Soạn bài Chuyện cơm hến | Ngữ văn 7 tập 1 Kết nối tri thức

Soạn bài Chuyện cơm hến trang 111 lớp 7 Kết nối tri thức
A. Soạn bài Chuyện cơm hến: Trước khi đọc
Câu 1 trang 111 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Mỗi vùng miền trên thế giới đều có những nét riêng trong phong cách ẩm thực. Hãy chia
sẻ hiểu biết của em về vấn đề này.
Hướng dẫn trả lời: Gợi ý:
- Nhật Bản là quốc gia ưa chuộng cách chế biến thực phẩm tươi sống, ít sử dụng các gia
vị để giữ nguyên hương vị của thức ăn. Họ rất nổi tiếng với các món sushi và sashimi.
- Ấn Độ là quốc gia nổi tiếng với rất nhiều các loại gia vị và hương liệu sử dụng trong chế
biến thực phẩm. Vì vậy, thức ăn của họ nổi tiếng với các màu sắc bắt mắt và hương vị
đặc trưng, nồng đậm. Tiêu biểu là các món cà ri Ấn và súp.
- Hàn Quốc là quốc gia sử dụng nhiều các loại ớt trong chế biến thực phẩm. Hầu như
mọi món ăn của họ đều có màu đỏ và sử dụng ớt. Nổi tiếng nhất chính là món kimchi với
rất nhiều thể loại.
Câu 2 trang 111 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Nếu được yêu cầu giới thiệu về một món ăn đặc sản ở quê em, em sẽ chọn món nào?
Hướng dẫn trả lời:
Gợi ý: Em sẽ giới thiệu món bánh chưng. Một món ăn truyền thống đặc sắc của nước ta
và mỗi dịp xuân về. Vì đây không chỉ là một món ăn ngon, mà còn chứa đựng các giá trị
văn hóa của đất nước ta.
B. Soạn bài Chuyện cơm hến: Đọc văn bản
Suy luận trang 112 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Tác giả là người vùng nào? Chi tiết nào cho thấy điều đó?
Hướng dẫn trả lời:
• Tác giả là người Huế
• Chi tiết cho thấy điều đó là: "Tôi xin giới thiệu một ngày “Hạnh phúc trời hành”
của dân Huế tui, bắt đầu bằng món cơm hến"
C. Soạn bài Chuyện cơm hến: Sau khi đọc
Câu 1 trang 115 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Những chi tiết nào cho thấy cơm hến là món ăn bình dân?
Hướng dẫn trả lời:
Những chi tiết cho thấy cơm hến là món ăn bình dân là:
- Nguyên liệu: đều là những thứ dễ tìm, dễ nấu và giá thành không đắt
• cơm nguội và những con hến nhỏ lăn tăn làm sốt ruột người chế biến món ăn
• bún tàu (miến), măng khô, thịt heo thái chỉ
• một nhúm rau sống (thân chuối hoặc bắp chuối xắt mỏng như sợi tơ, trộn lẫn
với môn bạc hà, khế và rau thơm thái nhỏ, giá chần (trụng) qua nước sôi)
• cánh bông thọ vàng (thỉnh thoảng)
- Gia vị: ớt, ruốc, bánh tráng, muối rang, đậu phộng, mè, da heo... - đều rất phổ biến ở Huế và dễ mua
- Người bán: một gánh hàng rong ở dọc đường
- Giá tiền: 500 đồng bạc
→ Với nguyên liệu dễ kiếm, bình dân, và được bày bán ở các gánh hàng rong với giá
thành rẻ, cơm hến trở thành món ăn bình dân mà bất kì ai cũng có thể ăn được.
Câu 2 trang 115 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Món cơm hến cho thấy đặc điểm gì trong phong cách ăn uống của người Huế?
Hướng dẫn trả lời:
Món cơm hến cho thấy:
- Người Huế rất cầu kì trong cách ăn uống:
• Món cơm hến tuy bình dân nhưng được chế biến với nhiều nguyên liệu và đến 14 loại gia vị
• Nguyên liệu chính là hến cũng rất nhỏ và được sàng lọc vất vả
• Người bán hàng còn tỏ ý giận dỗi khi được hỏi vì sao không bớt vị đi cho vất vả
- Người Huế rất thích ăn cay:
• Hương vị bát ngát của bát cơm hến là mùi ruốc thơm dậy tận óc và vị cay đến tràn nước mắt
• Người máu cơm hến còn chưa hài lòng với vị cay sẵn có, còn đòi thêm một
trái ớt tươi để cắn
Câu 3 trang 115 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Chuyện cơm hến có phải chỉ đơn giản là văn bản giới thiệu một món ăn không? Tác giả
bàn tới những điều gì xung quanh món cơm hến?
Hướng dẫn trả lời:
- Chuyện cơm hến không phải chỉ đơn giản là văn bản giới thiệu một món ăn
- Thông qua cơm hến, tác giả đã giới thiệu với mọi người:
• Về những nét đặc sắc rất riêng biệt của phong cách ẩm thực Huế (rất tỉ mỉ,
cầu kì, không từ chối hay để lãng phí một nguyên liệu nào và ăn rất cay)
• Về sự cần cù, chịu khó, tỉ mẩn của người dân Huế trong việc nấu nướng và tận hưởng ẩm thực
Câu 4 trang 116 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Theo em, tại sao tác giả lại cho rằng “một món ăn đặc sản cũng giống như một di tích văn hóa”?
