Soạn Em bé thông minh - Nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian | Ngữ Văn 7 Chân Trời Sáng Tạo tập 1

Soạn Em bé thông minh - Nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian lớp 7 Chân trời sáng tạo
1. Chuẩn bị đọc Em bé thông minh - Nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian lớp 7
Em có suy nghĩ gì về các thử thách với nhân vâ ̣t em bé trong truyê ̣n Em bé thông minh?
Hướng dẫn trả lời:
Các thử thách với nhân vật em bé trong truyện Em bé thông minh là các thử thách
về trí thông minh và sự nhanh nhạy. Các thử thách được sắp xếp theo độ khó tăng
dần, và phạm vi, đối tượng thử thách ngày càng tăng hơn. Từ đó giúp thể hiện
được sự thông minh hơn người của cậu bé.
2. Trải nghiệm cùng văn bản Em bé thông minh - Nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian lớp 7
Theo dõi 1 trang 57 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Câu văn nào thể hiê ̣n ý kiến của tác giả về truyê ̣n Em bé thông minh?
Hướng dẫn trả lời:
Câu văn thể hiện ý kiến của tác giả về truyện Em bé thông minh là : “Trong truyê ̣n
Em bé thông minh , thông qua bốn lần thử thách , nhân vâ ̣t em bé đã đề cao trí tuê ̣ của nhân dân”.
Theo dõi 2 trang 58 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Theo tác giả, tại sao thử thách thứ tư là quan trọng nhất?
Hướng dẫn trả lời:
Theo tác giả, thử thách thứ tư là thử thách quan trọng nhất, bởi vì:
- Đây là thử thách khó nhất mà cậu bé đối diện, và nó mang tầm quốc gia, người
tham gia giải đố có tất cả quan lại trong triều và cả sứ thần, nếu cậu bé giải được,
sẽ khẳng định được trí tuệ của cậu bé trên tất cả mọi người
- Đây là thử thách mang tính quyết định đến uy tín, thể diện và vận mệnh của quốc
gia, bởi nó là phép thử của nước láng giềng đang lăm le xâm chiếm nước ta, nhờ có
cậu bé thông minh giải được mà khiến chúng phải dè chừng, không dám đem quân tiến đánh nữa
3. Suy ngẫm và phản hồi Em bé thông minh - Nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian lớp 7
Câu 1 trang 58 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy xác đi ̣nh ý kiến lớn, ý kiến nhỏ của văn bản dựa vào sơ đồ sau:
Hướng dẫn trả lời:
Ý kiến lớn (Về nhân vật em bé thông minh)
Em bé thông minh là nhân vật chứa đựng kết tinh của trí tuệ dân gian Việt Nam Ý kiến nhỏ 1 Ý kiến nhỏ 2 Ý kiến nhỏ 3
Thông qua thử thách đầu
Ở thử thách thứ 2 và thứ 3
Ở thử thách thứ tư, người kể
tiên (gắn với câu hỏi thứ
(gắn với câu hỏi thứ 2 và thứ chuyê ̣n đã nâng nhân vâ ̣t em
nhất) tác giả dân gian đề cao 3) tác giả dân gian muốn
bé lên một tầm cao mới, vượt
sự thông minh trong ứng xử, khẳng đi ̣nh sự mẫn tiê ̣p của lên cả triều đình hai nước,
mà chủ yếu là một phản xạ trí tuệ dân gian, qua đó bày nhấn ma ̣nh vi ̣ thế áp đảo của trí
ngôn ngữ lanh le ̣ và sắc sảo. tỏ ước mơ về một xã hội mà tuê ̣ dân gian so với trí tuê ̣ cung
mọi ràng buộc chặt chẽ của đình.
quan niê ̣m phong kiến về
các tầng lớp người trong xã
hô ̣i đề được nới lòng và cởi bỏ.
Câu 2 trang 58 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Văn bản được viết ra nhằm mu ̣c đích gì? Xác định nội dung chính của văn bản.
Hướng dẫn trả lời:
- Văn bản được viết ra nhằm mục đích: đề cao trí tuệ dân gian Việt Nam được kết
tinh trong hình ảnh cậu bé thông minh
- Nội dung chính của văn bản: Thông qua 4 câu đố (4 thử thách) với độ khó và
mức độ, phạm vi tăng dần, câu chuyện đã đề cao trí thông minh và sự khôn ngoan
dân gian, từ đó tạo nên tiếng cười hồn nhiên, giải trí.
Câu 3 trang 58 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra các câu văn thể hiện ý kiến nhỏ, lí lẽ, bằng chứng trong đoa ̣n văn sau:
Thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân gian đề cao sự
thông minh trong ứng xử , mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo .
Thử thách đầu tiên là mô ̣t tình huống thử thách tư duy và viê ̣c sử du ̣ng ngôn ngữ .
Trước câu hỏ i khó, em bé đã đáp trả la ̣i bằng viê ̣c ra la ̣i câu hỏi cho người đố , để
chỉ ra rằng, đây là mô ̣t câu hỏi không thể có câu trả lời.
