Đề bài: Đọc văn bản sau, chọn phương án đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu
5) và trả lời các câu hỏi (từ câu 6 đến câu 10)
CẢNH VUI CÙA NHÀ NGHÈO
Trong trần thế cảnh nghèo là khổ
Nỗi sinh nhai khốn khó qua ngày
Quanh năm gạo chịu tiền vay
Vợ chồng lo tính hôm rày, hôm mai
Áo lành rách vá may đắp điếm
Nhà ở thuê chật hẹp quanh co
Tạm yên, đủ ấm, vừa no
Cái buồn khôn xiết, cái lo khôn cùng
Con đi học, con bồng, con dắt
Lớn chưa khôn, lắt nhắt thơ ngây
Hôm hôm lớn bé sum vầy
Cũng nên vui vẻ mà khuây nỗi buồn. [...]
Tan buổi học, mẹ ngồi tựa cửa
Mắt trông con đứa đứa về dần
Xa xa con đã tới gần
Các con về đủ quây quần bữa ăn
Cơm dưa muối khó khăn mới có
Của không ngon, nhà khó cũng ngon
Khi vui câu chuyện thêm giòn
Chồng chồng, vợ vợ, con con một nhà [...]
Con nhà khó nhiều khi vất vả
Ngoài học đường thư thả được đâu
Khi thời quẩy nước tưới rau
Chợ tan đón gánh theo sau mẹ già
Việc giấy bút vẫn là đi học
Cảnh gia đình khó nhọc nhường ai
Ví chăng có chí, có tài
Khi nên trời cũng cho người làm nên
Khắp xã hội nghèo hèn ai đó
Mẹ thương con thời cố công nuôi
Những con nhà khó kia ơi
Có thương cha mẹ thời vui học hành
Cũng chẳng kể thành danh lúc khác
Trời đã cho bước bước càng hay
Nghèo mà học được như nay
Vinh hoa chưa dễ sánh tày cái vui [...]
(Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu, trích Tuyển tập Tản Đà, NXB Văn học, 1986)
Câu 1 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Cảnh vui của nhà nghèo được viết theo thể thơ nào?
A. Thất ngôn bát cú
B. Lục bát biến thể
C. Thất ngôn xen lục ngôn
D. Song thất lục bát Trả lời: Chọn đáp án D
Câu 2 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Bài thơ thể hiện tâm trạng chủ yếu
nào của nhân vật trữ tình?
A. Xót xa, buồn tủi vì cuộc sống nghèo khổ
B. Lo lắng về chuyện học hành của trẻ em nghèo
C. Vui vì nhà nghèo mà ấm cúng, con cái chăm ngoan.
D. Tin tưởng vào sự vươn lên của các gia đình nghèo. Trả lời: Chọn đáp án A
Câu 3 trang 30 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Nhận xét nào đúng với những câu
thơ sau: “Cơm dưa muối khó khăn mới có/ Của không ngon, nhà khó cũng ngon. /
Khi vui câu chuyện thêm giòn. / Chồng chồng, vợ vợ, con con một nhà”?
A. Câu song thất tái hiện cuộc sống đạm bạc, câu lục bát thể hiện thái độ vui vẻ,
đoàn kết trong gia đình.
B. Câu song thất trình bày nguyên nhân, câu lục bát lí giải kết quả với những điều
bất ngờ, khác biệt.
C. Câu song thất miêu tả sự vất vả, câu lục bát bộc lộ những nỗ lực đáng quý của con người.
D. Câu song thất khắc họa nỗi buồn với những chạnh lòng, câu lục bát bộc lộ niềm vui đan xen. Trả lời: Chọn đáp án D
Câu 4 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Phương án nào dưới đây nhận xét
đúng về việc sử dụng từ ngữ trong bài thơ?
A. Dùng nhiều điển cố, điển tích phức tạp
B. Ngôn ngữ phóng đại, hài hước.
C. Từ ngữ mộc mạc, gần gũi
D. Dùng từ ngữ Hán Việt nhiều hơn thuần Việt. Trả lời: Chọn đáp án C
Câu 5 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Điểm giống nhau giữa bài thơ Khóc
Dương Khuê và bài Cảnh vui của nhà nghèo là gì?
A. Cùng viết về niềm vui, nỗi buồn trong lúc khó khăn.
B. Cùng viết về tình cảm đáng quý trong gia đình.
C. Cùng sử dụng thể thơ song thất lục bát
D. Cùng mở đầu bài thơ bằng câu lục bát Trả lời: Chọn đáp án C
Câu 6 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Nội dung chính của bài thơ có liên
quan gì đến nhan đề Cảnh vui của nhà nghèo? Trả lời:
- Nội dung chính của bài thơ: đưa ra những hình ảnh miêu tả hoạt động và cảm xúc
của những người thuộc gia đình nghèo, tuy thiếu thốn, khó khăn về vật chất, có lúc
xót xa, buồn tủi cho hoàn cảnh của mình, nhưng lúc nào cũng nhen nhóm những
niềm vui bình dị của cuộc sống
→ Nhan đề "Cảnh vui của nhà nghèo" chính là ý nghĩa tích cực, nhân văn của bài
thơ được thể hiện trong nội dung trên
Câu 7 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Hãy tìm các từ láy từ dòng 19 đến
dòng 28 và cho biết tác dụng của chúng trong đoạn thơ. Đang cập nhật...
Câu 8 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Nhận xét về vần và nhịp của bài thơ. Đang cập nhật...
Câu 9 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Theo em, cái vui của cảnh nhà nghèo
được thể hiện qua bài thơ là gì? Đang cập nhật...
Câu 10 trang 31 Ngữ Văn 9 Tập 1 Cánh Diều: Em thích nhất câu thơ nào trong bài
Cảnh vui của nhà nghèo? Vì sao? Đang cập nhật...