lOMoARcPSD| 59540283
GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO
QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ CHỦ
QUYỀN TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
Thành viên thực hiện: Trung Đội:
Nguyễn Phú Quân D31B1
Trần Nam Long D31B1 Nguyễn
Quang Trường D31B1
Trần Thị Hồng Nhung D31B1
Tóm tắt: Bài viết khái quát quan iểm của Đảng, Nhà nước về bảo vệ chủ
quyền trên không gian mạng trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, cùng
với ó sự phát triển vượt bậc về công nghệ. Chính iều kiện ó ã tạo ra mạng internet
mang sứ mệnh của một không gian chiến lược mới: “không gian mạng”. Không gian
mạng, với mạng lưới kết nối của sở hạ tầng thông tin là nơi con người thực
hiện các hoạt ộng tự do không bị giới hạn về không gian thời gian ã trở thành một
bộ phận không thể thiếu của xã hội, mang lại thời cơ cho các quốc gia, dân tộc hợp
tác phát triển kinh tế, hội. Tuy nhiên song song với thuận lợi, không gian mạng
cũng nơi ẩn chứa nhiều mối nguy hại, khó khăn thách thức ối với việc bảo
vệ chủ quyền quốc gia trong không gian ặc biệt này.
Từ khóa: Không gian mạng; internet; toàn cầu hóa.
KHÔNG GIAN MẠNG VÀ QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VỀ BẢO VỆ CHỦ
QUYỀN QUỐC GIA TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
gày nay trước sự phát triển mạnh
mẽ của internet, mạng xã hội ã và
ang xu thế khách quan, tất yếu
góp phần quan trọng i với sự vươn lên
của các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, quốc
phòng, an ninh, ối ngoại của từng quốc
gia, dân tộc trên thế giới. Từ nhận thức
về tầm quan trọng của không gian
mạng, Đảng Nnước ta từ sớm ã
nắm bắt ược xu thế của thời ại, ồng thời
N
lOMoARcPSD| 59540283
vận dụng những lợi ích internet
mang lại vào iều kiện của nước nhà
nâng cao hiệu quả của công cuộc xây
dựng, kiến thiết ất nước. Đảng Nhà
nước nhiều chủ trương, chính sách
lãnh ạo, chạo, quản lý về nhiều mặt
của internet: tnội dung, hình thức cho
tới cách thức truyền tải thông tin, nhờ ó
internet ã phát triển nhanh chóng
ngày càng thâm nhập sâu rộng vào mọi
mặt ời sống của hội. Mặt khác,
internet mạng hội cũng ang tồn
tại những mối e dọa khôn lường ối với
công cuộc bảo van ninh, chủ quyền
quốc gia, nhất là trong bối cảnh ngày
nay khi các loại tội phạm trên không
gian mạng gia tăng, âm mưu chống p
Đảng, nhà nước, gây rối an ninh trật tự
hội với cách thức thủ oạn ngày
càng tinh vi. thế, bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên không gian mạng phải
ược xem quốc sách mang tính chiến
lược bằng việc sử dụng mọi hình thức,
mọi biện pháp, xây dựng, củng cố
tiềm lực an ninh quốc gia thường
xuyên phát hiện, hạn chế, loại bỏ những
nhân tố e dọa nhằm giữ vững chủ quyền
quốc gia trên không gian mạng.
Nói hơn quan iểm của Đảng,
Nhà nước vbảo vệ chủ quyền quốc gia
trên không gian mạng, thể thấy từ
khái niệm bảo vệ an ninh quốc gia ược
ề cập trong Luật An ninh quốc gia Việt
Nam năm 2004 thể hiểu, bảo vệ chủ
quyền quốc gia trên không gian mạng
phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn
những thế lực xâm phạm ến chủ quyền
quốc gia trên không gian mạng. Thực tế
cho thấy, không gian mạng quốc gia
Việt Nam chứa ựng những yếu tố hết
sức quan trọng, nếu bị xâm hại sẽ ảnh
hưởng nghiêm trọng tới lợi ích, ch
quyền quốc gia. Hiện nay, các thế lực
thù ịch, phản ộng trong ngoài nước
vẫn không t bỏ âm mưu, hoạt ộng
chống phá Việt Nam. Chúng luôn lợi
dụng thành tựu khoa học - kỹ thuật
không gian mạng vào các hoạt ộng
chống phá với các thủ oạn ngày càng
tinh vi, nguy hiểm. Trong bối cảnh ó,
yêu cầu bảo vệ chquyền quốc gia trên
không gian mạng ặt ra trong tình hình
hiện nay hết sức cấp thiết. Chính
vậy, Nghị quyết số 51-NQ/TW, ngày
5/9/2019, của Bộ Chính trị, về Chiến
lược bảo vệ chủ quyền quốc giaxác
ịnh, cần phải tăng ờng bảo vệ an
toàn, an ninh mạng các hệ thống thông
tin quan trọng quốc gia và các hệ thống
thông tin quan trọng về an ninh quốc
gia; phòng ngừa, phát hiện ấu tranh
ngăn chặn các hoạt ộng xâm phạm an
ninh quốc gia trên không gian mạng;
khắc phục iểm yếu, lỗ hổng bảo mật,
nguy cơ mất an toàn, an ninh mạng, an
ninh thông tin.
Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên
không gian mạng ược xác ịnh trách
nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn
quân ta. Do ó, triển khai công tác này,
lOMoARcPSD| 59540283
phải phát huy ược sức mạnh dân tộc kết
hợp với sức mạnh thời ại; ồng thời, xác
ịnh ây cuộc ấu tranh của toàn dân,
dưới sự lãnh ạo của Đảng, là nhiệm vụ
trọng yếu của cuộc ấu tranh bảo vệ chủ
quyền quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn
hội, trách nhiệm của cả hthống
chính trị, trong ó, lực lượng công an giữ
vai trò nòng cốt, lực lượng an ninh
mạng cảnh sát phòng, chống tội
phạm công nghệ cao trách nhiệm
trực tiếp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ
quyền, lợi ích quốc gia trên không gian
mạng. Đây quan iểm, tư tưởng
bản, xuyên suốt của Đảng, quyết ịnh
thắng lợi cuộc ấu tranh bảo vệ an ninh,
chủ quyền quốc gia trên không gian
mạng. Các nguyên tắc cần quán triệt
trong bảo vệ an ninh, chủ quyền quốc
gia trên không gian mạng bao gồm:
Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, bảo ảm
lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích
hợp pháp của tổ chức, cá nhân; ặt dưới
sự lãnh ạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam, sự quản thống nhất của Nhà
nước, huy ộng sức mạnh tổng hợp của
hệ thống chính trị toàn dân tộc; lực
lượng chuyên trách bảo vệ an ninh, chủ
quyền quốc gia trên không gian mạng
làm nòng cốt. Kết hợp chặt chẽ giữa
nhiệm vụ bảo vệ an ninh, chủ quyền
quốc gia với nhiệm vụ xây dựng, phát
triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Chủ ộng
phòng ngừa, ấu tranh làm thất bại mọi
âm mưu hoạt ộng xâm phạm chủ
quyền quốc gia trên không gian mạng.
Bảo vệ an ninh quốc gia trên không
gian mạng bảo vệ chế chính trị
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam, bảo vệ ộc lập, chủ quyền,
thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam
trên không gian mạng; bảo van ninh
về tư tưởng và văn hóa, khối ại oàn kết
toàn dân tộc, quyền lợi lợi ích hợp
pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân
trên không gian mạng; bảo vệ an ninh
trong các lĩnh vực kinh tế, quốc phòng,
ối ngoại các lợi ích khác của quốc
gia trên không gian mạng; bảo vệ
mật nhà nước các mục tiêu quan
trọng về an ninh quốc gia trên không
gian mạng; phòng ngừa, phát hiện,
ngăn chặn, ấu tranh làm thất bại và loại
trừ các hoạt ộng xâm phạm an ninh
quốc gia, nguy e dọa an ninh, chủ
quyền quốc gia trên không gian mạng.
THỨ
Cuộc Cách mạng công nghiệp
lần thứ ược hình thành dựa trên nền
tảng của công nghệ số cùng với việc sử
dụng phổ biến Internet. Trong bối cảnh
diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp
lần thứ tư, trên không gian mạng xuất
hiện những nguy cơ, hoạt ộng tác ộng
HOẠT ĐỘNG XÂM PHẠM CHỦ QUYỀN QUỐC GIA TRÊN KHÔNG GIAN
MẠNG TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN
lOMoARcPSD| 59540283
mạnh mẽ ến an ninh quốc gia của tất c
các nước, trong ó Việt Nam. các
nước trên thế giới, nhất các nước
nền khoa học - công nghệ phát triển,
như Mỹ, Nga, Trung Quốc..., ã ang
xuất hiện ngày càng nhiều hoạt ng
xâm phạm an ninh quốc gia trên không
gian mạng. Cụ thể là:
Một là chiến tranh mạng. Có thể
nói, chiến tranh mạng một hình thái
chiến tranh mới, vượt ra khỏi khuôn
khổ khái niệm về chiến tranh quân sự
truyền thống. Đây cuộc chiến tranh
bất ối xứng, chỉ một lực lượng rất nh
cũng thể gây thiệt hại lớn cho ối
phương. Chiến tranh mạng không sử
dụng khí tài quân sự truyền thống
sử dụng lực lượng tinh nhuệ ể lập trình,
chế tạo, sản xuất và nhân bản hàng loạt
khí mạng, như c, hệ thống công
cụ tấn công mạng, hệ thống công c
tình báo mạng. Mặc ược tiến hành
trên không gian mạng nhưng hậu quả
do chiến tranh mạngy ra có thể vượt
ra ngoài phạm vi không gian ảo
sức tàn phá lớn, thậm chí vượt xa chiến
tranh quân sự truyền thống.
Hai gián iệp mạng. Gián iệp
mạng ra ời cùng với sự xuất hiện của
không gian mạng với sự kết nối của
mạng máy tính, internet sự phát triển
của công nghệ thông tin. Gián iệp mạng
thể gây ra những tổn thất khôn lường
về nhiều mặt, thậm chí làm ảnh hưởng
ến nhiều quốc gia thông qua hoạt ộng
tấn công vào hệ thống máy tính ca các
quan chính quyền, tập oàn kinh tế,
hệ thống ngân hàng hoặc hệ thống
thông tin của các cảng sân bay hàng
không quốc tế,... ánh cắp dữ liệu số,
thông tin mật hoặc tấn công ộc,
chiếm quyền kiểm soát, iều khiển hệ
thống thông tin...
