Tài liệu về sự quản lý của Amazon môn Quản trị chiến lược | Đại học Thăng Long

lOMoARcPSD| 40615933
Amazon đã quản lý nhà kho như thế nào ?
Khi Dave Alperson lần đầu tiên nhận việc tại nhà kho Amazon năm 1997 dưới danh nghĩa nhân
viên tạm thời làm theo giờ, việc của anh là dạo bộ quanh kho, cầm trên tay danh sách để tìm
sản phẩm khách hàng mới đặt. Hàng hóa của năm 1997 đa số là sách.
Hai mươi năm sau, với tư cách là giám đốc khu vực vận hành Amazon tại Indiana, Alperson
đang giữ trách nhiệm quản lý 18 nhà kho không giống một chút nào với nơi mà ông bắt đầu
công việc. Amazon giờ đã bán hàng triệu sản phẩm khác nhau, hệ thống 149 nhà kho vận
chuyển tới hàng chục ngàn kiện hàng một ngày: nhà kho giờ đây như một mê cung của hàng
hóa đổ về từ mọi hãng, mọi ngóc ngách thị trường.
Nhưng đây lại là một mê cung ngăn nắp, từng miếng ghép được đặt vào một cách tỉ mỉ: những
dây chuyền vận chuyển kết nối những cỗ máy làm đủ thứ việc, từ kiểm tra chất lượng, cân
nặng cho tới dán nhãn mặt hàng.
Trong quá trình xây nên được hệ thống nhà kho tinh tế, Amazon đã hoàn toàn định nghĩa lại
yếu tố hiệu quả cần có của một cái nhà kho, tính tới cả sự tiện lợi cho khách hàng. Dịch vụ
dành cho khách hàng cấp cao Prime đưa ra lời hứa cho MƯỜI TRIỆU khách hàng rằng họ sẽ
nhận hàng miễn phí vận chuyển, thời gian chờ tối đa là hai ngày, áp dụng cho hơn MỘT TRĂM
TRIỆU sản phẩm của mình. Nội trong năm ngoái, Amazon vận chuyển tổng cộng NĂM TỶ
(5.000.000.000) vật phẩm tới tay người dùng.
Bất ngờ chưa, yếu tố trọng tâm dẫn tới hệ thống hiệu quả đáng kinh ngạc không nằm tại một
loạt robot tự động – thứ được ca ngợi nhiều nhất, không phải chính sách hay ho áp dụng vào
bề nổi của hệ thống. Thậm chí còn chẳng phải công nghệ gì đột phá. Bất ngờ nữa: một vài yếu
tố làm nên thành công đã xuất hiện từ lúc ông Dave Alperson đang làm công ăn lương theo giờ.
Đó chính là cách Amazon sắp xếp vật phẩm hoàn toàn ngẫu nhiên.
Trong một nhà kho ngăn nắp kiểu truyền thống, khi một thùng chứa sản phẩm kem đánh răng
về tới kho, nó sẽ về khu tập hợp các sản phẩm X.
Trong nhà kho của Amazon thì khác: khi hộp 50 tuýp kem đánh răng về đến nơi, nhân viên sẽ
mở hộp và lấy từng tuýp ra, đặt vào bất kì chỗ nào họ thấy trống. Hầu hết mọi sản phẩm đều
được sắp xếp như vậy, chỉ trừ những sản phẩm quá to như tủ lạnh, máy giặt. Chúng không nằm
theo thứ tự kích cỡ mà cũng không theo độ bán chạy.
Hệ thống ngẫu nhiên này đã tồn tại suốt chiều dài 24 năm lịch sử của Amazon và dưới con mắt
chúng ta, ta sẽ nghĩ rằng kết quả cuối cùng sẽ hỗn loạn lắm. Chính vì công nghệ hiện đại, hệ
thống cất đồ ngẫu nhiên mới có thể hoạt động trơn tru. Hai hệ thống cần nói tới là tốc độ và
tần suất đặt hàng của khách, cùng với những thiết bị Amazon dùng để theo dõi mọi sản phẩm
nằm trong nhà kho của mình. 1 lOMoARcPSD| 40615933
Đầu tiên và nghe có vẻ ngược đời, việc tìm sản phẩm đặt ngẫu nghiên sẽ dễ hơn việc tìm tới
đúng khu để tìm nhiều lắm. Nếu như có một khu vực “kem đánh răng” riêng, nhân viên có thể
sẽ phải đi tới cả trăm mét để ra khu vực đó. Nhưng nếu kem đánh răng nằm tại 50 vị trí ngẫu
nhiên, nhiều khả năng nhân viên sẽ tìm ra nó sớm hơn.
