Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 36 - Cánh Diều 6
Nhằm giúp ích cho học sinh trong quá trình chuẩn bị bài, sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 36), thuộc sách Cánh Diều, tập 2. Tài liệu dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cho các bạn học sinh lớp 6. Mời bạn đọc tham khảo nội dung chi tiết sau đây.
Preview text:
Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 36)
Câu 1. Tìm các từ được viết hoa trong hai bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của
Minh Huệ và “Lượm” của Tố Hữu. Xếp các từ được viết hoa vào hai nhóm:
a. Viết hoa tên riêng: Hồ Chí Minh, Huế, Hà Nội, Hàng Bè, Mang Cá, Sáu,
b. Viết hoa tu từ (viết hoa để thế hiện sự kính trọng): Bác, Người Cha, Lượm
Câu 2. Tìm các từ láy trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ. Phân tích tác dụng
miêu tả hoặc biểu cảm của một từ láy trong số đó.
• Các từ láy trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ là: trầm ngâm, lâm thâm,
xơ xác, nhẹ nhàng, mơ màng, lồng lộng, bồn chồn, bề bộn, đinh ninh, phăng
phắc, nằng nặc, mau mau, mênh mông,
• Phân tích tác dụng của từ láy: Các từ “trầm ngâm, lồng lộng” góp phần diễn
tả hình ảnh Bác Hồ thêm chân thực, sống động hơn.
Câu 3. Các từ láy trong khổ thơ sau giúp em hình dung chú bé Lượm như thế nào?
Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh (Tố Hữu)
Một loạt từ láy “loắt choắt”, “xinh xinh”, ”thoăn thoắt”, “nghênh nghênh” tạo nên
bức chân dung nhỏ nhắn mà nhanh nhẹn, hoạt bát rất đáng yêu của người liên lạc nhỏ.
Câu 4. Trong những câu thơ dưới đây, các từ ngữ in đậm chỉ ai, chỉ cái gì, việc gì?
Giữa sự vật, sự việc mà các từ ngữ ấy biểu thị với sự vật, sự việc mà các từ ngữ ấy
hàm ý có mối liên hệ như thế nào? Cách diễn đạt này có tác dụng gì? a.
Bàn tay mẹ chắn mưa sa
Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng
Bàn tay mẹ thức một đời
À ơi này cái Mặt Trời bé con (Bình Nguyên) b.
Ngày Huế đổ máu Chú Hà Nội về Tình cờ chú, cháu Gặp nhau Hàng Bè (Tố Hữu) c.
Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm phải trồng người (Hồ Chí Minh) Gợi ý: a.
“Bàn tay mẹ”: chỉ người mẹ. Mối quan hệ được biểu thị giữ bộ phận và toàn thể.
Tác dụng: khẳng định công ơn to lớn của người mẹ. b.
“đổ máu”: chỉ sự hy sinh, chết chóc. Mối quan hệ ở đây là lấy dấu hiệu để chỉ vật
có dấu hiệu. Tác dụng: cho thấy sự mất mát, hy sinh của cuộc chiến tranh. c.
“mười năm”: ngắn hạn; trăm năm: dài hạn. Mối quan hệ ở đây là cái cụ thể với cái
trừu tượng. Tác dụng: nhấn mạnh vai trò lâu dài của sự nghiệp giáo dục
Câu 5. Ghép thành ngữ ở cột bên trái với nghĩa tương ứng ở cột bên phải: Thành ngữ Nghĩa
1. Buôn thúng bán mẹt a. giúp nhau lúc khó khăn, thiếu thốn 2. Châm lấm tay bùn
b. Làm lụng vất vả dãi dầu sương nắng
3. Gạo chợ nước sông c. Buôn bán vặt ở đầu đường, góc chợ
4. Một nắng hai sương d. cuộc sống bấp bênh, phụ thuộc 5. Nhường cơm sẻ áo
e. Sự lam lũ, cực nhọc của việc đồng áng 1 - c 2 - e 3 - d 4 - b 5 - a
Câu 6. Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) trong đó sử dụng ít nhất một thành ngữ trong bài tập 5.