Ba khủng bố mạng. Thời gian
qua, các ối tượng khủng bố quốc tế; các
thế lực thù ịch. Hoạt ộng khủng b
mạng gồm tấn công mạng nhằm mục
ích khủng bố; tấn công khủng bố trên
mạng; sử dụng không gian mạng e
dọa khủng bố. Ở Việt Nam tuy chưa có
những cuộc khủng bố mạng quy
lớn, nhưng ã xuất hiện những cuộc tấn
công mạng nhỏ lẻ, là mầm mống nguy
hại cho việc bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Bốn là tội phạm mạng. Bên cạnh
những loại tội phạm, như khủng bố,
gián iệp trên không gian mạng, còn
xuất hiện các hành vi vi phạm pháp luật
khác, như xâm nhập bất hợp pháp, lấy
cắp, sửa ổi, phá hoại dữ liệu, dùng dữ
liệu ó vào mục ích xâm phạm an ninh
quốc gia, chiếm oạt tài sản, phát tán
thông tin thuộc mật nhà nước, mật
kinh doanh, bí mật ời tư. Thủ oạn của
chúng là sử dụng kỹ thuật tấn công chủ
ộng, tấn công thụ ộng; tấn công lợi
dụng lỗ hổng bảo mật, xâm nhập bất
hợp pháp... Tội phạm mạng ã lợi dụng
các dịch vụ nàycài mã ộc, phần mềm
gián iệp vào các thiết bị di ộng, máy
lOMoARcPSD| 59540283
tính kết nối internet nhằm kiểm soát,
lấy cắp nội dung thông tin, dữ liệu cuộc
gọi, gây ra nhiều thiệt hại cho người
dùng, trong ó các nhân, quan
chính quyền các nước. Việt Nam hiện
cũng ang ối mặt với không ít các nguy
cơ, thách thức e dọa ến an ninh quốc gia
trên không gian mạng. Cụ thể là:
Thứ nhất, chiến lược “diễn biến
hòa bình” trên không gian mạng. Hiện
nay, các thế lực thù ịch, phản ộng ang
triệt ể lợi dụng không gian mạng ể tiến
hành các hoạt ộng phá hoại nền tảng tư
tưởng, nhằm thực hiện âm mưu chiến
lược “diễn biến hòa bình”, chống p
Việt Nam. Chúng chủ yếu sử dụng
mạng hội, phổ biến Facebook,
Youtube tuyên truyền, phá hoại nền
tảng tưởng, thúc ẩy “tự diễn biến”,
“tự chuyển hóa” trong nội bộ, từng
bước triển khai thực hiện mục tiêu thay
ổi chế chính trị nước ta. Năm 2020,
Bộ Công an ã phát hiện hơn 3.000 trang
mạng nội dung xấu, trong ó 31
trang mạng, blog, 55 kênh Youtube, 49
trang fanpage, 765 tài khoản facebook,
149 hội nhóm chống i cực oan, ăng tải
hơn 800.000 bài viết, video, clip có nội
dung xấu, ộc hại. Trong các sự kiện
chính trị quan trọng của ất nước, các thế
lực thù ịch không ngừng lợi dụng
không gian mạng tuyên truyền, phá
hoại, phổ biến các quan iểm sai trái, t
ịch nhằm chống phá Đảng, Nhà nước
ta.
Thứ hai, hoạt ộng gián iệp mạng
các loại tội phạm công nghệ cao.
Không gian mạng ã ang trở thành
môi trường các thế lực thù ịch tiến
hành các hoạt ộng gián iệp nhằm vào
Việt Nam. Thời gian qua, quan ặc
biệt nước ngoài ã tiến hành tuyển lựa
công dân Việt Nam qua không gian
mạng, những trường hợp ã ược c
quan chức năng Việt Nam phát hiện,
bóc gỡ. Bên cạnh ó, các cơ quan ặc biệt
nước ngoài còn triệt lợi dụng không
gian mạng tiến hành các hoạt ộng xâm
nhập gián iệp, thu thập tin tình báo
chống Việt Nam. Các hoạt ộng này ược
tiến hành thông qua các ộc, phần
mềm gián iệp ược cài sẵn trong các
phần mềm, ứng dụng, các thiết bị s
làm quà tặng, bán ra thị trường hoặc
thể cài ặt từ xa thông qua Internet. Theo
Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính
Việt Nam (VNCERT), hằng năm
hàng triệu mã ộc tấn công các máy tính
của Việt Nam, với hàng nghìn virus
máy tính mới xuất hiện hàng trăm
website của các cơ quan, doanh nghiệp
bị tấn công, xâm nhập.Trên thực tế,
không gian mạng còn nơi tội phạm
công nghệ cao tiến hành các hoạt ộng
gây nhiều thiệt hại cho các nhân, tổ
chức. Phổ biến các hoạt ộng giả danh
các quan thực thi pháp luật tiến hành
các hoạt ộng lừa ảo qua mạng; lừa ảo
qua phương thức kinh doanh a cấp qua
mạng (sử dụng các khoản lợi nhuận lớn
lOMoARcPSD| 59540283
làm “mồi nhử”, lôi kéo số lượng lớn
người dân ầu vào các dự án “ảo”, sau
ó ánh sập hệ thống ể chiếm oạt tài sản);
giả mạo website của các ngân hàng
lừa người truy cập, yêu cầu cung cấp
thông tin giao dịch trực tuyến, sau ó
chiếm oạt quyền sử dụng tài khoản
ngân hàng, chiếm oạt tài sản; chiếm
quyền iều khiển tài khoản mạng xã hội,
sau ó lừa ảo chiếm oạt tài sản của người
thân, bạn bè; tổ chức ánh bạc trên mạng
với tổng stiền lên ến hàng nghìn tỷ
ồng; tiến hành các hoạt ộng “tín dụng
en” trên mạng, “giang hồ mạng”. Hoạt
ộng trên của các ối tượng ã làm ảnh
hưởng không nhỏ ến an ninh quốc gia
và trật tự, an toàn xã hội.
Thứ ba, nguy cơ chiến tranh
mạng. Thế giới ã ang ối mặt với
nguy chiến tranh mạng, ó là nguy
hiện hữu trong một thế giới vạn vật
kết nối internet, Việt Nam không nằm
ngoài vòng xoáy ó. Chính vì vậy, Nghị
quyết số 28-NQ/TW, ngày 25/10/2013,
của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI, về
“Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới” khẳng ịnh, nguy xảy ra
khủng bố, chiến tranh mạng, mất an
ninh thông tin ngày càng gia tăng.
