Sinh học 11 Chân trời sáng tạo bài Ôn tập chương 4: Sinh sản ở sinh vật
Câu 1 trang 179 SGK Sinh học 11 Chân trời
Dấu hiệu nào sau đây không phải đặc trưng của sinh sản ở sinh vật?
A, Vật chất di truyền được truyền đạt qua các thế hệ B, Xen kẽ thế hệ
C, Hình thành cơ thể mới D, Điều hòa sinh sản Bài làm B, Xen kẽ thế hệ
Câu 2 trang 179 SGK Sinh học 11 Chân trời
Sinh sản của Rêu thuộc hình thức nào? A, Sinh sản vô tính B, Sinh sản hữu tính C, Sinh sản sinh dưỡng
D, Vừa sinh sản vô tính vừa sinh sản hữu tính Bài làm
D, Vừa sinh sản vô tính vừa sinh sản hữu tính
Câu 3 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Những loài nào sau đây có hình thức sinh sản trinh sinh?
A, Rệp, tò vò, kiến, cá mập đầu búa
B, Ong, kiến, tò vò, cá sấu
C, Ong, kiến, rồng Komodo, cá mập đầu búa
D, Ong, bướm, rồng Komodo, cá mập đầu búa Bài làm
A, Rệp, tò vò, kiến, cá mập đầu búa
Câu 4 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Ngô là loài thực vật có cả hoa đực và hoa cái trên cùng một cây. Hoa đực (bông cờ)
xếp thành chùm ở đỉnh cây, còn hoa cái phát sinh từ chồi nách. Thông thường, vào
mùa sinh sản, hạt phấn từ hoa đực rơi xuống hoa cái cùng cây để thụ phấn và thụ
tinh, sau đó hình thành hạt; hạt này phát triển thành cây con mang đặc điểm di
truyền của chính cây ban đầu. Trong nông nghiệp, người ta thường tạo ra các dòng
ngô bất thụ đực để tránh hiện tượng thụ phấn giữa hoa đực và hoa cái trên cùng
một cây. Ở các dòng ngô bất thụ đực, hoa đực không tạo được hạt phấn hoặc hạt
phấn không có khả năng thụ tinh, còn hoa cái vẫn có khả năng tạo giao tử.
a, Các cây ngô bất thụ đực có khả năng tạo hạt không? Nếu có thì chứng thực hiện
điều đó bằng cách nào?
b, Việc tạo ra các dòng ngô bất thụ đực có ý nghĩa gì đối với nông nghiệp Bài làm
a, Cây ngô bất thụ đực vẫn có thể sinh sản hữu tính vì cây này vẫn còn hoa cái để
kết hợp với giao tử đực do cây bình thường tạo ra. Cây ngô bất thụ đực không tạo
được hạt phấn hữu thụ nên không có ý nghĩa trong công tác chọn giống cây trồng.
b, Cây ngô bất thụ đực được sử dụng trong chọn giống cây trồng nhằm tạo hạt lai
mà không tốn công hủy bỏ nhụy của cây làm bố
Câu 5 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy chú thích Hình 1 và vẽ sơ đồ vòng đời của dương xỉ thể hiện rõ sự xen kẽ giữa
sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính Bài làm Chú thích Hình 1:
(1) Thể giao tử: Hợp tử phát triển thành thể bào tử mới và một cây non lớn lên từ túi
trứng của cây mẹ là thể giao tử
(2) Thể bào tử trưởng thành (2n)
(3) Ổ túi bài tử ở mặt dưới lá. Mỗi ổ là một cụm túi bào tử (4) Túi bào tử (5) Phát tán bào tử (6) Thể giao tử non
(7) Túi trứng có chứa trứng
(8) Thể giao tử trưởng thành (9) Tinh trùng
Sơ đồ vòng đời của dương xỉ:
Câu 6 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy nêu một số thành tựu của thụ tinh nhân tạo trong chăn nuôi và trong sinh sản ở người ở nước ta Bài làm
- Thụ tinh ống nghiệm IVF ở người
- Thụ tịnh nhân tạo được áp dụng trên lợn vào năm 1958, trên bò vào năm 1960,
trên trâu vào năm 1961, trên ngựa vào năm 1964. Năm 1970, cơ sở đông lạnh tinh
dịch bò dạng viên được xây dựng tại Moncada thuộc huyện Ba Vì, thành phố Hà
Nội. Năm 1986, Viện Chăn nuôi đã ứng dụng thành công thụ tinh nhân tạo trên gà,
năm 1990 trên ngỗng, năm 1991 ứng dụng cho lai xa giữa ngan và vịt, năm 1995
ứng dụng trên cho dê, năm 1997 ứng dụng trên chó nghiệp vụ. Đến nay, thụ tinh
nhân tạo được áp dụng rộng rãi trong chăn nuôi lợn và bò.
Câu 7 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy đề xuất các biện pháp hạn chế mang thai, nạo phá thai ở tuổi vị thành niên Bài làm
- Phương pháp tránh thai phù hợp nhất cho lứa tuổi này là bao cao su, viên thuốc
tránh thai loại phối hợp và thuốc ngừa thai khẩn cấp.
