Soạn Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen | Ngữ Văn 7 Chân Trời Sáng Tạo tập 1

Soạn Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen lớp 7
1. Soạn bài Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen: Chuẩn bị đọc
Câu 1 trang 59 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy sưu tầm và giới thiê ̣u với các ba ̣n mô ̣t số bài ca dao viết về hình ảnh hoa sen.
Hướng dẫn trả lời: Bài ca dao số 1:
Thân chị như cánh hoa sen,
Chúng em như bèo bọt chẳng chen được vào.
Lạy trời cho cả mưa rào,
Cho sấm, cho chớp, cho bão to gió lớn,
Cho sen chìm xuống, bèo trèo lên trên! Bài ca dao số 2: Hoa sen mọc bãi cát lầm
Tuy rằng lấm láp vẫn mầm hoa sen
Thài lài mọc cạnh bờ sông
Tuy rằng xanh tốt vẫn tông thài lài. Bài ca dao số 3:
Xin cho sen sắc ngọt ngào
Ơn đời mưa nắng dạt dào tinh khôi
Tiếng cười luôn thắm trên môi
Dáng thanh tâm tịnh, đứng ngồi thoảng hương
Câu 2 trang 59 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy thực hiê ̣n mô ̣t sản phẩm sáng ta ̣o (bức tranh, đoa ̣n văn,...) để chia sẻ cảm
nhâ ̣n của em về bài ca dao:
Trong đầm gì đe ̣p bằng sen
Lá xanh bông trắng mà chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
Hướng dẫn trả lời:
>> Mời các em tham khảo các đoạn văn chia sẻ cảm nhận về bài ca dao tại
đây: Cảm nhận về bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen...
2. Soạn bài Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen:
Trải nghiệm cùng văn bản
Theo dõi 1 trang 60 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy chỉ ra những từ ngữ , câu văn thể hiê ̣n ý kiến , lí lẽ, bằng chứng trong đoa ̣n
bàn luận về câu ca dao thứ hai.
Hướng dẫn trả lời:
Những từ ngữ, câu văn thể hiê ̣n:
- Ý kiến: "Câu thứ hai, tác giả dân gian miêu tả vẻ đẹp của từng bộ phận cụ thể
trong cây sen để chứng minh trong câu thứ nhất" - Lí lẽ:
 "tức là quan sát từ ngoài vào trong, rất tự nhiên, hợp lí"
 "nhấn mạnh sự đa dạng nhiều thành phần và màu sắc đáng chú ý của cây sen"
 "chứng tỏ đây là một bông hoa sen vừa mới nở" - Bằng chứng:
 "từ "lá xanh" qua "bông trắng" đến "nhị vàng"
 "từ "lại" được dùng rất đắt"
 "từ "chen" nói lên sự kết chặt giữa hoa và nhị"
Liên hệ 2 trang 61 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em biết gì về hình ảnh hoa sen trong những bài ca dao khác?
Hướng dẫn trả lời:
Gợi ý: Hình ảnh hoa sen trong những bài ca dao khác đều có điểm chung là nhấn
mạnh về đặc điểm vẻ đẹp trong sáng, thanh khiết, từ đó nói về phẩm chất của
người dân Việt Nam ta bao đời nay: trung thực, thật thà, giản dị, không bị môi
trường, hoàn cảnh làm đổi thay, bào mòn.
3. Soạn bài Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen:
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 61 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy xác đi ̣nh mối quan hê ̣ giữa các ý kiến lớn , ý kiến nhỏ của văn bản dựa vào sơ đồ sau:
Hướng dẫn trả lời:
Mối quan hệ giữa các ý kiến lớn, ý kiến nhỏ của văn bản là:
- Các ý kiến lớn là các quan điểm chính mà người viết muốn thuyết phục người
đọc về vấn đề cần bàn luận
- Các ý kiến nhỏ được nêu ra là các lập luận được dùng để bổ trợ, giải thích, minh
chứng cho ý kiến lớn trở nên rõ ràng hơn → Cụ thể:
Vấn đề cần bàn luận
Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao Ý kiến lớn 2 Ý kiến lớn 1
Qua hình ảnh hoa sen, tác giả
Vẻ đẹp hoa sen được miêu tả một cách khéo léo, tài tình
dân gian đã gửi gắm những
triết lí sống sâu sắc Ý kiến nhỏ 1.1 Ý kiến nhỏ 1.2 Ý kiến nhỏ 1.3 Câu thứ nhất,
Câu thứ hai, tác Câu thứ ba có vi ̣ trí
tác giả dân gian giả dân gian miêu đă ̣c biê ̣t trong toàn khẳng đi ̣nh và
tả vẻ đẹp của từng bài, đó là câu chuyển
tuyê ̣t đối vẻ đe ̣p bô ̣ phâ ̣n cu ̣ thể (chuyển vần, chuyển không gì sánh
trong cây sen để nhịp, chuyển ý) để
nổi của cây sen chứng minh cho chuẩn bi ̣ cho câu kết. ở trong đầm. câu thứ nhất.
Câu 2 trang 62 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra các lí lẽ, bằng chứng được sử du ̣ng để làm sáng tỏ cho các ý kiến.
