUẬT TRÊN
KHÔNG GIAN MẠNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Trước sự diễn biến phức tạp và gia tăng nhanh chóng của hành vi vi phạm
pháp luật trên không gian mạng ở nước ta, công tác phòng, chống tội phạm
mạng, đảm bảo an toàn, ninh mạng đã và đang được triển khai, tăng cường
với nhiều hoạt động cụ thể.
Luật An ninh mạng được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày
01/01/2019 gồm 7 chương, 43 điều quy định về hoạt động bảo vệ an ninh
quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên không gian mạng; trách nhiệm
của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Chính phủ ban hành các chính sách, biện pháp cụ thể tăng cường đảm bảo trật
tự, an toàn, an ninh mạng. Trong đó nổi bật là Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày
27/7/2019, của Bộ Chính trị, “Về một số chủ trương, chính sách chủ động
tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày
07/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường đảm bảo an toàn, an
ninh mạng nhằm cải thiện chỉ số xếp hạng Việt Nam và Đề án tăng cường
hiệu quả công tác phòng, ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm trên
mạng Internet ban hành theo Quyết định số 1278/QĐ-BTTTT ngày 03/8/2017.
Bộ Công an triển khai thành lập các đơn vị phòng, chống tội phạm trên không
gian mạng từ cấp Trung ương đến địa phương, xây dựng một hệ thống lực
lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm mạng trên phạm vi toàn quốc. Ứng
dụng công nghệ mới vào công tác phát hiện, cảnh báo, ngăn chặn các hành vi
tấn công mạng, đảm bảo hệ thống thông tin theo quy định của pháp luật.
Các cơ quan chức năng tăng cường rà soát, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ
sung và hoàn thiện các văn bản pháp luật, tạo cơ sở vững chắc cho công tác
đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng. Với sự tham gia của
các cơ quan liên quan như: Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân
tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước.
Các cơ quan, tổ chức tăng cường thông tin, tuyên truyền, cảnh báo về đặc
điểm, dấu hiệu, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng thực hiện hành vi vi
phạm để mọi người dân nhận biết, phòng tránh. Nâng cao khả năng phân biệt
nguồn thông tin, chất lượng và độ chính xác của thông tin, có kiến thức, hiểu
biết về pháp luật liên quan đến tội phạm mạng. Nâng cao ý thức, chủ động
phòng tránh không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật hay tiếp tay, bao che
cho hành vi vi phạm pháp luật.
Đảng và Nhà nước ta chủ động mở rộng hợp tác quốc tế trên lĩnh vực An ninh
mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao với các quốc gia, tập đoàn
công nghệ lớn trên thế giới để tiếp thu công nghệ mới, học hỏi kinh nghiệm,
đào tạo nguồn nhân lực phục vụ có chuyên môn, trình độ cao và hợp tác chặt
chẽ trong công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm mạng.
Trong 6 tháng đầu năm 2021, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử
dụng công nghệ cao đã bám sát, triển khai hiệu quả chương trình, kế hoạch và
vượt mức chỉ tiêu công tác đề ra.
Cụ thể, đơn vị đã chủ động xây dựng, triển khai hiệu quả các kế hoạch,
phương án, đảm bảo tuyệt đối an ninh, trật tự trên không gian mạng, góp phần
vào thành công chung của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, cuộc bầu cử đại
biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ
2021 – 2026. Làm tốt chức năng tham mưu, góp phần chủ động phòng ngừa,
đấu tranh ngăn chặn, vô hiệu hóa nhiều âm mưu hoạt động tội phạm trên
không gian mạng, xâm phạm an ninh quốc gia; tổ chức đấu tranh có hiệu quả
các cao điểm; phối hợp hiệu quả với Công an các đơn vị, địa phương triệt phá
nhiều vụ án có quy mô lớn, với thủ đoạn hết sức tinh vi, phức tạp, làm cơ sở
hướng dẫn nghiệp vụ cho Công an các địa phương... Công tác quản lý nhà
nước về an ninh mạng, bảo vệ bí mật nhà nước trên không gian mạng được
đơn vị chú trọng, đạt kết quả rất tích cực; kịp thời phát hiện, xử lý nhiều tồn
tại về lỗ hổng bảo mật, sự cố trên không gian mạng,... góp phần đẩy lùi và
loại bỏ nguy cơ, tăng cường công tác bảo vệ bí mật nhà nước.
