Tai lieu DHDT KQD - It is a good source - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

BÞ TÀI CHÍNH
TR¯ÞNG /¾I HÞC TÀI CHÍNH 3 MARKETING
VIÞN NGHIÊN CþU KINH T¾ þNG DþNG BÞ MÔN Kþ N6NG MÞM
Kþ N6NG GI¾I QUY¾T V¾N <Þ
(B¿c &¿i hßc ch±¡ng trình 2¿i trà)
Chÿ biên: ThS. Nguyßn Võ Huß Anh
Thành viên biên so¿n: ThS. L¿i Th¿ Luyßn ThS. Tr¿n Hÿu Tr¿n Huy
Thành phß Hß Chí Minh 3 N\m 2021 MþC LþC
Ch±¡ng 1: Phát hißn v¿n 1ß 01
1. Tßng quan vß gi¿i quy¿t v¿n 1ß 01 2. Phát hißn v¿n 1ß 06 Tóm t¿t 12 Bài t¿p 13
Ch±¡ng 2: Quy trình gi¿i quy¿t v¿n 1ß 14
1. Quy trình gi¿i quy¿t v¿n 1ß 14
2. Các ph±¡ng pháp t± duy hß trÿ GQVQ 37
3. Nhÿng trß ng¿i trong GQVQ 41 Tóm t¿t 42 Bài t¿p 43
Ch±¡ng 3: Kÿ nZng ra quy¿t 1ßnh 44 1. Kÿ nZng ra quy¿t 1ßnh 44
2. Nhÿng y¿u tß sau l¿m khi ra quy¿t 1ßnh 52
3. Mßt sß mô hình ra quy¿t 1ßnh 57
4. Các ph±¡ng pháp ra quy¿t 1ßnh 59
5. Các ph¿m ch¿t cÿa ng±ßi ra quy¿t 1ßnh 67 Tóm t¿t 68 Bài t¿p 69
Phÿ lÿc 3 Các bài t¿p tình hußng 70 Tài lißu 1ßc thêm 75 Tài lißu tham kh¿o 85 GIÞI THIÞU
Các b¿n sinh viên thân m¿n,
Trong nhÿng nZm g¿n 1ây, thÿc tr¿ng v¿n 1ß tuyßn dÿng t¿i 1a sß doanh nghißp cho th¿y:
h¿u h¿t các sinh viên khi mßi ra tr±ßng có tß lß thành công khi xin vißc là r¿t th¿p. Bên
c¿nh v¿n 1ß vß ki¿n thÿc chuyên ngành còn mßt sß thi¿u thßn nh¿t 1ßnh, lý do quan trßng
ph¿i kß 1¿n 1ó chính là vißc thi¿u các kÿ nZng mßm c¿n thi¿t 1ß hòa nh¿p và thành công
trong công vißc cÿa các b¿n.
Hißn nay, vßi sÿ phát trißn kinh t¿ toàn c¿u, các v¿n 1ß mßi n¿y sinh liên tÿc hàng ngày
hàng giß. Mßi cá nhân, mßi tß chÿc, doanh nghißp& không chß gi¿i quy¿t nhÿng v¿n 1ß
thußc chuyên môn mà còn ph¿i gi¿i quy¿t các v¿n 1ß ngoài chuyên môn. Cußc sßng cÿa
mßi chúng ta luôn ph¿i 1ÿng tr±ßc hàng lo¿t v¿n 1ß c¿n gi¿i quy¿t và hàng chußi quy¿t
1ßnh c¿n ph¿i ra mßi ngày.
Gi¿i quy¿t v¿n 1ß là mßt kÿ nZng r¿t c¿n thi¿t trong hßc t¿p và làm vißc& Trong công
vißc h¿ng ngày, khi có mßt v¿n 1ß nào 1ó x¿y ra, ta th±ßng phân vân không bi¿t gi¿i
quy¿t theo h±ßng nào. Ng±ßi thành công chính là ng±ßi có nZng lÿc gi¿i quy¿t v¿n 1ß và
ra quy¿t 1ßnh tr±ßc nhÿng v¿n 1ß có liên quan 1¿n công vißc và cußc sßng cÿa b¿n thân.