- Mẫu 1: Mẹ là người mà em yêu thương và kính trọng nhất trong cuộc đời này.
Mẹ của em bốn mươi tuổi. Nhưng mẹ vẫn còn rất trẻ trung và xinh đẹp. Dáng
người của mẹ mảnh mai. Mái tóc đen nhánh, mềm mại và rất dài. Làn da vẫn còn
trắng hồng như ngày nào. Đôi mắt đen nhánh, luôn nhìn em thật dịu dàng. Mẹ có
một khuôn mặt phúc hậu, ai nhìn cũng cảm thấy quý mến. Mẹ em là công nhân của
một nhà máy may dệt. Hàng ngày công việc của mẹ rất vất vả và bận rộn. Nhưng
mẹ vẫn chăm sóc gia đình. Mọi công việc nhà mẹ đều lo toan cẩn thận. Em thương
mẹ đã một nắng hai sương vì gia đình. Nên em tự hứa sẽ học tập thật tốt để mẹ cảm thấy vui lòng.
Câu sử dụng thành ngữ: Em thương mẹ đã một nắng hai sương vì gia đình.
- Mẫu 2: Dân tộc Việt Nam có truyền thống tương thân tương ái. Trong quá khứ,
chúng ta đã đoàn kết lại, đùm bọc lẫn nhau vượt qua hai cuộc kháng chiến chống
Pháp và chống Mỹ. Năm 1945, khi nhân dân ta phải đối mặt với “giặc đói”, chủ
tịch Hồ Chí Minh đã phát động phong trào “Một nắm khi đói, bằng một gói khi
no” được nhân dân hưởng ứng nhiệt liệt. Hành động nhường cơm sẻ áo đã thể hiện
được tấm lòng tốt đẹp của con người Việt Nam. Đến hiện tại, tinh thần đó lại càng
được nêu cao. Nhiều chương trình từ thiện đã thể hiện được tinh thần nhân ái giữa
con người. Có thể kể đến những cái tên quen thuộc như “Cặp lá yêu thương”,
“Việc tử tế”, “Trái tim cho em” đã giúp đỡ được biết bao mảnh đời khó khăn trong
xã hội. Bởi vậy, chúng ta cần tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp này.
Câu sử dụng thành ngữ: Hành động nhường cơm sẻ áo đã thể hiện được tấm lòng
tốt đẹp của con người Việt Nam. - Mẫu 3:
Xã hội ngày càng phát triển. Cuộc sống của con người đầy đủ hơn. Tuy nhiên, còn
không ít người vẫn phải chịu cảnh gạo chợ nước sông. Cuộc sống của họ hết sức
khó khăn và thiếu thốn. Điều đó khiến mỗi người cần nêu cao tinh thần nhân ái. Dù
là sự chia sẻ về vật chất (cơm ăn, áo mặc, tiền bạc…) hay sẻ chia về tinh thần
(những lời nói động viên, ánh mắt an ủi…) thì cũng đều đáng để người nhận trân
trọng, biết ơn. Ngày hôm nay, tinh thần nhường cơm sẻ áo, một nắm khi đói bằng
một gói khi no vẫn còn đó. Các doanh nghiệp đã chung tay giải cứu nông sản cho
bà con nông dân. Những người tình nguyện tham gia hiến máu nhân đạo để cứu
giúp các bệnh nhân. Cả xã hội cùng nhau chung tay giúp đỡ những người già neo
đơn, trẻ em mồ côi… Mỗi một hành động nhỏ bé nhưng lại đều mang ý nghĩa lớn
lao. Bản thân chúng ta khi giúp đỡ người khác chúng ta sẽ có được niềm vui, sự
thanh thản trong tâm hồn, khiến cho trái tim chúng ta trở nên tươi sáng và yêu đời
hơn. Hãy cho đi yêu thương để nhận lại yêu thương nhiều hơn.
Câu sử dụng thành ngữ:
⚫ Tuy nhiên, còn không ít người vẫn phải chịu cảnh gạo chợ nước sông.
⚫ Ngày hôm nay, tinh thần nhường cơm sẻ áo, một nắm khi đói bằng một gói khi no vẫn còn đó.