Sự ngẫu nhiên còn cho phép việc quản lý được dễ dàng hơn, khi mà khách hàng có thể sẽ đặt
bất cứ thứ gì có trong kho của Amazon. Nhà kho chứa một lượng hàng hóa khổng lồ của đủ
loại mặt hàng, có thể được xuất kho bất cứ lúc nào nhưng sẽ không có món hàng nào được tích
tồn nhiều quá. Họ không thể có một cái nhà kho đủ lớn để chứa mọi thứ hàng mà cái nào cũng có số lượng lớn.
Kích cỡ nhà kho lớn nhất của Amazon đã đạt tới 92.900 m2. Nếu như họ mà cần một giá đựng
kem đánh răng riêng, cần phải nhập mới thường xuyên thì có lẽ kích cỡ một nhà kho cần phải
lớn thêm vài lần nữa. Việc đặt sản phẩm vào bất kì chỗ nào hở ra là một cách tiết kiệm diện tích nhà kho hiệu quả.
Việc Amazon bán thẳng sản phẩm cho khách hàng cũng là yếu tố khiến việc lưu trữ hàng ngẫu
nhiên trong kho được hiệu quả. Họ chỉ cần bán một tuýp kem đánh răng cho khách hàng, chứ
không phải bán một hộp 50 tuýp cho cửa hàng để bán lẻ, thế nên chẳng cần phải lưu trữ một
hộp kem đánh răng 50 tuýp làm gì.
Amazon không phải cha đẻ của chiến thuật lưu kho hàng hóa độc đáo ấy, nhưng đây là công
ty đầu tiên có thể biến nó thành một quy mô khổng lồ đến không tưởng.
Một thành tố quan trọng khác cho phép triết lý đặt hàng vào đâu cũng được thành công là hệ
thống quản lý sản phẩm do chính Amazon thiết kế. Tại một nhà kho Amazon bất kì ở thời điểm
hiện tại, trước khi nhân viên ném cái tuýp kem đánh răng lên cái kệ trống gần đó, họ sẽ dùng
thiết bị cầm tay quét mã vạch của sản phẩm và của cái giá cất. Hệ thống máy tính sẽ lưu lại,
theo dõi vị trí của mọi sản phẩm.
Năm 2012, Amazon mua lại công ty làm robot Kiva System với giá 775 triệu USD. Từ năm
2014 tới nay, Amazon đã đưa vào 100.000 robot vào 25 trên tổng số 149 nhà kho trên toàn thế
giới. Những công nhân tự động luôn được nêu lên đầu tiên khi người ta nhắc tới sự hiệu quả
của nhà kho Amazon, nhưng ít người biết rằng chúng sẽ không hoạt động trơn tru đến vậy nếu
như không có hệ thống xếp đồ ngẫu nhiên được phát triển từ những ngày đầu.
Cách sắp xếp đồ đạc trong nhà kho có-robot không khác gì nhà kho không-robot. Điểm khác
biệt chính: nhân viên làm việc tại nhà kho có-robot sẽ không phải đích thân mang sản phẩm
đặt lên giá trống, robot sẽ mang cái giá trống đó tới cho từng người. Robot ở đây là những cỗ
máy giống như những chiếc hộp nhỏ, nhấc giá đồ lên và chạy dọc theo một đường riêng. Các
giá chứa đồ sẽ được hệ thống máy tính đảo liên tục để đưa chỗ trống ra phía ngoài. Chẳng phải
lo về việc đồ đạc sẽ lộn xộn, bởi vì vị trí của chúng đã ngẫu nhiên sẵn rồi! 2 lOMoARcPSD| 40615933
Những con robot từ Kiva System khiến hệ thống ngẫu nhiên của Amazon càng hiệu quả và
nhanh chóng hơn. Năm 2016, Ngân hàng Đức đưa ra thông số cụ thể: nhân viên làm bằng tay
sẽ mất khoảng 60-75 phút để hoàn thành vòng xoay nhận đơn và giao hàng, hệ thống nhà kho
có robot chỉ làm mất có 15 phút. Những nhà kho có thể chứa được lượng hàng nhiều hơn 50%.