Tài lißu này s¿ 1em l¿i cho ng±ßi hßc nhÿng công cÿ, kinh nghißm thÿc t¿ 1ß gi¿i quy¿t
v¿n 1ß và ra quy¿t 1ßnh hißu qu¿.
Hy vßng vßi nhÿng ki¿n thÿc và kÿ nZng 1±ÿc trang bß, sinh viên s¿ bi¿t cách t± duy và
gi¿i quy¿t nhÿng v¿n 1ß phát sinh trong cußc sßng l¿n công vißc 1ß g¿t hái thành công
trong mßi hoàn c¿nh, nh¿t là trong bßi c¿nh kinh t¿ có nhißu bi¿n 1ßng và phÿc t¿p nh± hißn nay. Chúc các b¿n thành công.
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
CH¯¡NG 1: PHÁT HIÞN V¾N 1Þ
1. Tßng quan vß gi¿i quy¿t v¿n Bß:
Thÿc ch¿t, con ng±ßi 1ã ph¿i 1ßi dißn vßi r¿t nhißu v¿n 1ß dißn ra trong cußc sßng tÿ khi
là mßt 1ÿa tr¿, ch¿ng h¿n làm th¿ nào 1ß hßc gißi h¡n nh± th¿y cô, ba m¿ kÿ vßng; ph¿i
làm nh± th¿ nào trong tr±ßng hÿp bß b¿n bè b¿t n¿t; hay chßn lÿa mßt môn hßc ngo¿i khoá
nh± th¿ nào 1ß tßt nh¿t;& Có nhÿng 1ÿa tr¿, tÿ cách giáo dÿc trong gia 1ình, hình thành
nên tính cách và thói quen 1ßi dißn vßi nhÿng v¿n 1ß khó kh%n và tìm cách gi¿i quy¿t. Bên
c¿nh 1ó, b¿ng nhißu sÿ ¿nh h±ßng khác nhau, 1ÿa tr¿ trß nên h¿n ch¿ vß n%ng lÿc này, thay
vào 1ó là bß m¿c ho¿c dÿa d¿m hoàn toàn vào cách gi¿i quy¿t v¿n 1ß cÿa ng±ßi khác (b¿n
bè, ba m¿,&) cho v¿n 1ß cÿa chính b¿n thân. Chúng ta ch±a bàn 1¿n vißc gi¿i quy¿t này
có thành công hay không, mang l¿i hißu qu¿, thành công ß mÿc 1ß nào nh±ng sÿ dÿa d¿m
nói trên có thß c¿n trß sÿ 1ßc l¿p, tÿ tin và 1ßi dißn, và gi¿i quy¿t nhÿng v¿n 1ß thußc vß
công vißc ho¿c cußc sßng cá nhân cÿa mßt ng±ßi tr±ßng thành. D) nhiên, 1ißu này ¿nh
h±ßng 1¿n sÿ t±¡ng tác cÿa cá nhân 1ó trong mßt tß chÿc lao 1ßng, trong mßi quan hß vßi
1ßng nghißp, b¿n bè và gia 1ình.
Nói vß kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß, các nhà tuyßn dÿng th±ßng 1ß c¿p 1¿n kh¿ n%ng xÿ lý
tình hußng khó kh%n ho¿c b¿t ngß t¿i n¡i làm vißc cing nh± các thách thÿc kinh doanh.
Các doanh nghißp s¿ ±u tiên nhÿng ng±ßi có thß 1ánh giá tình hußng và bình t)nh xác 1ßnh
các gi¿i pháp. Vßi kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß, b¿n có thß tÿ tin 1±¡ng 1¿u vßi mßi tình hußng phát sinh.
Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß không chß 1±ÿc trßng dÿng trong môi tr±ßng công vißc mà con
r¿t hÿu ích trong các l)nh vÿc khác cÿa cußc sßng nh± xây dÿng mßi quan hß và ra quy¿t
1ßnh hàng ngày. Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß giúp b¿n xác 1ßnh ngußn gßc cÿa v¿n 1ß và tìm
ra gi¿i pháp hißu qu¿. M¿c dù gi¿i quy¿t v¿n 1ß th±ßng 1±ÿc xác 1ßnh là kÿ n%ng riêng bißt
nh±ng thÿc ch¿t có nhÿng kÿ n%ng liên quan khác góp ph¿n vào kh¿ n%ng này, nh±: l¿ng 1
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
nghe tích cÿc, phân tích, nghiên cÿu, sáng t¿o, giao ti¿p, 1ß tin c¿y, xây dÿng 1ßi ngi làm vißc nhóm...
Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß quan trßng trong mßi nghß nghißp ß mßi c¿p 1ß. Do 1ó, vißc
gi¿i quy¿t v¿n 1ß hißu qu¿ cing có thß 1òi hßi các kÿ n%ng kÿ thu¿t 1¿c thù cÿa ngành
ho¿c công vißc. Ví dÿ, mßt y tá s¿ c¿n các kÿ n%ng l¿ng nghe và giao ti¿p tích cÿc khi
t±¡ng tác vßi bßnh nhân nh±ng cing s¿ c¿n ki¿n thÿc kÿ thu¿t hißu qu¿ kiên quan 1¿n bßnh
và thußc. Trong nhißu tr±ßng hÿp, mßt y tá s¿ c¿n bi¿t khi nào nên tham kh¿o ý ki¿n vác
s) vß nhu c¿u y t¿ cÿa bßnh nhân là mßt ph¿n cÿa gi¿i pháp cÿa v¿n 1ß phát sinh.
Gi¿i quy¿t v¿n 1ß và 1±a ra các quy¿t 1ßnh là công vißc con ng±ßi ta làm hàng ngày.
Chúng ta gi¿i quy¿t v¿n 1ß, 1±a ra các quy¿t 1ßnh hàng ngày, ß nhà, c¡ quan, kß c¿ khi 1i
ch¡i. Có 1ôi lúc, chúng ta g¿p nhÿng v¿n 1ß r¿t 1¡n gi¿n nh±ng 1ôi lúc chúng ta g¿p ph¿i
nhÿng v¿n 1ß vô cùng khó kh%n, 1òi hßi nhißu suy ngh), c¿m xúc hay nghiên cÿu. Cußc
sßng là mßt chußi nhÿng v¿n 1ß 1òi hßi chúng ta ph¿i gi¿i quy¿t và ra quy¿t 1ßnh mßi ngày.
Truyßn ngÿ ngôn Con qu¿ và cái bình 2
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
N¿u chúng ta gi¿i quy¿t v¿n 1ß và ra quy¿t 1ßnh tßt, chúng ta s¿ thành công. Ng±ÿc l¿i,
chúng ta s¿ ph¿i loay hoay trong vòng lu¿n qu¿n th¿t b¿i. Mßt trong nhÿng rào c¿n lßn nh¿t là chúng ta ch±a bi¿t cách gi¿i quy¿t v¿n 1ß và
ra quy¿t 1ßnh hißu qu¿. V¿y v¿n 1ß là gì? T¿i sao ph¿i gi¿i quy¿t v¿n 1ß và ra quy¿t 1ßnh?
B¿n m¡ ±ßc trß thành mßt doanh nhân thành B¿t, và mßt câu hßi s¿ xu¿t hißn trong B¿u
b¿n là b¿n có thß Bã hình t±ÿng hóa B±ÿc vißn c¿nh mà b¿n mong mußn, nh±ng ngay t¿i thßi
Bißm hißn t¿i b¿n ch±a bi¿t cách nào Bß B¿t B±ÿc Bißu mà b¿n mong mußn Bó. M¿t khác
b¿n cing th¿y r¿ng ngay vào thßi Bißm hißn t¿i b¿n ch±a ph¿i là doanh nhân thành B¿t.
Trong tình hình giao thông hißn nay, B¿c bißt vào giß cao Bißm th±ßng xuyên x¿y ra k¿t
xe. Vißc b¿n ph¿i xác Bßnh làm th¿ nào Bß Bi vß nhà, Bi hßc, Bi làm, & mßt cách ti¿t kißm
thßi gian nh¿t, ng¿n nh¿t và ít bß k¿t xe nh¿t cing là vißc mà b¿n ph¿i gi¿i quy¿t.
