Soạn Văn 9 trang 46 Tập 2 Chân trời sáng tạo
Câu 1 trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Chỉ ra câu rút gọn trong
đoạn trích dưới đây. Khôi phục lại các thành phần bị rút gọn và cho biết tác dụng của
việc sử dụng loại câu này.
Khiết: - (cởi áo) Phải nhanh lên mới được. Cậu giúp tôi một tay. Cái áo rộng quá…
Chị đưa tôi cái khăn quàng... và cái mũ trùm đầu... Thôi, thế là được rồi... Chị trông có giống không?
Lý: - Giống đấy...
(Vũ Đình Long, Gia tài) Trả lời:
- Chỉ ra câu rút gọn và khôi phục lại các thành phần bị rút gọn như sau: Câu rút gọn
Khôi phục lại thành phần bị rút gọn
Phải nhanh lên - Câu đã được rút gọn thành phần Chủ ngữ, khôi phục như mới được. sau:
● Em phải nhanh lên mới được..
● Tôi phải nhanh lên mới được.. Giống đấy...
- Câu đã được rút gọn thành phần Chủ ngữ và Vị ngữ chính, khôi phục như sau:
● Chị thấy em giống đấy.
● Chị nghĩ em nhìn giống đấy.
- Tác dụng của việc sử dụng câu rút gọn:
● Giúp câu văn trở nên ngắn gọn, súc tích
● Giúp tránh lặp lại những từ ngữ đã xuất hiện ở trước đó
● Giúp tạo nhịp điệu nhanh, vội vã, gấp gáp cho cuộc đối thoại (phù hợp với
nội dung và ngữ cảnh)
Câu 2 trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Xác định câu đặc biệt trong
các trường hợp sau và nêu tác dụng của loại câu này trong mỗi trường hợp:
a. Ôi, Chúa ơi! Tôi thật là một lão ngốc mù quáng!
(A-thơ Cô-nan Đoi-lơ, Chiếc mũ miện dát đá be-rô)
b. Có tiếng gì trong cái hòm này... như tiếng thở ấy... Eo ơi!
(Lưu Quang Vũ, Bệnh sĩ)
c. Tôi sẽ là người thừa kế, tôi sẽ được lấy người tôi yêu! A! Anh Khiết ơi!
(Vũ Đình Long, Gia tài) Trả lời: Trường
Câu đặc biệt Tác dụng hợp a Ôi, Chúa ơi!
- Bộc lộ cảm xúc kinh ngạc, bất ngờ, ngạc nhiên
trước sự thật vừa được phơi bày b Eo ơi!
- Bộc lộ cảm xúc sợ hãi, chán ghét của người nói
trước điều vừa nghe thấy c A!
- Bộc lộ cảm xúc phấn khích, thích thú, hưng phấn
của người nói trước điều mình nhận được
Câu 3 trang 46 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Tìm câu rút gọn và câu đặc
biệt có trong các trường hợp sau. Chỉ ra dấu hiệu để phân biệt hai loại câu này. a.
“... Cháu gái tôi, con bé Me-ry, nó đã bỏ tôi mà đi”. “Bỏ rơi ông?“.
(A-thơ Cô-nan Đoi-lơ, Chiếc mũ miện dát đá be-rô) b.
Lý:- (ngã xuống như là ngất đi) Chao ôi!
Khiết: - Cháu đỡ lấy nó. Và để thưởng công cho thị Lý, vì thị đã chăm nom, nâng đỡ
tôi, tôi để lại cho thị…
Lý: - (vờ khóc) Trời ơi! Ông tôi tử tế quá, mà Trời Phật không để cho sống mãi!
Khiết: - Hai trăm ngàn đồng tiền mặt (Lý vờ như cảm động, chấm nước mắt).
(Vũ Đình Long, Gia tài) Trả lời: Trường Câu văn
Dấu hiệu nhận biết hợp a Câu rút
Bỏ rơi ông? - Câu không có thành phần Chủ ngữ gọn
- Có thể bổ sung Chủ ngữ cho câu mà
không làm thay đổi nội dung câu b Câu đặc
Chao ôi!, Trời - Câu không có cấu tạo theo mô hình biệt ơi!
Chủ ngữ - Vị ngữ
- Không thể bổ sung thêm Chủ ngữ hoặc vị ngữ
- Câu không có nội dung cụ thể, chỉ dùng
để bộc lộ cảm xúc
Câu 4 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Xác định chức năng của các
thành phần được in đậm trong các câu sau. Các thành phần này có thể được tách ra
tạo thành câu đặc biệt không? Vì sao?
a. Á, à, tôi biết rồi.
(Sác-lơ Uy-li-am, Đêm Chủ nhật dài)
b. Hình như cô đã chờ sẵn đâu đó ở phòng bên.
(Sác-lơ Uy-li-am, Đêm Chủ nhật dài) Đang cập nhật...
Câu 5 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Đọc đoạn hội thoại sau và trả lời câu hỏi:
Cô giáo: Hôm qua, chúng ta học đến phần nào rồi nhỉ?
Nam: Tri thức Ngữ văn.
a. Theo em, câu trả lời của Nam trong tình huống trên có phù hợp không? Vì sao?
b. Với câu hỏi của cô giáo, chúng ta có thể có những câu trả lời nào khác câu trả lời của Nam? Đang cập nhật...
Câu 6 trang 47 Ngữ Văn 9 Tập 2 Chân trời sáng tạo: Viết một đoạn hội thoại
(khoảng năm đến sáu câu), trong đó có sử dụng ít nhất một câu đặc biệt và một câu
rút gọn. Xác định các loại câu này và nêu tác dụng của chúng. Đang cập nhật...