Soạn bài Tháng Giêng mơ về trăng non rét ngọt | Ngữ văn 7 tập 1 Kết nối tri thức

Soạn Văn 7: Tháng Giêng mơ về trăng non rét ngọt Chi tiết nhất
A. Trước khi đọc Soạn bài Tháng Giêng mơ về trăng non rét ngọt lớp 7
Câu 1 trang 107 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Em biết những bài hát hay bức tranh, bức ảnh nào về mùa xuân? Hãy chia sẻ cùng các bạn.
Hướng dẫn trả lời: Gợi ý:
Giới thiệu 1: Bức tranh vẽ cảnh một phiên chợ Tết ở quê, với rất nhiều các loại hoa nở
rộ, nổi bật nhất là hoa đào, hoa cúc vàng, cây quất và những lá cờ đỏ sao vàng. Hình
ảnh dòng người nô nức đi chợ xuân mua hoa tạo nên bầu không khí rạo rực.
Bức tranh trích từ Bộ tranh Tết quê nhà của họa sĩ Trần Nguyên
Giới thiệu 2: Bức tranh vẽ cảnh du xuân, ngắm cảnh vào ngày xuân của Nhật Bản. Khi
hoa anh đào nở rộ vào ngày xuân, mọi người sẽ diện những bộ cánh tươi đẹp và rực rỡ nhất để đi du xuân.:
Câu 2 trang 107 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Em thích nhất điều gì ở mùa xuân?
Hướng dẫn trả lời: Gợi ý:
• Em thích không khí se lạnh, trong lành, có ánh nắng ấm áp, dễ chịu
• Em thích khung cảnh thiên nhiên tươi tốt, muôn hoa đua nở, chim chóc ca hót líu lo rộn ràng
• Em thích không khí tấp nấp, sự đoàn tụ vui sướng của ngày Tết - ngày hội của
mùa xuân và cũng là ngày lễ lớn nhất trong năm
B. Sau khi đọc Soạn bài Tháng Giêng mơ về trăng non rét ngọt lớp 7
Câu 1 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Mạch cảm xúc của tác giả được khơi dậy qua sự hồi tưởng về không gian. Tìm chi tiết
miêu tả không gian đặc trưng của mùa xuân Hà Nội (vào đầu tháng Giêng và sau rằm
tháng Giêng) và chi tiết miêu tả không gian gia đình.
Hướng dẫn trả lời:
- Chi tiết miêu tả không gian đặc trưng của mùa xuân Hà Nội (vào đầu tháng Giêng và
sau rằm tháng Giêng) là:
• "là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm
xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê
tình của cô gái đẹp như thơ mộng..."
• "đường sá không còn lầy lội nữa mà là cái rét ngọt ngào, chớ không còn tê buốt căm căm nữa"
- Chi tiết miêu tả không gian gia đình là:
• "nhang trầm, đèn nến, và nhất là bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên
kính dưới nhường, trước những bàn thờ Phật, bàn thờ Thánh, bàn thờ tổ tiên"
Câu 2 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Trong cái rét ngọt đầu xuân, sức sống của thiên nhiên và con người được khơi dậy như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Trong cái rét ngọt đầu xuân, sức sống của thiên nhiên và con người được khơi dậy như sau: - Thiên nhiên:
• "rạo rực nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận ở ngoài vườn"
• "đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động"
→ Mùa xuân tươi mới, rực rỡ sắc màu, sôi động với nguồn sống căng trào - Con người:
• "ai cũng chuộng mùa xuân"
• "ai cũng càng trìu mến"
• "khoác một cái áo lông, ngậm một ống điếu mở cửa đi ra ngoài tự nhiên thấy
một cái thú giang hồ êm ái như nhung và không cần uống rượu mạnh cũng
như lòng mình say sưa một cái gì đó - có lẽ là sự sống"
• "người ta muốn phát điên lên"
• "Ngồi yên không chịu được. Nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng
lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu
được, phải trồi ra thành những cái lá nhỏ li ti giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh."
• "tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra, và đập mạnh hơn trong những ngày đông tháng giá"
• "anh cũng “sống” lại và thèm khát yêu thương thực sự. Ra ngoài trời, thấy ai
cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa"
→ Con người cũng trở nên tươi mới và tràn ngập sức sống, trở nên tràn ngập năng lượng
hơn, muốn được yêu thương, được tận hưởng cuộc sống, muốn được hành động, được giãi bày
Câu 3 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Nêu nhận xét của em về cách tác giả diễn tả cảm giác của lòng mình khi mùa xuân đến.