Ch¿c ch¿n, hai tình hußng trên phß bi¿n trong cußc sßng hàng ngày cÿa chúng ta, vßi chính
b¿n ho¿c vßi nhÿng ng±ßi quen bi¿t. Thÿc ch¿t, mßi bußi sáng thÿc gi¿c, con ng±ßi luôn
ph¿i 1ßi m¿t vßi mßt sß v¿n 1ß tÿ ít phÿc t¿p 1¿n phÿc t¿p. Trong ngôn ngÿ giao ti¿p,
chúng ta th±ßng sÿ dÿng tÿ c¿nh không 1úng vßi thÿc ch¿t cÿa Ví dÿ: Mßt ng±ßi thuy¿t trình, tr±ßc khán gi¿, hß nói r¿ng 1ây: 1/ Gißi tính, 2/ Tình yêu tußi hßc trò, 3/ Tình yêu 1ßng gißi=. Tÿ thuy¿t trình dùng ß 1ây không 1úng vßi b¿n ch¿t t¿i nh± mßt chÿ 1ß hay nßi dung chính s¿ 1±ÿc 1ß c¿p trong bußi làm vißc.
Tuy nhiên, n¿u ng±ßi thuy¿t trình 1ó trình bày r¿ng cân b¿ng 1±ÿc vißc hßc t¿p và c¿m xúc yêu th±¡ng mßt ai 1ó khi b¿n 1ang là hßc sinh
Trung hßc phß thông=. cÿa gi¿i quy¿t v¿n 1ß. 3
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
cußc sßng nói chung. Ch¿ng h¿n:
- L)nh vÿc y t¿: ng%n ch¿n dßch bßnh 1ang lan nhanh trong cßng 1ßng, h±ßng d¿n
ng±ßi dân bi¿t cách phòng bßnh h¡n chÿa bßnh.
- L)nh vÿc kinh doanh: kích c¿u ng±ßi tiêu dùng 1ßi vßi nhÿng s¿n ph¿m nßi 1ßa.
- L)nh vÿc nông nghißp: ng%n ch¿n tình tr¿ng xâm nh¿p m¿n ß 1ßng b¿ng sông Cÿu Long.
- L)nh vÿc giáo dÿc: xây dÿng ch±¡ng trình sách giáo khoa mßi cho hßc sinh c¿p 1 - & Ho¿c
•ßi vßi nhÿng hoàn c¿nh khác nhau:
- Gia 1ình: cân b¿ng chi tiêu trong gia 1ình khi c¿p vÿ chßng có 1ÿa con thÿ 2.
- B¿n bè: kêu gßi sÿ hß trÿ cho mßt ng±ßi b¿n g¿p tai n¿n lao 1ßng.
- Hàng xóm: xây dÿng môi tr±ßng không ô nhißm không khí.
- •ßng nghißp: xây dÿng v%n hoá công sß - -&
Nhÿng l)nh vÿc, hoàn c¿nh kß trên là nghß,& khi sßng và làm vißc trong mßt xã hßi, mà tr±ßc 1ßng nh¿m kh¿c phÿc, c¿i thißn 1ß thÿc tr¿ng 1ang dißn ra 1±ÿc tßt h¡n. Vì v¿y, có nhÿng 1¿c 1ißm sau 1ây:
- V¿n 1ß phát sinh khi có sÿ khác bißt giÿa thÿc t¿ và kÿ vßng
- V¿n 1ß ph¿i 1±ÿc nghiên cÿu, xem xét
- V¿n 1ß nh± mÿc tiêu con ng±ßi mußn 1¿t 1¿n nh±ng 1ôi khi ß hißn t¿i, hß ch±a tìm ra cách thÿc cÿ thß.
- V¿n 1ß x¿y ra không 1úng nh± mong 1ÿi và c¿n ph¿i 1ißu chßnh. 4
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
Nh± v¿y, gi¿i quy¿t v¿n 1ß là mßt quá trình xác 1ßnh, phân tích nguyên nhân, lÿa chßn gi¿i
pháp tßi ±u, trißn khai và 1ánh giá gi¿i pháp nh¿m lo¿i bß nhÿng mâu thu¿n thÿc t¿ và mong mußn.
