Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 54 - Cánh diều 10

Cung cấp tài liệu Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt trang 54, rất cần thiết và hữu ích. Kính mời các bạn học sinh lớp 10 tham khảo nội dung chi tiết sẽ được chúng tôi giới thiệu ngay sau đây.

Soạn văn 10: Thc hành tiếng Vit (trang 54)
Câu 1. Tìm so sánh b phận chêm xen trong hai câu dưới đây (trích từ
truyn ngn Ngày cui cùng ca chiến tranh của Cao Phan). Các b phn y
có tác dng ging và khác nhau như thế nào?
a. Lúc đó, buổi sáng ca một ngày trước Ba mươi tháng Tư, năm người lính
đứng bên chiếc cng st xiêu vo, phía trong nhô cao một tháp xi măng lênh
khênh.
b. Vào phiên liên lc sm với trung đoàn, tôi được nhắc tăng cường cnh giác
được biết thêm rng ngày hôm nay - rt th ngày hôm nay - các binh
đoàn bộ binh s tiến vào nội đô.
Gi ý:
a.
B phn chêm xen: phía trong nhô cao một tháp xi măng lênh khênh
Tác dng: B sung thông tin v nơi năm người lính đứng.
b.
B phn chêm xen: rt có th là ngày hôm nay
Tác dng: Nhn mnh vào thời gian được nhắc đến, tăng sc thái biu
cm cho câu.
Câu 2. Ch ra phân tích tác dng ca bin pháp tu t chêm xen trong nhng
ng liu sau:
a. Trước hết, người Hà Ni, kết qu ca tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí, đua
tài hc hỏi người ngoài nâng cao nên tr thành những người Vit Nam lao
động gii, làm th gii, làm thầy cũng giỏi. (Trn Quốc Vượng)
b. Chèo buông, đò ngang trôi theo dòng xuôi v phía h ngun. Ông dì, mt
già mt tr, mt lành ln, một thương tt tựa đỡ vào nhau. Bóng ông in
trên mt sóng ln trong bóng chiều cháy đỏ. (Sương Nguyệt Minh)
c. Các chiến trinh sát của tôi khá đấy. Tôi cũng đã thấy đôi điều ng ng
gi đây thì rất nhanh, như một phn ng ngh nghip, tt c các d kiện được
xâu lại để bt lên thông tin ch yếu này: ma Giám đốc đã giấu ai đó - nhng
ai đó - trong nhà nguyn kia vào lúc chúng tôi vừa hành quân đến đây. Ai? (Vũ
Cao Phan)
Gi ý:
a.
Chêm xen: kết qu ca tinh hoa bn phương tụ hi,
Tác dng: B sung thêm thông tin cho câu.
b.
Chêm xem: mt già mt tr, mt lành ln, một thương tật
Tác dng: B sung thêm thông tin v nhân vật “ông” và “dì”.
c.
Chêm xen: những ai đó
Tác dụng: Tăng tính biểu cảm cho câu văn.
Câu 3. Bin pháp tu t chêm xen trong những câu dưới đây có tác dụng th hin
ni tâm ca nhân vật như thếo?
a. Cô gái như chùm hoa lặng l
Nh hương thơm nói hộ tình yêu
(Anh vô tình anh chng biết điều
Tôi đã đến vi anh rồi đấy...)
(Phan Th Thanh Nhàn)
b. Chí Phèo hình như đã trông thấy trước tui già ca hắn, đói rét và ốm đau, và
cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và đau ốm.
(Nam Cao)
Gi ý:
a. Bc l tình cm ca cô gái một cách kín đáo.
b. B sung thêm thông tin v ni s ca Chí Phèo.
Câu 4. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) có s dng bin pháp tu t
chêm xen, sau đó, nhận xét v tác dng tu t ca chúng.
Gi ý:
Trước đó, ba anh em Lưu, Quan, Trương náu mình dưới trướng Tào Tháo. Hiu
đưc bn cht gian hùng ca Tào Tháo, h tìm cách b đi. Tháo cho quân đuổi
đánh, ba anh em tht tán mi người mt ng. Quan Công vì phi h tng hai ch
dâu (v Lưu Bị) nên tm hàng Tào Tháo với điều hin hàng Hán ch không
hàng Tào (vua Hán đang b Tào khng chế), h biết tin anh đâu s đi ngay.
Tào Tháo tìm cách thu phc Quan Công: ba ngày mt tic nhỏ, năm ngày một
tic ln, lại ban thưng chức tước, vàng bc, m nữ… Nhưng Quan Công “thân
ti Tào doanh, tâm tại Hán”. Khi vừa nghe tin Lưu Bị đang ở bên Viên Thiu
lp t tr hết n tín, vàng bc châu báu, lên ngựa đi tìm anh. Trên đường đi, bị
các tướng Tào ngăn cản, Quan Công vung long đao chém luôn sáu ớng, vượt
năm cửa quan. Đến C Thành, gặp được Trương Phi thì vui mng khôn xiết.
Nào ng Trương Phi hiểu lm vic Quan Công hàng tào bội nghĩa, liền đòi
giết Quan Công. Đ xua tan mi nghi ngờ, Quan Công đã nhận ngay điều kin
Trương Phi đưa ra: Phi lấy đầu Sái Dương (viên tướng ca Tào Tháo) trong ba
hi trống. Chưa đt mt hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. By gi, Phi mi
hiểu được lòng d trung thc ca Quan Công.
=> Tác dng: Giải thích cho các đối tượng được nhc đến trước đó.
| 1/3