Hướng dẫn trả lời:
Tác giả đã diễn tả cảm giác của lòng mình khi mùa xuân đến một cách trực tiếp và bộc
trực, không chút nào vòng vo hay lảng tránh. Để cụ thể hóa những cảm giác ấy, tác giả
sử dụng hàng loạt các hình ảnh so sánh ấn tượng, các liên tưởng thú vị và hàng loạt các
động từ mạnh, với cường độ cao:
- Các hình ảnh so sánh ấn tượng:
• "một cái thú giang hồ êm ái như nhung"
• "nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai,
như mầm non của cây cối"
- Các liên tưởng thú vị:
• "không cần uống rượu mạnh cũng như lòng mình say sưa một cái gì đó"
• "nằm im mãi không chịu được, phải trồi ra thành những cái lá nhỏ li ti giơ tay
vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh"
• "Y như những con vật nằm thu hình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì
lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng “sống” lại và thèm khát yêu thương thực sự"
- Các động từ mạnh, với cường độ cao: "phát điên lên", "không chịu được"
Câu 4 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Tác giả đã triển khai bài tùy bút theo mạch chủ đề về mùa xuân bắt đầu từ “ai cũng
chuộng mùa xuân” như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Tác giả đã triển khai bài tùy bút theo mạch chủ đề về mùa xuân bắt đầu từ “ai cũng
chuộng mùa xuân” như sau:
• Đưa ra và khẳng định vấn đề: Ai cũng chuộng mùa xuân
• Giải thích lý do ai cũng chuộng mùa xuân (bằng cách miêu tả, khắc họa những
nét đẹp tươi mới, tràn ngập sức sống mới mẻ của mùa xuân)
• Thể hiện tình yêu mùa xuân nồng cháy của bản thân tác giả
Câu 5 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Trong đoạn trích, khi nói về mùa xuân, tác giả dùng các cụm từ như mùa xuân của tôi,
mùa xuân thần thánh của tôi, mùa xuân của Hà Nội thân yêu. Cách viết này cho em hiểu
điều gì về cuộc sống và tình cảm riêng của người viết?
Hướng dẫn trả lời:
Cách viết của tác giả, cho thấy:
• Cuộc sống người viết: là một cuộc sống tươi đẹp, luôn biết tận hưởng những
khoảnh khắc, những vẻ đẹp của thiên nhiên, không để phí hoài bất kì điều gì của cuộc sống
• Tình cảm riêng của người viết: là một người yêu quê hương đất nước, yêu
mùa xuân, dâng hiến tâm hồn mình cho cái đẹp, tận hưởng vẻ đẹp mùa xuân
bằng cả trái tim của mình
Câu 6 trang 110 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Chọn một câu văn cho thấy lời văn của bài tùy bút như lời trò chuyện tâm tình. Theo em,
đặc điểm đó của lời văn có tác động như thế nào đến cảm nhận của người đọc?
Hướng dẫn trả lời:
- Gợi ý các lời văn cho thấy bài tùy bút như lời trò chuyện tâm tình:
• "Ơi người em gái xõa tóc bên cửa sổ! Em yêu mùa xuân có phải vì nghe thấy
rạo rực nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận ở ngoài vườn?"
• "Ấy đấy, cái mùa xuân thần thánh của tôi làm cho người ta muốn phát điên lên như thế ấy."
• "Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến."
• "Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ra ở trên
trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa."
- Đặc điểm của lời văn ấy giúp người đọc cảm nhận được một cách trực tiếp những rung
động, tình cảm của tác giả. Đồng thời giúp tác phẩm trở nên gần gũi, giàu cảm xúc và chân thực hơn.
C. Viết kết nối với đọc: Cảm nhận về cảnh sắc và không
khí mùa xuân lớp 7
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân.
