Tác động của AI tới Thị Trường Lao Động Việt Nam | Môn Kinh tế chính trị Mác - Lênin - Đại học Sư Phạm Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61432759
II. Tác động của AI tới thị trường lao động.
Theo báo cáo The New Human Age của ManpowerGroup, hơn 80% doanh nghiệp đã tăng cường
tập trung vào chuyển đổi số hậu Covid-19, khiến công nghệ số được đánh giá thuộc top ngành
giàu tiềm năng phát triển nhất. Và AI có thể thay thế 85 triệu vị tr việc làm vào năm 2025. 1. Tích cực:
* Bức tranh tổng thể về cách mà AI đã tác động lên thị trường lao động trên toàn thế giới trong đó có cả Việt Nam:
- Giúp con người tiết kiệm hơn về sức lao động, thời gian lao động và tăng năng suất lao
động.Người lao động tại Việt Nam rất tích cực tìm kiếm cơ hội và lợi ích mà AI sẽ mang lại
cho sự nghiệp của họ, 60% cho rằng AI sẽ giúp họ gia tăng năng suất lao động.
- Nhiều ứng dụng sẽ thay đổi thị trường lao động trong những năm tới bằng sự chuyển dịch tácđộng đa ngành:
+ Ngành nông nghiệp dự kiến khoảng 6,6 triệu lao động dư thừa vào năm 2025, bán buốn và bán
lẻ được thay thế, sản xuất việc làm được thay thế lực lượng lao động ….
+ Thúc đẩy các ngành khoa học, y tế trong chẩn đoán, quản lý khám chữa bệnh, trong lĩnh vực kinh tế, giáo dục…
- Nông nghiệp sẽ là lĩnh vực chịu tác động mạnh nhất với dự kiến khoảng 6,6 triệu lao động
dư thừa vào năm 2028. Nhu cầu về lao động nông nghiệp có tay nghề và lao động phổ thông
sẽ giảm. Vì các công việc này có thể được nhân rộng với việc áp dụng công nghệ robot.
- Năng suất từ việc áp dụng công nghệ cũng sẽ làm giảm giá thành sản phẩm và thúc đẩy tăng
trưởng. Từ đó tạo ra nhu cầu mới cho người lao động trong các lĩnh vực khác như bán buôn
và bán lẻ, sản xuất, xây dựng và vận tải.
- Sự gia tăng trong chi tiêu bán lẻ được dự báo sẽ tạo ra nhu cầu việc làm trong ngành thương
mại. Tuy nhiên, những công việc này cũng sẽ được định hướng để áp dụng công nghệ kỹ thuật
nhiều hơn. Do đó, các công việc như phụ trách thu ngân, quầy bàn, nhập hay xuất kho sẽ
không cần nhiều lao động nữa.
- Cụ thể trên các lĩnh vực: - Về kinh tế: lOMoAR cPSD| 61432759
+ Công nghệ tiên tiến khi áp dụng vào thực tế cuộc sống giúp con người giảm sức lao động, tăng
năng suất và đạt hiệu quả làm việc cao. Các chuyên gia kinh tế có thể bớt thời gian tìm kiếm dữ
liệu hoặc không cần làm những phân tích đơn giản để tập trung tìm cách diễn giải dữ liệu
+ Trí tuệ nhân tạo được dự đoán tạo bước nhảy vọt về năng suất lao động, cải thiện mức sống.
AI thậm chí còn giúp giải phóng con người khỏi những nhiệm vụ buồn tẻ.
- Về tài chính - ngân hàng: lOMoAR cPSD| 61432759
+Trong ngành này AI được coi là công nghệ mang tính “cách mạng” giúp nâng cao hiệu suất,
thúc dẩy tăng trưởng, hỗ trợ quản trị rủi ro và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
VD: Về nâng cao trải nghiệm khách hàng, Chatbot hiện là hình thức AI dễ thấy nhất, đã và đang
áp dụng trong lĩnh vực ngân hàng. Chatbot hỗ trợ phục vụ khách hàng 24/7 về những vấn đề đơn
giản như chuyển tiền, thiết lập định kỳ thanh toán, kiểm tra bảng sao kê ngân hàng và tìm ra thói
quen chi tiêu của khách hàng. - Về y khoa: lOMoAR cPSD| 61432759
+ AI giúp thúc đẩy khoa học đạt thêm những đột phá mới
+ Đặc biệt, trong đại dịch COVID-19, các nhà khoa học tại Học viện Kỹ thuật Quân sự (Bộ Quốc
phòng) đã nghiên cứu, chế tạo thành công hệ thống robot hỗ trợ y tế có các tính năng hiện đại .
