Soạn bài Bạch tuộc | Ngữ văn 7 sách Cánh diều

Soạn bài Bạch tuộc
Soạn Văn 7 bài Bạch tuộc phần Chuẩn bị
1. Tác giả viết về ai, về sự kiện (đề tài) gì?
2. Những yếu tố nào của văn bản cho biết tính chất tưởng tượng về một
tương lai rất xa so với thời điểm tác phẩm ra đời?
3. Những yếu tố nào cho thấy người viết có những hiểu biết và dựa vào
thành tựu của khoa học, không có các yếu tố thần kì, siêu nhiên như
truyền truyền thuyết, cổ tích?
4. Đọc trước đoạn trích Bạch thuộc và tìm hiểu thêm thông tin về tác giả
Giuy Véc-nơ, một trong những người được coi là “cha đẻ” của thể loại
truyện khoa học viễn tưởng.
Hướng dẫn trả lời:
1. Tác giả viết về cuộc chiến giữa những người trên tàu No-ti-lớt và bạch
tuộc dưới đáy đại dương.
2. Yếu tố của văn bản cho biết tính chất tưởng tượng về một tương lai rất
xa so với thời điểm tác phẩm ra đời là con tàu No-ti-lớt có khả năng lặn
sâu tới đáy biển và những tiện nghi có trong con tàu.
3. Yếu tố cho thấy người viết có những hiểu biết và dựa vào thành tựu
của khoa học, không có các yếu tố thần kì, siêu nhiên như truyện truyền
thuyết, cổ tích là những dẫn chứng có thật trong thực tế và căn cứ logic
về cách mà con tàu hoạt động cùng các thiết bị có trên tàu.
4. Đọc trước văn bản Bạch tuộc và tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Giuyn Véc-nơ
- Giuyn Véc-nơ (8/2/1828 - 24/3/1905), là nhà văn người Pháp nổi tiếng.
- Phong cách sáng tác: đi tiên phong trong thể loại văn học Khoa học viễn
tưởng và được coi là một trong những “Cha đẻ” của thể loại này
- Tác phẩm tiêu biểu: Hành trình vào tâm Trái Đất (1864), Hai vạn dặm
dưới biển (1870), Vòng quanh thế giới trong 80 ngày (1873)
Soạn Văn 7 bài Bạch tuộc phần Đọc hiểu
Trả lời câu hỏi giữa bài
Câu 1 (trang 61 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Từ nhan đề Bạch tuộc, em hãy
dự đoán nội dung chính của văn bản.
Hướng dẫn trả lời:
- Em dự đoán nội dung chính của văn bản là sẽ miêu tả về những con
bạch tuộc ở ngoài đại dương và sự va chạm giữa các nhà thám hiểm với
những con bạch tuộc này.
Câu 2 (trang 61 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Lời kể của nhân vật “tôi" ở đây có tác dụng gì?
Hướng dẫn trả lời:
Lời kể của nhân vật “tôi" về các thuyền trưởng từng bắt bạch tuộc có tác
dụng dẫn dắt vào sự việc sắp diễn ra: sự xuất hiện của con bạch tuộc.
Câu 3 (trang 61 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Chú ý các số từ trong phần này.
Hướng dẫn trả lời:
Các số từ trong phần này: sáu mét, tám vòi, hai hàm răng như mỏ vẹt.
Câu 4 (trang 62 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Hình dung con Bạch tuộc qua
miêu tả của nhân vật tôi.
Hướng dẫn trả lời:
Con Bạch tuộc qua miêu tả của nhân vật tôi: là con quái vật khổng lồ mắt
màu xanh, thân hình thoi và đổi màu từ xám sang nâu đỏ. Con bạch tuộc
dài chừng 8m, có 8 râu dài uốn cong, hàm răng nhọn rung lên bần bật,
thân hình là khối thịt tầm 20, 25 tấn.
Câu 5 (trang 62 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Chuyện gì xảy ra với con tàu?
Hướng dẫn trả lời:
Con tàu gặp phải vật cản, đó chính là những con bạch tuộc.
Câu 6 (trang 62 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Tìm hiểu nghĩa của từ “giáp chiến”.
Hướng dẫn trả lời:
- Nghĩa của từ “giáp chiến”: giáp là tiếp giáp, nối liền, chiến là đánh, vậy
giáp chiến có nghĩa là đánh nhau gần.
Câu 7 (trang 63 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Chú ý hành động của các nhân vật
Hướng dẫn trả lời:
Hành động của các nhân vật:
- Nét: cầm dao nhọn, xông đến, phóng lao nhọn, phóng mũi lao vào kẻ thù.
- Tôi và Công- xây: cầm rìu, lao tới.
- Nê- mô: lấy rìu chặt phăng cái vòi, chặt đứt luôn cái vòi, lao tới.
