So sánh cương lĩnh chính trị và chính cương chính trị | Câu hỏi tự luận Lịch sử Đảng | Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

So sánh chính cương sách lược vắn tắt và luận cương tháng 10 *Bối cảnh ra đời
Chính cương, sách lược vắn tắt (cương lĩnh chính trị)
Năm 1929, bối cảnh trong nước và quốc tế có diễn biến phức tạp. Các phong trào
công nhân và phong trào yêu nước phát triển mạnh. Trong đó giai cấp công nhân
thật sự trở thành một lực lượng tiên phong.
Ở nước ta, ba tổ chức cộng sản lần lượt xuất hiện đã thúc đẩy phong trào cách mạng
phát triển. Song cả ba tổ chức đều hoạt động riêng rẽ, công kích lẫn nhau, tranh
giành ảnh hưởng trong quần chúng. Điều đó gây trở ngại lớn cho phong trài cách
mạng. Với tư cách là phái viên của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc về Hương
Cảng (Trung Quốc). Triệu tập hội nghị thống nhất các tổ chức cộng sản họp từ ngày
6/1 đến ngày 7/2/1930. Đồng thời tuyên bố thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội
nghị thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ vắn tắt của Đảng do
Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Gọi chung là cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng. Luận cương chính trị
Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1930 tác động mạnh mẽ đến Việt Nam. Đời sống
nhân dân lâm vào chốn cùng cực, mâu thuẫn dân tộc ngày càng gay gắt. Thêm vào
đó, thực dân Pháp tiến hành cuộc khủng bố trắng sau khởi nghĩa Yên Bái càng đẩy
mâu thuẫn dâng cao. Đảng cộng sản vừa ra đời phát động và lănh đạo được một
cao trào cách mạng rộng lớn, với đỉnh cao là Xô viết Nghệ - Tĩnh. Để tăng cường sự
lănh đạo của Đảng đối với phong trào cách mạng, Hội nghị lần thứ nhất của Ban
Chấp hành Trung ương Đảng 10/1930 được triệu tập. Hội nghị thông qua Luận
cương chính trị do đồng chí Trần Phú khởi thảo. *Điểm giống nhau
-Về phương hướng chiến lược của cách mạng, cả 2 văn kiện đều xác định được
tính chất của cách mạng Việt Nam là: Cách mạng tư sản dân quyền và thổ địa cách
mạng, bỏ qua giai đoạn tư bản chủ nghĩa để đi tới xã hội cộng sản, đây là 2 nhiệm vụ
cách mạng nối tiếp nhau không có bức tường ngăn cách. Phương hướng chiến lược đã
phản ánh xu thế của thời đại và nguyện vọng đông đảo của nhân dân Việt Nam.
-Về nhiệm vụ cách mạng, đều là chống đế quốc, phong kiến để lấy lại ruộng đất
và giành độc lập dân tộc.
-Về lực lượng cách mạng, chủ yếu là công nhân và nông dân. Đây là hai lực lượng
nòng cốt và cơ bản đông đảo trong xã hội góp phần to lớn vào công cuộc giải phóng dân tộc nước ta.
-Về phương pháp cách mạng, sử dụng sức mạnh của số đông dân chúng Việt Nam
cả về chính trị và vũ trang nhằm đạt mục tiêu cơ bản của cuộc cách mạng là đánh đổ đế
quốc và phong kiến, giành chính quyền về tay công nông.
-Về vị trí (quan hệ) quốc tế, cách mạng Việt Nam là một bộ phận khăng khít với
cách mạng thế giới đã thể hiện sự mở rộng quan hệ bên ngoài, tìm đồng minh cho mình.
-Sự giống nhau trên là do cả hai văn kiện đều thấm nhuần chủ nghĩa Mác-Lênin
và cách mạng vô sản chịu ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại năm 1917. *Điểm khác nhau Cương lĩnh chính trị Luận cương chính trị Người biên soạn Nguyễn Ái Quốc Trần Phú Đảng lãnh đạo ĐCS VN ĐCS Đông Dương Phạm vi cách mạng VN Đông Dương
- Một là, xác định kẻ thù và nhiệm vụ, mục tiêu của cách mạng: Trong cương lĩnh
chính trị xác định kẻ thù, nhiệm vụ của cách mạng là đánh đổ giặc Pháp sau đó mới
đánh đổ phong kiến và tay sai phản cách mạng (nhiệm vụ dân tộc và dân chủ). Nhiệm vụ
dân tộc được coi là nhiệm vụ trọng đại của cách mạng, nhiệm vụ dân chủ cũng dựa vào
vấn đề dân tộc để giải quyết.