Ông Theobald, người đã từng áp dụng robot vào cả cách thức xếp hàng hóa truyền thống lẫn
cách thức phân bố hàng hóa ngẫu nhiên, có vài ý kiến chỉ người trong ngành mới hiểu. Khi
ông bắt đầu áp dụng vào 20 năm trước, chỉ khoảng 20% nhà kho áp dụng chiến thuật sắp hàng
ngẫu nhiên. Giờ con số đó đã là 50%. Việc xếp đồ ngẫu nhiên cực kì thích hợp khi không gian
chứa hàng ít, hoặc số lượng cũng như việc xuất/nhập kho trở nên khó đoán.
“Việc bán lẻ hàng hóa rất bất định, nhất là khi chuyển hàng tới thẳng khách hàng chứ không
về những cửa hàng phân phối”, John Bartholdi, giáo sư ngành kĩ sư hệ thống công nghiệp tại
Georgia Tech nói. “Cả Amazon và Wal-mart đều có số lượng mặt hàng rất lớn và cũng chuyển
hàng rất nhiều, chỉ chuyển đơn lẻ từng chiếc một. Có thể nói là bất khả thi để lên kế hoạch và
quản lý hệ thống lưu trữ hàng trong một môi trường làm việc năng động như vậy“.
Sau khi Amazon đã nâng trần mức độ hài lòng của khách hàng bằng việc đưa ra chính sách
giao hàng chỉ trong 2 ngày, rất nhiều hãng bán lẻ khác chỉnh sửa việc lưu trữ hàng hóa bằng
việc tách hàng ra nhiều kho nhỏ, cho họ một khả năng nào đó hàng sẽ nằm gần khách hơn,
giảm chi phí vận chuyển xuống. Rất nhiều công ty khác lại đang nhắm vào việc tự động hóa
kho hàng, vừa cắt giảm chi phí trả công cho lao động lại vừa thêm thời gian tập trung vào việc vận chuyển đơn hàng.
Amazon hiển nhiên là không chịu thụt lùi trong cuộc đua xem ai giao hàng nhanh hơn, họ đang
xây dựng hãng chuyển phát hàng đường không của riêng mình cũng như thử nghiệm sử dụng
drone để giao hàng nhanh chóng. Ai cũng biết việc giao hàng nhanh quan trọng nhất là phải
đơn giản nhất có thể, nhưng hãy nhớ rằng mọi sự nhanh chóng ấy đều xuất phát từ cái nhà kho,
nơi mà chiến thuật của Amazon dặn nhân viên rằng cứ cất đồ ở bất cứ chỗ nào có thể là được. Nguồn: Cafebiz
Tiết lộ cách vận hành bên trong kho hàng Amazon
Nhắc đến Amazon thì có lẽ cũng không còn xa lạ gì với nhiều người nữa. Amazon là một trong
những công ty thương mại điện tử (TMĐT) lớn nhất thế giới và là nhà bán lẻ lớn nhất nước
Mỹ. Được thành lập vào năm 1994, đến nay Amazon đã đạt những thành công vượt bậc và có
được vị trí hàng đầu trong ngành TMĐT. Một trong những yếu tố nổi bật góp phần tạo nên sự
thành công đó chính là cách vận hành vô cùng hiện đại bên trong hệ thống kho hàng Amazon.
Bạn có tò mò về cách vận hành bên trong hệ thống kho hàng Amazon như thế nào hay không?
Bạn có tò mò về cách vận hành bên trong hệ thống kho hàng Amazon như thế nào hay không? 3 lOMoARcPSD| 40615933
Cuối tháng 10/2019 vừa qua, đế chế thương mại điện tử khổng lồ này đã chính thức tuyên bố
thành lập đội ngũ chuyên trách tại thị trường Việt Nam. Dự đoán nền thương mại điện tử Việt
Nam sẽ có nhiều thay đổi trong thời gian tới. Vậy bạn có tò mò về cách vận hành bên trong hệ
thống kho hàng Amazon như thế nào hay không? Hãy cùng SUNO tìm hiểu về cách vận hành
bằng những công nghệ hiện đại và thông minh bên trong các kho hàng Amazon nhé.