Thứ tư, tình trạng mất an ninh, an
toàn thông tin mạng e dọa tới an ninh
quốc gia. Việt Nam ang phụ thuộc vào
thiết bị hạ tầng hthống công nghệ
mạng lõi do các công ty nước ngoài
cung cấp và luôn thường trực nguy
bị nước ngoài kiểm soát, giám sát. Phần
lớn hạ tầng công nghệ phần cứng của
Việt Nam, từ các hạ tầng lõi cho ến các
thiết bị cá nhân ều nhập từ nước ngoài,
nhiều nhất từ Trung Quốc và Mỹ.
Các hãng bảo mật quan chức
năng nhiều nước, trong ó Việt Nam
ã chứng minh cảnh báo về c
ộc, “cửa hậu” ược cài sẵn trong các
thiết bị trước khi xuất xưởng, cho phép
ối phương có thể truy cập, kiểm soát từ
xa. Bên cạnh ó, nhiều trang thiết bị
mạng sử dụng trong nước, gồm cả các
trang thiết bị của các quan, tổ chức
nhà nước xuất xứ nước ngoài. Ngoài
ra, tình trạng thiếu nguồn nhân lực công
nghệ thông tin chất lượng cao, nhất
về an ninh, an toàn mạng cũng dẫn ến
nguy khó kiểm soát ược các vấn an
ninh, an toàn mạng. Đáng cý, nhận
thức của một số cấp lãnh ạo, quản lý, ý
thức kỹ năng về an ninh, an toàn
mạng của người sử dụng tại Việt Nam
còn hạn chế, trong ó cả cán bộ thuộc
các bộ phận mật, thiết yếu, nắm
quyền quản trị các hệ thống quan trọng,
liên quan ến nhiều bí mật Nhà nước.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng
công nghiệp lần thứ tư, các thế lực thù
ịch, phản ộng luôn lợi dụng thành tựu
khoa học - kỹ thuật chống phá Việt
MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG BẢO VỆ AN NINH QUỐC GIA TRÊN
KHÔNG GIAN MẠNG THEO TINH THẦN ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG
lOMoARcPSD| 59540283
Nam, ặc biệt gia tăng các hoạt ộng
tuyên truyền phá hoại nền tảng tưởng
của Đảng trên không gian mạng, do ó,
bảo vệ an ninh quốc gia trên không
gian mạng theo tinh thần Đại hội XIII
của Đảng, cần làm tốt một số nhiệm vụ
trọng tâm sau:
Một tiếp tục tăng cường công
tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức
cho người dân, nhất các cán bộ, ảng
viên về âm mưu, hoạt ộng “diễn biến
hòa bình”, phá hoại của các thế lực thù
ịch, phản ộng trên không gian mạng.
Hai làm tốt công tác phòng
ngừa, phát hiện, ấu tranh chống c
hành vi xâm phạm an ninh quốc gia trên
không gian mạng.
Ba phòng ngừa không chiến
tranh mạng xảy ra.
Bốn tăng cường công tác bảo
ảm an ninh, an toàn thông tin trên
không gian mạng.
Qua những yếu tố ảnh hưởng ến việc bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không
gian mạng nêu trên, Đảng Nhà nước ã nhìn nhận ược trong giai oạn tới, dự báo
tình hình diễn biến trên không gian mạng diễn ra hết sức phức tạp. Do ó chủ ộng
ứng phó, tác chiến trong mọi tình huống nhằm bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không
gian mạng, bảo vệ an ninh mạng, lực lượng tác chiến trên không gian mạng, lực
lượng an ninh mạng phòng, chống tội phạm công nghệ cao cần tiếp tục triển khai,
thực hiện có hiệu quả Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trên không
gian mạng và An ninh mạng quốc gia, trọng tâm Nghị quyết số 29-NQ/TW
Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Ngoài ra, các lực lượng chiến ấu các cấp ủy, chính quyền, oàn thể, quan,
ơn vị, doanh nghiệp, trường học toàn hội cần nhận thức vị trí, tầm quan
trọng của công tác bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ an ninh mạng trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kịp thời nhận diện các âm mưu, thủ oạn hoạt
ộng chống phá và tội phạm trên không gian mạng; trên cơ sở ó chủ ộng tạo ra sức ề
kháng trước các luận iệu tuyên truyền, xuyên tạc, kích ộng chống phá của các thế
lực thù ịch và phần tử xấu; luôn ề cao trách nhiệm người ứng ầu trong chỉ ạo và chịu
trách nhiệm về hoạt ộng bảo vệ an ninh thông tin ối với hệ thống thông tin ược giao
phụ trách; xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, an ninh nhân dân trên không gian
mạng, huy ộng sức mạnh của cả hệ thống chính trị, nguồn lực trong nhân dân ể bảo
vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, hiệu hóa các luận iệu phản ng trên
không gian mạng; khẩn trương hoàn thiện, sửa ổi, bổ sung các quy ịnh của pháp luật
nhằm thi hành Luật An ninh mạng; bảo vệ dliệu nhân; trình tự, thủ tục, thẩm
lOMoARcPSD| 59540283
quyền thu thập chứng cứ từ nguồn iện tử biện pháp iều tra tố tụng ặc biệt; kịp thời
ban hành những quy ịnh pháp luật quản lý “tiền ảo”, “tài sản ảo”, các loại thẻ thanh
toán dịch vụ viễn thông, trò chơi trực tuyến trái pháp luật… áp ứng ược yêu cầu
thời ại và ảm bảo ược chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam, ặc biệt
là ở một môi trường ặc biệt như không gian mạng.