Hướng dẫn trả lời: Câu văn thể hiện:
- Ý kiến nhỏ: Thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân
gian đề cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo.
- Lí lẽ: Thử thách đầu tiên là mô ̣t tình huống thử thách tư duy và viê ̣c sử du ̣ng ngôn ngữ.
- Bằng chứng: Trước câu hỏi khó, em bé đã đáp trả la ̣i bằng viê ̣c ra la ̣i câu hỏi cho
người đố, để chỉ ra rằng, đây là mô ̣t câu hỏi không thể có câu trả lời.
Câu 4 trang 59 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Nhâ ̣n xét về cách triển khai lí lẽ, bằng chứng trong đoa ̣n ba. Cách triển khai lí lẽ và
bằng chứng ấy có tác du ̣ng gì trong viê ̣c thực hiê ̣n mu ̣c đích của văn bản?
Hướng dẫn trả lời:
- Nhâ ̣n xét về cách triển khai lí lẽ , bằng chứng trong đoa ̣n 3: Đoạn 3 đưa ra lí lẽ
hợp lí (Ở thử thách thứ 2 và thứ 3, tác giả dân gian muốn khẳng định sự mẫn tiệp
của trí tuệ dân gian, qa đó bày tỏ ước mơ về một xã hội mà mọi ràng buộc chặt chẽ
của quan niệm phong kiến về các tầng lớp người trong xã hội đều được nới lỏng và
cởi bỏ). Sau đó đưa ra các bằng chứng cụ thể (từ tác phẩm Cậu bé thông minh) làm
dẫn chứng để phân tích và bàn luận, làm rõ cho lí lẽ đã được đưa ra ở đầu đoạn.
- Cách triển khai lí lẽ và bằng chứng ấy có tác dụng : giúp cho lí lẽ được đưa ra trở
nên hợp lí, logic và góp phần làm rõ cho mục đích của văn bản - chứng minh nhân
vật cổ tích em bé thông minh là nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian.
Câu 5 trang 59 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy chỉ ra các đă ̣c điểm của văn bản nghi ̣ luâ ̣n phân tích mô ̣t tác phẩm văn học
trong văn bản Em bé thông minh - nhân vâ ̣t kết tinh trí tuê ̣ dân gian dựa vào bảng sau (làm vào vở).
Đặc điểm của văn bản nghị luận phân tích một Biểu hiê ̣n trong văn bản Em bé thông minh tác phẩm văn học
- nhân vâ ̣t kết tinh trí tuê ̣ dân gian
Thể hiê ̣n rõ ý kiến của người viết về tác phẩm ... cần bàn luâ ̣n
Đưa ra lí lẽ là những lí giải, phân tích tác ... phẩm
Bằng chứng được dẫn ra từ tác phẩm để làm ... rõ cho lí lẽ
Ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được sắp xếp theo ... trình tự hợp lí
Hướng dẫn trả lời:
Đặc điểm của văn bản nghị luận Biểu hiê ̣n trong văn bản Em bé thông minh - nhân vâ ̣t
phân tích mô ̣t tác phẩm văn ho ̣c
kết tinh trí tuê ̣ dân gian
- Trong truyện Em bé thông minh, thông qua bốn lần
Thể hiê ̣n rõ ý kiến của người viết về thử thách, nhân vật em bé đã đề cao trí tuệ của nhân tác phẩm cần bàn luận dân.
- Thông qua thử thách đầu tiên, tác giả dân gian đề
cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu là một
phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo
- Khẳng định sự mẫn tiệp của trí tuệ dân gian, qua đó
bày tỏ ước mơ về một xã hội mà mọi ràng buộc chặt
Đưa ra lí lẽ là những lí giải, phân
chẽ của quan niệm phong kiến về các tầng lớp người tích tác phẩm
trong xã hội đều được nới lỏng và cởi bỏ
- Ở thử thách thứ tư, người kể chuyện đã nâng nhân
vật em bé lên một tầm cao mới, vượt lên cả triều đình
hai nước, nhấn mạnh vị thế áp đảo của trí tuệ dân
gian so với trí tuệ cung đình, đây là một cách nói
phóng đại thường gặp trong truyện dân gian.
Bằng chứng được dẫn ra từ tác
- Bằng chứng là những câu đố và cách giải đố của em
phẩm để làm rõ cho lí lẽ
bé thông minh được trích ra từ câu chuyện cổ tích Em bé thông minh
- Mỗi ý kiến nhỏ được trình bày thành một đoạn văn
cụ thể, được sắp xếp theo đúng trình tự các thử thách
Ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được sắp xảy ra trong câu chuyện
xếp theo trình tự hợp lí
- Các lí lẽ được xuất hiện ở trong từng đoạn văn. Sau
khi nêu ra lí lẽ, thì mới trình bày các bằng chứng để làm rõ lí lẽ đó.