Thông th±ßng v¿n 1ß 1±ÿc chia thành 2 lo¿i:
- V¿n Bß sai lßch xu¿t hißn trong tr±ßng hÿp mßt cá nhân hay t¿p thß g¿p ph¿i khó
kh%n c¿n 1±ÿc tháo gÿ do sÿ bißu hißn không bình th±ßng.
Có thß cho nhÿng ví dÿ vß kißu v¿n 1ß này:
o Phòng ban có tß lß nghß vißc cÿa nhân viên cao g¿p Bôi
o Hß thßng dây chuyßn bß h± hßng và không ho¿t Bßng
o l¡n hàng bß trß do công ty bß m¿t Bißn dài ngày
- V¿n Bß hoàn thißn c¿i thißn tình hình tÿ mÿc 1ß này 1¿n chu¿n c¿n 1¿t. Thông
th±ßng nhÿng kißu v¿n 1ß này các chß tiêu có thß cÿ thß hóa 1ß 1o l±ßng 1±ÿc.
Có thß cho nhÿng ví dÿ vß kißu v¿n 1ß này:
o C¿n ph¿i gi¿m cân n¿ng cho c¡ thß
o Gi¿m thißu tß lß s¿n ph¿m lßi
o Nâng cao tß lß nhân viên có trình Bß B¿i hßc
Ngoài ra có quan 1ißm khác chia v¿n 1ß thành 3 lo¿i:
- V¿n Bß tr±ßc m¿t: là v¿n 1ß xu¿t hißn khi mßt cá nhân, nhóm 1ang g¿p ph¿i khó kh%n và c¿n 1±ÿc xÿ lý.
- V¿n Bß dÿ báo: là nhÿng khó kh%n dÿ ki¿n s¿ x¿y ra n¿u tình hình nh± hißn t¿i ti¿p tÿc dißn ra.
- V¿n Bß suy dißn: là nhÿng gi¿ 1ßnh có thß x¿y ra trong t±¡ng lai n¿u tình hình hißn t¿i thay 1ßi. 5
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
Vßi mßi lo¿i v¿n 1ß khác nhau s¿ 1òi hßi ta ph¿i có nhÿng nß lÿc, ph±¡ng pháp khác
nhau 1ß ti¿p c¿n và gi¿i quy¿t mßi có thß 1¿t 1±ÿc nhÿng k¿t qu¿ nh± mong mußn. 2. Phát hißn v¿n Bß
Hãy xem xét tr±ßng hÿp 1±ÿc mô t¿ sau 1ây: Có mßt hàng dài 1ang x¿p hàng chß 1ÿi ß
mßt b±u 1ißn 1ßa ph±¡ng, trong 1ó có 3 ng±ßi mà chúng ta s¿ bàn 1¿n. Mßt ng±ßi là dân
nh¿p c± 1¿n tÿ mßt n±ßc còn l¿c h¿u, mßt ng±ßi là giám 1ßc mßt nhà máy s¿n xu¿t 1ßa
ph±¡ng và ng±ßi thÿ ba là mßt doanh nhân 1ßng thßi là nhà sáng l¿p cÿa ba công ty thành
công trong thßi gian g¿n 1ây. M¿c dù lúc 1ó có tßi 20 ng±ßi x¿p hàng dài chß 1¿n l±ÿt
1±ÿc phÿc vÿ nh±ng chß có hai nhân viên b±u 1ißn 1ang làm vißc. Dòng ng±ßi x¿p hàng
nhích lên tÿng b±ßc chân ch¿m ch¿p và ai n¿y 1ßu tß ra bÿc bßi vßi tßc 1ß làm vißc này.
Nh±ng cô gái nh¿p c± r¿t ¿n t±ÿng vßi dßch vÿ ß 1ây. Cô nói vßi ng±ßi 1ÿng sau <Þ b±u
1ißn n¡i tôi sßng tr±ßc 1ây th±ßng chß có duy nh¿t mßt nhân viên làm vißc thôi, mà cÿ nÿa
giß anh ta l¿i nghß gi¿i lao, m¿c cho ng±ßi 1ÿng x¿p hàng dài, ß 1ây phÿc vÿ tßt h¡n nhißu=.