_NHÓM NGHIÊN CỨU B1_

Preview text:

lOMoAR cPSD| 59540283
GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO
QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ CHỦ
QUYỀN TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
Thành viên thực hiện: Trung Đội:
Nguyễn Phú Quân D31B1
Trần Nam Long D31B1 Nguyễn Quang Trường D31B1
Trần Thị Hồng Nhung D31B1
Tóm tắt: Bài viết khái quát quan iểm của Đảng, Nhà nước về bảo vệ chủ
quyền trên không gian mạng trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, cùng
với ó là sự phát triển vượt bậc về công nghệ. Chính iều kiện ó ã tạo ra mạng internet
mang sứ mệnh của một không gian chiến lược mới: “không gian mạng”. Không gian
mạng, với mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng thông tin và là nơi ể con người thực
hiện các hoạt ộng tự do không bị giới hạn về không gian và thời gian ã trở thành một
bộ phận không thể thiếu của xã hội, mang lại thời cơ cho các quốc gia, dân tộc hợp
tác phát triển kinh tế, xã hội. Tuy nhiên song song với thuận lợi, không gian mạng
cũng là nơi ẩn chứa nhiều mối nguy hại, là khó khăn và thách thức ối với việc bảo
vệ chủ quyền quốc gia trong không gian ặc biệt này.
Từ khóa: Không gian mạng; internet; toàn cầu hóa.
KHÔNG GIAN MẠNG VÀ QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VỀ BẢO VỆ CHỦ
QUYỀN QUỐC GIA TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
gày nay trước sự phát triển mạnh
phòng, an ninh, ối ngoại của từng quốc
Nmẽ của internet, mạng xã hội ã và gia, dân tộc trên thế giới. Từ nhận thức
ang là xu thế khách quan, tất yếu
về tầm quan trọng của không gian
góp phần quan trọng ối với sự vươn lên
mạng, Đảng và Nhà nước ta từ sớm ã
của các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, quốc
nắm bắt ược xu thế của thời ại, ồng thời lOMoAR cPSD| 59540283
vận dụng những lợi ích mà internet
là phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn
mang lại vào iều kiện của nước nhà ể
những thế lực xâm phạm ến chủ quyền
nâng cao hiệu quả của công cuộc xây
quốc gia trên không gian mạng. Thực tế
dựng, kiến thiết ất nước. Đảng và Nhà
cho thấy, không gian mạng quốc gia
nước có nhiều chủ trương, chính sách
Việt Nam chứa ựng những yếu tố hết
lãnh ạo, chỉ ạo, quản lý về nhiều mặt
sức quan trọng, nếu bị xâm hại sẽ ảnh
của internet: từ nội dung, hình thức cho
hưởng nghiêm trọng tới lợi ích, chủ
tới cách thức truyền tải thông tin, nhờ ó
quyền quốc gia. Hiện nay, các thế lực
internet ã phát triển nhanh chóng và
thù ịch, phản ộng trong và ngoài nước
ngày càng thâm nhập sâu rộng vào mọi
vẫn không từ bỏ âm mưu, hoạt ộng
mặt ời sống của xã hội. Mặt khác,
chống phá Việt Nam. Chúng luôn lợi
internet và mạng xã hội cũng ang tồn
dụng thành tựu khoa học - kỹ thuật và
tại những mối e dọa khôn lường ối với
không gian mạng vào các hoạt ộng
công cuộc bảo vệ an ninh, chủ quyền
chống phá với các thủ oạn ngày càng
quốc gia, nhất là trong bối cảnh ngày
tinh vi, nguy hiểm. Trong bối cảnh ó,
nay khi các loại tội phạm trên không
yêu cầu bảo vệ chủ quyền quốc gia trên
gian mạng gia tăng, âm mưu chống phá
không gian mạng ặt ra trong tình hình
Đảng, nhà nước, gây rối an ninh trật tự
hiện nay là hết sức cấp thiết. Chính vì
xã hội với cách thức và thủ oạn ngày
vậy, Nghị quyết số 51-NQ/TW, ngày
càng tinh vi. Vì thế, bảo vệ chủ quyền
5/9/2019, của Bộ Chính trị, về “Chiến
quốc gia trên không gian mạng phải
lược bảo vệ chủ quyền quốc gia” xác
ược xem là quốc sách mang tính chiến
ịnh, cần phải tăng cường bảo vệ an
lược bằng việc sử dụng mọi hình thức,
toàn, an ninh mạng các hệ thống thông
mọi biện pháp, ể xây dựng, củng cố
tin quan trọng quốc gia và các hệ thống
tiềm lực an ninh quốc gia và thường
thông tin quan trọng về an ninh quốc
xuyên phát hiện, hạn chế, loại bỏ những
gia; phòng ngừa, phát hiện và ấu tranh
nhân tố e dọa nhằm giữ vững chủ quyền
ngăn chặn các hoạt ộng xâm phạm an
quốc gia trên không gian mạng.
ninh quốc gia trên không gian mạng;
Nói rõ hơn quan iểm của Đảng,
khắc phục iểm yếu, lỗ hổng bảo mật,
Nhà nước về bảo vệ chủ quyền quốc gia
nguy cơ mất an toàn, an ninh mạng, an
trên không gian mạng, có thể thấy từ ninh thông tin.
khái niệm bảo vệ an ninh quốc gia ược
Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên
ề cập trong Luật An ninh quốc gia Việt
không gian mạng ược xác ịnh là trách
Nam năm 2004 có thể hiểu, bảo vệ chủ
nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn
quyền quốc gia trên không gian mạng
quân ta. Do ó, ể triển khai công tác này, lOMoAR cPSD| 59540283
phải phát huy ược sức mạnh dân tộc kết
phòng ngừa, ấu tranh làm thất bại mọi
hợp với sức mạnh thời ại; ồng thời, xác
âm mưu và hoạt ộng xâm phạm chủ
ịnh ây là cuộc ấu tranh của toàn dân,
quyền quốc gia trên không gian mạng.