Như vậy mục tiêu của cương lĩnh xác định:
- Chống đế quốc và tay sai, giành độc lập dân tộc.
Trong Luận cương chính trị thì xác định phải “tranh đấu để đánh đổ các di tích phong
kiến, đánh đổ các cách bóc lột theo lối tiền tư bản và để thực hành thổ địa cách mạng
cho triệt để” và “đánh đổ đế quốc chủ nghĩa Pháp, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc
lập”. Như vậy luận cương xác định, lật đổ phong kiến, tay sai rồi mới lật đổ Pháp.
Nhiệm vụ chiến lược dân chủ và dân tộc được tiến hành cùng một lúc có quan hệ khăng
khít với nhau. Việc xác định nhiệm vụ như vậy của Luận cương đã đáp ứng những yêu
cầu khách quan đồng thời giải quyết hai mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam lúc đó
là mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp đang ngày càng sâu sắc.
Tuy nhiên, Luận cương chưa xác định được kẻ thù, nhiệm vụ hàng đầu ở một nước
thuộc địa nửa phong kiến nên không nêu cao vấn đề dân tộc lên hàng đầu đó là nêu cao
vấn đề đấu tranh giai cấp, vấn đề cách mạng ruộng đất.
- Hai là, về lực lượng cách mạng: Trong Cương lĩnh chính trị xác định lực lượng
cách mạng là giai cấp công nhân và nông dân liên minh
nhưng bên cạnh đó cũng phải
đoàn kết với tiểu tư sản lợi dụng hoặc trung lập phú nông, trung nông, tiểu địa chủ , và tư
bản Việt Nam chưa rõ mặt phản cách mạng. Ngoài việc xác định lực lượng nòng cốt của
cách mạng là giai cấp công nhân thì cương lĩnh cũng phát huy được sức mạnh của cả
khối đoàn kết dân tộc, hướng vào nhiệm vụ hàng đầu là giải phóng dân tộc. Với Luận
cương thì xác định giai cấp vô sản và nông dân là hai động lực chính của cách mạng
mạng tư sản dân quyền, trong đó giai cấp vô sản là đông lực chính và mạnh, là giai cấp
lãnh đạo cách mạng, nông dân có số lượng đông đảo nhất, là một động lực mạnh của
cách mạng, còn những giai cấp và tầng lớp khác ngoài công nông như tư sản thương
nghiệp thì đứng về phía đế quốc chống cách mạng, còn tư sản công nghiệp thì đứng về
phía quốc gia cải lương và khi cách mạng phát triển cao thì họ sẽ theo đế quốc. *Kết luận
- Hai cương lĩnh trên cùng với sự thống nhất về tổ chức có ý nghĩa hết sức to lớn
cùng với sự ra đời của Đảng ta, là sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên có tính chất quyết định
cho những bước phát triển nhảy vọt trong tiến trình lịch sử của dân tộc ta. Chúng là nền
tảng cho những văn kiện nhằm xây dựng, phát triển và hoàn thiện hệ thống lý luận, tư tưởng.
Tóm lược lại về sự khác nhau Cương lĩnh chính trị Luận cương chính trị Người biên soạn Nguyễn Ái Quốc Trần Phú Đảng lãnh đạo ĐCS VN ĐCS Đông Dương Phạm vi cách mạng VN Đông Dương cách mạng tư sản dân
làm tư sản dân quyền cách
quyền, phát triển bỏ qua Nội dung cách mạng
mạng và thổ địa cách mạng
thời kỳ tư bản chủ nghĩa,
để đi tới xă hội cộng sản
tiến thẳng lên con đường xă hội chủ nghĩa
Đánh đổ Pháp rồi mới đánh
Lật đổ phong kiến tay sai Tiến trình cách mạng đổ phong kiến, tay sai rồi mới lập đổi Pháp Mâu thuẫn giai cấp, phong Mâu thuẫn chủ yếu Mâu thuẫn dân tộc kiến
Chống đế quốc và tay sai, Nhiệm vụ chủ yếu Chống phong kiến giành giành độc lập dân tộc ruộng đất
Chủ yếu là công nhân, nông
dân, trí thức; lôi kéo, lợi Giai cấp công nhân, nông Lực lượng cách mạng
dụng phú nông, trung, tiểu dân địa chủ và tư sản Nhận xét
Như vậy, Cương lĩnh và Luận cương đều là những văn kiện có nghĩa quan trọng đối với
phong trào cách mạng ở Việt Nam. Luận cương chính trị kế thừa Cương lĩnh ở những
điểm chủ yếu. Xác định được nhiều vấn đề thuộc về chiến lược cách mạng. Tuy nhiên do
nhận thức và bối cảnh thực tiễn khác nhau, hai vàn bản có những nét khác biệt.