Quy mô bên trong kho hàng Amazon:
Hệ thống kho hàng Amazon nổi bật với đầy đủ các công nghệ hậu cần thông minh đang là trụ
cột cho công ty TMĐT trị giá nghìn tỷ USD này. Với 175 kho hàng hiện đại trên toàn thế giới,
trong đó có tới 64 kho rải khắp Hoa Kỳ, 25 kho hàng được trang bị hơn 100.000 robot. Cùng
hàng trăm nghìn người lao động khác, những nơi này thậm chí còn đang làm thay đổi cách vận
hành của thương mại điện tử thế giới.
Ước tính kho hàng của Amazon rộng hơn 28 sân bóng đá 11 người và có thể chứa nước nhiều
hơn 10.000 hồ bơi tiêu chuẩn quốc tế. Mỗi kho hàng có khả năng kết nối chặt chẽ từ nhà sản
xuất, nhà phân phối đến khách hàng. Các kho hàng được đặt ở những vị trí chiến lược, nằm
gần những trung tâm tiêu thụ lớn với hệ thống giao thông thuận lợi.
Không hề giống các kho hàng kiểu truyền thống, kho hàng Amazon được tin học hoá cao độ.
Đến mức chúng đòi hỏi rất nhiều dòng mã hoá để vận hành, từ lúc những tín hiệu đầu tiên được
máy tính gửi đi cho biết những sản phẩm nào được lấy xuống khỏi giá cho đến trình tự đóng
gói, chờ đợi, bốc dỡ lên xe. Mọi thứ đều được theo dõi sát sao của những người quản lý nơi đây.
Những quy tắc vận hành bên trong kho hàng Amazon:
1. Hàng hóa được sắp xếp lộn xộn:
Khi các vật phẩm được đưa đến nhà kho, chúng được quét mã và đặt vào một ngăn trống trên
một chiếc kệ trong hàng trăm chiếc kệ khác. Tuy nhiên lại chẳng có bất kỳ quy luật gì hay lý
do tại sao quyết định chúng được đặt ở đó cả, thậm chí những nhân viên kho hàng dày dặn
kinh nghiệm cũng chẳng thể lý giải tại sao. Và chỉ có một từ duy nhất để miêu tả cho việc lưu
trữ vật phẩm tại kho hàng của Amazon là: “lộn xộn”.
Trong một nhà kho ngăn nắp kiểu truyền thống, khi một thùng kem đánh răng về tới kho, nó
sẽ được đưa về khu vực được chỉ định nào đó. Nhưng trong nhà kho của Amazon thì khác. Khi
một thùng 50 tuýp kem đánh răng về đến nơi, nhân viên sẽ mở hộp và lấy từng tuýp ra, đặt vào
bất kì chỗ nào họ thấy trống. Hầu hết mọi sản phẩm đều được sắp xếp như vậy, chỉ trừ những
sản phẩm quá to như tủ lạnh, máy giặt. Chúng không nằm theo thứ tự kích cỡ mà cũng không theo độ bán chạy.
Hệ thống cơ sở dữ liệu của Amazon sẽ cho biết nơi nào có không gian kệ trống và cần lấp đầy
nó càng nhanh càng tốt để tối đa hóa hiệu quả. Máy quét điện tử sẽ thông báo với nhân viên vị 4 lOMoARcPSD| 40615933
trí các vật phẩm mà họ đang tìm kiếm. Việc đặt sản phẩm vào bất kì chỗ nào đang trống thật
ra là một cách tiết kiệm diện tích nhà kho vô cùng hiệu quả. Đồng thời nó cũng giúp tiết kiệm
thời gian tìm kiếm hàng hóa để đóng gói.
Nghe có vẻ ngược đời, nhưng việc tìm sản phẩm đặt ngẫu nghiên sẽ dễ hơn việc tìm tới đúng
khu để tìm nhiều lắm. Nếu như có một khu vực “kem đánh răng” riêng, nhân viên có thể sẽ
phải đi tới cả trăm mét để ra khu vực đó. Nhưng nếu kem đánh răng nằm tại 50 vị trí ngẫu
nhiên, nhiều khả năng nhân viên sẽ tìm ra nó sớm hơn.