Như vậy có thể thấy, công tác phòng, chống vi phạm pháp luật trên không
gian mạng đang được triển khai thực hiện rộng rãi, chặt chẽ và có hiệu quả.
Các lực lượng, đơn vị cũng không ngừng trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ,
ứng dụng các công nghệ mới, hiện đại phục vụ đẩy mạnh công tác, tiến hành
nhanh chóng và mang lại kết quả chính xác cao hơn. IV.
MỘT SỐ NHIỆM VỤ CẤP BÁCH ĐẶT RA NHẰM ĐẢM BẢO
AN TOÀN, AN NINH MẠNG TRONG THỜI GIAN TỚI
Trong thời gian tới, tình hình vi phạm pháp luật trên không gian mạng ngày
càng có nhiều diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức đối với an ninh
chung của đất nước. Do vậy, vấn đề đảm bảo an toàn, an ninh mạng vẫn là
một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu được Đảng và Nhà nước ta
quan tâm, chỉ đạo thực hiện. Nhằm đảm bảo kịp thời phát hiện, ngăn chặn và
xử lý các vụ việc vi phạm, hạn chế tối đa các tác động tiêu cực đến an ninh
quốc gia, các cơ quan chức năng, lực lượng, đơn vị liên quan cần phải triển
khai thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách sau:
Một là tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đối với công tác bảo ,
đảm an ninh mạng. Tập trung triển khai có hiệu quả các chủ trương, chỉ thị,
nghị quyết của Đảng về ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đi đôi với
bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, trọng tâm là Nghị quyết số 52-
NQ/TW, ngày 27-9-2019, của Bộ Chính trị, “Về một số chủ trương, chính
sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, các chủ
trương về bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ an ninh mạng quốc
gia nhằm nâng cao tiềm lực khoa học, công nghệ cũng như năng lực bảo đảm
an ninh mạng, phòng, chống chiến tranh mạng.
Hai là, hoàn thiện chính sách, pháp luật và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nước về thông tin, truyền thông và an ninh mạng. Tổ chức thực hiện
nghiêm Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Bảo vệ bí mật
nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành; quản lý chặt chẽ các loại hình
dịch vụ viễn thông, Internet ở Việt Nam. Khẩn trương tham mưu cho Chính
phủ xây dựng, ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật An
ninh mạng, Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an
ninh mạng, Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân. Tham khảo chính sách, pháp
luật về an ninh mạng của các nước, đồng thời nghiên cứu, rà soát, phát hiện
những bất cập trong chính sách, pháp luật của nước ta, những vấn đề mới
đang đặt ra trong thực tiễn chưa được điều chỉnh bằng chính sách, pháp luật
để tham mưu, đề xuất ban hành các chính sách, pháp luật về quản lý “tiền ảo”,
“tài sản ảo”, dịch vụ trung gian thanh toán, chứng cứ điện tử, các rô-bốt trang
bị trí tuệ nhân tạo,...
Ba là, xây dựng, hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Bộ Công an, Bộ Quốc
phòng, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo Trung ương và các bộ,
ban, ngành, địa phương trong bảo đảm an ninh mạng. Tổ chức phổ biến, tập
huấn để nâng cao nhận thức và năng lực bảo vệ an ninh mạng cho các tổ
chức, cá nhân, trước hết là cán bộ lãnh đạo, cán bộ chuyên trách quản lý và
vận hành hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia. Nghiên cứu xây
dựng mô hình hợp tác công - tư trong bảo đảm an ninh, phòng, chống tội
phạm trên không gian mạng ở Việt Nam, tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa
các cơ quan nhà nước với các doanh nghiệp nhằm khai thác tối đa nguồn lực
xã hội trong hoạt động này. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, nâng cao
nhận thức, cảnh giác của người dân trong phòng ngừa tội phạm và vi phạm
pháp luật về an ninh mạng.