dưới sự lãnh ạo của Đảng, là nhiệm vụ
Bảo vệ an ninh quốc gia trên không
trọng yếu của cuộc ấu tranh bảo vệ chủ
gian mạng là bảo vệ chế ộ chính trị và
quyền quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
xã hội, là trách nhiệm của cả hệ thống
Việt Nam, bảo vệ ộc lập, chủ quyền,
chính trị, trong ó, lực lượng công an giữ
thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam
vai trò nòng cốt, lực lượng an ninh
trên không gian mạng; bảo vệ an ninh
mạng và cảnh sát phòng, chống tội
về tư tưởng và văn hóa, khối ại oàn kết
phạm công nghệ cao có trách nhiệm
toàn dân tộc, quyền lợi và lợi ích hợp
trực tiếp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ
pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân
quyền, lợi ích quốc gia trên không gian
trên không gian mạng; bảo vệ an ninh
mạng. Đây là quan iểm, tư tưởng cơ
trong các lĩnh vực kinh tế, quốc phòng,
bản, xuyên suốt của Đảng, quyết ịnh
ối ngoại và các lợi ích khác của quốc
thắng lợi cuộc ấu tranh bảo vệ an ninh,
gia trên không gian mạng; bảo vệ bí
chủ quyền quốc gia trên không gian
mật nhà nước và các mục tiêu quan
mạng. Các nguyên tắc cần quán triệt
trọng về an ninh quốc gia trên không
trong bảo vệ an ninh, chủ quyền quốc
gian mạng; phòng ngừa, phát hiện,
gia trên không gian mạng bao gồm:
ngăn chặn, ấu tranh làm thất bại và loại
Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, bảo ảm
trừ các hoạt ộng xâm phạm an ninh
lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích
quốc gia, nguy cơ e dọa an ninh, chủ
HOẠT ĐỘNG XÂM PHẠM CHỦ QUYỀN QUỐC GIA TRÊN KHÔNG GIAN
MẠNG TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN

hợp pháp của tổ chức, cá nhân; ặt dưới
quyền quốc gia trên không gian mạng.
sự lãnh ạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam, sự quản lý thống nhất của Nhà THỨ TƯ
nước, huy ộng sức mạnh tổng hợp của
hệ thống chính trị và toàn dân tộc; lực
Cuộc Cách mạng công nghiệp
lượng chuyên trách bảo vệ an ninh, chủ
lần thứ tư ược hình thành dựa trên nền
quyền quốc gia trên không gian mạng
tảng của công nghệ số cùng với việc sử
làm nòng cốt. Kết hợp chặt chẽ giữa
dụng phổ biến Internet. Trong bối cảnh
nhiệm vụ bảo vệ an ninh, chủ quyền
diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp
quốc gia với nhiệm vụ xây dựng, phát
lần thứ tư, trên không gian mạng xuất
triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Chủ ộng
hiện những nguy cơ, hoạt ộng tác ộng lOMoAR cPSD| 59540283
mạnh mẽ ến an ninh quốc gia của tất cả
tấn công vào hệ thống máy tính của các
các nước, trong ó có Việt Nam. Ở các
cơ quan chính quyền, tập oàn kinh tế,
nước trên thế giới, nhất là các nước có
hệ thống ngân hàng hoặc hệ thống
nền khoa học - công nghệ phát triển,
thông tin của các cảng sân bay hàng
như Mỹ, Nga, Trung Quốc..., ã và ang
không quốc tế,... ể ánh cắp dữ liệu số,
xuất hiện ngày càng nhiều hoạt ộng
thông tin bí mật hoặc tấn công mã ộc,
xâm phạm an ninh quốc gia trên không
chiếm quyền kiểm soát, iều khiển hệ gian mạng. Cụ thể là: thống thông tin...
Một là chiến tranh mạng. Có thể
Ba là khủng bố mạng. Thời gian
nói, chiến tranh mạng là một hình thái
qua, các ối tượng khủng bố quốc tế; các
chiến tranh mới, vượt ra khỏi khuôn
thế lực thù ịch. Hoạt ộng khủng bố
khổ khái niệm về chiến tranh quân sự
mạng gồm tấn công mạng nhằm mục
truyền thống. Đây là cuộc chiến tranh
ích khủng bố; tấn công khủng bố trên
bất ối xứng, chỉ một lực lượng rất nhỏ
mạng; sử dụng không gian mạng ể e
cũng có thể gây thiệt hại lớn cho ối
dọa khủng bố. Ở Việt Nam tuy chưa có
phương. Chiến tranh mạng không sử
những cuộc khủng bố mạng quy mô
dụng khí tài quân sự truyền thống mà
lớn, nhưng ã xuất hiện những cuộc tấn
sử dụng lực lượng tinh nhuệ ể lập trình,
công mạng nhỏ lẻ, là mầm mống nguy
chế tạo, sản xuất và nhân bản hàng loạt
hại cho việc bảo vệ chủ quyền quốc gia.
vũ khí mạng, như mã ộc, hệ thống công
Bốn là tội phạm mạng. Bên cạnh
cụ tấn công mạng, hệ thống công cụ
những loại tội phạm, như khủng bố,
tình báo mạng. Mặc dù ược tiến hành
gián iệp trên không gian mạng, còn
trên không gian mạng nhưng hậu quả
xuất hiện các hành vi vi phạm pháp luật
do chiến tranh mạng gây ra có thể vượt
khác, như xâm nhập bất hợp pháp, lấy
ra ngoài phạm vi không gian ảo và có
cắp, sửa ổi, phá hoại dữ liệu, dùng dữ
sức tàn phá lớn, thậm chí vượt xa chiến
liệu ó vào mục ích xâm phạm an ninh
tranh quân sự truyền thống.