2. Sử dụng Robot AI để lấy hàng:
Robot ở đây là những cỗ máy giống như những chiếc hộp nhỏ, nhấc giá đồ lên và chạy dọc
theo một đường riêng. Các giá chứa đồ sẽ được hệ thống máy tính đảo liên tục để đưa chỗ
trống ra phía ngoài. Chẳng phải lo về việc đồ đạc sẽ lộn xộn, bởi vì vị trí của chúng đã ngẫu nhiên sẵn rồi!
Robot sẽ có một trục thẳng hướng lên trên để đỡ những kệ đầy hàng hoá. Nhân công tại kho
hàng Amazon chỉ cần đứng ở một khu cụ thể. Và để Robot di chuyển tới các địa điểm khác
nhau để lấy hàng. Nhờ vậy, có thể tiết kiệm sức lao động của người lao động thay vì di chuyển
nhiều cây số trong ngày. Đây cũng là ví dụ cho thấy con người và máy móc có thể phối hợp nhịp nhàng.
Robot không những cải thiện tốc độ, chính xác và tận dụng khoảng không hiệu quả khi mức
tăng trưởng của thương mại điện tử cũng đẩy chi phí cho thuê thương mại tăng theo. Tuy nhiên,
tất cả những công nghệ nêu trên đều không thể vượt quá hoạt động tay chân của người. Các
công việc kiểm tra hàng hoá luôn đòi hỏi sự xuất hiện của con người để đảm bảo sự chính xác trong công việc.
3. Đơn giản hóa quy trình hoạt động:
Nhân viên tại kho hàng Amazon thường xuyên thay đổi, nếu theo quy tắc truyền thống, một
nhân viên mới vào sẽ mất cả tháng trời chỉ để học thuộc các khu vực chứa hàng. Cách lưu trữ
của Amazon đơn giản hơn, dễ thực hiện hơn. Vì nó không có quy tắc cụ thể nào cả, hàng hóa
thì sắp xếp ngẫu nhiên, lộn xôn và nhân viên thì đã có sẵn Robot để thực hiện công việc.
Điều này cũng giúp giảm thiểu gánh nặng quản lý kho. Thay vì có người nhập sổ sách, đếm số
hàng còn lại, mọi thứ đều được tự động hoá bởi máy tính. Chỉ với vài lần bấm chuột, nhà quản
lý có thể tìm ra chính xác “chiếc áo màu đỏ size XL với cổ V” này còn số lượng bao nhiêu
trong kho mà không cần vào kho kiểm tra độ chính xác.
4. Không cần phải trữ hàng số lượng lớn mà cần trữ đa dạng hàng hóa:
Việc Amazon bán thẳng sản phẩm cho khách hàng cũng là yếu tố khiến việc lưu trữ hàng ngẫu
nhiên trong kho được hiệu quả. Họ chỉ cần bán một tuýp kem đánh răng cho khách hàng, chứ
không phải bán một hộp 50 tuýp cho cửa hàng để bán lẻ. Thế nên chẳng cần phải lưu trữ một 5 lOMoARcPSD| 40615933
hộp kem đánh răng 50 tuýp làm gì. Amazon không phải cha đẻ của chiến thuật lưu kho hàng
hóa độc đáo này, nhưng đây là công ty đầu tiên có thể biến nó thành một quy mô khổng lồ đến không tưởng.
Hệ thống kho hàng hiện đại lưu trữ được đa dạng các loại mặt hàng và sắp xếp chúng một cách
khoa học, đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, đặc biệt tại các
thị trường tiêu thụ lớn. cho phép việc quản lý được dễ dàng hơn, khi mà khách hàng có thể sẽ
đặt bất cứ thứ gì có trong kho của Amazon.
Nhà kho chứa một lượng hàng hóa khổng lồ của đủ loại mặt hàng, có thể được xuất kho bất cứ
lúc nào nhưng sẽ không có món hàng nào được tích tồn nhiều quá. Họ không thể có một cái
nhà kho đủ lớn để chứa mọi thứ hàng mà cái nào cũng có số lượng lớn.