Hướng dẫn trả lời: Ý kiến lớn 1 Ý kiến lớn 2
Vẻ đẹp hoa sen được miêu tả một cách khéo léo, tài tình Qua hình ảnh hoa sen,
tác giả dân gian đã gửi Ý kiến nhỏ 1.1 Ý kiến nhỏ 1.2 Ý kiến nhỏ 1.3
gắm những triết lí sống sâu sắc - Lí lẽ: Câu thứ - Lí lẽ: Câu thứ hai,
- Lí lẽ: Câu thứ ba có - Lí lẽ: Hầu như không nhất, tác giả dân
tác giả dân gian miêu vị trí đặc biệt trong
mấy ai dừng lại để suy
gian khẳng đi ̣nh và tả vẻ đẹp của từng bộ toàn bài nghĩ về nghĩa đen,
tuyê ̣t đối vẻ đe ̣p
phâ ̣n cu ̣ thể trong cây nghĩa bóng của nó mà
không gì sánh nổi sen để chứng minh
phần nhiều đều chuyển
của cây sen ở trong cho câu thứ nhất. ngay sang nghĩa bóng, đầm. sang hình ảnh con
người và ý nghĩa triết lí nhân sinh trong đó - Bằng chứng: - Bằng chứng:
- Bằng chứng: "đó là - Bằng chứng: “sen” "trạng ngữ “trong
 Từ “lá xanh” qua câu chuyển (chuyển hóa thành người, bùn
đầm” đã ha ̣n chế sự
“bông trắng” đến vần, chuyển nhịp, trong thiên nhiên hóa tuyê ̣t đối hóa trong
“nhi ̣vàng”, tức là chuyển ý) để chuẩn bị thành “bùn” trong xã câu ca dao, làm cho
quan sát từ ngoài cho câu kết"
hô ̣i, rồi cả cái “đầm” và
trở thành tương đối vào trong, rất tự mùi “hôi tanh” cũng và có tính thuyết nhiên hợp lí.
được coi là hình ảnh phục"
 Từ “la ̣i” được
tượng trưng, ẩn dụ theo dùng rất đắt, có nghĩa bóng. tác dụng nhấn mạnh sự đa dạng nhiều thành phần và màu sắc đáng chú ý của cây sen
 Từ “chen” nói lên sự kết chă ̣t giữa hoa và nhi ̣, chứng tỏ đây là một bông hoa vừa mới nở
Câu 3 trang 62 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Văn bản được viết ra nhằm mu ̣c đích gì? Xác định nội dung chính của văn bản.
Hướng dẫn trả lời:
- Văn bản được viết ra nhằm mu ̣c đích : bình luận, cảm nhận, phân tích hình ảnh
của hoa sen trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen
- Nội dung chính của văn bản : khẳng định cách tả , cách gợi đa ̣t đến đô ̣ hoàn mĩ
hiếm có trong loa ̣i ca dao vi ̣nh tả cảnh vâ ̣t mang tính triết lí trong bài ca dao Trong
đầm gì đe ̣p bằng sen
Câu 4 trang 62 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Theo em, có thể thay đổi trâ ̣t tự các ý kiến lớn , ý kiến nhỏ được không ? Cách sắp
xếp trâ ̣t tự các ý kiến như vâ ̣y có tác du ̣ng gì trong viê ̣c thực hiê ̣n mu ̣c đích của văn bản?
Hướng dẫn trả lời:
- Theo em, không thể thay đổi trật tự các ý kiến lớn, ý kiến nhỏ được. Bởi vì các ý
kiến lớn, nhỏ được đưa ra nhằm làm rõ cho mục đích của bài viết, sắp xếp tương
ứng theo từng câu thơ trong bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen. Ý kiến phân
tích, cảm nhận câu thơ 1 sẽ đứng trước ý kiến cảm nhận, phân tích câu thơ 2, 3, 4.
Cứ như thế thế, trật tự của các ý kiên trong bài thơ đã rất logic, không thể thay đổi.
- Cách sắp xếp trật tự các ý kiến như vậy có tác dụng giúp thể hiện các lí lẽ , cảm
nhận theo đúng mạch viết của bài ca dao. Từ đó phân tích được những dụng ý, suy
nghĩ mà tác giả gửi gắm qua các tầng lớp câu thơ theo trật tự nhất định.
Câu 5 trang 62 Ngữ văn 7 Tập 1 Chân trời sáng tạo
Những dấu hiê ̣u nào giúp em nhâ ̣n ra văn bản trên là văn bản nghi ̣ luâ ̣n phân tích
mô ̣t tác phẩm văn ho ̣c?
Hướng dẫn trả lời:
Những dấu hiê ̣u giúp em nhâ ̣n ra văn bản trên là văn bản nghi ̣ luâ ̣n phâ n tích mô ̣t tác phẩm văn học là:
- Thể hiện rõ ý kiến của người viết về bài ca dao "Trong đầm gì đẹp bằng sen.."
- Trình bày 2 ý kiến lớn và đưa ra các lí lẽ tương ứng cùng phần lập luận, phân tích
hợp lí để thuyết phục người đọc
- Các bằng chứng được đưa ra được trích dẫn từ bài thơ "Trong đầm gì đẹp bằng
sen..." được sắp xếp ngay sau từng lí lẽ cụ thể giúp làm rõ và chứng minh cho lí lẽ, ý kiến được đưa ra