Vß giám 1ßc nhà máy l¿i có quan 1ißm khác. Ông tÿ nhÿ c¿n ph¿i có mßt ai 1ó tái thi¿t l¿i toàn bß quy trình 1ß công vißc ti¿n trißn nhanh chóng và ít tßn kém h¡n=.
Vß doanh nhân thành 1¿t kia l¿i ngh) ngÿi 1¿n mßt ý t±ßng làm th¿ nào 1ß ng±ßi ta không
còn c¿n ph¿i chß 1ÿi khi mußn gÿi mßt b±u kißn? Ng±ßi ta s¿ 1ßng ý tr¿ bao nhiêu tißn
cho mßt dßch vÿ thu tißn t¿i nhà và s¿ có ng±ßi chuyßn hàng hoá cÿa hß 1¿n n¡i hß yêu c¿u.
Nh± v¿y, trên cùng mßt sÿ vißc 1ang dißn ra trong cußc sßng, mßi ng±ßi 1ang 1¿t mßt v¿n
1ß khác nhau. •ây là 1ißu tÿ nhiên vì kinh nghißm và mong mußn cÿa mßi ng±ßi khác
nhau nên s¿ tác 1ßng khác nhâu 1¿n cách nhìn nh¿n sÿ vißc. Hay nói cách khác, có ng±ßi
xem 1ó là v¿n 1ß, có ng±ßi không, m¿c dù hß cùng 1ang quan sát, sßng trong cùng mßt 6
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
thÿc tr¿ng. Ho¿c có ng±ßi s¿ xem 1ây là v¿n 1ß mà mình mußn và có trách nhißm ph¿i gi¿i
quy¿t, nh±ng cing có nhÿng 1ßi t±ÿng không cho r¿ng 1ó là vißc liên quan 1¿n mình và
mình c¿n ph¿i gi¿i quy¿t nó.
Vì th¿, khi tìm hißu Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß, chúng ta c¿n xem xét phân bißt thÿc tr¿ng
3 v¿n 1ß. Khi t¿t c¿ mßi ng±ßi cùng sßng chung trong mßt thÿc tr¿ng và cùng mußn gi¿i
quy¿t v¿n 1ß có liên quan 1¿n thÿc tr¿ng thì thÿc tr¿ng 1ó nhanh chóng 1±ÿc c¿i thißn, thay
1ßi vì nó 1±ÿc thÿc hißn mßt cách 1ßng bß. Thÿc tr¿ng và V¿n /ß
Trß l¿i vßi ví dÿ nói trên, dòng ng±ßi 1ang chß 1ÿi kia 1ang cùng chßu mßt thÿc tr¿ng 1ó
là sÿ làm %n trì trß cÿa 1ßi ngi nhân viên b±u 1ißn t¿i thành phß 1ó. S¿ có 2 tr±ßng hÿp x¿y ra:
- Mßt là, t¿t c¿ mßi ng±ßi 1ßu ch¿p nh¿n thÿc tr¿ng này. Có thß, hß khó chßu và bÿc
mình nh±ng hß không ngh) c¿n 1¿n mßt sÿ thay 1ßi nhanh h¡n, có trách nhißm vßi
khách hàng h¡n. Th¿m chí, không ph¿i chß có 20 ng±ßi 1ang có nhu c¿u gÿi b±u
kißn này, mà r¿t nhißu ng±ßi dân trong thành phß 1ó cing ngh) v¿y, nh± mßt vißc
bình th±ßng. Cho nên, thÿc tr¿ng này chß là thÿc trang, không n¿y sinh v¿n 1ß.
- Hai là, t¿t c¿ mßi ng±ßi bi¿t thÿc tr¿ng này, nh±ng hß nh¿n th¿y hß c¿n mßt cách
làm vißc nhanh nh¿n h¡n, bßt trì trß, trß n¿i. Gißng nh± vß giám 1ßc nói trên, anh ta
không 1ßng tình vßi cách thÿc làm vißc và thái 1ß cÿa nhân viên. Anh ta trao 1ßi
vißc này vßi vß doanh nhân cing 1ang x¿p hàng 3 anh này cing 1ang ngh) 1¿n mßt
ý t±ßng kinh doanh thay th¿ cách thÿc hißn t¿i. Thÿc tr¿ng cÿa thành phß này nói
chung 1ã trß thành v¿n 1ß cÿa hai ng±ßi 1àn ông này.