Hướng dẫn trả lời:
Tác giả cho rằng “một món ăn đặc sản cũng giống như một di tích văn hóa”: bởi các món
ăn đặc sản đều mang trong mình những đặc trưng về ẩm thực, lối sống của một vùng
miền, chứa đựng những nét văn hóa truyền thống của người dân nơi đó. Theo thời gian,
những món ăn đặc sản cũng sẽ được truyền dạy qua từng thế hệ, như một minh chứng của lịch sử.
Và mọi ý đồ mong muốn cải tiến sửa chữa các món ăn đặc sản, cũng giống như việc cải
tạo các di tích văn hóa, chỉ tạo ra những món đồ mới đã mất đi giá trị nguyên bản, trở
thành món đồ giả, mô phỏng mà thôi.
Câu 5 trang 116 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Hình ảnh chị bán hàng cùng gánh cơm hến và bếp lửa gợi cho suy nghĩ gì về ý thức gìn
giữ bản sắc văn hóa của cư dân địa phương?
Hướng dẫn trả lời:
Hình ảnh chị bán hàng cùng gánh cơm nếp và bếp lửa với rất nhiều món đồ được chuẩn
bị tỉ mỉ, khá cồng kềnh, phức tạp đã cho thấy cái tâm yêu mến và mong muốn giữ gìn
bản sắc văn hóa riêng của xứ Huế bởi người dân địa phương. Dù việc chuẩn bị nhiều đồ
như vậy là rất vất vả, bếp lửa lại chẳng tiện lợi và dễ dùng như bếp ga, món cơm hến
cũng chẳng đem lại nhiều tiền lời cho người bán. Thì họ vẫn giữ nguyên các công đoạn,
cách ăn, chứ không hề bớt xén nguyên liệu, cắt bớt công đoạn đi. Điều đó cho em thấy
tinh thần quyết tâm sâu sắc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc qua món ăn truyền thống của xứ Huế.
Câu 6 trang 116 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Tìm những từ ngữ cho thấy lời văn của bài tản văn Chuyện cơm hến giống như lời tác
giả đang trò chuyện với bạn đọc.
Hướng dẫn trả lời:
Những từ ngữ cho thấy lời văn của bài tản văn Chuyện cơm hến giống như lời tác giả
đang trò chuyện với bạn đọc: • Tôi xin giới thiệu
• Vậy thì cơm hến là gì? • Tôi nghĩ rằng
• Xin tiếp tục chuyện cơm hến
→ Đó là những câu hỏi, câu dẫn dắt, liên kết mang tính trao đổi, gợi sự chú ý của
người đọc vào các nội dung sắp được kể
Câu 7 trang 116 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Em cảm nhận như thế nào về cái tôi tác giả được thể hiện trong Chuyện cơm hến?
Hướng dẫn trả lời:
Cái tôi của tác giả được thể hiện trong Chuyện cơm hến là một cái tôi trữ tình giàu tình
yêu dành cho món ăn truyền thống của quê hương mình. Bởi vì ông hiểu rất rõ, rất tường
tận về cả cách chế biến, cách ăn, cách thưởng thức của món cơm hến từ xưa cho đến
nay. Phải có một tình yêu sâu sắc thì tác giả mới có thể hiểu biết sâu đến như vậy. Từ
đó, chúng ta gặp gỡ một cái tôi giàu tình yêu quê hương của chính tác giả.
D. Soạn bài Chuyện cơm hến: Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) về một nét sinh hoạt thể hiện vẻ đẹp của con người và
truyền thống văn hóa nơi em đang sống.
Hướng dẫn trả lời:
(1) Hằng năm, vào ngày 20-11, trường em sẽ tổ chức Hội diễn văn nghệ chào mừng
Ngày nhà giáo Việt Nam. (2) Đây là hoạt động thường niên do nhà trường tổ chức nhằm
tôn vinh và thể hiện sự biết ơn của các bạn học sinh dành cho thầy cô giáo của mình. (3)
Từ trước đó một tháng, chúng em đã cùng nhau tập luyện văn nghệ, làm báo tường, thi
đua học tập… để có thể tạo nên các tiết mục văn nghệ hay, cùng những món quà ý nghĩa
gửi tặng thầy cô. (4) Hoạt động này trở thành một sự kiện hiển nhiên mà bạn học sinh
nào cũng hào hứng và mong chờ được tham gia. (5) Bởi tất cả chúng em đều rất yêu
quý, kính trọng thầy cô giáo của mình nhưng chưa có cơ hội để thể hiện ra. (6) Nhờ có
ngày 20-11 mà chúng em được bày tỏ tấm lòng đó của mình qua những lời ca, điệu múa.
(7) Đồng thời đây cũng là dịp cho chúng em được làm việc nhóm với nhau, nhờ vậy thêm
thấu hiểu và đoàn kết với nhau hơn.
E. Tóm tắt văn bản Chuyện cơm hến
Chuyện cơm hến là những chia sẻ của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường về món cơm
hến - một món ăn bình dân ở Huế. Gọi là món ăn bình dân vì món cơm hến được làm từ
các nguyên liệu bình dân gồm hến nhỏ và cơm nguội. Tuy nhiên cách chế biến và thưởng
thức món ăn này vẫn thể hiện được những nét đặc trưng của người Huế. Đó là cách ăn
khá cay. Đồng thời là sự tỉ mỉ, cầu toàn khi chế biến, thưởng thức món ăn này. Từ đó tác
giả khơi gợi những câu chuyện đời thường và khẳng định giá trị văn hóa tinh thần thông qua món cơm hến.