Tài liệu và kiến thức cần thiết môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 59994889 Tư tưởng Ôn tập Trần Khánh Dư-20200169 Bài Làm
Câu 1: Khái niệm tư tưởng HCM:
Đại hội lần thứ XI của Đảng(1-2011) khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một
hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản cách mạng Việt
Nam, kết quả của sự vận dụng và phát triễn sáng tạo của chủ nghĩa Mác- Lênon
vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triễn các giá trị truyền thống tốt
đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại; là tài sản tinh thần vô cùng to
lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách
mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”. Trong định nghĩa này Đảng ta bước đầu làm rõ ba vấn đề:
- Bản chất cách mạng, khoa học và nội dung của tư tưởng Hồ Chí Minh: Đó là hệ
thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam, từ đó phản ánh những vấn đề có tính quy luật của cách mạng Việt Nam.
-Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh: Ánh sáng của chủ nghĩa Mac-Lênin là
giá trị cơ bản trong quá trình hình thành và phát triễn, tiếp thu các giá trị truyền
thống tốt đẹp của dân tộc và tinh hoa văn hóa của nhân loại.
-Ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh: Mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng
của nhân dân ta, là tài sản tinh thần của Đảng và dân tộc, là một bộ phận cấu thành
làm nên tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng và Cách mạng Việt Nam.
Câu 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội.
1. Quan điểm HCM về độc lập dân tộc
a) Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc: -
Theo HCM: độc lập cho dân tộc, tự do cho nhân dân là một giá trị
tinh thần thiêng liêng, bất hủ của dân tộc. -
HCM tìm hiểu và tiếp nhận những nhân tố về quyền con người được
nêu trong Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ và Tuyên ngôn nhân quyền và
dân quyền của Pháp. Từ quyền con người, HCM đã khái quát và nâng cao thành quyền dân tộc. lOMoAR cPSD| 59994889
“Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có
quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”. -
Đầu năm 1930, Nguyễn Ái Quốc soạn thảo CLCT đầu tiên của Đảng,
trong đó tư tưởng cốt lõi là: Độc lập, tự do cho dân tộc. “Tư tưởng cốt lỗi là độc lập tự do”. -
Tháng 5-1941, Nguyễn Ái Quốc về nước và chủ trì Hội nghị Trung
ương lần thứ 8 - Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ, Người
kêu gọi mọi người bảo vệ độc lập, chủ quyền của dân tộc. “Không ! Chúng
ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”
b) Độc lập dân tộc phải gắn liền với tự do, cơm no, áo ấm và hạnh phúc cho nhân dân.
- Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc phải gắn với tự do của nhân dân.
Người nói: “Nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập
cũng chẳng có ý nghĩa gì”.
- Độc lập cũng phải gắn với cơm no, áo ấm và hạnh phúc của nhân dân.
+ Ngay sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Hồ Chí Minh
yêu cầu: “Chúng ta phải thực hiện ngay : Làm cho dân có ăn.
Làm cho dân có mặc.
Làm cho dân có chỗ ở.
Làm cho dân có học hành”.
c) Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn toàn và triệt để.
Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc phải là độc lập thật sự, hoàn toàn và triệt
để trên tất cả các lĩnh vực.
+ Người nhấn mạnh: độc lập mà người dân không có quyền tự quyết về
ngoại giao, không có quân đội riêng, không có nền tài chính riêng…. , thì
độc lập đó chẳng có ý nghĩa gì.
d) Độc lập dân tộc phải gắn liền với thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ. -
Trong Di chúc, Người thể hiện niềm tin tuyệt đối vào sự thắng lợi của
cách mạng, vào sự thống nhất nước nhà.
“Dù khó khan gian khổ đến mấy, nhân dân ta nhất định sẽ hoàn toàn thắng
lợi. Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất định sẽ
thống nhất. Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà”.
2. TƯ TƯỞNG HCM VỀ CON ĐƯỜNG GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC lOMoAR cPSD| 59994889
a) Cách mạng GPDT muốn giành thắng lợi phải đi theo con đường cách mạng vô sản
Rút ra Bài học thất bại từ các con đường cứu nước trước đó
- Con đường cứu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản cũng thất bại.
Xu hướng bạo động: Phan Bội Châu( 1867-1940)
Xu hướng cải cách: Phan Châu Trinh(1872-1926)
Các cuộc Cách mạng tư sản Anh, Pháp, Mỹ là những cuộc cách mạng không
triệt để => Người không đi theo con đường cách mạng tư sản.
Theo HCM, con đường cách mạng vô sản bao gồm những nội dung:
• Giải phóng dân tộc gắn với giải phóng giai cấp, trong đó GPDT là trên hết.
• Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. b.
Cách mạng GPDT trong thời đại mới phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo - Bởi vì :
+ Tầm quan trọng của tổ chức Đảng đối với cách mạng, chủ nghĩa Mác-
Lênin chỉ rõ: Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan để giai cấp công nhân hoàn
thành sứ mệnh lịch sử của mình.
Hồ Chí Minh tiếp thu lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin và rất chú trọng
đến việc thành lập đảng cộng sản.
Cơ sở để HCM khẳng định luận điểm này:
+ Tiếp nối truyền thống dân tộc “nước lấy dân làm gốc”, “chở thuyền cũng
là dân, lật thuyền cũng là dân”.
+ Vận dụng quan điểm của CNMLN “cách mạng là sự nghiệp của quần chúng” c.
CMGPDT phải dựa trên lực lượng đại đoàn kết toàn dân, lấy liên
minh công-nông làm nền tảng
- Người khẳng định “Cách mạng là việc chung cả dân chúng chứ
không phải việc một hai người” => phải tập hợp và đoàn kết toàn dân
thì cách mạng mới thành công.
“Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không chia tôn giáo,
đảng phái, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân
Pháp để cứu Tổ quốc”
- Lực lượng cách mạng giải phóng dân tộc: là toàn dân hay tất cả những người yêu nước.
- Động lực cách mạng: công nhân và nông dân
- Bạn đồng minh của cách mạng: tiểu tư sản, tư sản dân tộc và một bộ
phận giai cấp địa chủ.
d. Cách mạng GPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và có khả năng
giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc lOMoAR cPSD| 59994889 HCM:
• CMVS ở chính quốc và cách mạng thuộc địa có mối quan hệ với nhau vì:
cùng chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đế quốc.
• CMGPDT của các nước thuộc địa và CMVS có mối quan hệ biện chứng,
gắn bó khăng khít với nhau. Đó là mối quan hệ bình đẳng, chứ không phải là
quan hệ lệ thuộc, quan hệ chính - phụ.
• CMGPDT ở các nước thuộc địa có thể giành thắng lợi trước CMVS ở chính
quốc và giúp đỡ cách mạng chính quốc giành thắng lợi
e. Cách mạng GPDT phải được tiến hành bằng con đường cách mạng bạo lực:
Tính tấất yếấu của bạo lực cách mạng
Theo Hồồ Chí Minh, cách mạng giải phóng dân tộc phải được thực
hiện bằồng con đường cách mạng bạo lực, bởi vì:
+ Theo Mác: bạo lực là bà đỡ của mọi chính quyềồn cách mạng, vì giai câpấ
thồấng trị bóc lột khồng bao giờ tự giao chính quyềồn cho lực lượng cách mạng.
+ Các thềấ lực đềấ quồấc sử dụng bao lực để xâm lược và thồấng trị nhân dân ta.