Câu 8 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Cuộc giáp chiến kết thúc thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
- Cuộc giáp chiến kết thúc: lũ bạch tuộc chiến bại, phần bị chết, phần bị
thương, phải bỏ chiến trường mà lẩn xuống biển.
Câu 9 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 Tập 1): Tại sao mắt Nê-mô ứa lệ?
Hướng dẫn trả lời:
- Mắt Nê –mô ứa lệ là vì thương người đồng hương đã bị bạch tuộc cuốn đi mất.
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Đoạn trích Bạch tuộc kể lại sự kiện gì? Theo em, tình huống nào trong
văn bản được mô tả hấp dẫn nhất? Hướng dẫn giải:
- Đoạn trích Bạch tuộc kể lại sự kiện tàu No-ti-lớt gặp và chiến đấu với
những con quái vật bạch tuộc khổng lồ ở quần đảo Lu-cai.
- Theo em, tình huống hấp dẫn nhất được mô tả trong văn bản là tình
huống giáp chiến của thủy thủ tàu No-ti-lớt với những con quái vật bạch tuộc
Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Nêu ra một số chi tiết cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về bạch tuộc. Hướng dẫn giải:
Một số chi tiết trong văn bản cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về bạch tuộc:
- Bạch tuộc dài tám mét, mắt màu xanh xám nhìn thẳng không động đậy
với tám chân mọc dài gấp đôi thân và luôn uốn cong.
- Hai hàm răng bạch tuộc cứng cáp, giống cái mỏ vẹt bằng sừng, nhọn và
rung lên bần bật mỗi khi thò ra khỏi mồm.
- Thân hình đồ sộ nặng hai mươi, hai lăm tấn, màu sắc thay đổi từ xám chỉ sang nâu đỏ.
→ Có thể thấy, đây là một con bạch tuộc khổng lồ với các bộ phận đáng
sợ, đe dọa trực tiếp tới tính mạng của người trên tàu cũng như các sinh
vật khác dưới đáy đại dương
Câu 3 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Những chi tiết nào trong đoạn trích Bạch tuộc cho thấy người viết có
những hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học? Hướng dẫn giải:
Những chi tiết trong đoạn trích Bạch tuộc cho thấy người viết có những
hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học:
- Tác giả đưa ra những miêu tả về thiên nhiên như: từ đáy biển nổi lên
những mỏm đá lớn dựng đứng, phủ đầy những loài tảo khổng lồ.
- Kể ra một số thiết bị trên tàu với đặc điểm và chức năng phù hợp logic,
là thành tựu của các môn khoa học như: các loại súng bắn, tàu chạy bằng
chân vịt, khả năng lặn sâu và chiến đấu của con tàu,...
Câu 4 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện
trong câu chuyện như thế nào? Hướng dẫn giải:
Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện qua
việc mọi người cùng nhau dùng vũ khí chiến đấu với con quái vật, không
ai nề hà run sợ hay lùi bước. Tình yêu thương còn thể hiện qua thái độ
nuối tiếc, xót thương khi có người bị mất tích sau cuộc chiến khốc liệt.
Câu 5 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Nhân vật nào trong văn bản Bạch tuộc để lại cho em nhiều ấn tượng nhất?
Hãy miêu tả (khoảng 4-5 dòng) hoặc vẽ trên giấy chân dung nhân vật này Hướng dẫn giải:
Nhân vật mà em ấn tượng nhất trong văn bản là thuyền trưởng Nemo.
Trong tưởng tượng của em, Nemo là một người đàn ông cao lớn, khỏe
mạnh với vầng trán cao và ánh mắt sáng. Ông đã điều khiển cả con tàu,
yêu thương gắn bó từng con người và bộ phận của chiếc tàu kỳ diệu đã
giúp họ khám phá vô số những bí mật dưới đáy đại dương.
Câu 6 (trang 64 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Từ câu chuyện trên, em rút ra bài học gì khi gặp những tình huống khó
khăn và thử thách nguy hiểm trong cuộc sống? Hướng dẫn giải:
Câu chuyện tiếp thêm dũng khí, dạy em bài học về lòng dũng cảm, kiên
cường và tinh thần đồng đội khi gặp những tình huống khó khăn thử
thách trong cuộc sống. Chỉ cần kiên trì và đoàn kết cùng chiến đấu, chúng
ta sẽ có sức mạnh phi thường để vượt qua hoạn nạn.
Document Outline

• Soạn bài Bạch tuộc
• Soạn Văn 7 bài Bạch tuộc phần Chuẩn bị
• Soạn Văn 7 bài Bạch tuộc phần Đọc hiểu
  • Trả lời câu hỏi giữa bài
  • Trả lời câu hỏi cuối bài