Tài liệu Hướng dẫn sử dụng SolidWorks 2012 môn Đồ họa kỹ thuật CTTT | Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội

Mục lục
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ PHẦN MỀM SOLIDWORK ............................................................. 3
CHƯƠNG 1: KIẾN THỨC CƠ SỞ SOLIDWORKS 2012....................................................... 5
1.1 BẮT ĐẦU VỚI SOLIDWORKS (SW). ................................................................................. 5
1.2 BẢNG PHÌM TẮT MỘT SỐ LỆNH ...................................................................................... 6
CHƯƠNG 2 : THIẾT KẾ TRONG MÔI TRƯỜNG PART ........................................................ 9
2.1 VẼ 2D TRONG SKETCH. .................................................................................................. 9
2.2 CÁC LỆNH CHỈNH SỬA TRONG SKETCH ................................................................... 10
2.2.1 LỆNH MIRROR ............................................................................................................ 10
2.2.2 LỆNH FILLET............................................................................................................... 11
2.2.3 LỆNH CHAMFER ......................................................................................................... 11
2.2.4 LỆNH OFFSET ............................................................................................................ 11
2.2.5 LỆNH TRIM ................................................................................................................. 11
2.2.6 LỆNH LINEAR SKETCH PATTERN VÀ CIRCULAR SKETCH PATTERN .................... 12
2.2.6.1 LỆNH LINEAR SKETCH PATTERN ........................................................................... 12
2.2.6.2 LỆNH CIRCULAR SKETCH PATTERN ...................................................................... 13
CHƯƠNG 3: TẠO KHỐI SOLID 3D ...................................................................................... 14
3.1 LỆNH EXTRUDE BOSS/BASE ........................................................................................ 14
3.2 LỆNH EXTRUDED CUT .................................................................................................. 17
3.3 LỆNH REVOLVED BOSS/BASE ...................................................................................... 18
3.4 LỆNH REVOLVED CUT .................................................................................................. 18
3.5 LỆNH FILLET ................................................................................................................. 18
3.6 LỆNH CHAMFER ............................................................................................................ 21
3.7 LỆNH SHELL .................................................................................................................. 23
3.8 LỆNH DOME .................................................................................................................. 24
3.9 LỆNH HOLE WIZARD ..................................................................................................... 25
3.10 .TẠO PLANE TRONG MÔI TRƯỜNG PART .................................................................. 27
3.10.1 Tạo Plane song song ................................................................................................. 28
3.10.2 Tạo Plane vuông góc ................................................................................................. 28
3.10.3 Tạo Plane nghiêng một góc bất kỳ. ............................................................................. 29
3.11 LỆNH MIRROR ............................................................................................................. 30
3.12 LỆNH RIB ..................................................................................................................... 32
3.13 LỆNH HELIX AND SPIRAL ............................................................................................ 33
3.14 LỆNH SWEPT BOSS/BASE .......................................................................................... 35
3.15 LỆNH SWEPT CUT. ..................................................................................................... 38
3.16 LỆNH LOFTED BOSS/ BASE ........................................................................................ 38
3.17 LỆNH LOFT CUT ......................................................................................................... 40
3.18 LỆNH BOUNDARY BOSS/BASE ................................................................................... 41
3.19 LỆNH DRAFT ............................................................................................................... 42
PHẦN BÀI TẬP. ................................................................................................................. 46
CHƯƠNG 4: CÁC LỆNH THIẾT KẾ MẶT PHẲNG .............................................................. 55
4.1 LỆNH EXTRUDED SURFACE ......................................................................................... 55
4.2 LỆNH THICKEN .............................................................................................................. 56
4.3 LỆNH REVOLVED SURFACE ......................................................................................... 57