Robot có tên Vibot-1a này có thể tự động vận chuyển thức ăn, thuốc men, nhu yếu phẩm; vận
chuyển rác thải sinh hoạt, rác thải y tế, đồ giặt... và hỗ trợ giao tiếp, khám chữa bệnh từ xa giữa
bệnh nhân và nhân viên y tế... - Về giáo dục
+Ứng dụng AI trong giáo dục cũng có thể mở ra nhiều cơ hội việc làm như thiết kế và và phát
triển công cụ giáo dục dựa trên AI hoặc đào tạo và hỗ trợ giảng viên lẫn học viên cách sử dụng những công cụ đó. lOMoAR cPSD| 61432759 2.Tiêu cực.
Theo tổ chức Lao Động quốc tế (ILO), Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng
nhiều nhất từ CMCN 4.0. Theo đó, những ngành sử dụng nhiều lao động phổ thông sẽ chịu tác
động lớn. Nguy cơ thất nghiệp cao do sự phát triển của công nghệ tự động và trí tuệ nhân tạo. lOMoAR cPSD| 61432759
- Khi AI tiếp tục được đón nhận rộng rãi hơn, công nghệ này có thể tạo ra ảnh hưởng tích cực
lẫn tiêu cực đến người lao động. Các nền kinh tế tiên tiến sẽ chịu nhiều ảnh hưởng hơn so với
nền kinh tế mới nổi, một phần vì nhân viên văn phòng có nguy cơ bị AI "cướp việc" hơn người
lao động chân tay. Khi ứng dụng AI thay thế con người hoàn thành công việc khiến nhu cầu
lao động giảm đi, doanh nghiệp sẽ hạ mức lương và cắt giảm tuyển dụng. Trong những trường
hợp cực đoan nhất, một số công việc hiện có sẽ biến mất.
- AI ảnh hưởng đến việc làm ở các nước phát triển (60%), nhóm nền kinh tế mới nổi (40%) và
nước nghèo (26%). Đối với các quốc gia không có cơ sở hạ tầng hoặc lực lượng lao động lành
nghề để tận dụng lợi ích của AI, tình trạng bất bình đẳng sẽ càng trầm trọng hơn theo thời
gian. Đây là một xu hướng đáng lo ngại mà các nhà hoạch định chính sách phải chủ động giải
quyết để ngăn chặn công nghệ này gây thêm căng thẳng xã hội.
- Bên cạnh đó, người lao động trẻ tuổi sẽ giành lợi thế nhờ nắm bắt công nghệ để tăng năng
suất trong khi những người lớn tuổi hơn dễ bị tụt lại. Theo ước tính của Goldman Sachs vào
tháng 3.2023, việc ứng dụng AI có thể giúp tăng năng suất lao động và thúc đẩy GDP toàn cầu
tăng 7% mỗi năm trong vòng 10 năm. lOMoAR cPSD| 61432759
- AI đã và đàn gây chấn động cho thị trường lao động tại các nước, trong đó có Việt Nam.+
Tình trạng thiếu việc làm có thể tăng khi AI được đưa vào vận hành trên quy mô lớn. Nhận
định của bà Trần Thị Nguyệt Oanh – giám đốc Nhân sự tại HSBC Việt Nam: “ Trong 5 năm
tới, 83 triệu việc làm được dự báo sẽ mất đi thật sự là mối đe dọa với rất nhiều người trên thế
giới. + Tái cấu trúc lại từ đầu: ví dụ về tài chính nước ta ước tính đến năm 2027, khoảng 2, 3
triệu người sẽ bị ảnh hưởng.
+ Thay đổi cơ cấu làm việc: yêu cầu đa dạng hơn về kĩ năng hơn trước đây như: kỹ năng tương
tác tốt hơn, đòi hỏi có kiến thức xã hội rộng hơn, yêu cầu tư duy, đổi mới sáng tạo, và làm chủ
công nghệ, thích nghi với sự thay đổi của thời đại, con người phải biết cách thích nghi và hội nhập nó.
- Việt Nam cũng đang trong quá trình hội nhập và cũng áp dụng những tiến bộ khoa học kĩthuật
vào sản xuất nhưng chúng ta phần lớn là thuê chuyên gia nước ngoài thật sự là một điều rất
bất tiện và lầ thực trạng khá đáng buồn cho những chuyên gia trong nước nhà.