Soạn bài Ôn tập trang 103 | Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Ôn tập trang 103 Chân trời sáng tạo
Câu 1 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Xác định đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật trong các văn bản truyện - truyện kí,
đã học bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở): Văn bản
Đề tài Câu chuyện Sự kiện Nhân vật
Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự
Tôi đã học tập như thế nào?
Xà bông “Con Vịt” Bài làm Văn bản Đề tài Câu chuyện Sự kiện
Ngôi nhà tranh Thông qua cái nhìn Quỳnh và Tuấn đã có Tuấn và Quỳnh đến
của cụ Phan Bội của nhân vật Tuấn, dịp tới thăm nhà cụ thăm ngôi nhà của cụ
Châu ở Bến Ngự tác giả đã cho người Phan Bội Châu, được Phan Bội Châu ở Bến đọc thấy được tận mắt trông thấy Ngự, thành phố Huế, “chứng tích thời cụ, được cụ trò vào năm 1927 đại” là căn nhà chuyện, hỏi han, chỉ
tranh của cụ Phan dạy về tinh thần yêu Bội Châu ở Bến nước của dân tộc ta Ngự. Đồng thời, và cho xem những qua căn nhà mộc cuốn sách do chính
mạc ấy, người đọc cụ soạn. cũng thấy được vẻ đẹp con người của cụ Phan Bội Châu
Tôi đã học tập Từ câu chuyện thời Bằng việc Pê- xcốp - Nhân vật Pê-xcốp hồi như thế nào?
thơ ấu của mình, tác hồi tưởng về quá khứ tưởng về kí ức đi học giả đã cho người
nghịch ngợm, bồng của mình.
đọc thấy được sự bột khi còn nhỏ của
quan trọng của việc mình, sau đó trở về - Nhân vật Pê-xcốp khi
tự học và đọc sách. với thực tại, kể cho trưởng thành, có những
người đọc về động cơ suy nghĩ, hành động
khiến bản thân mình chín chắn, nhìn nhận lại
thay đổi tốt hơn từng bản thân mình và chia sẻ
ngày: đó là nhờ vào với người đọc suy nghĩ
việc tự học và tự đọc của mình sách. Sách đã mang đến những giá trị ý nghĩa cho cuộc đời và tư tưởng của Pê-xcốp
Xà bông “Con Văn bản ca ngợi Truyện kể về Cai
- Cai Tuất trả lại chức Vịt”
tấm lòng của những Tuất, ông cùng với vụ đang làm của mình, người con yêu một số nhân sĩ yêu
quyết định cùng với một nước, yêu quê
nước khác đã mở một số nhân sĩ trí thức cùng
hương, luôn muốn xưởng sản xuất xà
nhau mở một cơ sở sản đất nước và cuộc bông hiệu là “Con
xuất xà bông hiệu “Con sống trở nên tốt
Vịt” để người Việt có Vịt”.
đẹp, phát triển hơn. thể dùng hàng Việt.
Họ sẵn sàng đánh Khi những mẻ xà
- Ông Tuất bắt đầu mở đổi cả sự nghiệp
bông đầu tiên của Cai xưởng sản xuất kinh của mình, có thể
Tuất ra lò, mọi người doanh của mình, trước mất hết tất cả,
và cả ông đều hết sức tiên là ông đã di dời nhưng không thể
là vui mừng. Nhưng những khu mộ để lấy đất mất đi được lòng
niềm vui chưa được mở xưởng. Sau đó vợ
trung trinh và đất bao lâu thì có người của ông lại đi gom dừa nước.
chỉ điểm của Pháp đã khô về để làm xà bông. khiến cho những cơ
sở sản xuất như ông - Ông cùng với chủ nhà Tuất bị đàn áp, máy Dương cùng trò không kinh doanh chuyện về cuộc vận nổi. động Minh Tân. Cả hai ông đều có mong muốn
canh tân lại đất nước,
không để con người phải
chịu đói khổ trước bọn tay sai của Pháp. - Những sản phẩm đầu tiên của hãng xà bông
của ông Tuất đã ra lò, đó
là sản phẩm của người Việt làm để bán cho người Việt. - Trần Bá Thọ chính là
chỉ điểm cho bọn Pháp,
nên sau đó chúng đã đàn áp và thu lại tất cả
những cơ sở sản xuất xà bông của hội Minh Tân. - Trước khi bọn thực
dân Pháp đến, ông Tuất
đã đốt xưởng sản xuất
của mình để tỏ rõ lòng trung thành của mình với đất nước.
Câu 2 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Yếu tố hư cấu có tác dụng như thế nào đối với việc khắc họa nhân vật trong các văn
bản: Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự (Nguyễn Vỹ), Tôi đã học tập
như thế nào? (M.Go-rơ-ki), Xà bông “Con Vịt” (Trần Bảo Định) Bài làm
Yếu tố hư cấu có tác dụng rất lớn đối với việc khắc họa nhân vật trong văn bản.