Hướng dẫn trả lời:
Đoạn văn cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân - Mẫu 1
(1) Mùa xuân là mùa của cái mới. (2) Khi những cánh én chao liệng trên bầu trời, nghĩa
là lúc mầm xuân bắt đầu bùng lên sức sống mới. (3) Cây cối, hoa cỏ xôn xao trồ chồi
non, lộc biếc, rồi ra nụ, nở hoa. (4) Cả con người cũng say sưa trong bầu không khí lạnh
lẽo nhưng ngập tràn nắng mới ấy. (5) Hòa với sắc xanh của cỏ cây, sắc hoa rực rỡ là
sắc đỏ, sắc vàng của cảnh đường phố được trang trí để đón chào năm mới. (6) Nhìn đâu
cũng thấy niềm vui, cũng thấy rạo rực, cũng thấy ngập tràn sức sống. (7) Đó chính là ma
lực diệu kì của mùa xuân.
Đoạn văn cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân - Mẫu 2
(1) Mỗi năm một lần, khi cánh én kéo từ phương Nam bay về, chao liệng rợp trời, đó
chính là lúc nàng xuân gõ cửa. (2) Mùa xuân đến, đem theo sức sống diệu kì, đánh thức
cả một vùng đất rộng lớn. (3) Những thân cây trơ trọi thì vội vàng nhô lộc biếc, hoa cỏ thì
rộn ràng khoe sắc thắm. (4) Chim chóc, muông thú vui mừng ra khỏi hang gặp gỡ bạn
bè. (5) Vui nhất, là những con đường, ngôi nhà được trang trí tưng bừng, được xập xình
trong những bản nhạc mùa xuân. (6) Sức mạnh lớn nhất của mùa xuân, chính là khiến
cho người người say mê, ngóng đợi, sửa soạn để chào đón. (7) Nhờ vậy, mà cả quê
hương em bỗng vui tươi, rộn ràng và hạnh phúc hơn khi xuân về.
Đoạn văn cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân - Mẫu 3
(1) Mùa xuân là mùa của Tết. (2) Em say sưa lắm cái không khí sôi động, rộn ràng và
tươi mới ấy. (3) Xuân sang, không chỉ thiên nhiên thay tấm áo mới tươi non, rực rỡ. (4)
Mà con người cũng thay đổi, vui vẻ hơn, hảo hứng hơn, thoải mái hơn và yêu thương
nhau hơn. (5) Bầu không khí của mùa xuân ấm áp bởi những tia nắng dịu dàng, và bởi
sự đoàn viên của những gia đình nhỏ. (6) Nhìn những bữa cơm thân mật, đầy ắp tiếng
cười nói bên những nhành mai, nhành đào mà lòng em rộn ràng phơi phới. (7) Đó chính
là mùa xuân trên quê hương em đó.
Đoạn văn cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân - Mẫu 4
(1) Hằng năm, khi mùa xuân tới, quê hương em lại cựa mình thay áo mới. (2) Từ những
thảm cỏ ven đường đến hàng cây cao lớn, đều tô điểm thêm bằng những chồi non lá
biếc xanh mơn mởn. (3) Những ngôi nhà, cửa hiệu cũng thi nhau khoác tấm áo mới, rồi
trang trí với rất nhiều hình ảnh, đèn nháy lấp lánh. (4) Đâu đâu cũng là sắc đỏ, sắc vàng
và những câu chúc năm mới may mắn. (5) Những gia đình cũng thêm áp áp, rộn ràng
bởi người thân đi học, đi làm cả năm đã trở về. (6) Đầu làng đến cuối xóm, đâu đâu cũng
thấy cảnh mọi người cùng dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, rồi đi du xuân, đi sắm sửa. (7)
Vội vàng mà vui vẻ, ồn ào mà náo nhiệt, đó chính là xuân quê em đó.
D. Tóm tắt Tháng Giêng mơ về trăng non rét ngọt lớp 7
Văn bản là dòng hồi tưởng của nhà văn Vũ Bằng về mùa xuân Hà Nội - một mùa xuân
đặc trưng của miền Bắc vào đầu và sau rằm tháng Giêng. Ông khắc họa lại mùa xuân
của thiên nhiên miền bắc với cái rét ngọt, tiếng nhạn kêu, tiếng hát chèo vọng lại từ xa.
Đặc biệt, là không gian mùa xuân ấm cúng, êm đềm trong gia đình. Nhờ mùa xuân về,
mà sức sống của thiên nhiên và con người được khơi dậy, giúp không gian thêm tươi mới.