Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề
1. Định hướng Trình bày ý kiến về một vấn đề
a. Có nhiều vấn đề của cuộc sống được nêu lên trong tác phẩm văn học. Trước vấn
đề ấy, các em có thể phát biểu ý kiến, nêu lên suy nghĩ, nhận xét; đưa ra lí lẽ và
bằng chứng cụ thể để làm sáng tỏ cho ý kiến của mình.
b. Để trình bày ý kiến về một vấn đề cần:
 Xác định vấn đề của cuộc sống đặt ra trong một tác phẩm văn học.
 Tìm ý và lập dàn ý cho bài nói.
 Thực hành trình bày ý kiến.
 Lưu ý những lỗi khi trình bày.
2. Thực hành Trình bày ý kiến về một vấn đề
Bài tập: Sau khi đọc bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng” của U-xa-chốp, em thấy
vấn đề ngoại hình của con người có quan trọng không? Hãy trình bày ý kiến của mình. a. Chuẩn bị
 Xem lại nội dung bài thơ Gấu con chân vòng kiềng
 Xác định vấn đề trọng tâm cần cho ý kiến: Ngoại hình của con người có quan trọng hay không?
 Dự kiến các phương tiện hỗ trợ cho việc trình bày: tranh, ảnh, video… b. Tìm ý và lập dàn ý
- Tìm ý bằng cách đặt câu hỏi:
 Bài thơ Gấu con chân vòng kiềng có ý phê phán, chê bao gấu con có chân vòng kiềng không?  Ngoại hình là gì?
 Ngoại hình có quan trọng không? Vì sao?
 Bằng chứng chứng minh ngoại hình không quan trọng.
 Nên hay không nên đánh giá con người bằng ngoại hình? Vì sao?
 Thái độ về ngoại hình của người khác? - Lập dàn ý:
(1) Mở bài: Từ bài thơ Gấu con chân vòng kiềng, nêu vấn đề cần trình bày.
(2) Thân bài: Lần lượt trình bày ý kiến theo một trình tự nhất định để làm sáng tỏ
vấn đề đã nêu ở phần mở bài.
(3) Kết bài: Khẳng định lại ý kiến của bản thân, bài học và cách ứng xử với người khác. c. Nói và nghe
 Giới thiệu ngắn gọn vấn đề được đặt ra từ bài thơ Gấu con chân vòng kiềng.
 Trình bày ý kiến của mình về ngoại hình của người khác có quan trọng hay không.
 Lưu ý: Trình bày bằng lời, tránh viết thành văn để đọc, sử dụng điệu bộ, cử chỉ..
d. Kiểm tra và chỉnh sửa
 Người nói: Xem xét về nội dung, cách thức trình bày.
 Người nghe: Kiểm tra lại thông tin từ người nói, xác định lỗi cần khắc phục.
3. Nói và nghe Trình bày ý kiến về một vấn đề Gợi ý:
Khi đọc bài thơ “Gấu con chân vòng kiềng” của nhà thơ U-xa-chốp, tôi lại nhớ đến
câu tục ngữ “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn” hay “Xấu người đẹp nết”. Cả bài thơ và
những câu tục ngữ muốn gửi gắm cho mỗi người bài học về vai trò của ngoại hình trong cuộc sống.
Với câu chuyện về chú gấu con có đôi chân vòng kiềng, tác giả không nhằm chê
bai đôi gấu con. Mà ngược lại, với lời khuyên của gấu mẹ đã giúp cho gấu con có
thể cảm thấy tự hào, vui vẻ vì đôi chân của mình. Có lẽ trong cuộc sống, chúng ta
có thể bắt gặp rất nhiều người giống như gấu con, cảm thấy tự ti về ngoại hình của
mình. Và cũng có rất nhiều người giống như thỏ, như sáo trong bài thơ - chế giễu,
chê bai ngoại hình của người khác.
Trước hết, ngoại hình được hiểu là hình dáng bên ngoài của con người, được thể
hiện qua khuôn mặt, vóc dáng, thân hình. Có rất nhiều quan điểm về vấn đề vai trò
của ngoại hình trong cuộc sống. Riêng tôi cho rằng yếu tố ngoại hình là quan
trọng, nhưng không mang tính quyết định đến cuộc sống của một con người.
Trên thực tế, chúng ta không thể phủ nhận được vai trò của ngoại hình trong cuộc
sống. Khi nhìn thấy một người ăn mặc chỉn chu và sạch sẽ, chắc chắn mọi người
đều sẽ có ấn tượng tốt đẹp. Nhưng đó không phải là tất cả, quan trọng nhất vẫn
phải xem đến cách hành động, cách cư xử của người đó. Có những người bên
ngoài ăn mặc giản dị, nhưng họ lại có tấm lòng cao quý, đẹp đẽ. Có những người
bên ngoài ăn mặc sang trọng, nhưng họ lại có tấm lòng xấu xa, ích kỷ. Cũng giống
như chiếc bàn gỗ vậy, lớp sơn bao phủ bên ngoài khiến cho chiếc bàn trở nên sang
trọng hơn. Nhưng nếu như bóc hết lớp sơn đó ra, bên trong sẽ chỉ thấy được lớp gỗ
mục rũa mà thôi. Hình thức bên ngoài không tồn tại mãi với thời gian, chỉ có một
nhân cách tốt đẹp, một tấm lòng cao cả mới để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng mỗi người.
Con người có đạo đức tốt, có năng lực cao sẽ làm được nhiều việc hữu ích cho bản
thân, gia đình và xã hội. Nếu có hình thức tốt nữa (dáng vẻ, quần áo, đầu tóc, ngôn
ngữ, tác phong...) thì giá trị càng tăng. Nhưng nếu như một người có khiếm khuyết
về ngoại hình, thì mọi người không nên đem điều đó ra để chế giễu. Bởi như vậy sẽ
gây ra những ảnh hưởng xấu, khiến cho họ cảm thấy tự ti cũng như gây thêm lòng thù hận.
Có thể khẳng định rằng, ngoại hình có vai trò quan trọng. Nhưng nó chỉ có thể gây
ấn tượng cho người khác trong một thời gian ngắn. Cái chinh phục phải đến từ tâm
hồn tốt đẹp bên trong.