quốc gia, chiếm oạt tài sản, phát tán
Hai là gián iệp mạng. Gián iệp
thông tin thuộc bí mật nhà nước, bí mật
mạng ra ời cùng với sự xuất hiện của
kinh doanh, bí mật ời tư. Thủ oạn của
không gian mạng với sự kết nối của
chúng là sử dụng kỹ thuật tấn công chủ
mạng máy tính, internet và sự phát triển
ộng, tấn công thụ ộng; tấn công lợi
của công nghệ thông tin. Gián iệp mạng
dụng lỗ hổng bảo mật, ể xâm nhập bất
có thể gây ra những tổn thất khôn lường
hợp pháp... Tội phạm mạng ã lợi dụng
về nhiều mặt, thậm chí làm ảnh hưởng
các dịch vụ này ể cài mã ộc, phần mềm
ến nhiều quốc gia thông qua hoạt ộng
gián iệp vào các thiết bị di ộng, máy lOMoAR cPSD| 59540283
tính kết nối internet nhằm kiểm soát,
Thứ hai, hoạt ộng gián iệp mạng
lấy cắp nội dung thông tin, dữ liệu cuộc
và các loại tội phạm công nghệ cao.
gọi, gây ra nhiều thiệt hại cho người
Không gian mạng ã và ang trở thành
dùng, trong ó có các cá nhân, cơ quan
môi trường ể các thế lực thù ịch tiến
chính quyền các nước. Việt Nam hiện
hành các hoạt ộng gián iệp nhằm vào
cũng ang ối mặt với không ít các nguy
Việt Nam. Thời gian qua, cơ quan ặc
cơ, thách thức e dọa ến an ninh quốc gia
biệt nước ngoài ã tiến hành tuyển lựa
trên không gian mạng. Cụ thể là:
công dân Việt Nam qua không gian
Thứ nhất, chiến lược “diễn biến
mạng, có những trường hợp ã ược các
hòa bình” trên không gian mạng. Hiện
cơ quan chức năng Việt Nam phát hiện,
nay, các thế lực thù ịch, phản ộng ang
bóc gỡ. Bên cạnh ó, các cơ quan ặc biệt
triệt ể lợi dụng không gian mạng ể tiến
nước ngoài còn triệt ể lợi dụng không
hành các hoạt ộng phá hoại nền tảng tư
gian mạng ể tiến hành các hoạt ộng xâm
tưởng, nhằm thực hiện âm mưu chiến
nhập gián iệp, thu thập tin tình báo
lược “diễn biến hòa bình”, chống phá
chống Việt Nam. Các hoạt ộng này ược
Việt Nam. Chúng chủ yếu sử dụng
tiến hành thông qua các mã ộc, phần
mạng xã hội, phổ biến là Facebook,
mềm gián iệp ược cài sẵn trong các
Youtube ể tuyên truyền, phá hoại nền
phần mềm, ứng dụng, các thiết bị số
tảng tư tưởng, thúc ẩy “tự diễn biến”,
làm quà tặng, bán ra thị trường hoặc có
“tự chuyển hóa” trong nội bộ, từng
thể cài ặt từ xa thông qua Internet. Theo
bước triển khai thực hiện mục tiêu thay
Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính
ổi chế ộ chính trị nước ta. Năm 2020,
Việt Nam (VNCERT), hằng năm có
Bộ Công an ã phát hiện hơn 3.000 trang
hàng triệu mã ộc tấn công các máy tính
mạng có nội dung xấu, trong ó có 31
của Việt Nam, với hàng nghìn virus
trang mạng, blog, 55 kênh Youtube, 49
máy tính mới xuất hiện và hàng trăm
trang fanpage, 765 tài khoản facebook,
website của các cơ quan, doanh nghiệp
149 hội nhóm chống ối cực oan, ăng tải
bị tấn công, xâm nhập.Trên thực tế,
hơn 800.000 bài viết, video, clip có nội
không gian mạng còn là nơi tội phạm
dung xấu, ộc hại. Trong các sự kiện
công nghệ cao tiến hành các hoạt ộng
chính trị quan trọng của ất nước, các thế
gây nhiều thiệt hại cho các cá nhân, tổ
lực thù ịch không ngừng lợi dụng
chức. Phổ biến là các hoạt ộng giả danh
không gian mạng ể tuyên truyền, phá
các cơ quan thực thi pháp luật tiến hành
hoại, phổ biến các quan iểm sai trái, thù
các hoạt ộng lừa ảo qua mạng; lừa ảo
ịch nhằm chống phá Đảng, Nhà nước
qua phương thức kinh doanh a cấp qua ta.
mạng (sử dụng các khoản lợi nhuận lớn lOMoAR cPSD| 59540283
làm “mồi nhử”, lôi kéo số lượng lớn
mạng lõi do các công ty nước ngoài
người dân ầu tư vào các dự án “ảo”, sau
cung cấp và luôn thường trực nguy cơ
ó ánh sập hệ thống ể chiếm oạt tài sản);
bị nước ngoài kiểm soát, giám sát. Phần
giả mạo website của các ngân hàng ể
lớn hạ tầng công nghệ phần cứng của
lừa người truy cập, yêu cầu cung cấp
Việt Nam, từ các hạ tầng lõi cho ến các
thông tin giao dịch trực tuyến, sau ó
thiết bị cá nhân ều nhập từ nước ngoài,
chiếm oạt quyền sử dụng tài khoản
nhiều nhất là từ Trung Quốc và Mỹ.
ngân hàng, chiếm oạt tài sản; chiếm
Các hãng bảo mật và cơ quan chức
quyền iều khiển tài khoản mạng xã hội,
năng nhiều nước, trong ó có Việt Nam
sau ó lừa ảo chiếm oạt tài sản của người
ã chứng minh và cảnh báo về các mã
thân, bạn bè; tổ chức ánh bạc trên mạng
ộc, “cửa hậu” ược cài sẵn trong các
với tổng số tiền lên ến hàng nghìn tỷ
thiết bị trước khi xuất xưởng, cho phép
ồng; tiến hành các hoạt ộng “tín dụng
ối phương có thể truy cập, kiểm soát từ
en” trên mạng, “giang hồ mạng”. Hoạt
xa. Bên cạnh ó, nhiều trang thiết bị
ộng trên của các ối tượng ã làm ảnh
mạng sử dụng trong nước, gồm cả các
hưởng không nhỏ ến an ninh quốc gia
trang thiết bị của các cơ quan, tổ chức
và trật tự, an toàn xã hội.