Preview text:


Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt (trang 54)
Câu 1. Tìm và so sánh bộ phận chêm xen trong hai câu dưới đây (trích từ
truyện ngắn Ngày cuối cùng của chiến tranh của Vũ Cao Phan). Các bộ phận ấy
có tác dụng giống và khác nhau như thế nào?
a. Lúc đó, buổi sáng của một ngày trước Ba mươi tháng Tư, năm người lính
đứng bên chiếc cổng sắt xiêu vẹo, phía trong nhô cao một tháp xi măng lênh khênh.
b. Vào phiên liên lạc sớm với trung đoàn, tôi được nhắc tăng cường cảnh giác
và được biết thêm rằng ngày hôm nay - rất có thể là ngày hôm nay - các binh
đoàn bộ binh sẽ tiến vào nội đô. Gợi ý: a.
• Bộ phận chêm xen: phía trong nhô cao một tháp xi măng lênh khênh
• Tác dụng: Bổ sung thông tin về nơi năm người lính đứng. b.
• Bộ phận chêm xen: rất có thể là ngày hôm nay
• Tác dụng: Nhấn mạnh vào thời gian được nhắc đến, tăng sắc thái biểu cảm cho câu.
Câu 2. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ chêm xen trong những ngữ liệu sau:
a. Trước hết, người Hà Nội, kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí, đua
tài học hỏi người ngoài và nâng cao nên trở thành những người Việt Nam lao
động giỏi, làm thợ giỏi, làm thầy cũng giỏi. (Trần Quốc Vượng)
b. Chèo buông, đò ngang trôi theo dòng xuôi về phía hạ nguồn. Ông và dì, một
già một trẻ, một lành lặn, một thương tật tựa đỡ vào nhau. Bóng dì và ông in
trên mặt sóng lẫn trong bóng chiều cháy đỏ. (Sương Nguyệt Minh)
c. Các chiến sĩ trinh sát của tôi khá đấy. Tôi cũng đã thấy đôi điều ngờ ngợ và
giờ đây thì rất nhanh, như một phản ứng nghề nghiệp, tất cả các dữ kiện được
xâu lại để bật lên thông tin chủ yếu này: ma xơ Giám đốc đã giấu ai đó - những
ai đó - trong nhà nguyện kia vào lúc chúng tôi vừa hành quân đến đây. Ai? (Vũ Cao Phan) Gợi ý: a.
• Chêm xen: kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội,
• Tác dụng: Bổ sung thêm thông tin cho câu. b.
• Chêm xem: một già một trẻ, một lành lặn, một thương tật
• Tác dụng: Bổ sung thêm thông tin về nhân vật “ông” và “dì”. c.
• Chêm xen: những ai đó
• Tác dụng: Tăng tính biểu cảm cho câu văn.
Câu 3. Biện pháp tu từ chêm xen trong những câu dưới đây có tác dụng thể hiện
nội tâm của nhân vật như thế nào?
a. Cô gái như chùm hoa lặng lẽ
Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu
(Anh vô tình anh chẳng biết điều
Tôi đã đến với anh rồi đấy...) (Phan Thị Thanh Nhàn)
b. Chí Phèo hình như đã trông thấy trước tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và
cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và đau ốm. (Nam Cao) Gợi ý:
a. Bộc lộ tình cảm của cô gái một cách kín đáo.
b. Bổ sung thêm thông tin về nỗi sợ của Chí Phèo.
Câu 4. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) có sử dụng biện pháp tu từ
chêm xen, sau đó, nhận xét về tác dụng tu từ của chúng. Gợi ý:
Trước đó, ba anh em Lưu, Quan, Trương náu mình dưới trướng Tào Tháo. Hiểu
được bản chất gian hùng của Tào Tháo, họ tìm cách bỏ đi. Tháo cho quân đuổi
đánh, ba anh em thất tán mỗi người một ngả. Quan Công vì phải họ tống hai chị
dâu (vợ Lưu Bị) nên tạm hàng Tào Tháo với điều hiện hàng Hán chứ không
hàng Tào (vua Hán đang bị Tào khống chế), hễ biết tin anh ở đâu là sẽ đi ngay.
Tào Tháo tìm cách thu phục Quan Công: ba ngày một tiệc nhỏ, năm ngày một
tiệc lớn, lại ban thưởng chức tước, vàng bạc, mỹ nữ… Nhưng Quan Công “thân
tại Tào doanh, tâm tại Hán”. Khi vừa nghe tin Lưu Bị đang ở bên Viên Thiệu là
lập tứ trả hết ấn tín, vàng bạc châu báu, lên ngựa đi tìm anh. Trên đường đi, bị
các tướng Tào ngăn cản, Quan Công vung long đao chém luôn sáu tướng, vượt
năm cửa quan. Đến Cổ Thành, gặp được Trương Phi thì vui mừng khôn xiết.
Nào ngờ Trương Phi hiểu lầm việc Quan Công hàng tào là bội nghĩa, liền đòi
giết Quan Công. Để xua tan mối nghi ngờ, Quan Công đã nhận ngay điều kiện
Trương Phi đưa ra: Phải lấy đầu Sái Dương (viên tướng của Tào Tháo) trong ba
hồi trống. Chưa đứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. Bấy giờ, Phi mới
hiểu được lòng dạ trung thực của Quan Công.
=> Tác dụng: Giải thích cho các đối tượng được nhắc đến trước đó.