- Tuyên truyền vận động, truyền thông, giáo dục về các biện pháp tránh thai hiện đại,
phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và các nội dung liên quan cho người cung cấp
dịch vụ, người được phá thai và vị thành niên, thanh niên.
- Kiểm soát, quản lý chặt chẽ dịch vụ phá thai tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;phá
thai bằng thủ thuật, phá thai nội khoa bằng thuốc chỉ được thực hiện tại cơ sở khám
bệnh, chữa bệnh đủ điều kiện hoạt động, có cung cấp dịch vụ phá thai theo chỉ định của bác sỹ chuyên khoa.
Câu 8 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy liệt kê tên một số động vật có khả năng tái sinh phần cơ thể đã mất (đuôi, chân) Bài làm
Một số động vật như tôm, cua, thằn lằn có thể tái sinh các phần cơ thể bị mất vì: Ở
những động vật này, tại vị trí xảy ra tổn thương có các tế bào gốc tiến hành phân
chia để tạo thành các tế bào mới, các tế bào này tiến hành biệt hóa để tái tạo các mô, cơ quan bị mất đi.
Câu 9 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy thống kê thời gian mang thai của một số động vật và cho biết thời gian mang
thai có tỉ lệ thuận với trọng lượng cơ thể của con non khi mới sinh ra không? Bài làm - Thú có túi: 12 ngày - Chuột: 3 tuần - Thỏ: 1 tháng - Chó: 58-68 ngày - Người: 9 tháng 10 ngày
- Tê giác: 1 năm 6 tháng 12 ngày
- Voi châu Á: 2 năm 1 tháng
Thời gian mang thai không tỉ lệ thuận với trọng lượng cơ thể con non khi mới sinh ra
Câu 10 trang 180 SGK Sinh học 11 Chân trời
Hãy tìm hiểu thực trạng nạo phá thai ở nước ta và đề xuất biện pháp phòng tránh Bài làm
- Thực trạng: Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội, tình trạng nạo phá thai
cũng đang tăng theo trong giới trẻ chưa lập gia đình, chiếm gần 30% tổng số ca phá
thai. Đặc biệt, có tới 53% phá thai muộn, không an toàn và phá thai trên 1 lần, cũng
không thiếu những bạn nữ là học sinh, sinh viên đã hai lần chối bỏ đứa con của
mình. Con số nạo phá thai thật đáng báo động. Vấn đề này không chỉ nhức nhối ở
thực trạng nạo phá thai ở trẻ vị thành niên, mà còn ở tình trạng phá thai chung trong
nữ giới nước ta cũng rất cao. Theo số liệu từ Viện Sức khỏe sinh sản và gia đình,
Việt Nam là một trong 3 nước có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới, trung bình mỗi
ngày có 20 ca nạo phá thai, trong đó 30-40% người phá thai là các bạn học sinh, sinh viên và công nhân. - Biện pháp + Về phía giới trẻ
Mỗi bạn trẻ chúng ta phải trang bị kiến thức giới tính cho mình. Không nên tự tìm
hiểu qua bạn bè thiếu kiến thức hay qua những thước phim không lành mạnh,
không nên coi thường việc giáo dục giới tính. Các bạn trẻ có thể đến các trung tâm
tư vấn có uy tín hoặc nhờ những người hiểu biết giúp đỡ. Đồng thời, các bạn nên
giữ ranh giới với người khác phái, nhất là các bạn đang yêu. Người xưa thường nói:
“Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén” hay “ Khôn ba năm dại một giờ”. Các bạn trẻ nên
tham gia các đoàn hội, tạo một sân chơi lành mạnh và nói không với việc nạo phá thai. + Về phía gia đình
Trước tiên, gia đình phải là chỗ dựa vững chắc cho con cái, đặc biệt là ở độ tuổi mới
lớn các em cần sự quan tâm nhiều hơn về việc giáo dục về giới tính, nhất là vai trò
của người mẹ trong việc giáo dục con gái trước ngưỡng cửa của tuổi dậy thì. Cha
mẹ cần đóng vai trò không chỉ là người thầy mà còn là người bạn thân để con cái tin
tưởng chia sẻ những điều khó nói... + Về phía xã hội
Chúng ta cần đầu tư nhiều hơn nữa cho vị thành niên/thanh niên vì lợi ích của chính
các em. Các em được học hành và khỏe mạnh sẽ có nhiều cơ hội để phát huy hết
tiềm năng của mình, đồng thời sẽ có nhiều cơ hội để nhận các quyền mà mình được
hưởng. Các em có thể tự giúp mình và gia đình của mình thoát khỏi đói nghèo. Các
em sẽ chính là động lực tạo ra những sự thay đổi cho cộng đồng và cho thế hệ tương lai.
Tăng cường việc đưa giáo dục giới tính vào nhà trường, vào sinh hoạt vui chơi.
Đồng thời, cần có biện pháp ngăn chặn nạo phá thai trái phép. Đó sẽ là một "lá
chắn" quan trọng trong việc đưa các em thoát khỏi viễn cảnh phải làm mẹ sớm.
--------------------------------------------------------