Soạn văn lớp 9 bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Soạn văn lớp 9 bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1. Tìm hiểu bài Nghị luận về tác phẩm (đoạn trích) truyện
Trang 61 SGK Ngữ văn 9 Tập 2
Câu 1: Vấn đề nghị luận của văn bản
Văn bản "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long khắc họa một câu chuyện đầy ấn tượng về
cuộc sống và sự đam mê của một thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu tại vùng
đất núi Sa Pa, một trong những điểm đẹp nhất của Việt Nam. Với sự kết hợp giữa môi trường
thiên nhiên tuyệt đẹp và con người, tác phẩm này đặt ra nhiều vấn đề nghị luận quan trọng, trong
đó vẻ đẹp của anh chàng thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu nổi bật là một
trong những chủ đề quan trọng. Câu 2:
Từ vấn đề nghị luận đã rút ra, hãy đặt nhan đề cho văn bản trên như: Người con của Sa Pa; Con
người thầm lặng; Con người cống hiến thầm lặng của Sa Pa; ...
Vấn đề nghị luận trong bài văn được triển khai bằng những luận điểm sau đây:
- Tấm lòng yêu đời và yêu nghề: "Nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu
nghề..."; "Tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình".
- Tình hiếu khách và lòng quan tâm đến người khác: "Nhân vật này thật đáng yêu ở nỗi "thèm
người", lòng hiếu khách đến nồng nhiệt..."; "Sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo"
- Khiêm tốn và sôi nổi: "Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế
nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn".
- Giá trị của sự đóng góp và hy sinh thầm lặng: "Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao
phấn đấu, hy sinh lớn lao và thầm lặng?"; "Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh
niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu".
Những câu văn trích từ bài văn thể hiện luận điểm của tác giả về nhân vật anh thanh niên trong
"Lặng lẽ Sa Pa" là những ví dụ rõ ràng về sự khâm phục và tôn trọng đối với tấm lòng và tinh
thần của anh chàng này, cũng như về giá trị của sự hy sinh và tình cảm đối với người khác trong cuộc sống.
Câu 3: Nhận xét về cách diễn đạt luận điểm của bài viết
Trong bài văn "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long, các luận điểm được diễn đạt rõ ràng và
thể hiện một cách sắc bén, làm nổi bật vấn đề nghị luận về vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên
làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu.
- Tấm lòng yêu đời và yêu nghề: Tác giả bày tỏ sự khâm phục đối với tấm lòng yêu đời và nghề
nghiệp của nhân vật chính. Anh thanh niên này không chỉ làm việc một cách đầy trách nhiệm mà
còn đam mê công việc của mình. Điều này thể hiện sự kết nối mạnh mẽ giữa người và công việc,
đồng thời làm nổi bật tầm quan trọng của việc theo đuổi đam mê trong cuộc sống.
- Tình hiếu khách và lòng quan tâm đến người khác: Tác giả nhấn mạnh tình cảm hiếu khách của
nhân vật chính, sự mong muốn kết nối và chia sẻ với người khác. Đây là một khía cạnh của vẻ
đẹp của anh chàng thanh niên, và nó thể hiện tình thần gắn kết xã hội và sự quan tâm đến hòa
bình và tình thương trong cộng đồng.
- Khiêm tốn và sôi nổi: Tác giả mô tả nhân vật chính là một người khiêm tốn, không tự ca tụng
hay khoe khoang về những đóng góp quan trọng của mình cho đất nước. Anh thanh niên này tận
hưởng cuộc sống một cách đơn giản và sôi nổi, đóng góp của mình dưới hình thức thầm lặng.
Điều này tôn vinh giá trị của sự khiêm tốn và sự sôi nổi trong cuộc sống hàng ngày.
- Giá trị của sự đóng góp và hy sinh thầm lặng: Tác giả đặt ra câu hỏi về giá trị của những người
hy sinh và đóng góp thầm lặng trong cuộc sống. Những người như anh thanh niên trong truyện,
bất kể công việc khó khăn và hy sinh lớn lao, đóng góp cho xã hội một cách vô điều kiện. Câu
chuyện này thể hiện sự trân trọng và tôn vinh những người đóng góp vô danh trong cuộc sống.
Những luận điểm này được diễn đạt rõ ràng và thấu đáo trong bài văn, giúp làm nổi bật vấn đề
nghị luận về vẻ đẹp của anh chàng thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trong truyện "Lặng lẽ Sa Pa". Câu 4:
Để khẳng định các luận điểm trong bài văn "Lặng lẽ Sa Pa," người viết đã sử dụng các dẫn
chứng cụ thể từ tác phẩm và tập trung vào những chi tiết và hình ảnh đặc sắc để làm sáng tỏ từng
luận điểm. Những luận cứ cụ thể và chi tiết trong tác phẩm để chứng minh và làm sáng tỏ cho
từng luận điểm về vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên khi làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu.
2. Tổng kết lý thuyết về bài Nghị luận về tác phẩm (hoặc đoạn trích) truyện
Nghị luận về tác phẩm truyện là một phần quan trọng của việc phân tích và hiểu sâu về một tác
phẩm văn học. Trong quá trình này, chúng ta trình bày những nhận xét và đánh giá cá nhân về
nhân vật, sự kiện, chủ đề và nghệ thuật trong tác phẩm cụ thể. Để viết một bài nghị luận thật ấn
tượng về một tác phẩm truyện, có một số điểm quan trọng cần tuân theo.