- Những yếu tố này có thể bao gồm các sự kiện, nhân vật hoặc địa điểm, tình huống
không có trong thực tế, tuy nhiên chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo
ra một những thử thách, trải nghiệm để nhân vật bộc lộ tính cách, con người thật của
mình. Ngoài ra, yếu tố hư cấu còn có thể được sử dụng để thể hiện các khía cạnh tâm lý của nhân vật.
Câu 3 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Trong phần đầu tác phẩm Tôi đã học tập như thế nào?, cuộc trò chuyện giữa Đức
Giams mục Cri-xan-phơ và Pê-xcốp nhiều lần được thuật lại chỉ bằng một lời thoại
dưới dạng những câu hỏi tiếp nối nhau:
- Con lên mấy? Có thế thôi à? Sao dài người thế, chú bé? Hay bêu mưa lắm, phải không?;
- Con học theo thánh thi à? Ai dạy? Ông có hiền không? Ác à? Lẽ nào? Nhưng con nghịch lắm phải không?
Khi đọc các lời thoại trên, bạn có thể nghe được giọng nói của những ai? Do đâu mà
các lời thoại tạo được hiệu quả như vậy? Bài làm
- Khi đọc các lời thoại trên, có thể nghe được giọng nói của Đức Giám mục Cri-xan-phơ.
- Các lời thoại tạo được hiệu quả như vậy bởi sự liên kết ý nghĩa giữa câu hỏi trước
với câu hỏi sau. Các câu hỏi tiếp nối nhau tạo ra một hiệu ứng tương tác giữa hai
nhân vật, tạo ra sự sống động và thu hút người đọc. Các câu hỏi đơn giản, chân
thành, được truyền tải bằng một ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, tạo ra hiệu quả gần gũi
và thân thiện, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và cảm nhận được tâm trạng, tính cách của hai nhân vật.
Câu 4 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Với những trải nghiệm trong quá trình đọc sách và học tập của mình, bạn có tin rằng:
“mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên” độc giả đang “tách khỏi
con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về
sự thèm khát cuộc sống ấy” không? Vì sao? Bài làm
Với những trải nghiệm trong quá trình đọc sách và học tập của mình, em hoàn toàn
tin rằng: “mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên” độc giả đang
“tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp
nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy”. Vì đọc sách và học tập có thể giúp ta hiểu
sâu hơn về bản thân và thế giới xung quanh, từ đó giúp ta trưởng thành và trở nên
chín chắn hơn. Việc đọc sách và học tập cũng giúp ta tiếp cận được nhiều kiến thức
mới, giúp tăng cường khả năng suy nghĩ logic và sáng tạo, từ đó giúp ta phát triển tư
duy và tay nghề của mình. Những kiến thức và trải nghiệm đó có thể giúp ta hiểu
được những quan niệm, giá trị và ý nghĩa của cuộc sống, từ đó giúp ta thấu hiểu và
thực hiện một cuộc sống tốt đẹp và ý nghĩa.
Câu 5 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Muốn cho một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống có hiệu quả,
những người tham dự cần lưu ý những điều gì? Bài làm
Muốn cho một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống có hiệu quả,
những người tham dự cần lưu ý:
- Tìm hiểu và xem xét nhiều góc độ khác nhau về vấn đề đang được thảo luận để có
thể đưa ra những ý kiến chính xác và có giá trị
- Lắng nghe ý kiến của những người khác và luôn đứng vững lập trường, không bị
ảnh hưởng bởi những suy nghĩ của người khác. Tôn trọng quan điểm của nhau có
thể giúp tạo ra một bầu không khí thảo luận trung thực, tôn trọng nhân phẩm của nhau.
- Cuộc thảo luận nên tổ chức có trật tự, đảm bảo sự tôn trọng đối với tất cả mọi
người trong nhóm. Các thành viên tránh bàn luận những vấn đề mang tính cảm xúc
và ép buộc nhau phải đồng ý với quan điểm của mình.
Câu 6 trang 104 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Viết đoạn văn ghi lại một hồi ức đáng nhớ hoặc nêu ý kiến về tầm quan trọng của kí
ức trong đời sống tinh thần của con người. Sau đó, kiểm tra đoạn văn (của mình và
bạn cùng nhóm), chỉ ra các câu sai và nêu cách sửa (nếu có) Bài làm
Cuộc sống con người là sự hài hòa của nhiều thứ tình cảm khác nhau, không chỉ là
tình thân mà còn là tình thầy trò, tình yêu...và cả tình bạn. Mỗi chúng ta, ai cũng có
những người bạn thân và kỷ niệm sâu sắc với người bạn ấy. Nhớ lại người bạn thân
của mình, tôi lại nhớ về kỉ niệm sâu sắc của chúng tôi.
Người bạn thân của tôi chính là người hàng xóm bằng tuổi, cùng lớn lên với tôi.