Mßt ví dÿ khác, không thß phù nh¿n c¿ nhân lo¿i 1ang sßng trong tình tr¿ng ô nhißm môi
tr±ßng. Trên toàn c¿u, chính phÿ cÿa các qußc gia c¿n ph¿i gi¿i quy¿t mßt v¿n 1ß vß h¿n
ch¿ rác th¿i nhÿa 3 nguyên nhân trÿc ti¿p phá ho¿i môi tr±ßng 1¿t, n±ßc, không khí. Vißt 7
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
Nam không n¿m ngoài dißn bi¿n này. Tuy nhiên, tr±ßc thÿc tr¿ng ô nhißm và lßi kêu gßi
cÿa chính phÿ, chúng ta có thß lißt kê nhóm hành vi ph¿n ÿng nh± sau:
- Mßt là, nhóm kinh doanh tìm ki¿m nhÿng s¿n ph¿m túi 1ÿng có thß phân huÿ thay
th¿ cho túi nhÿa tr±ßc 1ây: nhóm các nhà khoa hßc nghiên cÿu và s¿n xu¿t ra túi
1ÿng phân huÿ, nhißu kích cÿ khác nhau, màu s¿c 1a d¿ng, giá thành r¿ 1ß ng±ßi
tiêu dùng, c¡ sß kinh doanh dß dàng mua và sÿ dÿng; ng±ßi dân (bao gßm hßc sinh,
sinh viên, công nhân viên&) nói không vßi túi nhÿa mà thay th¿ d¿n thói quen dùng
túi nhÿa 1 l¿n b¿ng nhÿng 1ß dùng có thß sÿ dÿng nhißu l¿n; ng±ßi bán hàng rau ß
chÿ gói 1ß hàng trong các túi làm tÿ gi¿y; các c¡ sß giáo dÿc thi¿t k¿ ch±¡ng trình,
bài gi¿ng h±ßng d¿n cho hßc sinh các b¿o vß môi tr±ßng&. Nhóm ng±ßi này 1ã
xem vißc ô nhißm môi tr±ßng, sÿ kêu gßi cÿa chính phÿ vß h¿n ch¿ rác th¿i nhÿa 1
l¿n thành - Hai là, nhóm kinh doanh ti¿p tÿc sÿ dÿng túi nhÿa truyßn thßng vì giá thành r¿;
ng±ßi dân ti¿p tÿc mua và bán kèm các s¿n ph¿m ly nhÿa, túi nhÿa vì thu¿n tißn và
cho r¿ng không nh¿t thi¿t ph¿i thay 1ßi thói quen này&. Nhóm ng±ßi này cing
sßng trong thÿc tr¿ng môi tr±ßng bß ô nhißm, nh¿n thÿc vß 1ißu này nh±ng 1ây
không ph¿i là thÿc tr¿ng ô nhißm môi tr±ßng là thÿc tr¿ng 3 mßt 1ißu 1ang dißn ra trong cußc sßng.
Tóm l¿i, vißc xem xét, nhìn nh¿n có ph¿i là mßt v¿n 1ß không phÿ thußc vào quan 1ißm,
kinh nghißm, mßi quan tâm cÿa mßi ng±ßi. Vßi 4 1¿c 1ißm 1ã phân tích ß trên, trong
1ó có 1¿c 1ißm sß 3 và 4 - V¿n 1ß nh± mÿc tiêu con ng±ßi mußn 1¿t 1¿n nh±ng 1ôi khi
ß hißn t¿i, hß ch±a tìm ra cách thÿc cÿ thß. V¿n 1ß x¿y ra không 1úng nh± mong 1ÿi và
c¿n ph¿i 1ißu chßnh 3 là c¡ sß 1ß xác 1ßnh mßt v¿n 1ß mà không ph¿i mßt thÿc tr¿ng.