Cương lĩnh chính trị tháng 2/1930
Cương lĩnh thể hiện sự vận dụng đúng đắn sáng tạo, nhạy bén chủ nghĩa Mác-Lênin vào
hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. Kết hợp nhuần nhuyễn chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa
quốc tế vô sản. Giữa tư tưởng của chủ nghĩa cộng sản và thực tiễn cách mạng Việt Nam.
Phản ánh đầy đủ, súc tích các luận điểm cơ bản của cách mạng Việt Nam. Nó phù
hợp với xu thế phát triển của thời đại mới, đáp ứng yêu cầu khách quan của lịch sử.
Trong đó, thể hiện bản lĩnh chính trị độc lập, tự chủ sáng tạo trong việc đánh giá đặc
điểm, tính chất xă hội thuộc địa nửa phong kiến Việt Nam. Cương lĩnh chỉ rõ những mâu
thuẫn cơ bản và chủ yếu của dân tộc Việt Nam lúc đó. Giương cao ngọn cờ độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xă hội. Đồng thời đánh giá đúng đắn, sát thực vai trỏ và thái độ của các
lực lượng đối với cách mạng. Thành lập mặt trận dân tộc thống nhất dưới sự lănh đạo
của Đảng. Trên cơ sở liên minh công - nông - tri thức. Những văn kiện dù "vắn tắt"
nhưng phản ánh vấn đề cơ bản trước mắt và lâu dài cho cách mạng Việt Nam. Đưa cách
mạng Việt Nam sang một trang sử mới.x
Như vậy, cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng là cương lĩnh cách mạng giải phóng dân
tộc đúng đắn và sáng tạo. Nhuần nhuyễn về quan điểm giai cấp. Thấm đượm tính dân
tộc và tính nhân văn với tư tưởng cốt lối là Độc lập - Tự do cho dân tộc.
Luận cương chính trị tháng 10/1930
Luận cương chính trị tháng 10-1930 ra đời đă xác định nhiều vấn đề cơ bản về chiến
lược cách mạng. Về cơ bản thống nhất với nội dung của Chính cương vắn tắt, sách lược
vắn tắt của Hội nghị thành lập Đảng tháng 2-1930.
Tuy nhiên, do tư tưởng nóng vội, tả khuynh, chưa nhận thức đầy đủ về thực tiễn cách
mạng Việt Nam. Đồng thời, vận dụng máy móc quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin,
luận cương đã bộc lộ một số hạn chế. Trong đó, chưa nêu rõ được mâu thuẫn chủ yếu
của xã hội Đông Dương. Không nhấn mạnh nhiệm vụ giải phóng dân tộc. Luận cương
còn nặng về đấu tranh giai cấp và cách mạng ruộng đất. Đánh giá không đúng khả năng
tham gia cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc. Khả năng lôi kéo bộ phận trung, tiểu
địa chủ tham gia mặt trận dân tộc chống đế quốc và tay sai. Vi thế, chưa đoàn kết dân tộc rộng rãi. Kết luận
Nhin chung, Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng đúng đắn và hoàn thiện hơn so với
Luận cương. Nguyễn Ái Quốc có cái nhìn liền mạch hơn khi chỉ rố được mât thuẫn cấp
thiết nhất. Còn Trần Phú tuy khởi thảo chi tiết hơn nhưng chỉ tập trung vào vấn đề giai
cấp. Cả hai văn kiện tuy có nhiều điểm khác biệt, song, đều đóng vai trò rất lớn. Đó là
sự chuẩn bị tất yếu. Có tính chất quyết định cho những bước phát triển nhảy vọt trong
tiến trinh lịch sử của dân tộc ta. Đồng thời là nền tảng cho việc xây dựng, phát triển và
hoàn thiện lí luận, tư tưởng ngày nay. *Nguồn
-Bồi dưỡng học sinh giỏi lịch sử 12
-https://hoatieu.vn/so-sanh-luan-cuong-chinh-tri-voi-cuong-linh-chinh-tri-160965?
fbclid=IwAR010CB6Da2dbQ717xABEjwWEWR—RMjtPiXX0eFP- E5Z0jO18CLD- M8Rmg
- https://giaovienvietnam.com/so-sanh-noi-dung-cuong-linh-chinh-tri-dau-tien-cua-
dang-va-luan-cuong-chinh-tri-thang-10-nam-1930-cua-
dang/#Cuong_linh_chinh_tri_dau_tien_cua_Dang_ra_doi_khi_nao