Soạn văn 9 Tập 1 trang 130 Kết nối tri thức
Câu 1 trang 130 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Trong các đoạn văn a, b và lời
thoại kịch c dưới đây, những câu nào là câu đặc biệt? Phân tích tác dụng của câu
đặc biệt trong từng trường hợp.
a. Những hạt mưa gõ vào mái tôn tạo ra một âm thanh khác hẳn khi chúng rơi trên mái ngói.
Rầm rầm. Rầm rầm. Rầm rầm.
Nghe như có hàng ngàn con ngựa phi ngay trên đầu.
(Nguyễn Nhật Ánh, Tôi là Bê-tô)
b. Bộp! Tôi bị giáng một cú vào đầu đau điếng trong khi đang cúi xem từng vết tích.
Hắn! Và một cuốn sách!
(Hà Thuỷ Nguyên, Thiên Mã)
c. Si-men: - Ôi! Mũi kiếm! Mà máu cha em còn đậm!
Đông Rô-đri-gơ: - Si-men em!
Si-men: - Cất khỏi mắt em cái vất đáng kinh kia! Nó oán trách đời a và tội ác nặng nề (Cooc nây, Lơ-xít) Trả lời:
Đoạn văn, lời Câu đặc biệt Tác dụng thoại kịch Đoạn văn a Rầm
rầm. - Câu đặc biệt được cấu tạo bởi một từ láy Rầm
rầm. tượng thanh, gợi tả âm thanh tiếng mưa rơi rất Rầm rầm. mạnh
→ 3 câu đặc biệt lặp lại liên tiếp, gợi nên âm
thanh tiếng mưa rơi mau, hối hả và nặng nề
trên mái nhà. Khắc họa một cơn mưa lớn đang diễn ra Đoạn văn b Bộp!
- Câu đặc biệt được cấu tạo bởi một tính từ chỉ
âm thanh khi một đồ vật va chạm vào một đồ
vật khác rất nhanh và mạnh
→ Câu đặc biệt làm nổi bật sự việc đã diễn ra
ở câu trước và hậu quả của nó: hậu quả của
việc nhân vật tôi bị giáng một cú vào đầu là
một âm thanh lớn, chứng tỏ cú đánh đó khá mạnh và đau
Và một cuốn - Câu đặc biệt được cấu tạo bởi một cụm danh sách! từ chỉ đồ vật
→ Câu đặc biệt làm nổi bật thủ phạm gây nên
sự va chạm cho nhân nhân vật "tôi" ở câu trước
Lời thoại kịch Ôi!
- Câu đặc biệt được cấu tạo bởi một thán từ c bộc lộ cảm xúc
→ Câu đặc biệt bộc lộ sự ngỡ ngàng, kinh
ngạc đến đau đớn của nhân vật Si-men Mũi kiếm!
- Câu đặc biệt được cấu tạo bởi một danh từ -
chỉ đồ vật mà Đông Rô-đri-gơ đã dùng để giết cha của Si-men
→ Câu đặc biệt nhấn mạnh thông tin về đồ vật
trực tiếp khơi dậy cảm xúc bàng hoàng, đau
đớn của nhân vật Si-men (thể hiện ở câu đặc biệt "Ôi")
Câu 2 trang 130 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Xác định câu đặc biệt trong
các lời thoại kịch (a), đoạn văn (b, c) dưới đây và điền thông tin vào các ô trong bảng
(kẻ bảng vào vở): Câu đặc biệt/ Bộc lộ cảm Liệt kê, thông Xác định thời Gọi - đáp Tác dụng xúc
báo về sự tồn gian, nơi chốn tại của sự vật, hiện tượng ... ... ... ... ...
a. Giu-li-ét: - Ôi chao!
Rô-mê-ô: - Kia, nàng vừa lên tiếng! Hỡi nàng tiên lộng lẫy, hãy nói nữa đi! Đêm nay
trên đầu ta, nàng toả ánh hào quang như một sứ giả nhà trời có đôi cánh, đang cưỡi
những áng mây lười nhẹ lướt trên không trung, khiến kẻ trần tục phải cố ngước đôi
mắt thịt mà chiêm ngưỡng.
Giu-li-ét: - Ôi Rô-mê-ô, hỡi Rô-mê-ô! Sao chàng lại mạng tên đó nhỉ? Chàng hãy từ
bỏ thân phụ đi, từ bỏ tên họ đi; hoặc không thì chàng hãy thề là chàng yêu em đi, em
sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-lét nữa.
(Sếch-xpia, Rô-mê-ô và Giu-li-ét)
b. Sói Lam chưa kịp mừng vì em chạy thoát. Bất ngờ một gã to như gấu đứng sựng
trước mặt nó, hai tay vung một thân cây đang bốc cháy. Choáng váng. Đầu Sói Lam
như nổ tung. Và màn đêm. Nó ngã xuống, ngã xuống, cứ xoay tròn và rơi mãi trong
màn đêm đầy tia lửa.
(Đa-ni-en Pen-nắc, Mắt sói)
c. "Đêm!" - An-đéc-xen thầm nhủ.
Lúc này, bóng đêm dễ chịu hơn ánh sáng ban ngày.
(Pau-xtốp-xki, Xe đêm) Trả lời:
Tác dụng Bộc lộ cảm
Liệt kê, thông Xác định thời Gọi - đáp
Câu đặc biệt xúc
báo về sự tồn gian, nơi tại của sự chốn vật, hiện tượng a) x x - Ôi chao! - Ôi Rô-mê-ô, hỡi Rô-mê-ô! b) x x - Choáng váng - Và màn đêm c) x - "Đêm!"
Câu 3 trang 131 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Tìm câu đặc biệt trong văn bản
Bí ẩn của làn nước và chỉ ra tác dụng của chúng Đang cập nhật...
Câu 4 trang 131 Ngữ Văn 9 Tập 1 Kết nối tri thức: Chỉ ra câu đặc biệt và câu rút
gọn trong đoạn văn sau, từ đó nêu sự khác nhau giữa câu đặc biệt và câu rút gọn.
- Trời ơi, chỉ còn có năm phút!
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ.
Anh chạy ra nhà sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng
dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già. - Ô! Cô
còn quên chiếc mùi soa đây này!
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa) Đang cập nhật...