Bốn là tiếp tục tăng cường thực hiện các giải pháp bảo đảm an ninh mạng và ,
đấu tranh phòng, chống tội phạm trên không gian mạng. T
riển khai đồng bộ
các giải pháp để bảo đảm an ninh mạng cho hệ thống thông tin quan trọng về
an ninh quốc gia; phát hiện, đấu tranh ngăn chặn sớm hoạt động tấn công
mạng, gián điệp mạng, âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù
địch, phản động trên mạng. Chủ động phòng ngừa và quyết liệt tấn công, trấn
áp mạnh tội phạm mạng, nhất là những loại tội phạm diễn ra phổ biến thời
gian qua, như tội phạm tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm
do người nước ngoài thực hiện...; kịp thời giải quyết các vấn đề phức tạp nổi
lên về an ninh, trật tự trên không gian mạng.
Năm là đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển công nghệ thông tin, nhằm tự chủ về ,
công nghệ và trang thiết bị, không để bị lệ thuộc vào nước ngoài. Có lộ trình
phát triển các doanh nghiệp công nghệ thông tin và an ninh mạng, trong đó,
lựa chọn các lĩnh vực mà Việt Nam có thế mạnh để ưu tiên phát triển. Hoàn
thiện các chính sách nhằm khuyến khích, huy động mọi nguồn lực xã hội
trong nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin và an
ninh mạng. Nghiên cứu các mô hình đổi mới, sáng tạo có hiệu quả trên thế
giới để vận dụng phù hợp với điều kiện của Việt Nam nhằm khuyến khích các
doanh nghiệp đầu tư, nghiên cứu, phát triển các sản phẩm công nghệ bảo đảm an ninh mạng.
Sáu là chú trọng đào tạo, phát triển và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao ,
về công nghệ thông tin và an ninh mạng làm việc trong các cơ quan, doanh
nghiệp của Việt Nam, không để tình trạng “chảy máu chất xám” về công nghệ
thông tin. Nâng cao chất lượng đào tạo về công nghệ thông tin và an ninh
mạng tại các cơ sở đào tạo trong nước, đồng thời đẩy mạnh hợp tác với các
quốc gia, các trường đại học, các tập đoàn công nghệ tiên tiến trên thế giới để
tiếp thu công nghệ mới và kinh nghiệm bảo đảm an ninh mạng nhằm đáp ứng
yêu cầu của tình hình mới. V.
LIÊN HỆ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI SINH VIÊN TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY
Hiện nay Việt Nam có hơn 60 triệu người sử dụng Internet, trong đó đối
tượng trẻ chiếm hơn 70%. Sinh viên cũng là lực lượng chịu sự tác động lớn từ
Internet. Trước tình hình an ninh mạng diễn biến phức tạp, mỗi sinh viên cần
nhận thức đúng đắn về những ưu điểm, nhược điểm, tác động tốt và xấu mà
Internet mang lại để bảo vệ bản thân tránh khỏi những rủi ro, nguy hiểm.
Đồng thời, chủ động nắm bắt được thông tin về các chủ trương, chính sách
của Đảng và Nhà nước trong công tác đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Mỗi
sinh viên cần xác định rõ trách nhiệm của bản thân, nhận thức đúng đắn và
đầy đủ vai trò, nhiệm vụ của mình, đóng góp tích cực vào công cuộc bảo vệ
môi trường mạng an toàn, văn minh.
Thứ nhất, thường xuyên quan tâm, tìm hiểu các nội dung về chủ trương, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ban hành, quy định về an ninh mạng,
quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của bản thân và những hành vi bị cấm trên không gian mạng.
