Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 92, 93 | Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức

Soạn Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 92 Kết nối tri thức
Ngữ cảnh và nghĩa của từ ngữ trong ngữ cảnh lớp 7
Câu 1 trang 92 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Giải thích nghĩa của các từ in đậm trong những dòng thơ sau:
a. Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy bên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ.
b. Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
c. Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Hướng dẫn trả lời:
a. Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy bên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ.
- Nghĩa đen: chồi non, mầm non mới nhú của cây
- Nghĩa bóng: chỉ sự hiện diện của sức sống, sự khởi đầu mới, niềm hi vọng và may mắn
→ Chỉ những người lính ra chiến trường chiến đấu, người nông dân ra ruộng cày cấy đã
tạo nên và mang theo niềm vui, hi vọng cho cuộc sống mới. Họ gieo lên những niềm vui,
sự sống mới cho đất nước, cho tương lai
b. Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
- Nghĩa đen: hành động di chuyển của cơ thể bằng chân với tốc độ bình thường
- Nghĩa bóng: chỉ sự di chuyển, tiến lên, phát triển hơn của đất nước → Khẳng định sự
tin tưởng và quyết tâm đưa đất nước phát triển hơn, đi lên không ngừng trong tương lai
c. Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
- Nghĩa đen: hành động thực hiện, hoàn thành, tạo ra một thứ gì đó, một điều gì đó với mục đích nhất định
- Nghĩa bóng: chỉ sự hóa thân thành chim, thành hoa - thành những cá thể khác để cống
hiến thêm những điều tốt đẹp
Câu 2 trang 93 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Từ giọt trong đoạn thơ sau có nhiều cách hiểu khác nhau. Người cho là giọt sương,
người hiểu là giọt mưa xuân và có người lại giải thích là “giọt âm thanh” tiếng chim. Theo
em, trong ngữ cảnh này, có thể chọn cách hiểu nào? Vì sao? Ơi, con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Hướng dẫn trả lời:
- Theo em, trong ngữ cảnh này, có thể chọn cách hiểu "giọt" là "giọt âm thanh" tiếng chim - Bởi vì:
• Đó là sự liên kết giữa bốn câu thơ trong một khổ. Câu thơ thứ nhất và thứ hai
đã tập trung khắc họa hình ảnh con chim chiền chiện và tiếng hót của nó vang
vọng, chiếm lĩnh toàn bộ không gian. Vì vậy, câu thơ thứ ba cũng sẽ tiếp nối
mạch thơ ấy, tái hiện lại âm thanh tiếng chim
• Hình ảnh "giọt" là hình ảnh đã được sử dụng biện pháp tu từ chuyển đổi cảm
giác, biến ấm thanh từ không hình không màu, được cô đọng lại, hữu hình,
hiện diện trong không trung. Từ chỉ có thể nghe bằng thính giác, chuyển sang
có thể cầm, chạm được bằng tay, bằng xúc giác.
→ Từ đó, cho thấy khát khao được hòa mình vào thiên nhiên, được chạm vào vẻ đẹp
tươi mới, rạo rực của mùa xuân đất trời của nhà thơ.
Biện pháp tu từ lớp 7
Câu 3 trang 93 Ngữ văn 7 Tập 1 Kết nối tri thức
Theo em, trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, biện pháp tu từ nào có vị trí nổi bật nhất? Hãy
cho biết tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ đó.
Hướng dẫn trả lời: Mẫu 1:
- Trong bài thơ, biện pháp tu từ ẩn dụ có vị trí nổi bật nhất.
- Các hình ảnh ẩn dụ xuất hiện trong bài thơ:
• Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác ("giọt") (đã giải thích chi tiết ở câu 2)
• Ẩn dụ "lộc": chỉ vẻ đẹp của thiên nhiên vào mùa xuân, sức sống mãnh liệt, rạo
rực của đất nước, được gửi gắm trên vai của người chiến sĩ, người nông dân,
chính họ đã chiến đấu, lao động, cống hiến làm nên mùa xuân cho đất nước
• Ẩn dụ "mùa xuân": chỉ sự phát triển, sức sống của đất nước, bước vào mùa
xuân, nghĩa là đất nước ta bước vào một kỉ nguyên mới, của độc lập, tự do
của sự phát triển cường thịnh
- Tác dụng: giúp câu thơ trở nên hấp dẫn, ý nghĩa và gợi tả hơn, đồng thời tăng tính trữ
tình, biểu cảm của bài thơ, giúp những tình cảm, cảm xúc của nhà thơ gửi gắm dễ dàng
chạm tới trái tim người đọc Mẫu 2:
- Trong bài thơ, biện pháp tu từ chuyển đổi cảm giác có vị trí nổi bật nhất
- Hình ảnh sử dụng biện pháp tu từ chuyển đổi cảm giác được sử dụng: "Từng giọt long
lanh rơi" → Tiếng hót của chú chim chiền chiện vốn là âm thanh chỉ có thể nghe được
bằng tai chứ không thể nhìn thấy hay chạm vào. Nhưng nay đã trở thành từng giọt có
thể nhìn thấy được, đó là do tác giả đã cô đọng lại tiếng hót ấy thành những giọt ngọc quý
-------------------------------------------------