4.4 LỆNH SWEEP SURFACE ............................................................................................... 57
4.5 LỆNH LOFT SURFACE ................................................................................................... 59
4.6 LỆNH BOUNDARY SURFACE ........................................................................................ 60
4.7 LỆNH FILLED SURFACE ................................................................................................ 60
4.8 LỆNH PLANAR SURFACE .............................................................................................. 62
4.9 LỆNH OFFSET SURFACE .............................................................................................. 62
4.10 LỆNH KNIT SURFACE .................................................................................................. 63
4.11 LỆNH EXTENDED SURFACE ....................................................................................... 64
4.11 LỆNH TRIM SURFACE ................................................................................................. 65
4.12 LỆNH UNTRIM ............................................................................................................. 66
4.13 LỆNH RULED SURFACE: ............................................................................................. 66
CHƯƠNG 5: XUẤT BẢN VẼ................................................................................................. 68
5.1 TẠO BẢN VẼ TIÊU CHUẨN............................................................................................. 69
5.2 TẠO BẢN VẼ THỦ CÔNG. .............................................................................................. 69
5.3 CÁC LỆNH TẠO HÌNH CHIẾU: ........................................................................................ 71
5.3.1 Lệnh Model View ......................................................................................................... 71
5.3.2 Lệnh Standard 3 View .................................................................................................. 73
5.3.3 Lệnh Projected View..................................................................................................... 74
5.3.4. Lệnh Auxiliary View .................................................................................................... 74
5.3.5. Lệnh Section View: ..................................................................................................... 75
5.3.6 Lệnh Align Section View: .............................................................................................. 75
5.3.7 Lệnh Detail View .......................................................................................................... 75
5.3.8 Lệnh Broken – out Section ...........................................................................................77
5.3.9 Lệnh Break View .......................................................................................................... 77
CHƯƠNG 6: ASSEMBLY ..................................................................................................... 79
6.1 ĐƯA CHI TIẾT VÀO MÔI TRƯỜNG ASSEMBLY ............................................................. 79
6.2 LỆNH MATE ................................................................................................................... 79
6.3 NHÓM LỆNH TẠO DÃY .................................................................................................. 81
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ PHẦN MỀM SOLIDWORK
Đây là một trong những sản phẩm nổi tiếng của hãng Dassault systemn, bên cạnh một sản
phẩm nổi tiếng khác của hãng này là Catia.
SolidWorks phần mềm thiết kế ba chiều được sử dụng rất rộng rãi trong các lĩnh vực khác
nhau như xây dựng, kiến trúc, cơ khí… được sử dụng các công nghệ mới nhất về lĩ nh vực
đồ họa máy tính. Phần mềm SolidWorks do công ty SolidWorks phát triển là một trong
những phần mềm thiết kế uy tín nhất trên thế giới. Phần mềm này cho phép người sử dụng
xây dựng các mô hình chi tiết 3D, lắp ráp chúng lại với nhau thành một bộ phận máy (máy)
hoàn chỉnh, kiểm tra động học, cung cấp thông tin về vật liệu…
Phần mềm SolidWorks cũng cho phép nhiều phần mềm ứng dụng nổi tiếng khác chạy trực
tiếp trên môi trường của nó. SolidWorks có thể xuất ra các file dữ liệu định dạng chuẩn để
người sử dụng có thể khai thác mô hình trong môi trường các phần mềm phân tích khác như
ANSYS, ADAMS, Pro - Casting…Trước sự phát triển lớn mạnh của phần mềm CAD
SolidWorks, hiện nay nhiều phần mềm CAD/CAM đã viết thêm các modul nhận dạng trực
tiếp file dữ liệu Soli dWorks…
Chức năng CAD: Phần mềm này có ưu điểm là giao diện đẹp, thân thiện, khả
năng thiết kế nhanh hơn các phần mềm khác rất nhiều nhờ vào sự xắp xếp và bố trí các
toolbar một cách có hệ thống và hợp lý. Phần mềm này không có nhiều modul như
Catia hay unigraphics vốn là những phần mềm lớn thiết kế trong nhiều lĩnh vực như
ôtô, hàng không, điện tử, … Solidworks chủ yếu được dùng trong cơ khí chính xác,
điện tử, ôtô, thiết kế cơ khí, tạo khuôn, thiết kế kim loại tấm… nói chung, về các chức
năng này thì Solidworks tỏ ra có không thua kém Catia, unigraphics thậm chí còn hay
hơn và tốt hơn, bởi lẽ nó chỉ chuyên về những lĩnh vực đó, cùng với người anh em
Catia của mình, Solidworks trở thành một trong những phần mềm nổi tiếng thế giới của hãng Dassault systemn.