nhà nước có xuất xứ nước ngoài. Ngoài
Thứ ba, nguy cơ chiến tranh
ra, tình trạng thiếu nguồn nhân lực công
mạng. Thế giới ã và ang ối mặt với
nghệ thông tin chất lượng cao, nhất là
nguy cơ chiến tranh mạng, ó là nguy cơ
về an ninh, an toàn mạng cũng dẫn ến
hiện hữu và trong một thế giới vạn vật
nguy cơ khó kiểm soát ược các vấn ề an
kết nối internet, Việt Nam không nằm
ninh, an toàn mạng. Đáng chú ý, nhận
ngoài vòng xoáy ó. Chính vì vậy, Nghị
thức của một số cấp lãnh ạo, quản lý, ý
quyết số 28-NQ/TW, ngày 25/10/2013,
thức và kỹ năng về an ninh, an toàn
của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI, về
mạng của người sử dụng tại Việt Nam
“Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình
còn hạn chế, trong ó có cả cán bộ thuộc
hình mới” khẳng ịnh, nguy cơ xảy ra
các bộ phận cơ mật, thiết yếu, nắm
khủng bố, chiến tranh mạng, mất an
quyền quản trị các hệ thống quan trọng,
ninh thông tin ngày càng gia tăng.
liên quan ến nhiều bí mật Nhà nước.
Thứ tư, tình trạng mất an ninh, an
toàn thông tin mạng e dọa tới an ninh
quốc gia. Việt Nam ang phụ thuộc vào
thiết bị hạ tầng và hệ thống công nghệ
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng
ịch, phản ộng luôn lợi dụng thành tựu
công nghiệp lần thứ tư, các thế lực thù
khoa học - kỹ thuật ể chống phá Việt
MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG BẢO VỆ AN NINH QUỐC GIA TRÊN
KHÔNG GIAN MẠNG THEO TINH

THẦN ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG lOMoAR cPSD| 59540283
Nam, ặc biệt là gia tăng các hoạt ộng
Hai là làm tốt công tác phòng
tuyên truyền phá hoại nền tảng tư tưởng
ngừa, phát hiện, ấu tranh chống các
của Đảng trên không gian mạng, do ó,
hành vi xâm phạm an ninh quốc gia trên
ể bảo vệ an ninh quốc gia trên không không gian mạng.
gian mạng theo tinh thần Đại hội XIII
Ba là phòng ngừa không ể chiến
của Đảng, cần làm tốt một số nhiệm vụ tranh mạng xảy ra. trọng tâm sau:
Bốn là tăng cường công tác bảo
Một là tiếp tục tăng cường công
ảm an ninh, an toàn thông tin trên
tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức không gian mạng.
cho người dân, nhất là các cán bộ, ảng
viên về âm mưu, hoạt ộng “diễn biến
hòa bình”, phá hoại của các thế lực thù
ịch, phản ộng trên không gian mạng.
Qua những yếu tố ảnh hưởng ến việc bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không
gian mạng nêu trên, Đảng và Nhà nước ã nhìn nhận ược trong giai oạn tới, dự báo
tình hình diễn biến trên không gian mạng diễn ra hết sức phức tạp. Do ó ể chủ ộng
ứng phó, tác chiến trong mọi tình huống nhằm bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không
gian mạng, bảo vệ an ninh mạng, lực lượng tác chiến trên không gian mạng, lực
lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao cần tiếp tục triển khai,
thực hiện có hiệu quả Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trên không
gian mạng và An ninh mạng quốc gia, trọng tâm là Nghị quyết số 29-NQ/TW và
Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Ngoài ra, các lực lượng chiến ấu và các cấp ủy, chính quyền, oàn thể, cơ quan,
ơn vị, doanh nghiệp, trường học và toàn xã hội cần nhận thức rõ vị trí, tầm quan
trọng của công tác bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ an ninh mạng trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kịp thời nhận diện các âm mưu, thủ oạn hoạt
ộng chống phá và tội phạm trên không gian mạng; trên cơ sở ó chủ ộng tạo ra sức ề
kháng trước các luận iệu tuyên truyền, xuyên tạc, kích ộng chống phá của các thế
lực thù ịch và phần tử xấu; luôn ề cao trách nhiệm người ứng ầu trong chỉ ạo và chịu
trách nhiệm về hoạt ộng bảo vệ an ninh thông tin ối với hệ thống thông tin ược giao
phụ trách; xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, an ninh nhân dân trên không gian
mạng, huy ộng sức mạnh của cả hệ thống chính trị, nguồn lực trong nhân dân ể bảo
vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, vô hiệu hóa các luận iệu phản ộng trên
không gian mạng; khẩn trương hoàn thiện, sửa ổi, bổ sung các quy ịnh của pháp luật
nhằm thi hành Luật An ninh mạng; bảo vệ dữ liệu cá nhân; trình tự, thủ tục, thẩm lOMoAR cPSD| 59540283
quyền thu thập chứng cứ từ nguồn iện tử và biện pháp iều tra tố tụng ặc biệt; kịp thời
ban hành những quy ịnh pháp luật quản lý “tiền ảo”, “tài sản ảo”, các loại thẻ thanh
toán dịch vụ viễn thông, trò chơi trực tuyến trái pháp luật… ể áp ứng ược yêu cầu
thời ại và ảm bảo ược chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam, ặc biệt
là ở một môi trường ặc biệt như không gian mạng.
_NHÓM NGHIÊN CỨU B1_