Bạn ấy có một cái tên rất hay, Mai Linh. Trong ấn tượng của tôi, Mai Linh là một cô
bé nhỏ nhắn, xinh xắn với nước da trắng hồng rạng rỡ. Mái tóc ngắn ngang vai mềm
mượt như nhung, hai má lúm đồng tiền và chiếc răng khểnh rất duyên. Đôi mắt Mai
Linh tròn xoe, đen láy và đôi môi đỏ mọng chúm chím. Nụ cười tươi tắn luôn nở
trên môi khiến mọi người yêu thích. Ngoại hình xinh xắn, tính cách bạn ấy cũng rất
tốt. Mai Linh hòa nhã, thân thiện, rất chăm chỉ và tốt bụng.
Nhà Linh ở ngay cạnh nhà tôi, từ nhỏ chúng tôi đã cùng chơi đùa, cùng đi học với
nhau. Ngày ngày dắt tay nhau đến lớp, đến trường, rồi lại đợi nhau mỗi khi tan học.
Trong quãng thời gian ấy, có một kỉ niệm mà đến tận sau này tôi vẫn luôn ghi nhớ.
Một chiều ngày đầu hạ năm lớp 6, như thường lệ đồng hồ điểm 13 giờ 30 phút,
tiếng gọi thánh thót như chim sơn ca của Mai Linh vang lên ngoài cổng. Tôi dậy
muộn nên chạy vội đi, để mặc tiếng nhắc nhở của mẹ rằng trời sẽ mưa to, phải cầm
áo mưa đi vì tối nay bố mẹ về rất muộn.
Chúng tôi vẫn vui vẻ cùng nhau đạp xe đến trường, trò chuyện về những việc thú vị.
Chiều hôm ấy, trời đổ mưa tầm tã, không có sấm chớp mà mưa cứ nặng hạt không
dứt. Tiếng chuông tan học đã vang lên mà cơn mưa ngoài sân vẫn trút nước ào ào.
Nhìn các bạn lần lượt ra về, lòng tôi buồn bã và lo lắng vô cùng. Tôi nhớ lại lời mẹ
dặn, thầm tự trách và nghĩ mình sẽ phải đội mưa về nhà một mình. Ngay lúc ấy, Mai
Linh chợt xuất hiện trước mắt tôi, cô bạn dắt xe gọn vào mái hiên trước cửa lớp tôi,
vẫy vẫy chiếc áo mưa trong tay, giọng nói át cả tiếng mưa:
- Gửi xe ở bác bảo vệ, chúng ta cùng về.
Trong ánh mắt bất ngờ của tôi, Mai Linh đưa ba lô của mình cho tôi, khoác áo mưa
dặn tôi đợi rồi ra nhà để xe, dắt xe đạp của tôi đi gửi bác bảo vệ. Xong xuôi, bạn ấy
quay lại lớp, bảo tôi chui vào phía sau áo mưa để nhanh chóng về nhà khỏi trời mưa
nặng hạt. Cứ như vậy chúng tôi cùng khoác chung một chiếc áo mưa. Mai Linh chở
tôi trên chiếc xe cào cào của mình, tôi áp má vào lưng cô bạn để tránh mưa. Chiếc
áo mưa không quá rộng để che hết cả hai đứa, mưa xối xả ướt đẫm cả khuôn mặt
xinh xắn của Mai Linh và hai chân để bên ngoài của tôi. Trên con đường trắng xóa
một màn mưa, người bạn thân của tôi đạp xe như bay. Về đến nhà tôi, cả hai đứa
đều ướt, run cầm cập vì lạnh. Trời mưa lại tối om, Mai Linh hiểu tôi sợ nên ở lại
cùng tôi. Hai đứa không thay quần áo, cứ để như vậy, ngồi luyên thuyên đủ thứ
chuyện trên trời dưới biển. Khi bố mẹ tôi về, Mai Linh mới tạm biệt tôi.
Sáng hôm sau, tôi và Mai Linh đều bị cảm lạnh, bố mẹ hai nhà đều trách mắng
không thôi. Chúng tôi vẫn cùng nhau đi trên con đường quen thuộc thường ngày, rồi
không hẹn mà cùng hắt hơi khi có cơn gió lạnh thổi qua. Dù mũi khó chịu và cổ
họng khô rát, chúng tôi lại đồng loạt bật cười. Lẫn trong tiếng chim hót líu lo và
tiếng xào xạc của lá là tiếng cười khàn khàn, giòn tan của hai cô học trò nhỏ. Chúng
tôi bị cảm lạnh suốt một tuần liền. Sau lần đó, hai đứa dường như gắn bó, thân thiết
hơn. Mỗi lần nhìn thấy mưa, trong lòng lại nhớ về kỉ niệm ngốc nghếch mà sâu sắc ngày ấy.
Mai Linh là người bạn thân mà tôi yêu quý nhất. Kỉ niệm trong cơn mưa mùa hạ đó
dù chỉ là một trong số rất nhiều kỉ niệm của chúng tôi nhưng nó lại là kỉ niệm sâu
sắc nhất. Tôi cảm thấy vô cùng may mắn khi gặp được người bạn thân như Mai Linh.