Chức năng CAM (SolidCam): Để dùng được chức năng này, chúng ta phải sử dụng
một modul nữa của solidworks là SolidCam. Đây là modul Cam của Solid, nó được
tách ra để bán riêng. nếu ai có điều kiện thì tải về dùng thử trên trang web:
www.solidcam.com nó chạy ngay trên giao diện của solidworks, việc sử dụng của
SolidCam quả thật vô cùng thân thiện, hơn hẳn Mastercam và các phần mềm khác về
tính dễ sử dụng. Với các tool của
SolidCam khá mạnh và phong phú: Phay (2,5D, 3D, 5 trục...), Tiện, Turn-Mill ...
CHƯƠNG 1: KIẾN THỨC CƠ SỞ SOLIDWORKS 2012
1.1 BẮT ĐẦU VỚI SOLIDWORKS (SW).
Màn hình khởi động của SW có dạng như hình 1.1 Hình 1.1 H ình1.2 Hình 1.3
Để bắt đầu chương trình ta nhấp chuột trái vào New Document hoặc hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl+N hoặc nhấp vào biểu tượng như hình 1.3. Xuất hiện menu New SolidWorks Document (hình 1.4) Hình 1.4 Cho phép lựa chọn:
• Part : Để thiết kế bản vẽ chi tiết dạng 3D (File này có phần mở rộng *.sldprt).
• Assembly : Sau khi có bản vẽ chi tiết ta có thể lựa chọn Assembly để lắp các chi tiết
thành một cơ cấu hay một máy hoàn chỉnh. (File này có phần mở rộng là *.sldprt)
• Drawing : Dùng để biểu diễn hình chiếu từ bản vẽ chi tiết hay bản vẽ lắp.( Flie có phần mở rộng là *.slddrw)
1.2 BẢNG PHÌM TẮT MỘT SỐ LỆNH STT PHÍM TẮT LỆNH Ý NGHĨA LỆNH 1 Ctrl +N New Mở một file mới 2 Ctrl + O Open Mở một file có sẵn 3 Ctrl+S Save Lưu File lại 4 Ctrl + Pan
Có chức năng di chuyển như lệnh Pan, di chuyển ←,↑,→,↓
( không thay đổi toạ độ) chi tiết. 5 Z Zoom out Thu nhỏ 6 Shift+Z Zoom in Phóng lớn 7 F Zoom to fit
Thu toàn bộ bản vẽ về màn hình 8 Shift+ Rotate
Xoay đối tượng đi các góc độ khác nhau. ←,↑,→,↓ 9 Ctrl+Z Undo
Hủy lại lệnh vừa thực hiện 10 ↓,→,↑,←
Xoay đối tượng thành các góc nhìn khác nhau 11 Ctrl+1 Nhìn từ mặt trước 12 Ctrl+2 Nhìn từ mặt sau 13 Ctrl+3 Nhìn từ mặt trái 14 Ctrl+4 Nhìn từ mặt phải 15 Ctrl+5 Nhìn từ mặt trên 16 Ctrl+6 Nhìn từ mặt dưới 17 Ctrl+7 Nhìn 3D 18 Ctrl+8
Nhìn theo hướng vuông góc với màn hình 19 C
Bật mở cây (Tree) trong môi trường vẽ 20 F10 Ẩn, hiện toolbar 21 F11 Xem toàn màn hình
1.3 CÁC RÀNG BUỘC TRONG 2D VÀ 3D. • Trong Sketch 2D.
Cho 2 điểm ngang hàng nhau.
Cho 2 điểm thẳng hàng nhau.
Đóng băng : cố định một điểm, đường thẳng , đường tròn… 2 điểm trùng nhau.
• Đường thẳng và điểm.