Thứ hai, chủ động trau dồi các kỹ năng để có thể dễ dàng phát hiện các âm
mưu, thủ đoạn xâm phạm đến an toàn, an ninh mạng, nhất là âm mưu, thủ
đoạn của các thế lực thù địch nhằm chống phá Nhà nước Việt Nam. Nhận
diện được các tổ chức phản động hoạt động trên không gian mạng như Việt
Tân, Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời,... bên cạnh đó là các trang web
giả mạo, tuyên truyền, phát tán những thông tin sai lệch.
Thứ ba, nâng cao ý thức phòng tránh, bảo vệ bản thân khỏi những hành vi xấu
trên mạng xã hội. Tìm hiểu kỹ các thông tin được đăng tải trước khi chia sẻ,
cảnh giác với các đường link lạ, trang web đen, tuyệt đối không cung cấp
thông tin bảo mật cá nhân cho người khác. Nếu gặp phải trường hợp xấu, kịp
thời thông báo cho các cơ quan chức năng để xác minh, xử lý.
Thứ tư, sử dụng mạng xã hội một cách đúng đắn, lành mạnh, góp phần xây
dựng và phát triển môi trường không gian mạng an toàn, văn minh, phòng
chống, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng.
Thứ năm, mỗi sinh viên là một tuyên truyền viên, tuyên truyền, phổ biến các
kiến thức về an ninh mạng cho bạn bè, gia đình và những người xung quanh,
giúp mọi người nắm bắt, hiểu rõ và tuân thủ nghiêm Luật An ninh mạng, nâng
cao nhận thức và chủ động tham gia phòng, chống tội phạm mạng.
Thứ sáu, tích cực hưởng ứng và tham gia các phong trào, cuộc thi về an ninh
mạng, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đảm bảo an toàn,
an ninh mạng. Đồng thời, kịch liệt lên án các hành vi chống đối, vi phạm
pháp luật trên không gian mạng. KẾT LUẬN
Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, sự bùng
nổ của Internet đã góp phần cải thiện và nang cao chất lượng cuộc sống con
người trở nên ngày càng văn minh, hiện đại. Internet tạo ra một môi trường
kết nối rộng mở để con người có thể thoải mái vui chơi, học tập, nghiên cứu,
từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, bên
cạnh những tác động tích cực, không gian mạng cũng đang tạo ra những nguy
cơ và thách thức đối với an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội trên phạm vi toàn cầu.
Bởi vậy, bảo vệ an toàn, an ninh mạng trở thành một trong những nhiệm vụ
quan trọng hàng đầu được Đảng và Nhà nước ta quan tâm chỉ đạo thực hiện.
Để có thể xây dựng được một không gian mạng an toàn, lành mạnh không chỉ
là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, lực lượng chuyên trách mà cần
phải có sự hỗ trợ, góp sức của tất cả các tầng lớp nhân dân. Toàn Đảng, toàn
quân, toàn dân đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp và đồng bộ, chúng ta sẽ
nhanh chóng đẩy lùi được tội phạm mạng, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an
toàn xã hội và sự an toàn của mỗi người dân. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tham luận phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trên không
gian mạng, Phạm Thị Thanh Huyền, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh đoàn Nam Định
2. Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao
hoàn thành vượt mức chỉ tiêu công tác đề ra trong 06 tháng đầu năm
2021, Cổng thông tin điện tử Bộ Công an
3. Đa cấp biến tướng đang lợi dụng mạng xã hội để lừa đảo, Báo Công an Nhân dân
4. Phòng, chống tội phạm mạng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, Vietnam Bankers
5. Phòng ngừa, đấu tranh với lợi dụng không gian mạng đưa thông tin xấu
độc, giả mạo chống phá cách mạng Việt Nam, Trang thông tin điện tử
Ủy ban Kiểm tra Trung ương
6. Bảo đảm An ninh mạng trong tình hình mới, Tạp chí Cộng sản 7. Luật An ninh mạng 2018
8. Giáo trình Giáo dục Quốc phòng – An ninh