Trước hết, những nhận xét và đánh giá về truyện phải xuất phát từ sự hiểu biết sâu sắc về ý nghĩa
của cốt truyện. Điều này đòi hỏi chúng ta phải tìm hiểu cẩn thận về nhân vật, sự kiện và tình
huống trong tác phẩm. Chúng ta cần nắm bắt tình cảm, tâm trạng, và mục tiêu của nhân vật
chính, và xác định những yếu tố khác nhau trong câu chuyện mà tác giả muốn truyền đạt. Ý
nghĩa của cốt truyện thường đi sâu hơn những sự kiện nổi bật, và việc phân tích nó sẽ giúp ta đánh giá chính xác hơn.
Ngoài ra, khi viết về những nhận xét và đánh giá của mình, cần chú ý đến tính cách, số phận và
phát triển nhân vật. Mô tả các nhân vật cụ thể, như tính cách, đặc điểm ngoại hình, và sự thay đổi
trong quá trình truyện diễn ra, có thể giúp độc giả hiểu rõ hơn về nhân vật và cách họ ảnh hưởng
đến câu chuyện. Sự phát triển nhân vật thường là một phần quan trọng của tác phẩm, và việc
phân tích nó có thể cho thấy sự khéo léo của tác giả trong việc tạo ra nhân vật đa chiều.
Thêm vào đó, các nhận xét và đánh giá về nghệ thuật trong tác phẩm cũng cần được đề cập.
Nghệ thuật có thể bao gồm cách tác giả sử dụng ngôn ngữ, biểu đạt ý tưởng, tạo ra bối cảnh, và
sử dụng các kỹ thuật văn học khác để làm cho câu chuyện trở nên đặc biệt. Phân tích nghệ thuật
có thể giúp ta hiểu tại sao tác phẩm đó lại thu hút và ấn tượng đến vậy.
Cuối cùng, bài nghị luận về tác phẩm truyện cần phải có bố cục rõ ràng và mạch lạc. Điều này
đảm bảo rằng ý của bạn được trình bày một cách có logic, từ điểm xuất phát đến những điểm
trọng yếu và cuối cùng là kết luận. Lời văn cần được chọn lọc và chuẩn xác để truyền đạt ý
tưởng một cách hiệu quả và gợi cảm. Cuối cùng, việc lập luận thuyết phục là quan trọng để
thuyết phục độc giả về quan điểm của bạn.
Tóm lại, viết nghị luận về tác phẩm truyện là một quá trình tưởng chừng đơn giản nhưng đòi hỏi
sự hiểu biết sâu sắc và khả năng phân tích. Khi thực hiện một cách đúng đắn, bài nghị luận này
có thể giúp ta thấu hiểu sâu hơn về tác phẩm và đánh giá nó từ nhiều khía cạnh khác nhau, từ
nhân vật đến nghệ thuật và ý nghĩa của câu chuyện. 3. Luyện tập
Đọc đoạn văn trong SGK và trả lời câu hỏi:
Vấn đề nghị luận của đoạn văn:
Vấn đề nghị luận của đoạn văn này xoay quanh tình thế lựa chọn sống chết của nhân vật lão Hạc.
Dưới đây là các ý kiến chính được trình bày trong đoạn văn:
- Lão Hạc phải lựa chọn giữa sống và chết: Đoạn văn đề cập đến tình thế đặc biệt mà lão Hạc đối
mặt, khi ông phải đứng trước quyết định quan trọng về cuộc sống của mình. Cuộc sống của lão
Hạc trở nên khó khăn và đầy cảnh báo, và ông phải đưa ra quyết định quan trọng về việc tiếp tục
sống hay chấp nhận cái chết.
- Lão Hạc đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ, sống nhục: Đoạn văn cho thấy rằng lão Hạc
đã đưa ra quyết định cuối cùng là chọn cái chết thay vì sống trong khổ đau và sự nhục nhã. Điều
này cho thấy tinh thần kiên định và tự trọng của nhân vật trong việc bảo vệ danh dự và tình người của mình.
- Cái chết của lão là gieo mầm cho cái sống của đứa con trai: Đoạn văn cũng nhấn mạnh rằng cái
chết của lão Hạc không phải là một cái kết đen tối hoàn toàn, mà là một hành động cao cả và hi
sinh để đảm bảo tương lai tốt đẹp cho đứa con trai của mình. Điều này thể hiện lòng hy sinh và
tình thương gia đình sâu sắc của nhân vật.
Nhân vật lão Hạc qua đoạn văn:
Nhân vật lão Hạc qua đoạn văn được mô tả như một người phải chịu đựng nỗi đau thân phận của
con người nghèo khổ, nhưng vẫn giữ vững tấm lòng trong sạch và lương thiện. Ông là một ví dụ
điển hình về người hi sinh vì tình yêu và trách nhiệm gia đình, và quyết định cuối cùng của ông
là một biểu hiện rõ ràng của lòng kiên định và quyết tâm trong cuộc sống.