Điểm nằm tại trung điểm của đoạn thẳng.
Điểm nằm trên đường thẳng.
Đóng băng điểm hoặc đường thẳng.
• Đối với đường tròn.
Điểm trùng với tâm đường tròn.
Điểm nằm trên đường tròn. Đóng băng. • Đường thăng.
Đường thẳng nằm ngang.
Đường thẳng nằm dọc. Đóng băng.
• Đường thẳng và đường tròn.
Đường thẳng ngoại tiếp đường tròn. Đóng băng.
• Đường thẳng và đường thẳng.
2 đường thẳng nằm ngang.
2 đường thẳng nằm dọc.
2 đường thẳng trùng nhau.
2 đường thẳng vuông góc với nhau.
2 đường thẳng song song với nhau.
2 đường thẳng bằng nhau. Đóng băng.
• Đường tròn và đường tròn.
2 đường tròn trùng nhau.
2 đường tròn tiếp xúc nhau.
2 đường tròn đồng tâm.
2 đường tròn bằng nhau. Đóng băng.
• Đường thẳng và đường Spline.
2 đường vuông góc với nhau.
Đường thẳng tiếp xúc với đường spline.
• Trong 3D: tất cả các ràng buộc hầu như đều giống với môi trường 2D, chỉ khác: Thẳng theo trục x Thẳng theo trục y Thẳng theo trục z.
Trong sketch 2d và 3d hoặc giữa các mặt phẳng chứa sketch 2d khác nhau
nếu các đường thuộc sketch này đi qua mặt phẳng chứa các sketch kia thi khi đó có ràng buộc
CHƯƠNG 2 : THIẾT KẾ TRONG MÔI TRƯỜNG PART
2.1 VẼ 2D TRONG SKETCH.
Chọn sketch như hình 2.1 để vào môi trường sketch → chọn tiếp mặt mặt phẳng để vẽ (hình 2.2) Hình 2.1 Hình 2.2
Các lệnh vẽ có trên thanh công cụ: (hình 2.3)
Line: vẽ đường thẳng
Rectangle : vẽ hình chử nhật.
Straigh slot: cho phép vẽ hình chữ nhật với 2 nửa Hình 2.3 đường tròn ở 2 bên.
Circle: vẽ đường tròn.
Plane: tạo mặt phẳng
Elip :vẽ elip.
Point: tạo một điểm
Fillet:bo góc vuông.
Arc:vẽ cung tròn
Polygon: vẽ đa giác.
Để vẽ được ta nhấp chuột vào biểu tượng tương ứng .
VD: Vẽ hình chữ nhật kích thước 50x100
Bước 1: click vào biểu tượng
→nhấp vào màn hình để xác định tọa độ tương đối
ban đầu→kéo biên dạng cho hình chữ nhật với kích thước bất kì
đ ể k ế t thúc l ệ nh. →nhấp Bước 2: Vào
để điều chỉnh kích thước→click vào
1 cạnh và kéo đường kích thước ra→double click vào đó để Chỉnh kích thước yêu
đ ể k ế t thúc l ệ nh. Hình 2.4 cầu→ nhấp Hình 2.5
2.2 CÁC LỆNH CHỈNH SỬA TRONG SKETCH 2.2.1 LỆNH MIRROR
Lệnh mirror cho phép lấy ảnh đối xứng của của đối tượng. Để vẽ được lệnh này cần
phải có một centerline. Lệnh này nằm cùng lệnh Line trong cùng ô lệnh.(Hình 2.6)
Có thể vẽ centerline trước hoặc sau khi vẽ đối tượng cần lấy đối xứng Hình 2.6
*Chú ý: nếu vẽ centerline sau thì cần chọn cả đối tượng và centerline trước khi chọn lệnh Mirror.
Trước khi mirror (hình 2.7), sau khi mirror (hình 2.8) Hình 2.7 Hình 2.8 2.2.2 LỆNH FILLET
Lệnh có tác dụng bo tròn các đoạn thẳng nối tiếp nhau nhưng không song song.