Qua 1ó, chúng ta cing nh¿n th¿y r¿ng, khi con ng±ßi 1ang sßng chung trong mßt thÿc
tr¿ng, nh±ng t¿t c¿ mßi ng±ßi 1ßu xem 1ó là v¿n 1ß và có thái 1ß mußn thay 1ßi, tìm
cách gi¿i quy¿t nó thì thÿc tr¿ng r¿t nhanh chóng 1±ÿc c¿i thißn, ví dÿ chung tay b¿o
vß môi tr±ßng, gi¿m thißu tai n¿n giao thông, ch%m sóc và b¿o vß tr¿ em,& 8
Kÿ n%ng Gi¿i quy¿t v¿n 1ß
Sau khi phát hißn v¿n, c¿n ph¿i xem xét v¿n 1ß 1ó chß 1±ÿc gi¿i quy¿t khi nó n¿m trong
kh¿ n%ng cÿa nhóm hay cá nhân mong 1ÿi c¿i thißn tình tr¿ng hißn t¿i 1ó. Vßi mßi cá
nhân/ nhóm có 1¿c 1ißm vß chÿc n%ng, quyßn h¿n, ngh)a vÿ, kh¿ n%ng khác nhau, s¿
phát hißn nhÿng v¿n 1ß khác nhau, tuÿ thußc vào nhÿng 1ißu trên.
Ví dÿ tr±ßc thÿc tr¿ng virus Corona là mßt dßch bßnh nguy hißm toàn c¿u. Ng%n ch¿n
dßch bßnh là v¿n 1ß cÿa toàn c¿u, không lo¿i trÿ b¿t kÿ ai. Tuy nhiên, vßi tÿng nhóm
ho¿c cá nhân khác nhau, s¿ xác 1ßnh v¿n 1ß khác nhau:
- Các tß chÿc y t¿, các nhà khoa hßc trong l)nh vÿc sÿc kho¿ t¿p trung tìm ki¿m các
gi¿i pháp 1ißu trß, ng%n ch¿n virus.
- Các bác s), y tá, nhân viên y t¿,& 1ßi dißn vßi v¿n 1ß chÿa bßnh cho ng±ßi bßnh,
nâng cao ki¿n thÿc phòng bßnh cho mßi ng±ßi.
- Các c¡ quan truyßn thông liên tÿc 1±a tin, phßi hÿp vßi y t¿ 1ß phß bi¿n ki¿n thÿc
phòng tránh bßnh 1¿n toàn dân, 1ßng b¿ng cing nh± mißn núi,&
- Các c¡ sß giáo dÿc, th¿y cô giáo c¿p nh¿t gi¿ng d¿y trÿc tuy¿n cho hßc sinh.
- Hßc sinh, sinh viên cùng tham gia phòng tránh bßnh cho chính b¿n thân, gia 1ình
và mßi ng±ßi xung quanh. Bên c¿nh 1ó, hßc sinh, sinh viên cing ph¿i xác 1ßnh v¿n
1ß tÿ hßc trong thÿc tr¿ng liên quan 1¿n dßch bßnh,&
Nh± v¿y, 1ß xác 1ßnh v¿n 1ß gi¿i quy¿t, chúng ta c¿n ph¿i ý thÿc 1±ÿc trách nhißm và h¡n
h¿t là bi¿t 1±ÿc kh¿ n%ng cÿa b¿n thân ho¿c nhóm làm vißc cÿa chúng ta 1ß tham gia gi¿i
quy¿t v¿n 1ß. •ißu này cing là 1¿c 1ißm quan trßng cÿa Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß khi b¿n
ph¿i hißu 1±ÿc n%ng lÿc cÿa b¿n, ho¿c tìm ki¿m nhÿng kh¿ n%ng tißm tàng cÿa b¿n thân.
Kÿ n%ng gi¿i quy¿t v¿n 1ß cing có mßi quan hß t±¡ng hß m¿t thi¿t vßi Kÿ n%ng làm vißc
nhóm vì khi 1ißu hành mßt nhóm và cùng nhau gi¿i quy¿t v¿n 1ß, b¿n c¿n hißu nhóm cÿa
mình, vßi tÿng 1¿c tr±ng cá nhân 1ß giao vißc, cùng h±ßng 1¿n mÿc 1ích chung nh¿m c¿i
thißn mßt yêu c¿u cÿa công vißc. 9