5. Kiểm soát an ninh chặt chẽ:
Các công nhân làm việc tại kho hàng Amazon không được phép mang bất cứ thứ gì vào trong
kho, kể cả điện thoại di động. Như một cách để tăng tính bảo mật, các công nhân đều phải đi
qua một trạm kiểm soát an ninh giống như ở sân bay mỗi khi họ rời khỏi kho hàng. Điều này
đảm bảo an ninh và kiểm soát chặt chẽ việc thất thoát hàng hóa.
Nhân viên sẽ đi vào tay không và đi ra với hai bàn tay trắng. Charlee Mided – nhân viên làm
tại một nhà kho Amazon ở Phoenix, Arizona cho biết: “Nếu bạn tự ý mang điện thoại vào kho
hàng, bảo vệ sẽ tịch thu nó và cuối giờ làm việc bản phải đến bộ phân an ninh để lấy lại nó.
Sau đó bạn sẽ phải về nhà rất muộn. Vì vậy, không ai muốn vi phạm điều này.”
6. Kiểm soát về tốc độ:
Những người công nhân chuyên lấy các vật phẩm từ trên các kệ hàng xuống để hoàn thành đơn
đặt hàng của bạn gọi là “người nhặt đồ”. Trong quá trình làm việc, họ luôn bị theo dõi về tốc độ và độ chính xác.
“Công việc duy nhất hàng ngày của tôi là lấy 2 thùng nhựa lớn màu vàng, đặt vào xe đẩy có
hai tầng và làm đầy chúng bằng các vật phẩm mà máy quét thông báo. Vào thời gian đỉnh
điểm, tôi có thể chọn được khoảng hơn 120 vật phẩm nhưng hiệu quả làm việc như vậy vẫn
chỉ được đánh giá là đủ tốt.” – một cựu nhân viên nhặt đồ chia sẻ về công việc của mình.
7. Sử dụng tấm bọc giảm xung chấn để đảm bảo chất lượng đóng gói hàng hóa:
Tại kho hàng của Amazon, những tấm bọc giảm xung chấn luôn được sử dụng để đảm bảo chất
lượng hàng hóa khi đóng gói. Nó giúp giảm thiểu những rủi ro bị bể vỡ khi va chạm trong quá
trình vận chuyển. Đây gần như là yêu cầu bắt buộc khi thực hiện gói hàng. Vậy nên, những
tấm bọc giảm xung chấn luôn ở khắp nơi.
Thậm chí chúng còn dư lại khá nhiều sau khi bọc hàng. Mided – một nhân viên tại kho Amazon
chia sẻ, các nhân viên Amazon lại rất thích thú với những bọc xung chấn còn dư lại. Họ hào 6 lOMoARcPSD| 40615933
hứng ngồi lên chúng, bóp chúng để nghe tiếng “bốp bốp”. Tấm bọc xung chấn như một trò giải
trí được yêu thích tại kho hàng của Amazon. Nhân viên tại đây nói rằng họ vô cùng thích thú khi làm điều đó. Lời kết:
Hệ thống kho hàng tiên tiến chính là sự khác biệt lớn và cũng là lợi thế của Amazon so với các
đối thủ cạnh tranh. Nhiều công ty TMĐT chỉ chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ thông
tin cho website mà không quan tâm đến hệ thống kho hàng.
Quy trình xử lí trong kho hàng của Amazon được áp dụng theo mô hình chiến lược CFN
(Customer Fulfillment Networking). Nhờ hệ thống vận hành và quy trình xử lý hàng hóa thông
minh này mà năng suất kho tăng lên 40%, chi phí vận hành trong 3 năm giảm xuống còn chưa đầy 10% doanh thu.
Tại Việt Nam, chi phí kho vận của các doanh nghiệp còn khá cao, chiếm đếm 20% giá thành
phẩm, trong khi tỷ lệ này ở các nước phát triển chỉ dao động từ 8-12%. Do đó các doanh nghiệp
Việt Nam cần bắt đầu nhận ra và tiến hành đầu tư cơ sở hạ tầng cho hệ thống kho hàng. Nên
có phương án đầu tư hợp lý cho kho hàng với chiến lược lâu dài và nghiêm túc. 7