Cách thao tác:Khi đã có đối tượng cần bo góc, nhấp vào biểu tượng
chọn hai cạnh cần bo →chọn tiếp → Chọn
để điều chỉnh bán kính cần bo. 2.2.3 LỆNH CHAMFER
Lệnh có tác dụng vát các cạnh nối tiếp nhau.
Cách thao tác: Chọn đối tượng cần vát→xuất hiện →nhấp vào kích
thước cần chỉnh sửa→ chọn
ở góc trái màn hình để kết thúc lệnh. 2.2.4 LỆNH OFFSET
Lệnh có tác dụng sao chép đối tượng theo một khoảng cách cho trước.
→ đưa chu ộ t bên đ ị nh đ ặ t đ ố i
Cách thao tác: chọn đối tượng cần offset→chọn tượng sao chép.
Chú ý: - Chọn select chain để chọn được tất cả đối tượng nối tiếp nhau.
-Nếu chọn Bi-directional thì sẽ offset đối tượng ra
được 2 phía so với đối tượng gốc.(hình 2.9) Hình 2.9 2.2.5 LỆNH TRIM
Lệnh cho phép cắt bỏ những đối tượng đã vẽ.
Cách thao tác: nhấp chuột vào
→sau đó chọn đối tượng cần cắt bỏ.
2.2.6 LỆNH LINEAR SKETCH
PATTERN VÀ CIRCULAR SKETCH PATTERN
2.2.6.1 LỆNH LINEAR SKETCH PATTERN
Lệnh cho phép sao các đối tượng theo hàng, cột từ đối tượng gốc.
Cách thao tác: vẽ đối tượng gốc → nhấn →trong ô menu
Direction nhập số hang, cột, độ dãn cách, góc .
VD: cần vẽ đối tượng 8 hàng, 10 cột, góc nghiêng so với trục x là 15, dãn cách
giữa các đối tượng là 10mm .
Thực hiện như hướng dẫn,
nhập các thông số như hình bên. Kết quả : →nhấn để được kết quả cuối cùng.
2.2.6.2 LỆNH CIRCULAR SKETCH PATTERN
Dùng để sao đối tượng thành một mảng tròn từ đối tượng gốc.
Cách thao tác: chọn đối tượng gốc→nh ấn → qua bảng
parameter điền các thông số. Trong đó:
• Radius: bán kính mảng tròn (thường mặc định từ tâm đối tượng đến gốc tọa độ).
• Angle: Góc ban đầu từ tâm đối tượng so với trục x của hệ tọa độ gốc.
• Center: tọa độ điểm tâm của mảng. • Step: o
nếu chọn Equal spacing thì số đối tượng có trong góc đã nhập, SW sẽ tự chia đều các
đối tượng giới hạn trong góc đó. o
Nếu chọn dimension angular spacing thì SW sẽ chia theo góc giữa các đối tượng với nhau.
Vd: cần tạo 6 đối tượng từ đối tượng ban đầu theo đường tròn bán kính R= 40 theo
trục Y, góc giới hạn là 2400 .
Giải: tạo đối tượng cơ sở→ nhập thông số như hình Kết quả :
CHƯƠNG 3: TẠO KHỐI SOLID 3D
3.1 LỆNH EXTRUDE BOSS/BASE
Tạo thể tích bằng cách quét tiết diện theo phương vuông góc.
Cách thao tác: Insert→Boss/base→Extrude
(Hoặc nhấn vào biểu tượng
) → chọn mặt và vẽ tiết diện → xác định các
thông số→ nhấn để kết thúc.
1. From: Xác định điều kiện bắt đầu cho thể tích
• Sketch plane: Extrude tiết diện từ mặt phẳng vẽ sketch
• Surface/Face/Plane: Extrude tiết diện từ một mặt được chỉ
ra. Lưu ý mặt này phải chứa toàn bộ tiết diện cần tạo thể tích
• Vertex: Extrude tiết diện từ một mặt song song với mặt
phẳng vẽ Sketch đi qua một điểm được chỉ ra.
• Offset: Extrude tiết diện từ một mặt song song với mặt phẳng
vẽ Sketch và cách mặt này một khoảng cách được chỉ ra. 2. Direction 1,2:
Tạo thể tích theo hướng Direction 1 hay direction 2 hoặc là theo cả 2 hướng.
Đổi chiều tạo thể tích
a. Blind: Nhập chiều cao của thể tích cần tạo
b. Up to vertex: Kéo dài
thể tích đến mặt phẳng song song với mặt phẳng
vẽ sketch và đi qua điểm chỉ ra. c. Up to surface: Kéo
dài thể tích đến một bề
mặt được chỉ ra. Lưu ý
mặt này không cần phải
chứa toàn bộ tiết diện cần tạo thể tích. d. Offset from
surface:Thể tích được
tạo ra cách một bề mặt
được chỉ ra một khoảng cách
f. Up to body: Kéo dài
chi tiết tới một mô hình sẵn có.
g. Mid-plane: Kéo dài
biên dạng đều về cả hai phía. Draft:
Nhập góc vuốt cho đối tượng.
3. Thin feature: tạo mô hình với thành mỏng
: Đ ổ i phía t ạ o thành m ỏ ng
: Nhâp chi ề u dày c ủ a thành
Cap ends : T ạ o m ộ t h ố c trong lòng v ậ t th ể
• One-direction: Tạo thành mỏng về một phía nhau
Two - direction : T ạ o thành m ỏ ng v ề c ả hai phía v ớ i chi ề u dày khác nhau 0ne - Direction Mid - plane Two - direction . Selected c 4 ontour :
s Dùng đ ể l ự a ch ọ n m ộ t ph ầ n ti ế t di ệ n đ ể
t ạ o th ể tích b ằ ng l ệ nh Extrude khi ti ế t di ệ n có các ph ầ n giao nhau
• Mid-plane: Tạo thành mỏng về cả hai phía và bằng
3.2 LỆNH EXTRUDED CUT
Lệnh EXTRUDED CUT được dùng để trừ đi một phần vật liệu.
Cách thao tác : mọi thao tác tương tự như Extruced boss/base (tuy nhiên phần
tiết diện được chọn sẽ được cắt bỏ đi )
3.3 LỆNH REVOLVED BOSS/BASE
Dùng để vẽ các chi tiết dạng tròn xoay. Chi tiết được tạo ra bằng cách quay tiết diện quanh một trục.
Cách thao tác : Insert→Boss/base→ revolved boss/base
(Hoặc nhấn vào biểu tượng ) → chọn mặt và
vẽ tiết diện→Xác định các thông số→ nhấn để kết thúc lệnh. • : Xác định trục xoay •
Blind: tạo đối tượng xoay đều. •
Up to Vertex: tạo đối tượng xoay đến mặt phẳng chứa điểm được chỉ ra. •
Up to Surface : Tạo đối tượng xoay đều đến mặt phẳng được chỉ ra. •
Offset From Surface : Tạo đối tượng xoay đến mặt phẳng cách
mặt phẳng chỉ ra một khoảng cách. •
Mid-plane: Biên dạng sẽ được xoay đều cả 2 phía.
: nhập góc xoay để tạo đối tượng.
3.4 LỆNH REVOLVED CUT
Lệnh REVOLVED CUT được dùng để bỏ đi một phần vật liệu.
Cách thao tác : ( tương tự như lệnh revolved boss/base ) ta nhấn
(phần tiết diện được chọn sẽ được cắt bỏ ) 3.5 LỆNH FILLET
Dùng để bo tròn các cạnh của khối 3D.
Cách thao tác: nhấn
→ chọn cạnh cần bo tròn (nếu chọn nhiều cạnh bấm
“Ctrl+cạnh”)→nhập bán kính cạnh bo→nhấn . a)trước khi Fillet b)sau khi Fillet Hình 3.1
❖ Fillet type: Các kiểu Fillet
a) Constant radius : Bán kính Fillet không đổi trên suốt
chiều dài của cạnh được chọn để Fillet.